Τεράστια ερωτηματικά δημιουργούνται για το ρόλο που επιδίωξε να παίξει η Τράπεζα Πειραιώς στη διαδικασία ιδιωτικοποίησης της Τράπεζας Κρήτης, μετά από την εξέλιξη που υπήρξε με την προσφορά που μόνο αυτή υπέβαλε και τελικά χτες απέσυρε, λίγες ώρες πριν η πενταμελής Επιτροπή Αξιολόγησης κηρύξει και τυπικά άγονο το διαγωνισμό, επειδή η προσφορά δεν ήταν σύμφωνη με τους όρους του διαγωνισμού. Συγκεκριμένα, στην προσφορά προβλεπόταν η καταβολή του - ελάχιστα αποδεκτού - τιμήματος των 40 δισ. δρχ. με δόσεις και όχι τοις μετρητοίς - όπως προβλεπόταν στο διαγωνισμό - με συνέπεια, τυχόν κατακύρωση του διαγωνισμού στην Τράπεζα Πειραιώς, να οδηγούσε σε προσφυγές άλλων υποψήφιων τραπεζών που δεν υπέβαλαν προσφορά γι' αυτόν ακριβώς το λόγο.

Αυτή είναι άλλωστε και η επίσημη δικαιολογία της Τράπεζας Πειραιώς για την απόσυρση της προσφοράς, ενώ, σε σχετική ανακοίνωση, επισημαίνεται ότι το ενδιαφέρον της για την Τράπεζα Κρήτης παραμένει.

Πάντως, και με δεδομένες τις γνωστές σχέσεις του Μ. Σάλλα με το ΠΑΣΟΚ, τραπεζικοί κύκλοι άφηναν χτες να εννοηθεί ότι υπήρχε εκ των προτέρων συμφωνία μεταξύ αυτού και του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας, ώστε να μην λήξει η προθεσμία υποβολής προσφορών χωρίς κανέναν υποψήφιο, κάτι που φυσικά δε θα επιθυμούσε η κυβέρνηση τη στιγμή μάλιστα που έδωσε παράταση της προθεσμίας μέχρι τις 10 Γενάρη.

Σύμφωνα με ανώτερα στελέχη της Τράπεζας Ελλάδας ο νέος διαγωνισμός θα προκηρυχτεί το Μάρτη για δυο λόγους. Ο πρώτος είναι καθαρά "στρατηγικός" και σχετίζεται με τη δημοσιοποίηση των κερδών της Τράπεζας Κρήτης για το 1996, που σύμφωνα με πληροφορίες αναμένεται να διαμορφωθούν στα 2,5 δισ. δρχ. περίπου, με στόχο να καταστεί η τράπεζα περισσότερο ελκυστική στους επίδοξους αγοραστές της. Δεύτερος λόγος είναι ο χρόνος που απαιτείται για την τροποποίηση του νόμου που προβλέπει εφάπαξ καταβολή του τιμήματος των 40 δισ. δρχ. Ο νέος διαγωνισμός θα προβλέπει την καταβολή του ίδιου τιμήματος με δόσεις, γεγονός που ελλοχεύει τον κίνδυνο να χάσει το δημόσιο κι αυτά που... έβαλε για τη δημιουργία της "καθαρής" (πωλούμενης) Τράπεζας Κρήτης. Οι νέοι ιδιοκτήτες είναι σίγουρο ότι θα επιδιώξουν τη μείωση του τιμήματος κατά το ποσό των επισφαλειών που διαπιστωθούν κατά τη διάρκεια εξόφλησης του συνολικού τιμήματος.

Πνίγουν τους εργαζόμενους στα θησαυροφυλάκια των Ναυπηγείων Ελευσίνας που ετοιμάζουν για τον Ταβουλάρη. Κυβέρνηση και επίδοξος αγοραστής στήνουν επιτροπές "Ιεράς Εξέτασης" που θα αποφανθούν για την εργατικότητα, την εντιμότητα και άλλα φρονήματα των εργαζομένων και όσοι από αυτούς κριθούν ικανοί να έχουν αφεντικό τον Ταβουλάρη θα απολαύσουν μεσαιωνικές σχέσεις εργασίας, το έδαφος για τις οποίες καλλιεργείται ήδη με την πλήρη συμπαράσταση της κυβέρνησης στον εν λόγω επιχειρηματία. Ταυτόχρονα η κυβέρνηση από την πλευρά της αναλαμβάνει την υποχρέωση να εξασφαλίσει σίγουρα κέρδη στον αγοραστή αναθέτοντάς του νέες δουλιές του πολεμικού ναυτικού, παρέχοντάς του χρήματα του δημοσίου από τα ταμεία δύο κρατικών τραπεζών και επιδοτήσεις, και τοποθετώντας τον υπεργολάβο στις υπάρχουσες συμβάσεις με το πολεμικό ναυτικό και τον ΟΣΕ.

Τα παραπάνω αποτελούν τις "βελτιώσεις" που επιτεύχθησαν από τις κυβερνητικές διαπραγματεύσεις με τον Ταβουλάρη οι οποίες προϊδεάζουν για τις περαιτέρω που θα συνεχιστούν για ένα ακόμη τρίμηνο. Για τις "βελτιώσεις" αλλά και το πλαίσιο πάνω στο οποίο θα στηριχτούν οι επικείμενες διαπραγματεύσεις ενημερώθηκαν χτες οι εκπρόσωποι του σωματείου εργαζομένων στα Ναυπηγεία Ελευσίνας από τον ειδικό Γραμματέα Αποκρατικοποιήσεων Δ. Παρασκευά,οι οποίοι κλήθηκαν ουσιαστικά να αποδεχθούν και να συναινέσουν όχι μόνο στη διάλυση των Ναυπηγείων και στην κατάργηση των εργασιακών τους δικαιωμάτων, αλλά και στην απαράδεκτη διασπαστική και ρατσιστική πολιτική που κυβέρνηση και Ταβουλάρης ανέσυραν από τις σκοτεινές σελίδες του μεσαίωνα, για να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα του μεγαλοεπιχειρηματία.

Σύμφωνα με τα όσα μετέφερε στους εκπροσώπους των εργαζομένων ο Δ. Παρασκευάς, ο Ταβουλάρης θα παραλάβει το Ναυπηγείο όχι μόνο καθαρό από εργαζόμενους όπως απαίτησε, αλλά κυρίως καθαρό από εργαζόμενους αγωνιστές, προοδευτικούς, κομμουνιστές. Οι εργαζόμενοι θα περάσουν από Επιτροπή την οποία θα συστήσουν κυβέρνηση και Ταβουλάρης για να κριθούν για την εργατικότητά τους και άλλα φρονήματα που ο Ταβουλάρης επιθυμεί να έχουν ή να μην έχουν και όσοι περάσουν επιτυχώς τις εξετάσεις θα προσληφθούν με σχέσεις εργασίας που θα επιλέξει ο νέος ιδιοκτήτης προς εξασφάλιση υψηλότερων κερδών.

Το σίγουρο είναι ότι τα κυβερνητικά σχέδια θα βρουν αντιμέτωπους τους εργαζόμενους οι οποίοι εμμένουν στην ομόφωνη απόφαση της Γενικής Συνέλευσης της 14ης Ιανουαρίου να μην αποδεχθούν ούτε μία απόλυση και καμία ανατροπή στις υφιστάμενες εργασιακές τους σχέσεις. Με δήλωσή του στο "Ρ" ο Βασίλης Πλεξίδας της Συσπείρωσης εργαζομένων στα Ναυπηγεία και μέλος του ΔΣ του σωματείου με αφορμή τη χτεσινή κυβερνητική ενημέρωση αναφέρει ότι "η απόφαση της κυβέρνησης να διαπραγματευτεί με τον Ταβουλάρη δείχνει ένα και μοναδικό δρόμο: διάλυση των Ναυπηγείων και των υπαρχουσών εργασιακών σχέσεων των εργαζομένων, απόλυση όλων των αγωνιστών κομμουνιστών με στόχο από εκεί και πέρα ελεύθερα ο ιδιώτης να δουλεύει με μεσαιωνικές συνθήκες εργασίας. Ο συνδυασμός μας θα αγωνιστεί να γίνει πράξη η ομόφωνη απόφαση της Γενικής Συνέλευσης των εργαζομένων".

Σφίγγει ο κλοιός γύρω από τα εργασιακά δικαιώματα στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά. Από τις νουθεσίες για αποδοχή της κατάργησης της ειδικότητας, η αγγλική πολυεθνική "Μπράουν εντ Ρουτ" - ανέλαβε τη διαχείριση του ναυπηγείου - προχωρά τώρα σε απειλές προς τους εργαζόμενους. "Πλάτη" για να περάσουν τα σχέδια της πολυεθνικής βάζει η πλειοψηφία της διοίκησης του σωματείου, που όχι μόνο τα στηρίζει, αλλά "χαιρετίζει" (!) με ανακοίνωσή της και τους εργαζόμενους που θα τα αποδεχτούν.

Διακηρυγμένος στόχος της αγγλικής πολυεθνικής είναι η επιβολή ελαστικών μορφών εργασίας, με πρώτο μέτρο την κατάργηση της ειδικότητας και έχει ρίξει όλες της τις δυνάμεις γι' αυτό. Στην αρχή ξεκίνησε με νουθεσίες προς τους εργαζόμενους, προσπαθώντας να τους "πείσει", ωστόσο, αυτό δεν "περπάτησε".

Ετσι προχτές το πρωί - λίγες μέρες μετά το "όχι" των εργαζομένων στο βαρύ εφαρμογείο - κάποιοι διευθυντές κάλεσαν σε ειδική αίθουσα 8 τορναδόρους, που αρνούνται να "πειστούν". Ο Α. Τριγώνης,διευθυντής και "εκπρόσωπος" των εργαζομένων στη διοίκηση της εταιρίας, άρχισε απειλές του στιλ: "Υπάρχει νόμος (;) και θα σας τυλίξουμε σε μια κόλλα χαρτί". Αναφερόμενος προφανώς στην περιβόητη συμφωνία του 51% - 49%, αλλά και στον αντιδραστικό εσωτερικό κανονισμό του Νιάρχου, που η πολυεθνική έχει πει ότι θα επαναφέρει σε ισχύ.

Το θέμα έθεσαν οι εκπρόσωποι της Εργοστασιακής στη χτεσινή συνεδρίαση του ΔΣ του σωματείου, προτείνοντας να καταγγελθούν αυτές οι ενέργειες και να γίνει προειδοποιητική στάση εργασίας τη Δευτέρα. Την πρόταση αυτή απέρριψαν οι ΠΑΣΚΕ - ΔΑΚΕ.

"Για να αυξηθεί η παραγωγικότητα και να μην μπουν εργολάβοι". Ετσι αιτιολόγησε ο Σ. Μαρκάτος,πρόεδρος του σωματείου, την αποδοχή της διπλής ειδικότητας, επαναλαμβάνοντας τα επιχειρήματα της πολυεθνικής. Σε χτεσινή ανακοίνωση του σωματείου αναφέρεται ότι "είναι θετικό σημάδι και χαιρετίζουμε εκείνους τους συναδέλφους, που το αποδέχτηκαν".

Τη μικρότερη απόδοση από όλες τις τράπεζες θα έχουν από την ερχόμενη Δευτέρα χιλιάδες μικροαποταμιευτές καταθέτες της Αλφα Τράπεζας Πίστεως. Οπως ανακοινώθηκε από τη διοίκηση της ιδιωτικής τράπεζας, το βασικό επιτόκιο ταμιευτηρίου των λογαριασμών μειώνεται από 10,75% σε 10%, που μετά την αφαίρεση φορολογίας 15% επί των τόκων δίνει πραγματική απόδοση κατάθεσης μόλις 8,5%, τη στιγμή που ο τρέχον πληθωρισμός είναι 7,7%. Ελαφρά υψηλότερο ονομαστικό επιτόκιο, και συγκεκριμένα 10,75%, ισχύει για τους λογαριασμούς με υπόλοιπο κατάθεσης πάνω από 1 εκατ. δρχ., έναντι 11,25% που ίσχυε προ της μείωσης.

Μειώσεις ανακοινώθηκαν επίσης και για τις περισσότερες κατηγορίες επιτοκίων χορηγήσεων της συγκεκριμένης τράπεζας. Ετσι το επιτόκιο των στεγαστικών δανείων κυμαινόμενου επιτοκίου διαμορφώνεται σε 15,75% (πριν 17%) και το επιτόκιο των στεγαστικών "χαμηλής εκκίνησης" σε 11,5% (δεκαπενταετούς διάρκειας με σταθερό επιτόκιο για τα 5 πρώτα χρόνια). Σε 13,5% διαμορφώνονται, τέλος, τα επιτόκια των βιοτεχνικών δανείων, κεφαλαίων κίνησης και επαγγελματικής στέγης (σταθερά για τα 3 πρώτα χρόνια).

Αμετάβλητα παραμένουν τα επιτόκια των καταναλωτικών δανείων (22%) και των πιστωτικών καρτών (28%).

Και νέα μείωση των επιτοκίων των κρατικών τίτλων κατά δύο δέκατα της μονάδας, ανακοίνωσε χτες το υπουργείο Οικονομικών. Μετά από αυτό, το επιτόκιο των εντόκων γραμματίων ετήσιας διάρκειας διαμορφώνεται στο 11,10% από 11,30% που ίσχυε στην προηγούμενη έκδοση. Το επιτόκιο εξάμηνης διάρκειας "πέφτει" στο 10,30% και το τρίμηνης στο 10%.

Παράλληλα, ανακοινώθηκε ότι τα περιθώρια των δραχμικών ομολόγων κυμαινόμενου επιτοκίου από χτες διαμορφώνονται στο 0,30% για τα τριετή, στο 0,80% για τα πενταετή και στο 1,30% για τα επταετή. Τέλος, στις 24/1/97 θα διεξαχθεί δημοπρασία ομολόγων σταθερού επιτοκίου τριετούς διάρκειας και κυμαινόμενου επιτοκίου επταετούς διάρκειας με ημερομηνία έκδοσης 28/1/97.

Με άλλη εξάλλου ανακοίνωσή του το υπουργείο Οικονομικών γνωστοποιεί στο επενδυτικό κοινό ότι στις 20 Γενάρη θα προχωρήσει στην έκδοση διετών ομολόγων χωρίς τοκομερίδια με επιτόκιο 10,3% (διετή zero - coupon).

Ουσιαστικά, πρόκειται για διετή έντοκα γραμμάτια, των οποίων ο φόρος του 7,5% δεν προπληρώνεται, αλλά εξοφλείται στο τέλος της διετίας. Σύμφωνα με παράδειγμα της ανακοίνωσης, για διετές ομόλογο ονομαστικής αξίας 1 εκατ. δραχμών θα καταβάλλει στην αγορά του 821.957 δραχμές και μετά από δύο χρόνια θα εισπράξει 986.647 δραχμές ενώ θα πληρώσει φόρο 13.353 δραχμές.