Το 1599 το πλήρωμα ενός ολλανδικού πλοίου, που είχε παρασυρθεί από μια σφοδρή θύελλα, διέκρινε βουνά γεμάτα πάγο στο νοτιότερο άκρο της Ν. Αμερικής. Ηταν οι βουνοκορφές της Σχετλάνδης μάλλον κι όχι της Ανταρκτικής. Ομως είχε γίνει το πρώτο βήμα της ανακάλυψης της παγωμένης ηπείρου,για την οποία είχαν διατυπωθεί αναρίθμητοι μύθοι μέχρι τότε. Μύθοι που ξεκινούν από την αρχαιότητα, μια και οι φιλόσοφοι είχαν διατυπώσει την άποψη της ύπαρξης ξηράς στο νότο, σε αντιστάθμισμα αυτής του βορά. Το 1775 ο γνωστός θαλασσοπόρος Κουκ εντοπίζει τη νήσο Ν. Γεωργία, ενώ λίγο πριν είχαν προηγηθεί τα νησιά Μπουσέ και Μαριόν.

Ο Κουκ δημοσιεύει τα ημερολόγια με τις ανακαλύψεις του και η Ανταρκτική γίνεται γνωστή σε ολόκληρο το κόσμο. Οι τεράστιοι πληθυσμοί φώκιας και πιγκουίνων έλκουν σαν το μαγνήτη κυνηγούς από την Ευρώπη και την Αμερική, που σπεύδουν να εκμεταλλευτούν τις γούνες των ζώων. Ηδη είχαν προξενήσει μεγάλες καταστροφές στην Αρκτική (Βόρειο Πόλο) κι εύρισκαν παρθένο έδαφος. Μέχρι το 1822 υπολογίζεται ότι εξολοθρεύτηκαν 1.200.000 φώκιες μόνο στη Ν.Γεωργία, το 1872-1888 περίπου 45.000 και το 1910-1964 άλλες 250.000. Οι εντυπώσεις του Κουκ δεν εμπόδισαν την επέλαση των κυνηγών, μια και η δίψα τους για το κέρδος ήταν πολύ μεγαλύτερη από τις συνθήκες που επικρατούσαν. "... πυκνές ομίχλες, χιονοθύελλες, δριμύ ψύχος κι ό,τι άλλο μπορεί να κάνει επικίνδυνη την πλοήγηση, πρέπει να αντιμετωπίσει κανείς. Κι αυτές οι δυσμενείς συνθήκες επεκτείνονται σε μεγάλο βαθμό από την ανέκφραστα τρομακτική θέα της χώρας. Μιας χώρας καταδικασμένης από τη φύση να μη νιώσει ποτέ τη θέρμη από τις ακτίνες του ήλιου, αλλά να κείτεται για πάντα θαμμένη κάτω από τα αιώνια χιόνια και τους αιώνιους πάγους". Και σε κάποιο άλλο σημείωμα γράφει "... το κάθε πλοίο διατρέχει το κίνδυνο να ακινητοποιηθεί για πάντα εκεί ή να βγει σαν παγωμένο νησί".

Η Ανταρκτική, νότια του Ανταρκτικού κύκλου σε γεωγραφικό πλάτος 66 μοίρες και 33 πρώτα, όπου το μισό χρόνο επικρατεί σκοτάδι όλο το εικοσιτετράωρο και τον υπόλοιπο μισό μόνο μέρα, καταλαμβάνει μια έκταση 14 εκατομμυρίων τετραγωνικών χιλιομέτρων. Δηλαδή δυόμισι φορές όσο η Ευρώπη. Το μέσο ύψος είναι 1.850 μέτρα και το 95% καλύπτεται από πάγους που έχουν πάχος 3.700 μέτρων. Εκτός των ακτών, πάγοι υπάρχουν σε απομονωμένες βουνοκορφές που αποκαλούνται νούνατακς.Συμπαγείς μάζες πάγων επιπλέουν στη θαλάσσια επιφάνεια, με γνωστότερες αυτές των Ρος (ίσης έκτασης με τη Γαλλία) και Ρον (που ξεπερνούν σε έκταση την Ιταλία και την Ελβετία συνολικά). Συχνά μεγάλα τμήματα αποκόπτονται, σχηματίζοντας παγόβουνα 160 χιλιομέτρων.

Η Ανταρκτική είναι η πλέον ψυχρή περιοχή της γης. Εχει καταγραφεί θερμοκρασία μείον 88 βαθμοί Κελσίου από το Σοβιετικό Ερευνητικό Σταθμό Βοστόκ, που βρίσκεται σε υψόμετρο 3.000 μέτρων. Το χιόνι που πέφτει κάθε χρόνο φτάνει τα 61 εκατοστά, ενώ οι σφοδροί άνεμοι που πνέουν προσεγγίζουν τα 145 χιλιόμετρα την ώρα στην περιοχή Γη της Αδέλιας.Η γη είναι νεκρή το χειμώνα, αλλά γεμίζει με ζωή το καλοκαίρι. Χορτάρι, βρύα, λειχήνες και κυρίως εκατομμύρια αποδημητικά πουλιά, που μαζί με τις φώκιες, τους θαλάσσιους ελέφαντες και τους πιγκουίνους, έρχονται για να ζευγαρώσουν, μετατρέπουν την Ανταρκτική σ' έναν επίγειο παράδεισο με άσπρο φόντο.

Το 1911 ο Νορβηγός Αμούδσεν έστησε τη σημαία της χώρας του κι από τότε ξεκινούν ουσιαστικά οι μεγάλες περιπέτειες της ηπείρου, μια και πολλοί είναι αυτοί που διεκδικούν την κυριαρχία της. Το 1945 ήταν έξι οι χώρες αυτές, για να γίνουν όμως δώδεκα τη δεκαετία του '70 και "Κύριος οίδε" πόσες θα φτάσουν. Επιστημονικές αποστολές με ή χωρίς εισαγωγικά μελετούν τις κλιματικές συνθήκες και τη χλωροπανίδα της, αν κι όλα τα στοιχεία που έχουν δει το φως της δημοσιότητας συγκλίνουν στην άποψη ότι τα πάντα αφορούν τον έλεγχο και την εκμετάλλευση των μεγαλύτερων κοιτασμάτων άνθρακα του πλανήτη που βρίσκονται στο υπέδαφός της, όπως και το σιδηρομετάλλευμα που μπορεί να καλύψει την παγκόσμια ζήτηση για τα προσεχή διακόσια χρόνια. Να προσθέσουμε και τα πλούσια κοιτάσματα χαλκού, μολύβδου και ουρανίου. Προσπάθειες καταβάλλονται από πολλές πλευρές για τον τρόπο διεξαγωγής των μεταλλευτικών ερευνών και της μελλοντικής εκμετάλλευσης του υπεδάφους της. Ομως η Ανταρκτική είναι κοινή κληρονομιά της ανθρωπότητας και δεν ανήκει σε κανέναν.Οι φωνές για την κήρυξή της σε Παγκόσμιο Προστατευόμενο Πάρκο πληθαίνουν. Ας ενώσουμε και τη δική μας φωνή μαζί τους.

Την περιοχή Στρογγυλό Κεφάλι στη Μονή Γουβερνέτου αποφάσισε η νομάρχης Χανίων ως χώρο αποκομιδής των σκουπιδιών της πόλης. Τις αντιρρήσεις, που τέθηκαν υπόψη της και σχετίζονται με το ευαίσθητο τοπίο, τον κίνδυνο της μόλυνσης του υδροφόρου ορίζοντα, αλλά και τις πιθανολογούμενες αρχαιότητες, τις ξεπέρασε - όπως διαβάσαμε - με το εξής καταπληκτικό επιχείρημα: Τα σκουπίδια θα πάνε εκεί, γιατί δε θα φαίνονται. Ο χώρος της οικολογίας απέκτησε άλλον ένα θεωρητικό. Και με δεδομένο ότι το τελευταίο διάστημα είχε παρατηρηθεί μια στενότητα, πρέπει να χαιρετίσουμε το γεγονός και χαλάλι η περιοχή. Μήπως η πρώτη θα είναι ή η τελευταία;

ΟΙΚΟΑΛΙΕΥΜΑΤΑ

Πάνω από 300% υπέρβαση μέχρι σήμερα σημείωσε ο προϋπολογισμός της Ολυμπιάδας του Σίδνεϊ. Την ίδια στιγμή τα δικά μας σαϊνια, με πλήρη ψυχραιμία, μας ετοιμάζουν φέσια, βγάζοντας δεκάρικους από τα κανάλια, που για άλλη μια φορά βρίσκονται σε πλήρη ταύτιση.

Γράφτηκε την προηγούμενη Κυριακή από εβδομαδιαία εφημερίδα ότι το κόστος της Ολυμπιάδας μπορεί να το αναλάβει η διεθνής κοινότητα και προς τούτο πρέπει η κυβέρνηση να συμβάλει στη δημιουργία ενός Ολυμπιακού Ταμείου... Τελικά, μήπως κάποιοι ζουν σε άλλον πλανήτη ή η λάμψη του εκσυγχρονισμού τους εμποδίζει να δουν πέρα από τη μύτη τους;

Παρά την επικρατούσα άποψη ότι τα στρείδια είναι ιδιαίτερα αφροδισιακά για ένα ρομαντικό απόγευμα, οι άνδρες στο Χονγκ Κονγκ, που αντιμετωπίζουν προβλήματα αναπαραγωγής, καλά θα κάνουν να μην τρώνε πολλά θαλασσινά, γιατί περιέχουν υψηλές ποσότητες υδραργύρου.

Δυο γεύματα με ψάρια ή οστρακοειδή είναι το ανώτατο όριο για κατανάλωση την εβδομάδα, δηλώνουν ειδικοί επιστήμονες μετά από μελέτες που απέδειξαν ότι ο υδράργυρος είναι το κυρίαρχο τοξικό μεταλλικό στοιχείο στα θαλασσινά του Χονγκ Κονγκ.

Η κατανάλωση πολλών θαλασσινών δεν είναι καθόλου συνετή, τόσο για την αναπαραγωγή όσο και για τη γενική υγεία του ατόμου, δήλωσε ο δόκτωρ Κλίμεντ Λιουνγκ του Γενικού Νοσοκομείου του Χονγκ Κονγκ, ο οποίος έχει πραγματοποιήσει την έρευνα για την ποσότητα του υδραργύρου που περιέχεται στα θαλασσινά. Τελικά θα μας πει κάποιος τι μπορούμε να τρώμε άφοβα;

ΚΑΙ ΟΙΚΟΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ

Το τεύχος Φλεβάρη, που ήδη βρίσκεται στα περίπτερα, του πολύ καλού περιοδικού είναι αφιερωμένο στα ελληνικά βουνά. Που σήμερα υποβαθμίζονται και καταρρέουν από την εγκατάλειψη αυτών που επί αιώνες ζούσαν σε αυτά και από την επέλαση ενός απρογραμμάτιστου τουρισμού. Εκεί που κάποτε μεγαλούργησε ο ελληνισμός, σε χαλεπούς για τον τόπο περιόδους και που αποτελούν τα τελευταία οχυρά της φύσης, όπως επισημαίνεται, διαπράττεται ένα έγκλημα διαρκείας. Μια περιπλάνηση στο Νυμφαίο, στη Νέβεσκα, στον Ασπροπόταμο, στα Τζουμέρκα, στα Μετέωρα, στον Ασπροπόταμο, αλλά και τα Κυπριακά βουνά. Ενα τεύχος συλλεκτικό όπου ακόμα μπορείτε να διαβάσετε για την κοινωνία του θεάματος, μια σειρά από καταστροφές μνημείων στο όνομα της ανάπτυξης και όπως πάντα τις μόνιμες στήλες για τη διεθνή και ελληνική επικαιρότητα.

Συνεχίζουν να φτάνουν διαμαρτυρίες στην εφημερίδα από τους αντιστασιακούς, κατά του ΥΠΕΞ Θ. Πάγκαλου για τη δίωξη του "Ριζοσπάστη". Τα μέλη των Παραρτημάτων της ΠΕΑΕΑ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΟΥ και ΜΕΛΙΣΣΙΩΝ σε ψηφίσματά τους, ανάμεσα στα άλλα, τονίζουν:

"Εμείς οι αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης, που από το 1940 μέχρι σήμερα αντιστεκόμαστε σ' όλους όσοι επιβουλεύτηκαν εθνική ανεξαρτησία και συμφέροντα του λαού και της χώρας μας, διαμαρτυρόμαστε έντονα για τη δίωξη του "Ρ", που αποβλέπει στη φίμωση της ελεύθερης φωνής.

Δηλώνουμε ότι ενωμένοι και αποφασισμένοι θα σταθούμε ενάντια σε κάθε μέτρο αντιλαϊκό της κυβέρνησης.

Καταγγέλλουμε την ενέργεια του Θ. Πάγκαλου κατά του "Ριζοσπάστη", της μόνης εφημερίδας που ξεσκεπάζει τα αντιλαϊκά έργα των κυβερνητών και των ξένων προστατών τους και υπερασπίζεται τα συμφέροντα και τις κατακτήσεις του εργαζόμενου λαού μας. Είμαστε στο πλευρό των αγροτών, που ξαναβγήκαν στους δρόμους, διεκδικώντας τα αιτήματά τους, που ένα χρόνο τώρα από τις τότε κινητοποιήσεις τους η κυβέρνηση δεν ικανοποίησε.

Είμαστε ακόμα αντίθετοι με την ανοχή της κυβέρνησης να καθορίζουν τα εθνικά μας θέματα οι Αμερικανονατοϊκοί με τους διάφορους Μπερνς, θέτοντας σε κίνδυνο την εδαφική ακεραιότητα της πατρίδας μας, για την οποία εμείς οι αγωνιστές πολεμήσαμε και δώσαμε τη ζωή μας".

Οι τεράστιοι πληθυσμοί φώκιας και πιγκουίνων έλκουν σαν το μαγνήτη κυνηγούς από την Ευρώπη και την Αμερική, που σπεύδουν να εκμεταλλευτούν τις γούνες των ζώων. Ηδη είχαν προξενήσει μεγάλες καταστροφές στην Αρκτική (Βόρειο Πόλο) και βρήκαν παρθένο έδαφος