Στην υπεράσπιση της αντιδραστικής κυβερνητικής πολιτικής στον Πολιτισμό επιδόθηκε ο υπουργός Πολιτισμού, Γ. Βουλγαράκης, κατά την, αποχαιρετιστήρια όπως προέκυψε, ομιλία του στα χτεσινά εγκαίνια του νέου πωλητηρίου του Οργανισμού Προβολής Ελληνικού Πολιτισμού ΑΕ στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο.

Υπεραμύνθηκε του νόμου για την «πολιτιστική χορηγία» που ανοίγει διάπλατα ακόμη ένα δρόμο στο στρατηγικό στόχο της ΕΕ για πλήρη παράδοση του πολιτισμού απευθείας στο κεφάλαιο. Υπεραμύνθηκε του Κέντρου Χορού και Θεάτρου, ενός ακόμη πολιτιστικού ΝΠΙΔ που, ως τέτοιο, θα λειτουργεί με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια και, όπως σημείωσαν και οι βουλευτές του ΚΚΕ στη Βουλή, «πρόκειται για μια ιδεολογική επιλογή και μέσα από τα παράθυρα και τις ρωγμές που ανοίγουν αυτές οι επιλογές εισβάλλουν στον Πολιτισμό οι ιδιώτες».

Αναφέρθηκε σε κυβερνητικές παρεμβάσεις στα πνευματικά δικαιώματα και το δικαίωμα παρακολούθησης του καλλιτεχνικού έργου από τους δημιουργούς, οι οποίες καταλήγουν σε μεγάλες οικονομικές απώλειες για τους τελευταίους. Χαρακτήρισε «σημαντικά βήματα» όσα έγιναν για τα εικαστικά και τον κινηματογράφο, ενώ μόλις πρόσφατα η κυβέρνηση αμφισβήτησε νομοθετικά το ίδιο το δικαίωμα στη σύνταξη των ανασφάλιστων καλλιτεχνών και προχώρησε σε ένα κινηματογραφικό «συνέδριο» με τους περισσότερους από τους φορείς του χώρου να έχουν αποχωρήσει καταγγέλλοντάς το.

Είπε ότι «όλα αυτά που γίνονται δεν είναι τυχαία (...) Είναι κομμάτια του παζλ που ενώνονται και φτιάχνουν μια πολιτική, φτιάχνουν ένα σχέδιο. Το οποίο εκτιμώ να είναι πολιτικά ουδέτερο, να παράγει τα αποτελέσματά του και να είναι καθολικά αποδεκτό». Ομως, ούτε το «σχέδιο» είναι «πολιτικά ουδέτερο», ούτε, πολύ περισσότερο, «καθολικά αποδεκτό»: Αντανακλά τις ανάγκες του ευρωενωσιακού κεφαλαίου για ένταξη του πολιτισμού στο «οπλοστάσιο» της ανταγωνιστικότητάς του. Και οι μοναδικοί που το αποδέχονται είναι η αστική διανόηση.

Αναφέρθηκε στις επιστροφές αρχαιοτήτων την τελευταία χρονιά, αποφεύγοντας να σχολιάσει την τακτική των «συνεργασιών» με τους φορείς από τους οποίους διεκδικούμε αρχαιότητες. Τακτική που υπονομεύει τελικά το ίδιο το μέλλον των διεκδικήσεων. Πρόσθεσε πως θα παρουσίαζε ακόμη δύο αρχαιότητες που επέστρεψαν, αλλά δεν το έκανε, λόγω προεκλογικής περιόδου.

Για το πωλητήριο, ο υπουργός είπε ότι εντάσσεται «στη λογική του διαρκούς εκσυγχρονισμού του υπουργείου» με την «ενσωμάτωση των αρχών του σύγχρονου marketing, όχι με την αγοραία έννοια, αλλά με την έννοια της προώθησης». Το γιατί δεν μπορεί να προωθήσει το Δημόσιο την πολιτιστική κληρονομιά και έπρεπε να φτιαχτεί, επί ΠΑΣΟΚ, μία ΑΕ όπως ο ΟΠΕΠ, έστω και μονομετοχική του Δημοσίου, αλλά με σαφώς ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, είναι κάτι που ο δικομματισμός αποφεύγει να απαντήσει. Ούτε το επιχείρημα του προέδρου του ΟΠΕΠ ότι τα έσοδα των λίγων ημερών που δουλεύει το πωλητήριο, ισοδυναμούν με το τριπλάσιο των εσόδων του αντίστοιχου πωλητηρίου πέρσι όλο το χρόνο δεν απαντά. Γιατί ο στόχος του δικομματισμού είναι να «σαλαμοποιηθεί» η διαχείριση όλου του Πολιτισμού σε διάφορες «ΑΕ» που θα λειτουργούν με «ευελιξία» και «οικονομική αυτοτέλεια», δηλαδή παράδοση στους «χορηγούς» και αγοραία κριτήρια.

Αλλωστε, ο υπουργός υπογράμμισε ότι το ΥΠΠΟ «μπορεί να είναι ένα οικονομικά αυτοδύναμο υπουργείο (...) Εχει τεράστια περιουσία» που πρέπει «να εκμεταλλευτεί». Εσπευσε να «διευκρινίσει» ότι «η έννοια της εκμετάλλευσης δε χρησιμοποιείται με την αγοραία έννοια» και προειδοποίησε ότι «υπάρχουν φυσικά σχέδια τα οποία βρίσκονται σε εξέλιξη». Θυμίζουμε ότι μόλις πριν λίγους μήνες ο ίδιος χαρακτήρισε οικονομικά «βαρίδια» για το ΥΠΠΟ τα ακίνητά του στην Πλάκα...

Κρατάει χρόνια αυτή η ...«κολόνια» της καταστρατήγησης των όρων παραχώρησης των αρχαίων θεάτρων. Οπως και η αδυναμία του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου και του υπουργείου Πολιτισμού να τα προστατέψουν ουσιαστικά από επιβλαβείς γι' αυτά παρεμβάσεις.

Τελευταίο «κρούσμα» η παράσταση του Εθνικού Θεάτρου της Μεγάλης Βρετανίας, σήμερα και αύριο στην Επίδαυρο, με τις «Ευτυχισμένες μέρες» του Μπέκετ. Παρά τις αντιρρήσεις της Ομάδας Εργασίας Επιδαύρου και της Εφορείας για σκηνικές παρεμβάσεις που παραβιάζουν τους όρους παραχώρησης του μνημείου, δόθηκε τελικά από το ΚΑΣ το πράσινο φως... Οι αντιρρήσεις των αρχαιολόγων αφορούσαν πέρα από την πλήρη κάλυψη της ορχήστρας, κυρίως τη χρήση φωτιάς κοντά σε φελιζόλ, την τοποθέτηση περίπου 240 προβολέων πάνω στα εδώλια του κάτω διαζώματος (στις πρώτες σειρές των τεσσάρων πλαϊνών κερκίδων), τη χρήση του αρχαίου σκηνικού οικοδομήματος του θεάτρου. Παρ' όλα αυτά, το ΚΑΣ στην προχτεσινή του συνεδρίαση είπε τελικά το «ναι» και για ...φωτιές στην ορχήστρα του θεάτρου και για την κάλυψη της ορχήστρας με υλικό και χρήση φελιζόλ - παρότι υπάρχουν υπουργικές αποφάσεις που δεν το επιτρέπουν - και για στήσιμο των δυνατών προβολέων, αρνούμενο μόνο την αποκάλυψη των αρχαίων ερειπίων στην ορχήστρα του μνημείου.

Με το περίφημο έργο του Μπέκετ «Ευτυχισμένες Μέρες» κλείνει και η αυλαία των φετινών Επιδαυρίων. Πρόκειται για την ιδιαίτερα επιτυχημένη παράσταση του Εθνικού Θεάτρου Βρετανίας, που έκανε πρεμιέρα στο Lyttelton Theatre στο Λονδίνο τον περασμένο Γενάρη, με τη Φιόνα Σο στο ρόλο της αστείας και τραγικής Γουίνι. Στο έργο του ο Μπέκετ περιγράφει με λεπτότητα, τρυφερότητα και χιούμορ το αίσθημα της μοναξιάς που αναδύεται μέσα από τις κατακερματισμένες ανθρώπινες σχέσεις και το υπαρξιακό κενό. Η σκηνοθεσία είναι της Ντέμπορα Γουόρνερ. Σκηνικά: Tom Pye. Κοστούμια: Luca Costigliolo. Μουσική: Mel Mercier. Παίζει επίσης ο Τιμ Πότερ.