ΑΓΡΑΦΑ (του απεσταλμένου μας ΘΑΝΑΣΗ ΛΕΚΑΤΗ).-

Αηδονοχώρι, Αμάραντος, Απιδιά, Δρακότρυπα, Θραψίμι, Κερασιά, Λαμπερό, Μπελοκομύτης, Μολόχα, Οξυά, Ανθηρό, Θερινό, Πετρωτό, Καταφύλι, Φουντωτό και άλλα, "ων εστί" αριθμός 67. Μέρη όπου και μόνο για το όνομά τους αξίζει να επισκεφτεί κάποιος. Χωριά της ορεινής Καρδίτσας, εκεί όπου τελειώνει ο κάμπος κι αρχίζει η απέραντη ομορφιά, αλλά κι εκεί όπου τα Αγραφα παραμένουν άγραφα για τα κιτάπια και των σημερινών μπέηδων. Μόνο που, ακριβώς αυτό που τότε ήταν καλό για τον τόπο - το ότι δεν τα πάτησαν εξαιτίας του δύσβατου οι Τούρκοι - το ίδιο - το σύγχρονο αντίστοιχό του για την ακρίβεια - δηλαδή, το ότι όσοι κάτοικοι παραμένουν με πείσμα εκεί, εξακολουθούν να ζούνε ακόμα ξεχασμένοι από θεούς κι ανθρώπους, είναι η πηγή της δυστυχίας τους.

Το 7ο Συνέδριο των Αγραφιώτικων Χωριών, που έγινε το Σαββατοκύριακο στα χωριά Φυλακτή και Πεζούλα,με θεματικό αντικείμενο τον ορεινό τουρισμό, επιβεβαίωσε την εκτίμηση ότι τα Αγραφα παραμένουν "ου - τόπος" για τους σχεδιασμούς της κεντρικής διοίκησης. "Ου - τόπος" όχι μόνο ως προς ό,τι αφορά την παραδοσιακή κτηνοτροφία και γεωργία - αυτά η κυβέρνηση έχει αποφασίσει να τα στείλει στο πυρ το εξώτερον κατόπιν των σχετικών αξιώσεων της Ευρωπαϊκής Ενωσης. "Ου - τόπος" και ως προς την τελευταία εναλλακτική λύση που συζητείται στην περιοχή, την τουριστική αξιοποίησή της, την ίδια στιγμή που υποτίθεται πως η κυβέρνηση δίνει προτεραιότητα σ' αυτόν τον τομέα.

Τα τουριστικά δεδομένα της περιοχής, που κάτω από ορισμένες συνθήκες μπορούν να γίνουν συμπληρωματική πηγή ζωής για τους ανθρώπους, αυτά, δηλαδή, που μπορούν να κάνουν τη γη ικανή να κρατήσει τους Αγραφιώτες στον τόπο τους, είναι πάμπολλα. Αρχαιολογικά ευρήματα που παραπέμπουν στο μύθο των Τιτάνων, μέχρι και σύγχρονα μνημεία της Ελεύθερης Ελλάδας, μπορούν να γίνουν πόλος έλξης όσων θέλουν να αποκτήσουν ή και να διατηρήσουν μια σχέση γνώσης με το χτες αυτού του τόπου. Το Αλπικό τοπίο και τα αποτελέσματα γεωλογικών αναταράξεων, οι πάμπολλες ιαματικές πηγές, μπορούν επίσης να γίνουν πόλος έλξης και μέσα από την αξιοποίησή τους να δώσουν μια οικονομική ανάσα στην περιοχή. Μόνο που όπως και για την παραδοσιακή παραγωγική βάση, έτσι και για τον τουρισμό, απαιτούνται υποδομές, η ύπαρξη των οποίων προϋποθέτει κάποια ελάχιστα κονδύλια, που, όμως, η κυβέρνηση δηλώνει θρασύτατα αποφασισμένη να μην τα διαθέσει!

Χαρακτηριστικό της κατάστασης που έχει διαμορφωθεί στην περιοχή είναι το γεγονός ότι οι εργασίες του συνεδρίου διαπεράστηκαν από έναν έντονο αντικυβερνητισμό, στον οποίο πρωτοστάτησαν τοπικά στελέχη του ΠΑΣΟΚ. Ενας αντικυβερνητισμός, όμως, που δεν έθιγε την αιτία, δεν καταδίκαζε κεντρικές πολιτικές επιλογές, αντίθετα, λειτουργούσε εν τέλει αποπροσανατολιστικά, καθώς περιόριζε το πρόβλημα στην ύπαρξη ενός "κακού" νομάρχη και σε κάποιες επιμέρους αρνητικές επιλογές ενός υπουργού. Το συνέδριο έληξε με την επαναδιατύπωση παλιών αιτημάτων, όπως η χρηματοδότηση του έργου του χιονοδρομικού κέντρου, αλλά ταυτόχρονα χωρίς καμία απόφαση για την αγωνιστική διεκδίκηση έστω κι αυτών των τρομακτικά λίγων που ζητούν οι Αγραφιώτες.

Παρεμβαίνοντας στις εργασίες του συνεδρίου ο γραμματέας της ΝΕ Καρδίτσας του ΚΚΕ, Αποστόλης Πίτσαβος,σημείωσε ανάμεσα σε άλλα: "Κανείς δεν μπορεί να παραγνωρίσει ότι η τουριστική αξιοποίηση της περιοχής έχει δυνατότητες συνεισφοράς στην ανάπτυξη της περιοχής και του νομού. Αυτό όμως πρέπει να γίνει στις σωστές του διαστάσεις, χωρίς υπερβολές τόσο στις δυνατότητες όσο και στον προσανατολισμό, ότι δηλαδή είναι πλέον η μοναδική δυνατότητα ανάπτυξης του νομού μας". "Η τουριστική ανάπτυξη της περιοχής, τόνισε, δεν μπορεί και δεν πρέπει να εξαφανίσει ότι και άλλες δραστηριότητες υπάρχουν. Αλλά, τουναντίον, να τις ενισχύσει ή και να δημιουργήσει νέες (δασοπονία, γεωργικές και κτηνοτροφικές δραστηριότητες κλπ.). Δεν μπορείς να μιλάς για τουριστική ανάπτυξη της περιοχής χωρίς να θεωρείς πρώτο και κύριο ζήτημα τη διατήρηση των δασών". "Η τουριστική ανάπτυξη, συνέχισε, πρέπει να "δίνει" στο περιβάλλον και όχι μόνο να παίρνει. Χρειάζεται λοιπόν να γίνουν επενδύσεις για το περιβάλλον και όχι μόνο στυγνή υπερεκμετάλλευση και τουριστική αξιοποίησή του". "Τονίζουμε, κατέληξε, την επιμονή μας στην άποψη ότι: Η τουριστική ανάπτυξη από μόνη της δε λύνει το πρόβλημα ανάπτυξης του νομού. Παραμένει για μας πρώτο και ζητούμενο θέμα η ανάπτυξη των παραγωγικών δραστηριοτήτων της περιοχής και του νομού, η οποία και θα εξασφαλίζει τη συνέχεια της ζωής στην περιοχή, η οποία και θα ενδυναμώνει και την τουριστική κίνηση".

- Ε, ρε και να ήμουν νιότερος. Ακούς εκεί σύνταξη 140.000 δραχμές! μονολόγησε δυνατά.

Εδώ και πέντε χρόνια πήρε την αγροτική σύνταξη, που κόλλησε στα 25 χιλιάρικα. Και του 'ρθε ο ουρανός σφοντύλι σαν άκουσε ότι η μεγαλύτερη σύνταξη μπορεί, λέει, να φτάνει τα 260 χιλιάρικα.

Τον μπέρδεψε πολύ κείνη η "μηνιαία εισφορά".

- Αλλά με τόσες κατοσταριές χιλιάρικα για σύνταξη, τι "συφορά" να υπάρξει; σκέφτηκε ο γερο - Λιάς.

Ηθελε να διαβάσει και την εφημερίδα με όλα τα καθέκαστα. Αλλά πού άργητα γι' αυτόν. Διάβηκε τα εβδομήντα και σταματημό δεν έχει. Η στουρναρόψυχη γης και τα λίγα ζωντανά που κράτησε δεν τον αφήνουν ήσυχο.

- Οσο ζω θα χαρίζω ένα αρνάκι στ' αγγόνια κάθε Πάσχα. Δεν είναι για χόρταση αλλά αυτή τη χαρά μπορώ να τους προσφέρω, έλεγε ο γερο - Λιάς κάθε φορά που του λέγανε να σταματήσει γιατί γέρασε και δεν τον κρατάνε τα ποδάρια του.

Το νέο σύστημα, έγραφε η εφημερίδα, θα εφαρμοστεί απ' το 1997 ("Λες να πιάνει και μένα;", σκέφτηκε ο γερο - Λιάς) και προβλέπει μηνιαία εισφορά 7.000 - 13.500 δραχμές...

- Ωχ! Ωχ! Να 'την κι η "συφορά" του ΟΓΑ, βόγκηξε ο γερο - Λιάς και σταμάτησε το διάβασμα. "Και πού θα τις εύρουν μωρέ αχαϊρευτοι τις 75.000 ή 160.000 το χρόνο όσοι απόμειναν ακόμα πάνω στα κατσάβραχα; ", αναρωτήθηκε φωναχτά.

Εκανε νοερά τους λογαριασμούς: "Σύνταξη 160.000 χ 14, μας κάνει 2.240.000 το χρόνο. Κι αν η σύνταξη είναι 260.000 το μήνα τότε κάθε χρόνο θα 'χω 3.640.000 δραχμές".

- Τύφλα να 'χουν τότε οι εβδομήντα και οι εκατόν εβδομήντα χιλιάδες για "συφορά" το χρόνο. Ούτε αυτά τα επιδόματα - εννοούσε τα διαβόητα ΕΚΑΣ - δε θα χρειάζομαι. Ας τα πάρουν οι φτωχο - ΙΚΑτζήδες, αναφώνησε ο γερο - Λιάς και ξαναρίχτηκε στο διάβασμα.

- Α! τους ζευζέκηδες είπε ο γερο - Λιάς κι ήταν έτοιμος να ξεστομίσει κάποια από κείνες τις γνωστές του βλαστήμιες, αλλά σταμάτησε γιατί άρχισε να διαβάζει παρακάτω: "Το νέο σύστημα θα αρχίσει να αποδίδει σε 15 χρόνια όταν οι εισφορές των αγροτών θα έχουν ικανοποιητικό επίπεδο συσσώρευσης, ώστε να λειτουργήσει η αρχή της ανταποδοτικότητας".

Ο γερο - Λιάς πέταξε πέρα την εφημερίδα και σηκώθηκε όρθιος.

- Φτου σας μωρέ λωποδύτες! έλεγε και ξανάλεγε. Δε σας φτάνει, συνέχισε, που πετάξατε τον παλιοαγρότη με "ανταπόδοση" 25 ψωροχιλιάρικα το μήνα. Ούτε σας φτάνει το ξεκλήρισμα - κατά πώς διατάζουν οι Ευρώπες - όσων απόμειναν στα χωράφια. Θέλετε μωρέ να ξετινάξετε και τις τσέπες των παιδιών μας για να κάνετε συσσώρευση. Ετσι τα συσσώρευσε και το ΙΚΑ και μόλις μαζεύτηκε το χρήμα, τ' άρπαξαν. Και τώρα προσπαθείτε να μπουκώσετε την οργή των συνταξιούχων με τα ΕΚΑΣ. Τι είναι μωρέ οι συντάξεις; "Αεροπλανάκια" είναι;

- Αϊ στο διάολο. Κυβερνήτες είστε εσείς ή νομαρχαίοι των Βρυξελλών, δεν άντεξε και ξεστόμισε τη βρισιά του ο γερο - Λιάς.

- Γιατί δεν πας να κοιμηθείς να ξαποστάσεις! του φώναξε ο γιος του.

- Εγώ θα ξαποστάσω άμα θα βγάλω στα μάτια μου τριφύλλια. Και συ θα χρειαστείς τόσα κι άλλα τόσα χρόνια για να πάρεις τις συντάξεις που τώρα σου τις παρουσιάζουν με ουρές, του απάντησε ο γερο - Λιάς.

"Αν υπάρχουν τότε συντάξεις καθώς μπλέξαμε με Θατσερικούς μαρξιστάδες", έκανε τη θλιβερή σκέψη ο γερο - Λιάς, καθώς έφευγε για τα χωράφια του να ηρεμήσει.

Γιώργος ΜΟΥΣΓΑΣ

Η γενική γραμματεία της Περιφέρειας Θεσσαλίας διά της εκπροσώπου της στο συνέδριο, μοίρασε μέσα σε 10 λεπτά - τόσο κράτησε ο σχετικός χαιρετισμός - επτά δισ. στους "πτωχούς ορεσίβιους" των Αγράφων. Στα χαρτιά βέβαια, καθώς μετά το τέλος του συνεδρίου, το μόνο που μένει στην περιοχή είναι και πάλι η ερημιά