Ακάθεκτη προχωρά η ΕΕ στην εμβάθυνση της εμπορευματοποίησης του πολιτισμού, μέσω της πλήρους ένταξής του στους μηχανισμούς ενίσχυσης της κερδοφορίας του κεφαλαίου, όπως προκύπτει από την άτυπη συνάντηση των υπουργών Πολιτισμού των κρατών - μελών της προχτές στη Βαρκελώνη, στο πλαίσιο της ισπανικής προεδρίας.

Στο αντικείμενο της συνάντησης περιλήφθηκε το μέλλον της «πολιτιστικής βιομηχανίας» της ΕΕ και η συγκρότηση της λεγόμενης «Πράσινης Βίβλου» για τον πολιτισμό, η οποία πρωτοπαρουσιάστηκε τον Οκτώβρη του 2009 και στοχεύει στο «ξεκλείδωμα» των «δυνατοτήτων» των «πολιτιστικών και άλλων δημιουργικών βιομηχανιών», δηλαδή των μονοπωλίων του πολιτιστικού τομέα. Οπως το έθεσε «κομψότερα» η αρμόδια Επίτροπος για τον Πολιτισμό, Αντρούλα Βασιλείου στην ομιλία της, «οι πολιτιστικές και δημιουργικές βιομηχανίες διαδραματίζουν ένα σημαντικό ρόλο μέσα σε όλες αυτές τις εγκάρσιες πρωτοβουλίες που στοχεύουν να βελτιώσουν τους όρους για τις επιχειρήσεις ώστε να καινοτομήσουν (...)». Η ίδια πρόσθεσε ότι η υιοθέτηση της «Βίβλου» θα γίνει μέχρι το τέλος του τρέχοντος μήνα.

Αμεσος στόχος είναι τα «οφέλη» από την ψηφιακή τεχνολογία. Η Επίτροπος σημείωσε ότι «η ψηφιοποίηση και η παγκοσμιοποίηση δημιουργούν τις νέες ευκαιρίες, αλλά φέρνουν επίσης τις προκλήσεις. Η ψηφιακή μετάβαση έχει ένα κόστος. Για παράδειγμα, οι πολιτιστικές και δημιουργικές βιομηχανίες πρέπει να επενδύσουν στα νέα επιχειρησιακά πρότυπα. Οι κινηματογράφοι πρέπει να πληρώσουν για νέο ψηφιακό εξοπλισμό. Υπάρχει επίσης αυξανόμενος ανταγωνισμός παγκοσμίως. Οι νέοι μεγάλοι και ισχυροί φορείς, όπως οι τηλεπικοινωνίες και οι επιχειρήσεις Διαδικτύου που έχουν προκύψει, κατέστησαν δυσκολότερο για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις να έχουν πρόσβαση στις αγορές και να ανταγωνιστούν ισότιμα».

Εδώ δεν τίθεται ζήτημα «ενίσχυσης» των «μικρών», αλλά μετατροπής της πολιτιστικής δημιουργίας σε εμπορικό «προϊόν», σε όλα τα πεδία και τα μεγέθη της καπιταλιστικής οικονομίας. Ετσι, ναι μεν «η έρευνα και η ανάπτυξη στις πολιτιστικές και δημιουργικές βιομηχανίες πρέπει να γίνουν ισχυρότερες», «αλλά ο πειραματισμός στα νέα επιχειρησιακά πρότυπα χρειάζεται συγκεκριμένα κίνητρα και προσεγγίσεις». Γι' αυτό και «πρέπει να βοηθήσουμε αυτούς τους δύο κόσμους - τον κόσμο της δημιουργίας και τον κόσμο της χρηματοδότησης - να βρουν μια κοινή γλώσσα»...

Πιο συγκεκριμένη ήταν η Επίτροπος στην ομιλία της προς τους εκπροσώπους των «πολιτιστικών επιχειρήσεων» σε «φόρουμ» που διοργανώθηκε δυο μέρες πριν την συνάντηση των υπουργών, πάλι στη Βαρκελώνη: Η «Στρατηγική 2020» «είναι μια σημαντική ευκαιρία για εκείνους που, όπως εμείς, πιστεύουν στη δυνατότητα των πολιτιστικών και δημιουργικών βιομηχανιών» και «θα μας βοηθήσει να ενώσουμε τις δυνάμεις μας σε τοπικό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο για να δημιουργηθεί ένα καλύτερο περιβάλλον για τις πολιτιστικές και δημιουργικές βιομηχανίες».

Θυμίζουμε ότι η ανακοίνωση της χρηματοδότησης με 6 εκατ. ευρώ των σχετικών έργων έγινε με «τυμπανοκρουσίες» από το υπουργείο Πολιτισμού, σε μια προσπάθεια «νομιμοποίησης» στη συλλογική συνείδηση της εισβολής των «χορηγών» στις αρμοδιότητες της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, στην προκειμένη περίπτωση του σωματείου «Διάζωμα», το οποίο προωθεί αυτή την πολιτική, με άμεσο στόχο την «επανάχρηση» των αρχαίων Θεάτρων.

Στο τελευταίο τεύχος της περιοδικής έκδοσης της Αρχαιολογικής Εταιρείας «Ο Μέντωρ» σημειώνεται χαρακτηριστικά ότι «τα πράγματα είναι επικίνδυνα για το μνημείο, γιατί παραγνωρίζεται η επιστημονική πλευρά του εγχειρήματος και προβάλλονται, όπως και για τα μνημεία άλλων τόπων, Επιδαύρου, Νάξου, ωφελιμιστικές απόψεις με το μανδύα της διδακτικότητας ή της ακεραιότητας της μορφής κλπ.».

Αναδημοσιεύεται επίσης η αντίδραση δεκάδων επιστημόνων και πανεπιστημιακών, οι οποίοι, σε κοινή ανακοίνωσή τους, τον περασμένο Δεκέμβρη σημείωναν, μεταξύ άλλων: «Τα αρχαία θέατρα είναι μνημεία ιστορίας και πολιτισμού. Μπορούμε και οφείλουμε να τα συντηρούμε, όχι όμως και να τα συμπληρώνουμε σε τέτοιο βαθμό που να διαγράφεται η ιστορία τους, και επικαλούμενοι αμφιλεγόμενες εκφράσεις, όπως "αξιοποίηση", "ανάδειξη", "σύνδεση με την κοινωνία" και άλλα τέτοια ηχηρά παρόμοια, να τα αποδίδουμε στην τουριστική εκμετάλλευση».