Είναι φανερό ότι η ένταση του φαινομένου έχει σχέση τόσο με την παραπέρα μείωση των δαπανών για την προστασία των δασών της χώρας, που οδήγησε και στη μεταφορά της ευθύνης της δασοπυρόσβεσης στο Πυροσβεστικό Σώμα (ΠΣ), όσο και με την επιδίωξη για αύξηση των κρατικών εσόδων, την προώθηση και ενίσχυση της παραπέρα εμπορευματοποίησης των δασών, με τη νομιμοποίηση των καταπατήσεων που προβλέπει το νομοσχέδιο του υπουργείου Γεωργίας.

Η κυβέρνηση των εκσυγχρονιστών διαπίστωσε ότι είναι αδιανόητο, σε συνθήκες ένταξης της χώρας στην ΟΝΕ, να γίνονται δαπάνες για τη συντήρηση και αυτού του στοιχειώδους μηχανισμού προστασίας των δασών που τόσα χρόνια γίνεται προσπάθεια να διατηρηθεί και να βελτιωθεί.

Η αναίρεση, με το νόμο για τη μεταφορά της δασοπυρόσβεσης, της όλης υποδομής και των συνθηκών που διαμορφώνουν τις προϋποθέσεις για πρόσληψη και άμεση επέμβαση, δε γίνεται παρά να δημιουργεί συνθήκες για αυξημένο αριθμό πυρκαγιών και αυξημένη πιθανότητα επέκτασής τους. Αυτό είναι το ζήτημα και σε αυτό θα πρέπει υπεύθυνα να τοποθετηθούν και ανάλογα να δραστηριοποιηθούν όσοι πραγματικά ενδιαφέρονται για την προστασία των δασών της χώρας.

Η κοινωνική ανοχή της μέχρι τώρα κυβερνητικής ανευθυνότητας έχει ενθαρρύνει τους κρατικούς υπεύθυνους και τους υποστηρικτές τους και προχωρούν σε ποιο τολμηρά μέτρα υποβάθμισης του θέματος της προστασίας, καταλυτικά για το μέλλον των δασών, προκαλώντας την κοινή λογική και την αγωνία του λαού για το φυσικό περιβάλλον.

Ενώ τα ΜΜΕ, με ελάχιστες εξαιρέσεις, όχι μόνο δε βοηθάνε στην αποτροπή του φαινομένου, αναδείχνοντας τα πραγματικά αίτια των πυρκαγιών, αλλά ενθαρρύνουν τον κυβερνητικό τυχοδιωκτισμό, αποφεύγοντας την προβολή της πραγματικής διάστασης της καταστροφής και των αιτιών, προβάλλοντας αποσπασματικές και ανεύθυνες τοποθετήσεις σε τεχνικά ζητήματα, χωρίς σημασία, και τεχνικές αντιθέσεις μεταξύ των υπηρεσιών. Η δημοσιογραφική αναζήτηση αρκούμενη στον ευκαιριακό εντυπωσιασμό των πρώτων ημερών υποβαθμίζει τελευταία προκλητικά την πρωτοφανή για τα ελληνικά δεδομένα καταστροφή που συνεχίζεται αυτές τις μέρες στη χώρα μας. Γιατί η αποτροπή της καταστροφής των δασών δε γίνεται με την κάλυψη των κυβερνητικών ευθυνών, αλλά με την ανατροπή της ασκούμενης πολιτικής.

Δε χρειάζεται επιστημονική τεκμηρίωση και πρακτική επιβεβαίωση (που για μια ακόμα φορά η ζωή δείχνει με δραματικό, για τα δάση μας, τρόπο) για την ανάδειξη της σημασίας της οργάνωσης και του συντονισμού πρόληψης και άμεσης επέμβασης. Και δεν μπορεί να γίνεται λόγος για σοβαρή αντιμετώπιση του προβλήματος, όταν η συζήτηση στρέφεται στο συντονισμό των δυνάμεων καταστολής, όταν οι διαστάσεις της πυρκαγιάς είναι αυτές που κανένα μέσο δεν μπορεί να επέμβει, ούτε να προβλεφτεί η εξέλιξή της. Ο συντονισμός καταστολής μπορεί να αποδώσει μόνο όταν όλα τα μέτρα διαχείρισης των δασικών οικοσυστημάτων ο σχεδιασμός της καταστολής έχει τη δική του λογική. Είναι άμεση αντανάκλαση της αντικειμενικής πραγματικότητας των δασών της χώρας μας, που η ποικιλομορφία των φυσικών τους χαρακτηριστικών και του κοινωνικού τους ρόλου, επιβάλλει και την αντίστοιχη διαφορετικότητα στο συνολικό σχεδιασμό πρόληψης και άμεσης επέμβασης. Και αυτή η λογική που διαμορφώνεται με τη συνεχή ανάπτυξη της επιστήμης και την εφαρμογή βελτιωμένων τρόπων αντιμετώπισης των συνθηκών έναρξης και διάδοσης της πυρκαγιάς, αναιρείται με την αφαίρεση της αρμοδιότητας από τη Δασική Υπηρεσία.

Το γεγονός ότι η ηγεσία του ΠΣ, για δικούς της λόγους, δέχτηκε να παίξει το παιχνίδι της κυβέρνησης και να αυτοαναγορευτεί σε αυτόκλητο σωτήρα των δασών μας, δε σημαίνει ότι αυτό έπρεπε να εμφανιστεί σαν διαμάχη μεταξύ υπηρεσιών, όπως κατά κόρον προβλήθηκε και σε μεγάλο βαθμό αποδόθηκε η αδυναμία αντιμετώπισης των πυρκαγιών.

Ο κυβερνητικός παραλογισμός δεν πρέπει να υιοθετηθεί και να επικρατήσει στην κοινωνία, ακόμα και αν αυτό επιβάλλει η ένταξη στην ΟΝΕ, όπως δικαιολογεί τη θέση του ο Γενικός Δ/ντης Δασών, με τις προτάσεις του για τη μεταφορά της δασοπυρόσβεσης. Η αντιμετώπιση των πυρκαγιών δεν μπορεί να αφήνεται στο τυχαίο και το απρόσμενο. Τα δάση της χώρας μας δεν πρέπει να αφεθούν στην τύχη τους, έρμαιο της κυβερνητικής αναλγησίας και της βουλιμίας των εμπόρων γης. Το δράμα των δασών μας που συνεχίζεται με ολέθρια αποτελέσματα για το περιβάλλον της χώρας (σε πολλά σημεία της χώρας οι πυρκαγιές εμφανίζονται πιο συχνά και συνεχίζουν ανενόχλητες την πορεία τους για πολλές μέρες με απρόβλεπτες εξελίξεις) και ο τελικός απολογισμός, που προβλέπεται οδυνηρός και χωρίς προηγούμενο, θα πρέπει να σπάσουν το κέλυφος της αδιαφορίας και να κινητοποιηθούν κοινωνικές δυνάμεις για την εξάλειψη της αιτίας που προκαλεί το φαινόμενο, για την ανατροπή της κυβερνητικής πολιτικής.

Εχουμε και λέμε, λοιπόν: "Παχυδερμισμός", "ανικανότητα", "διάλυση του κράτους", ευθύνες σε "εγκληματικό βαθμό".

Στιγμιότυπο 2ο: "Γιατί η εισαγγελική αρχή δεν έχει ακόμη ενεργήσει προανάκριση, για να διαπιστωθούν τα αίτια και οι ευθύνες και οι αμέλειες;".Πριν σας πούμε πότε και κυρίως ποιος λέει (σ.σ.: για την ακρίβεια "είπε") τα παραπάνω, ας προσθέσουμε κάτι ακόμα:

Στιγμιότυπο 3ο,λοιπόν: "Αναμφισβήτητα, υπάρχουν τεράστιες ευθύνες... Υπάρχει, πρώτα, το κλίμα που έχει διαμορφωθεί με τους νόμους και τα διατάγματα του υπουργού. "Κάψτα και χτίστα", είναι το κλίμα που έχει διαμορφωθεί σε αυτό τον τόπο. Και το δεύτερο, η πλήρης απουσία του κράτους. Πού είναι το κράτος; Οι ευθύνες είναι τεράστιες και θα περίμενα, τουλάχιστον, για λόγους ευαισθησίας, κάποιες παραιτήσεις"...

Ας αποκαλύψουμε, τώρα την αιτία, αλλά και τους φορείς των παραπάνω δηλώσεων:

Ολα τα παραπάνω ειπώθηκαν τις 4 πρώτες μέρες του Αυγούστου του 1993. Ειπώθηκαν, με αφορμή τη φονική πυρκαγιά στην Ικαρία.Τότε που 13 άνθρωποι (δεκατρείς!) έγιναν παρανάλωμα της φωτιάς. Ηταν τότε που το ΠΑΣΟΚ έβγαζε ανακοινώσεις κατά του "παχυδερμισμού", όπως αυτές που τιτλοφορήσαμε παραπάνω ως "στιγμιότυπο 1".

Ηταν τότε, που ο Α. Τσοχατζόπουλος,γραμματέας τότε του ΠΑΣΟΚ, έκανε δηλώσεις σαν κι αυτές που περιγράφηκαν στο "στιγμιότυπο 2", καλώντας μέχρι και τους εισαγγελείς να παρέμβουν.

Ηταν τότε, που ο μακαρίτης πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, ο Α. Παπανδρέου (σ' αυτόν ανήκουν τα λόγια του "3ου στιγμιότυπου"), ζητούσε κάποιες παραιτήσεις έστω, ως ελάχιστο δείγμα ευαισθησίας, και κατηγορούσε το κλίμα "κάψτα και χτίστα", που προκαλούσε την τραγωδία και υπέθαλπε τους εμπρηστές.

Αναγκαία διευκρίνιση: Τότε, το ΠΑΣΟΚ, ήταν στην αντιπολίτευση...

***

Η τότε κυβέρνηση της ΝΔ έκανε ό,τι ακριβώς θα... όφειλε να κάνει κάθε κυβέρνηση του είδους της: Μέσω του κυβερνητικού της εκπροσώπου και ενώ όλη η Ελλάδα παρακολουθούσε άφωνη το έγκλημα (σ.σ.: το πόρισμα που εκδόθηκε δυο χρόνια μετά για το χαμό των 13 ανθρώπων απέδιδε ευθύνες στο"θέλημα του Θεού"!), ο κ. Μαγγίνας δήλωνε τα εξής:

• Η αντιπολίτευση προχωρεί "σε ανέξοδη κριτική" και σε "άγρια εκμετάλλευση" του θέματος...
• Η κυβέρνηση αξιοποιεί "με τον καλύτερο τρόπο" τα υφιστάμενα μέσα και τις δυνάμεις πυρόσβεσης...
• "Ολοι οι αρμόδιοι καταβάλλουν υπεράνθρωπες προσπάθειες που εγγίζουν τα όρια της αυτοθυσίας για να συμβάλουν στο έργο της κατάσβεσης"...

Αν κανείς, δε, ανατρέξει στα δημοσιεύματα της εποχής, τότε θα... απολαύσει όλο το "δάσος" της τότε κυβερνητικής επιχειρηματολογίας, διατυπωμένο διά στόματος του υπουργού Γεωργίας της ΝΔ:

"Φυσικό φαινόμενο η πυρκαγιά της Ικαρίας", "έπνεαν θυελλώδεις άνεμοι", "σύσσωμη η ηγεσία βρέθηκε στο νησί", "δεν υπήρξε καθυστέρηση", "ανάλογα με τα οικονομικά μας πράξαμε"... Κάπως έτσι περιέγραφαν τα λεγόμενα του υπουργού οι εφημερίδες της εποχής.

***

Γιατί, όμως, θυμηθήκαμε όλες αυτές τις λεπτομέρειες από την τραγωδία του '93; Πολύ απλά, γιατί τα όσα γίνονται τις μέρες αυτές και τα λόγια του κυρίου Ρέππα (σήμερα, που μετράμε, ήδη, 7 νεκρούς από τις φωτιές), θέλοντας και μη, μας θύμισαν ότι κάπου τα έχουμε ξανακούσει.

Σωστά καταλάβατε. Μπορεί να διαφέρουν κάποιες λέξεις, μπορεί η διάταξη των φράσεων που χρησιμοποιούνται να μην έχουν την ίδια σειρά, αλλά όλα όσα ακούμε σήμερα από την κυβέρνηση και τον εκπρόσωπό της, σχετικά με τις πυρκαγιές, τα είχαμε ακούσει τότε, αυτούσια όσον αφορά το περιεχόμενό τους, από τον εκπρόσωπο της κυβέρνησης της ΝΔ!

Οπως είναι λογικό, σήμερα το ΠΑΣΟΚ δεν έχει κανένα λόγο να ζητά "κάποιες παραιτήσεις", όπως τις ζητούσε ο πρόεδρός του το '93. Τώρα είναι κυβέρνηση.

• Σήμερα, όταν γίνεται λόγος για κάποια παραίτηση, έστω για τα μάτια του κόσμου, βρε αδερφέ, έχει κάθε λόγο η κυβέρνηση να δηλώνει, διά στόματος Ρέππα, ότι "ο πρωθυπουργός και όλα τα μέλη της κυβέρνησης έχουμε απόλυτη συναίσθηση της ευθύνης μας. Γι' αυτό σε καθημερινή βάση, για πάρα πολλές ώρες, ασχολούμαστε με αυτό το θέμα"! Εχει κάθε λόγο να υποστηρίζει, σήμερα, ότι "η κυβέρνηση και τα στελέχη της σε όλα τα επίπεδα έκαναν το καθήκον τους στο ακέραιο"...
• Σήμερα είναι η σειρά του κ. Ρέππα να βάλλει κατά της αντιπολίτευσης, επειδή επιδίδεται "στην εκτόξευση εύκολων κατηγοριών", επειδή "ταυτίζεται με την ανευθυνότητα και την καταδημαγώγηση" και να σημειώνει ότι "δε δικαιολογείται αυτή η μεμψίμοιρη στάση των κομμάτων της αντιπολίτευσης"...
• Σήμερα είναι η σειρά του κυρίου Ρέππα να... εξηγήσει ότι οι φωτιές οφείλονται "στην ένταση των ανέμων" και στο ότι "οι καιρικές συνθήκες ήταν πολύ ιδιαίτερες".
• Σήμερα είναι η σειρά του κ. Ρέππα να πει ότι "οι δυνάμεις έδρασαν περισσότερο από ικανοποιητικά", ότι "κάναμε το καλύτερο δυνατό", ότι "ο κρατικός μηχανισμός, όλες οι υπηρεσίες ξεπέρασαν τον εαυτό τους, με αποτέλεσμα η προσπάθεια (σ. σ. της κυβέρνησης) να είναι μια προσπάθεια που μπορώ να πω ότι έχει αποδώσει αποτελέσματα καλύτερα, σε σχέση με το παρελθόν", ότι "οι δυνάμεις που διαθέτει το ΠΣ αντιστοιχούν στα μεγέθη και τις ιδιαιτερότητες της χώρας"...

***

Θα ήταν παράλειψη να μη σταθούμε, λίγο ακόμα, σε κείνη τη φράση του Α. Παπανδρέου, το '93: "Κάψτα και χτίστα"! Ετσι απέδιδε ο ιδρυτής του ΠΑΣΟΚ, το κλίμα που δημιουργούσε στη χώρα η "εμπρηστική" πολιτική της ΝΔ. Ηταν η εποχή που ο περιβόητος κύριος Κατσιγιάννης, υπουργός ΠΕΧΩΔΕ τότε, προωθούσε το νομοσχέδιο για τον αποχαρακτηρισμό δασικών εκτάσεων και τη νομιμοποίηση των αυθαιρέτων.

Σήμερα, 5 χρόνια μετά, είναι οι κύριοι Τζουμάκας και Δρυς, που προωθούν τη νομιμοποίηση των αυθαιρέτων, έναντι 300.000 δραχμών, έκαστον... Το ΠΑΣΟΚ, όμως, δεν αντιλαμβάνεται να αιωρείται τίποτα το εμπρηστικό στο κλίμα, που, εκείνο πλέον, δημιουργεί στη χώρα...

Τότε, ήταν η εποχή που οι φιλοΠΑΣΟΚικές εφημερίδες έγραφαν (τρεις μέρες μετά τη φωτιά στην Ικαρία, στις 3 Αυγούστου 1993, τα "ΝΕΑ" αναφερόμενα στην πυρπόληση των δασών κυκλοφόρησαν με τίτλο: "Τα καίνε και με νομοσχέδιο!") ότι "εμπρηστικό νομοσχέδιο προωθεί το υπουργείο Γεωργίας... σύμφωνα με τις διατάξεις του οποίου προβλέπεται αποχαρακτηρισμός δασών και δασικών εκτάσεων που κηρύχτηκαν αναδασωτέα πριν από το 1975"! ("Τα ΝΕΑ", 3/8/93, σελίδα 15).

Σήμερα, πέντε χρόνια μετά το θάνατο των 13 στην Ικαρία, σήμερα που τη μια εμφανίζονται 180 πυρκαγιές, σε μία μόνο μέρα, να καίνε από άκρου εις άκρον την επικράτεια και που η χώρα μετρά 7 νεκρούς πλάι στα αποκαϊδια, σήμερα το υπουργείο Γεωργίας (διαφεντευόμενο, πλέον, από το ΠΑΣΟΚ), προωθεί και πάλι ένα νομοσχέδιο. Τι προβλέπουν, μεταξύ άλλων, οι διατάξεις του νομοσχεδίου; Οτι οι εκτάσεις που είχαν καεί και χαρακτηριστεί αναδασωτέες μέχρι το 1975, αποχαρακτηρίζονται!

Τότε, σύμφωνα με τον Α. Παπανδρέου, το νομοσχέδιο της ΝΔ δημιουργούσε στην Ελλάδα ένα κλίμα που το περιέγραφε ως εξής: "Κάψτα και χτίστα"! Σήμερα, το παρόν νομοσχέδιο, με τις ανάλογες διατάξεις, όταν χαρακτηρίζεται "δασοκτόνο", ο κύριος Ρέππας, απαντά: "Ο ισχυρισμός αυτός είναι αβάσιμος. Το νομοσχέδιο επιδιώκει να αντιμετωπίσει μια εκκρεμότητα, να λύσει προβλήματα που υπάρχουν και έχουν δημιουργηθεί μέχρι το 1975... ".

Τότε, αυτά τα λόγια και αυτή η πολιτική αποκαλούνταν από το αντιπολιτευόμενο ΠΑΣΟΚ "παχυδερμισμός", εμπρησμός" και "έγκλημα". Σήμερα αποκαλούνται από το κυβερνητικό ΠΑΣΟΚ "εκσυγχρονισμός"...

Νίκος ΜΠΟΓΙΟΠΟΥΛΟΣ

Ακόμη περισσότερο τραγικός ο απολογισμός των πυρκαγιών της βδομάδας που πέρασε. Δε χάθηκαν μόνον κι άλλες περιουσίες μιας ζωής. Δεν καταστράφηκαν μόνον κι άλλοι, αναντικατάστατοι και ανυπολόγιστης αξίας, πνεύμονες πρασίνου. Τούτη τη φορά, χάθηκαν και ανθρώπινες ζωές. Τρεις πυροσβέστες κάηκαν ζωντανοί, δίνοντας τη μάχη με την πύρινη λαίλαπα. Τρεις νέοι άνθρωποι έπεσαν στη μάχη του καθήκοντος. Ενας ακόμη πολίτης - αγνώστων στοιχείων, μέχρι την ώρα που γράφονταν οι γραμμές αυτές - βρέθηκε νεκρός μέσα στα αποκαϊδια του λεηλατημένου Υμηττού.

Κι ενώ βρισκόμαστε ακόμη στη μέση του καλοκαιριού και μπροστά μας βρίσκεται ο πάντα "επικίνδυνος" Αύγουστος, η κυβέρνηση συνεχίζει να βαδίζει στην προδιαγεγραμμένη πορεία της και επιχειρεί, είτε να καθησυχάσει τη δικαιολογημένη ανησυχία των εργαζομένων και του λαού, είτε να αποπροσανατολίσει την κοινή γνώμη και να κρύψει τις πραγματικές αιτίες του φαινομένου των πυρκαγιών και τις βαρύτατες ευθύνες της.

Η λαίλαπα των πυρκαγιών, που βασανίζει χρόνια τώρα τη χώρα, δεν οφείλεται μόνον ή κύρια στις κλιματολογικές συνθήκες και τους δυνατούς αέρηδες, ούτε μόνο στους εμπρηστές και στους κάθε λογής κερδοσκόπους της γης. Ο πρώτος και μεγάλος υπεύθυνος βρίσκεται στις πολιτικές, που εφάρμοσαν και εφαρμόζουν όλες οι μέχρι σήμερα κυβερνήσεις. Οι πολιτικές αυτές αποτέλεσαν και αποτελούν το θερμοκήπιο, για την καταστροφική λειτουργία και δράση, είτε των καιρικών φαινομένων είτε των εμπρηστών και των οικοπεδοφάγων.

Πάμπολλες οι αποδείξεις γι' αυτό. Οι ολοκληρωμένες προτάσεις φορέων και ειδικών, για την προστασία των δασών και του φυσικού πλούτου της χώρας, ακόμη και τα ομόφωνα πορίσματα της Βουλής, αγνοούνται ή περιφρονούνται. Οι ανάλογες προειδοποιήσεις και εκκλήσεις αντιμετωπίζονται συνήθως μ' ένα ειρωνικό χαμόγελο. Ακόμη και η πρόσφατη, ολοφάνερα εύλογη, πρόταση του ΚΚΕ, για την έκτακτη σύγκληση της ολομέλειας της Βουλής και συζήτηση, σε επίπεδο αρχηγών κομμάτων, ώστε να εξευρεθούν και αποφασιστούν τα αναγκαία μέτρα, αντιμετωπίστηκε με τον ίδιο ακριβώς τρόπο.