«Κατανοώ ότι ο κόσμος θέλει να γυρίσει στα σπίτια του. Οι πολίτες ακούν για βοήθεια που δε βλέπουν να έρχεται. Το γνωρίζω. Ομως η προσπάθεια συνεχίζεται», ήταν ένα από τα πολλά σχόλια του Αμερικανού Προέδρου Τζ. Μπους, προσπαθώντας να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα, κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στη Νέα Ορλεάνη, για τη συμπλήρωση ενός χρόνου από το καταστροφικό πέρασμα του κυκλώνα «Κατρίνα».

Ελάχιστα έχουν γίνει μέσα σ' αυτές τις 365 μέρες που πέρασαν από το χτύπημα του κυκλώνα «Κατρίνα».

Μέρος των χρημάτων που είχε υποσχεθεί ο Μπους όντως ...δαπανήθηκαν. Διοχετεύτηκαν για να γίνουν οι πλούσιοι πλουσιότεροι και οι φτωχοί φτωχότεροι. Σύμφωνα με έκθεση της ιδιωτικής εταιρείας «Κλαρίτας», μέχρι πρόσφατα οι μεγάλες επιχειρήσεις ακόμη και οι μικρότερες με πρόσβαση στην εξουσία θησαυρίζουν και προσπαθούν να μετατρέψουν τη Νέα Ορλεάνη σε έναν «επιχειρηματικό παράδεισο». Σ' αυτό τον «παράδεισο», η ανέγερση καζίνο είναι προτεραιότητα. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο κυβερνήτης της πολιτείας του Μισισιπή και πρώην πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, Χάλεϊ Μπάρμπουρ, που προσωπικά διαχειρίστηκε το ζήτημα της αλλαγής του νόμου για τη λειτουργία των καζίνο - τα τυχερά παιγνίδια ήταν απαγορευμένα - μέσα σε λίγες ώρες μετά την τραγωδία, λίγο πριν από τη συμπλήρωση ενός χρόνου από το πέρασμα του «Κατρίνα» δήλωσε ότι η περιοχή του Κόλπου «εκκαθαρίστηκε από το ίδιο το χέρι του Θεού».

Οι πολυεθνικές του πετρελαίου, που έχουν έδρα την περιοχή του Κόλπου, όχι μόνον αποζημιώθηκαν, αλλά κατέγραψαν σύμφωνα με το Μπλούμπεργκ και κέρδη για το τρίτο τέταρτο του 2005 40 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Οι ζημιές στους αγωγούς, στα διυλιστήρια έγιναν άλλοθι, ώστε να απομυζήσουν τα κεφάλαια ανοικοδόμησης και συνάμα να αποκομίσουν κέρδη από την εκτόξευση της τιμής του πετρελαίου σε 3 δολάρια το γαλόνι και, φυσικά, την κερδοσκοπία των στρατηγικών ομοσπονδιακών αποθεμάτων.

Ο πληθυσμός της Νέας Ορλεάνης είναι σήμερα 200.000 από 455.000 που ήταν. Κυρίως οι φτωχοί και μαύροι κάτοικοί της έχουν εκδιωχθεί με κάθε δυνατό τρόπο και έχουν διασκορπιστεί σε όλες τις πολιτείες των ΗΠΑ. Οι περισσότεροι χωρίς καμία προοπτική επιστροφής. Οσοι έμειναν, διαβιούν σε τροχόσπιτα σε άθλιες συνθήκες, αναμένοντας τα κονδύλια για την αποκατάσταση των σπιτιών τους. Μέχρι την προηγούμενη βδομάδα, ουδείς τους είχε λάβει ούτε ένα σεντ από τα 10,2 δισεκατομμύρια δολάρια, τα οποία είχαν κατανεμηθεί από το λεγόμενο αναπτυξιακό πρόγραμμα ανοικοδόμησης των Κοινοτήτων. Μάλιστα, στις συνοικίες Σεντ Μπερνάν Πάρις και Λόουερ Νάινθ Γουόρντ, οι συνθήκες διαβίωσης είναι πολύ χειρότερες από το χειμώνα του 2005. Είναι χαρακτηριστικό ότι μέχρι τον Ιούνη στο φτωχό Λόουερ Νάινθ Γουόρντ δεν είχαν φτάσει ακόμη και αυτά τα προσωρινά τροχόσπιτα.

Χαρακτηριστικά είναι ορισμένα στοιχεία, που δίνει το βρετανικό δίκτυο για την καταστροφή: 1.695 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και 153 εξακολουθούν να αγνοούνται. Αντιθέτως, ανεπίσημα στοιχεία ανεβάζουν τον αριθμό των νεκρών στους 1.836 και τον αριθμό των αγνοούμενων σε αρκετές εκατοντάδες και για τις τρεις πολιτείες που χτύπησε ο «Κατρίνα». Ωστόσο, τα νούμερα αυτά μάλλον απέχουν πολύ από την πραγματικότητα, αφού οι χιλιάδες άστεγοι και απόκληροι είναι στα αζήτητα. Περισσότεροι από ένα εκατομμύριο άνθρωποι εκτοπίστηκαν συνολικά και από τις τρεις πολιτείες... Ειδικότερα, πρόσφατες δημογραφικές μελέτες αναφέρουν επί λέξει ότι οι φτωχοί και οι ασθενείς εισοδηματικά πληθυσμοί εξολοθρεύτηκαν.

Ούτε καν οι τόνοι σκουπιδιών και συντριμμιών δεν έχουν αφαιρεθεί και δεσπόζουν σε πολλά σημεία της πόλης. Στην πόλη, υπάρχουν ολόκληρες περιοχές, όπου, στην κυριολεξία, ο χρόνος μοιάζει να έχει σταματήσει. Οι υποδομές της πόλης ακόμη είναι υπό κατάρρευση. Αποχετευτικό σύστημα, ύδρευση, ηλεκτρική ενέργεια, τηλεπικοινωνίες είναι έννοιες που ηχούν για μεγάλο μέρος του πληθυσμού ως άγνωστες λέξεις. Η ηλεκτροδότηση έχει αποκατασταθεί μόνο για το 60% των κατοίκων που έχουν παραμείνει εννοείται. Το φυσικό αέριο κατά 40%.

Οπου το πόσιμο νερό είναι διαθέσιμο, οι διαρροές στο σύστημα ύδρευσης της πόλης έχουν σαν αποτέλεσμα να χάνονται τουλάχιστον 70 εκατομμύρια γαλόνια ημερησίως, δηλαδή πολύ περισσότερο από όσο φτάνει στα σπίτια των κατοίκων. Σύμφωνα με την τοπική εφημερίδα Times Picayune, το σύστημα ύδρευσης της πόλης παρέχει περί τα 130 εκατομμύρια γαλόνια ημερησίως, αλλά στους κατοίκους φτάνουν μόνο 50 εκατομμύρια! Οι κάτοικοι δηλώνουν στην εφημερίδα ότι η πίεση του νερού είναι τόσο χαμηλή, που το συλλέγουν σταλαγματιά σταλαγματιά. Κατά συνέπεια, οι πυρκαγιές και τα προβλήματα που δημιουργούνται στο αποχετευτικό σύστημα αποτελούν μέγιστους κινδύνους για τη ζωή των κατοίκων. Είναι δε αξιοσημείωτο ότι στην πλέον φτωχή και μαύρη συνοικία Λόουερ Νάινθ Γουόρντ η ύδρευση ακόμη δεν έχει αποκατασταθεί. Φυσικά, από την άλλη πλευρά, οι πολιτικοί της και οι αξιωματούχοι συνέχεια δίνουν συνεντεύξεις Τύπου για την αποπεράτωση της ανοικοδόμησης «ακόμη καλύτερα» και την επανέναρξη των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων σε περιοχές, όπως Γαλλικός Τομέας και Γκάρντεν Ντίστρικτ, ως αποδεικτικό στοιχείο της προόδου της ανοικοδόμησης... περιοχές, που πλημμύρισαν μεν, αλλά δεν καταστράφηκαν όπως οι φτωχές και εργατικές περιοχές που εξακολουθούν να παραμένουν στα αζήτητα.

Το Δημόσιο Εκπαιδευτικό Σύστημα καταρρέει με μόλις συνολικά 34 σχολεία να είναι έτοιμα να ανοίξουν αυτή τη σχολική χρονιά. Ομως, ιδιωτικά εκπαιδευτικά ιδρύματα «ανθίζουν» και με ομοσπονδιακά και πολιτειακά κονδύλια, εν αντιθέσει με τα δημόσια που κλυδωνίζονται από τα χρέη και τις καταστροφές. Συνολικά, 56 ιδιωτικά ιδρύματα θα ανοίξουν τις πύλες τους, περιλαμβανομένων 33 καινούριων! Χρυσή ευκαιρία και για την προώθηση του σχεδίου ιδιωτικοποίησης της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.

Στους βρεφονηπιακούς σταθμούς, η κατάσταση που επικρατεί είναι επιεικώς απελπιστική. Σύμφωνα με το Κέντρο Στατιστικής για την Ευρύτερη Νέα Ορλεάνη (Greater New Orleans Data Center), λιγότεροι από το ένα τέταρτο των βρεφονηπιακών σταθμών θα λειτουργήσουν φέτος και η συντριπτική πλειονότητα αυτών στο Γκάρντεν Ντίστρικτ και άλλες περιοχές που ευημερούν.

Ουδεμία βελτίωση έχει καταγραφεί από τις αρχές του χρόνου και στο δημόσιο σύστημα συγκοινωνίας και το οδικό σύστημα, ενώ και το δημόσιο συγκοινωνιακό σύστημα καταρρέει. Φυσικά, ούτε λόγος να γίνεται για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Τίποτα από όλα αυτά δεν έχουν καμία αξία στο νέο καπιταλιστικό παράδεισο που αναδύεται, στη «Ζώνη Ευκαιρίας του Κόλπου», όπως ονόμασε τις πολιτείες που επλήγησαν η αμερικανική κυβέρνηση.

Χρειάστηκε ένας κυκλώνας, ισχυρός μεν, για να γίνει η μεγαλύτερη αποκάλυψη: το μεγαλύτερο έγκλημα της καπιταλιστικής ασυδοσίας. Η Νέα Ορλεάνη βυθίστηκε κυριολεκτικά, χιλιάδες άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Εκατομμύρια οι άστεγοι και οι εκτοπισμένοι.

Το έγκλημα: Η εκκένωση που άργησε πολύ να γίνει, κατόπιν έγινε διά της βίας. Χρειάστηκαν να περάσουν τουλάχιστον τέσσερις μέρες για να αρχίσουν να συσκέπτονται πώς θα κινητοποιηθεί ο ομοσπονδιακός μηχανισμός και ολόκληρες 11, ώστε τελικά να κινητοποιηθεί. Το έγκλημα συνεχίζεται. Μέχρι σήμερα. Παρότι ελάχιστα ΜΜΕ καλύπτουν αυτές τις πτυχές του συνεχιζόμενου εγκλήματος. Προβάλλουν τις εικόνες του Μπους στη Νέα Ορλεάνη ένα χρόνο μετά, ως πιστό στην επιμνημόσυνη δέση. Είναι τα ίδια ΜΜΕ που υπάκουσαν πειθήνια στις εντολές πλήρους απαγόρευσης λήψης εικόνων και προσέγγισης σε συγκεκριμένα περιοχές (zero access), αλλά και που έπλεξαν διθυράμβους για τη «στρατιωτική κατοχή» της Νέας Ορλεάνης. Γιατί περί στρατιωτικής κατοχής επρόκειτο, από τη στιγμή που το Πεντάγωνο κατέστρωσε σχέδιο δράσης «σε πεδίο μάχης», αυτό το σχέδιο που δεν κατέστρωσε ποτέ η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Διαχείρισης Εκτακτων Αναγκών (FEMA). Ωστε να θέσει τα θεμέλια γι' αυτό που θα ακολουθούσε...

Οσοι επιθυμούσαν να παραμείνουν, θα τους απαγορευόταν η πρόσβαση σε τρόφιμα, πόσιμο νερό, ηλεκτρικό ρεύμα για «το καλό τους». Για άλλη μια φορά, η αμερικανική εξουσία χρησιμοποίησε την τροφή ως «όπλο». Οσοι απομακρύνθηκαν αναγκαστικά και υπό την απειλή των όπλων - οι σκηνές στρατιωτών ή μελών της εθνοφρουράς που γυρνούσαν και έριχναν πόρτες με κλοτσιές και έπαιρναν κόσμο με πλαστικές χειροπέδες έκαναν το γύρο του κόσμου - στοιβάχτηκαν σαν ζώα σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους σε γειτονικές πολιτείες και παραμένουν εκεί. Ενα χρόνο μετά.

Παιδιά ενός κατώτερου θεού, δεν τους χορηγήθηκαν προληπτικά εμβόλια για τις μολυσματικές ασθένειες, από τις οποίες κινδύνευαν και γι' αυτό τους ξερίζωσαν. Εμβόλια που χορηγήθηκαν εκ των προτέρων στον αμερικανικό στρατό, στα συνεργεία διάσωσης, στελέχη εξουσίας και φυσικά στα στελέχη των εταιριών που θα αναλάβουν την «ανοικοδόμηση» και ήταν από τα πρώτα που είχαν πρόσβαση σε όλα και, φυσικά, ασφάλεια και μεταφορές.

Οι 480.000 που «επισήμως» εγκατέλειψαν την πόλη σχημάτισαν ένα ατέλειωτο ανθρώπινο ποτάμι... είναι ο πλέον επονείδιστος υποχρεωτικός ξεριζωμός στην ιστορία των ΗΠΑ, από την εποχή του διά της βίας ξεριζωμού Ινδιάνων και του στοιβάγματός τους σε περιχαρακωμένους καταυλισμούς, που έμεινε γνωστό ως «το μονοπάτι των δακρύων». Θεωρείται δεδομένο ότι η πλειονότητα αυτών που απομακρύνθηκαν διά της βίας δεν πρόκειται να επιστρέψουν ποτέ. Εχουν διασκορπιστεί ανά τη χώρα και ήδη τα ΜΜΕ αναφέρονται σε αυτούς ως τους νέους «Οκις», σαφής αναφορά στις μαζικές μεταναστεύσεις κατά τη διάρκεια της ξηρασίας στη δεκαετία του '30. Πολλοί από του νέους «Οκις» δε γνώριζαν ούτε καν πού πήγαιναν.

Ετσι η δήλωση Μπους ότι «ο κυκλώνας δεν έκανε διακρίσεις» τον έκανε για άλλη μία φορά να φαντάζει εκτός τόπου και χρόνου: κάθε πτυχή αυτής της καταστροφής έβριθε των ταξικών και φυλετικών ανισοτήτων. Εκτός του ότι ξεσκέπασε την εγκληματική και ίσως εσκεμμένη ανεπάρκεια της FEMA, η «επιχείρηση σοκ και δέος» του κυκλώνα «Κατρίνα» αποκάλυψε την πραγματική όψη του πολυδιαφημιζόμενου «αμερικανικού ονείρου»: τεράστια τμήματα του πληθυσμού των Ηνωμένων Πολιτειών, που διαβιούν σε άθλιες συνθήκες παντελούς έλλειψης υποδομών γιατί απλώς είναι φτωχοί, μαύροι, λατίνοι, μετανάστες, περιθωριοποιημένοι, άνεργοι - τμήματα που χωρίς φειδώ αφήνονται να πεθάνουν ή καλύτερα «εξοντώνονται».

Η ανεπάρκεια της αμερικανικής ομοσπονδιακής κυβέρνησης δεν ήταν εμφανής όμως σε άλλους τομείς. Εκεί υπήρχε και ταχύτητα και επάρκεια. Πολύ πριν καν τραβηχτούν τα νερά και αποκαλυφθεί το μέγεθος της καταστροφής, διάφορα αρπακτικά είχαν καταπλεύσει. Οπως ο μισθοφορικός στρατός της «Blackwater» για να προστατεύσει τις περιουσίες των πλουσίων που όλως διά μαγείας «βρήκαν μέσο» στη βυθιζόμενη πόλη και δραπέτευσαν εγκαίρως. Οπως οι εταιρείες «Halliburton» και «Shaw Group» που με ταχύτητα αστραπής ανέλαβαν συμβόλαια ανοικοδόμησης. Τρεις εταιρείες χαρακτηριστικές, όρνεα που συνοδεύουν το πέρασμα της αμερικανικής εξουσίας, διογκώνοντας τα κέρδη τους από την εκμετάλλευση λαών στη Λατινική Αμερική, την Κεντρική Ασία, ή και πολύ απλά από το ίδιο το αίμα των Ιρακινών. Καμία ανεπάρκεια ή δισταγμό ή καθυστέρηση δεν έδειξε επίσης η αμερικανική ομοσπονδιακή κυβέρνηση για την άμεση αναστολή του Νόμου Davis-Bacon, νόμος από την εποχή του Νιου Ντιλ, που επέβαλε στους εργοδότες και κυρίως στο δημόσιο τομέα να σεβαστούν απολύτως το κατώτερο μεροκάματο που έχει καθορίσει η Πολιτεία και στη συγκεκριμένη περίπτωση οι τρεις πολιτείες του Νότου, η Αλαμπάμα, η Λουιζιάνα και το Μισισιπή.

Εξίσου υπεύθυνος και ο δήμαρχος της Νέας Ορλεάνης Ρέι Νάγκιν, ένας πλούσιος αφροαμερικανός, στέλεχος ιδιωτικού καλωδιακού καναλιού και εννοείται από τα πλέον προβεβλημένα στελέχη των Δημοκρατικών, που όμως εκλέχτηκε το 2002 με τις ψήφους των αστών λευκών, αφού τον υπερψήφισαν κατά 87%. Ηταν ο βασικός υπεύθυνος για την ασφάλεια περίπου ενός τετάρτου του εκατομμυρίου πολιτών που ήταν φτωχοί ή σωματικώς καταβεβλημένοι και δεν μπορούσαν να φύγουν με το δικό τους ιδιωτικό όχημα. Η εκκωφαντική ανικανότητά του να εκκενώσει ολόκληρες περιοχές που δεν είχαν τα μέσα, ασθενών σε νοσοκομεία, αντανακλά κάτι περισσότερο από «προσωπικό ατόπημα»: είναι χαρακτηριστικό δείγμα της αλαζονικής και φονικής συμπεριφοράς της τοπικής ελίτ, μαύρων και λευκών προς τους φτωχούς γείτονές τους, αυτούς που η θέα τους ήταν ενοχλητική και πριν το καταστροφικό πέρασμα του «Κατρίνα».

Ο «θάνατος» της Νέας Ορλεάνης είχε προαναγγελθεί από καιρό. Κανενός είδους φυσική καταστροφή στην ιστορία των ΗΠΑ δεν είχε προβλεφτεί με τέτοια ακρίβεια πολύ πριν να συμβεί, παρά τις περί του αντιθέτου διακηρύξεις του υπουργού Εσωτερικής Ασφάλειας Μάικλ Τσέρτοφ που δήλωσε ότι ο κυκλώνας είχε ξεπεράσει κάθε προγνωστικό. Ακόμη και εάν οι επιστήμονες αιφνιδιάστηκαν ίσως από την αναπάντεχη ένταση του φαινομένου, εντούτοις πολύ καιρό πριν είχαν ειδοποιήσει ότι υπάρχουν σοβαρά προβλήματα στις υποδομές της Νέας Ορλεάνης αλλά και των τριών πολιτειών του Νότου. Εξάλλου, πολλαπλές εκθέσεις ειδικών αλλά και του Πανεπιστημίου της Λουιζιάνα, βάσει και της πρωθύστερης εμπειρίας του καταστροφικού περάσματος του κυκλώνα «Μπέτσι» το 1965, είχαν κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου ότι τα φράγματα της πόλης δεν επρόκειτο να αντέξουν κυκλώνα κατηγορίας 3 και φυσικά πολυ περισσότερο κάποιον μεγαλύτερο.

«Ολοι όσοι έχω καταγράψει στην ταινία κάνουν λόγο για εκρήξεις που άκουγαν πριν σπάσουν τα φράγματα. Θέλετε να το πείτε συνωμοσία; Εγώ ξέρω αυτό που έλεγαν οι κάτοικοι», θα δηλώσει ο σκηνοθέτης Σπάικ Λι εξ αφορμής της ταινίας του για τον κυκλώνα «Κατρίνα», «Οταν έσπασαν τα φράγματα: ένα Ρέκβιεμ σε τέσσερις πράξεις» που προβλήθηκε στην επέτειο συμπλήρωσης ενός χρόνου από το πέρασμα του «Κατρίνα». Σύμφωνα με το Σπάικ Λι, η ταινία «δεν κατηγορεί μόνο την κυβέρνηση, επειδή οι ευθύνες είναι πολλές και διασταυρούμενες... Στην πραγματικότητα δεν ξέρω αν έχω αρκετά δάχτυλα για να δείξω όλους τους ενόχους. Για πρώτη φορά στην αμερικανική ιστορία ένας Πρόεδρος και η κυβέρνησή του δεν ήταν σε θέση να βοηθήσουν τους πολίτες μέσα στο σπίτι τους. Και μήνες μετά την καταστροφή, η κατάσταση είναι ακόμη απελπιστική. Επειδή δεν ενδιαφέρονται να βοηθήσουν τους φτωχούς, ακόμη περισσότερο αν είναι μαύροι»...