Το τελευταίο διάστημα καταιγισμός δημοσιευμάτων, ακόμη και «πληρωμένες καταχωρήσεις» προβάλλουν τη δυνατότητα μετατροπής των Ιωαννίνων σε «Silicon Valley» της Ηπείρου... της Ελλάδας... των Βαλκανίων.

Φυσικά μόνο κάποιος αφελής θα συνέκρινε την ανάπτυξη του κλάδου της πληροφορικής στην πρωτεύουσα της Ηπείρου με τον «παράδεισο» της παγκόσμιας παραγωγής νέων τεχνολογιών και έδρα των «Apple», «Google» κ.τ.λ. στις ΗΠΑ, τη «μητρόπολη» του καπιταλισμού.

Η υπερβολή σε βαθμό αστειότητας των τοπικών αρχόντων, βουλευτών και άλλων παρατρεχάμενων, επιχειρώντας να στηρίξουν ένα εντυπωσιακό αφήγημα «ευκαιριών και ανάπτυξης», στην ουσία αποτελεί ένα κάλεσμα στον γιαννιώτικο λαό να στοιχηθεί με τους επιχειρηματικούς σχεδιασμούς και τα business plan των ομίλων σε τέτοιους κλάδους, να δεχτεί θυσίες στον βωμό της ισχυροποίησης των επιχειρηματικών κολοσσών που δραστηριοποιούνται σε αυτούς.

Αποτελεί μέρος της προπαγάνδας για το «θαύμα» της καπιταλιστικής ανάπτυξης που φέρνουν οι «επενδύσεις τεχνολογίας», προβάλλοντας τον φιλολαϊκό τάχα χαρακτήρα τους και ότι ωφελούν ταυτόχρονα ομίλους και εργαζόμενους.

Σταθμό στην ανάπτυξη του κλάδου της πληροφορικής στα Γιάννενα αποτέλεσε η εγκατάσταση της γερμανικής εταιρείας παραγωγής λογισμικού «P&I AG» το 2017, για να ακολουθήσει αμέσως μετά η «TeamViewer», εταιρεία λογισμικού εφαρμογών που παρέχουν τη δυνατότητα επικοινωνίας και ελέγχου συσκευών από απόσταση του ίδιου επιχειρηματικού ομίλου.

Δίπλα σε αυτές αναπτύσσουν δράση τοπικές επιχειρήσεις στην παραγωγή λογισμικού ασφαλείας και τραπεζικών συναλλαγών, ενώ πληροφορίες θέλουν να «κλειδώνει» η εγκατάσταση άλλων δύο πολυεθνικών.

Πόλο έλξης όλων των εταιρειών αποτελεί το Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, ενώ ως «ανταγωνιστικό πλεονέκτημα» κρίνεται η διασφάλιση φθηνών, καλά εξειδικευμένων «ταλέντων», όπως ομολογούν στελέχη των εταιρειών, αφού ο μέσος μισθός ενός προγραμματιστή στη Γερμανία είναι υπερδιπλάσιος σε σχέση με τον αντίστοιχο ελληνικό.

Φυσικά, οι επενδυτικοί όμιλοι δεν πτοήθηκαν να ζητήσουν ακόμα περισσότερα. Από νωρίς αναδείχθηκαν «στρεβλώσεις» που απαιτούσαν λύσεις. Από στέλεχος της «P&I» σε τοπικά μέσα επισημάνθηκε η ανάγκη «τα πανεπιστήμια να απαλλάσσονταν από την ιδεοληψία της διασύνδεσής τους με το επιχειρείν, που ακόμα και σήμερα είναι ταμπού για κάποιους ιδεολόγους»,ενώ δεν έλειψαν οι γκρίνιες για «ξεπερασμένες αγκυλώσεις» στο εργασιακό δίκαιο της χώρας, όπως για παράδειγμα το 8ωρο κ.ά.

Επιπλέον, άνοιξε νωρίς η κουβέντα για την ανάγκη στήριξης από το κράτος σε υλικοτεχνική υποδομή, που φυσικά βρήκε ανοιχτά αυτιά σε Περιφέρεια, δήμο και κυβέρνηση. Η παραχώρηση χώρου στο «Επιστημονικό και Τεχνολογικό Πάρκο Ηπείρου» για τη λειτουργία των γραφείων τους, μέσα στην έκταση του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, ήταν από τα πρώτα μέτρα που αποφασίστηκαν.

Παράλληλα, «έτρεξε» η άμεση σύνδεση της Πολυτεχνικής Σχολής με τις εν λόγω επιχειρήσεις μέσα από «Ημέρες Καριέρας» που οργανώνονται στο Πανεπιστήμιο και την άμεση επαφή της Σχολής με τους αντίστοιχους επενδυτές, για να διασφαλιστούν τα απαραίτητα εχέγγυα και διαβεβαιώσεις για την ικανότητα των αποφοίτων της.

Ακολούθησε η απόφαση της Περιφέρειας Ηπείρου να κατασκευάσει νέο «Πάρκο Υψηλής Τεχνολογίας», δίπλα στο Πανεπιστήμιο, για τη συστέγαση των αντίστοιχων επιχειρήσεων, αφού, όπως τόνισε ο αντιδήμαρχος Οικονομικών και Ψηφιακής Διακυβέρνησης του δήμου Ιωαννιτών, Φ. Βάββας «η "TeamViewer" δεν κατάφερε να εγκατασταθεί στο πάρκο λόγω έλλειψης χώρου».

Το νέο Πάρκο, έκτασης 40 στρεμμάτων και κτίρια 15.000 τ.μ., με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση 25 εκατ. ευρώ από το ΕΣΠΑ, δείχνει την αποτελεσματικότητα του κράτους όταν είναι να αναλάβει τμήμα του κόστους λειτουργίας των επιχειρηματικών ομίλων. Είναι το ίδιο κράτος που εξαντλεί την αποτελεσματικότητά του στην κάλυψη των λαϊκών αναγκών όταν, για παράδειγμα, 75 σχολικές μονάδες, το 56,4% αυτών στον νομό, στερούνται οικοδομική άδεια, σύγχρονους αντισεισμικούς κανονισμούς, με όποιους κινδύνους απορρέει από αυτό για την ασφάλεια μαθητών, εκπαιδευτικών και εργαζομένων.

Οι σχετικά καλύτερες αμοιβές από τον μέσο μισθό για τους εργαζόμενους στις εταιρείες αυτές δεν μπορούν να κρύψουν τις κακές συνθήκες εργασίας που επικρατούν για την πλειοψηφία τους.

Οι υπερωρίες, τα εξαντλητικά ωράρια δίνουν και παίρνουν. Σχεδόν πουθενά η εργάσιμη μέρα δεν μετριέται με την ώρα αλλά με βάση τους στόχους που έχουν τεθεί από την εργοδοσία, με βάση τα πρότζεκτ που πρέπει να παραδοθούν. Αν ένας εργαζόμενος δεν έχει πιάσει τον ημερήσιο στόχο του, πρέπει να δουλέψει 10 και 12 ώρες για να το καταφέρει. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις εργαζομένων που αποφάσισαν να παραιτηθούν, μην αντέχοντας την ασφυκτική πίεση της εργοδοσίας.

Οι εργαζόμενοι σε πολλές περιπτώσεις αντιμετωπίζονται ως αναλώσιμοι, γρανάζια μιας μηχανής που εύκολα μπορεί να αντικατασταθούν αν δεν πειθαρχήσουν με την «εταιρική κουλτούρα», δηλαδή με την πλήρη κατάργηση, στην πράξη, κάθε τυπικού εργασιακού τους δικαιώματος.

Ο διαχωρισμός των εργαζομένων σε «παλιούς» και «νέους», ο ανταγωνισμός μεταξύ ομάδων κ.ά. επιτείνουν το άγχος και την ανασφάλεια για τη δουλειά. Η εργοδοσία καλλιεργεί έντεχνα τον ανταγωνισμό μεταξύ των εργαζομένων, που μπαίνουν σε έναν διαρκή αγώνα να καλύπτουν τα κριτήρια κερδοφορίας της επιχείρησης.

Οι μισθοί που παίρνουν τελικά οι εργαζόμενοι, δεν είναι παρά ψίχουλα σε σχέση με τα εκατομμύρια των κερδών που παράγουν σε μηνιαία βάση. Γιατί η «υψηλή τεχνολογία», η πληροφορική δηλαδή, με τις ανεξάντλητες όπως φαίνεται από την ανάπτυξή της εφαρμογές, τόσο σε μέσα παραγωγής, όσο και σε αντικείμενα κατανάλωσης, δημιουργεί συνθήκες παραγωγής που χρειάζονται λιγότερη ζωντανή εργασία, δηλαδή λιγότερους εργαζόμενους, αφού αυξάνει την παραγωγικότητα της εργασίας.

Πάνω σε αυτήν τη δυνατότητα οι εταιρείες υψηλής τεχνολογίας διασφαλίζουν τόσο για τις ίδιες όσο και για τους πελάτες τους μια τεράστια αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας, ληστεύοντας ακόμη μεγαλύτερο τμήμα του κοινωνικού πλούτου.

Από τη μία, λοιπόν, υπερκέρδη και κρατική στήριξη για τις πολυεθνικές και, από την άλλη, άγχος, ανασφάλεια και ατέλειωτη δουλειά για τους εργαζόμενους. Μόνο το πέρασμα του συνόλου των μέσων παραγωγής και της τεχνολογίας στην κοινωνική ιδιοκτησία και τον εργατικό έλεγχο και η λειτουργία τους με βάση ένα κεντρικό επιστημονικό σχέδιο θα απελευθερώσουν τις δυνατότητες των παραγωγικών δυνάμεων από τον βραχνά του καπιταλιστικού κέρδους για να αξιοποιηθούν για την κάλυψη των αναγκών, όχι μόνο των εργαζομένων σε αυτές τις εταιρείες αλλά για όλη την κοινωνία.

Υπάρχει λοιπόν πλούσιο έδαφος παρέμβασης από την πλευρά των κομμουνιστών και του ταξικού εργατικού κινήματος. Μιας παρέμβασης που αποκτά μεγάλη σημασία αν αναλογιστούμε πως ο κλάδος απασχολεί μεγάλο μέρος από τη νέα βάρδια της εργατικής τάξης (η μέση ηλικία δεν ξεπερνά τα 35 χρόνια), συγκεντρωμένη σε μεγάλους χώρους δουλειάς, απασχολούμενη σε έναν ταχύτατα αναπτυσσόμενο κλάδο, που ιεραρχείται ψηλά από το κεφάλαιο σε παγκόσμιο επίπεδο.

Μία ακόμα τουριστική περίοδος ολοκληρώνεται στην Κέρκυρα, με τις τελευταίες πτήσεις τσάρτερ να φτάνουν από το εξωτερικό τις πρώτες μέρες του Νοέμβρη. Μπορεί η φετινή σεζόν να ξεκίνησε πιο αργά, λόγω πανδημίας, αλλά από τον Ιούλη μέχρι και τον Οκτώβρη οι αφίξεις και οι εισπράξεις ξεπέρασαν τα επίπεδα του 2019, χρονιά που έσπασε κάθε προηγούμενο ρεκόρ, με πάνω από 2 εκατ. τουρίστες να επισκέπτονται το νησί.

Τι αφήνει πίσω της όμως μία τέτοια σεζόν; Οι εργαζόμενοι στον Τουρισμό και τον Επισιτισμό, οι μικροεπαγγελματίες και οι αυτοαπασχολούμενοι στον κλάδο, κάνουν το ίδιο «ταμείο» με τους μεγαλοξενοδόχους και τους tour operators;

Οι προσδοκίες των μεγαλοξενοδόχων για αύξηση της κερδοφορίας τους από την εκμετάλλευση των χιλιάδων ξενοδοχοϋπαλλήλων του νησιού αποτυπώνονται στα επενδυτικά τους σχέδια για εξαγορές, ανακαινίσεις και νέες κατασκευές, αξίας πολλών εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ.

Είναι χαρακτηριστικά τα όσα αναφέρονται σε επιχειρηματικές ιστοσελίδες της περιοχής, κάτω από τον τίτλο «Ξενοδοχειακή κοσμογονία». Μετά τις τεράστιες επενδύσεις των τελευταίων χρόνων στο «Angsana Corfu» της «Banyan Tree Hotels & Resorts», στο «Domes Miramare» και στο «Domes Glyfada», στο «IKOS Dassia» του ομίλου Ανδρεάδη και στο «Olivar Suites» του ομίλου «Vouglaris Hospitality Group», του προέδρου των ξενοδόχων της Κέρκυρας, υπάρχει και συνέχεια:

• Ο όμιλος Δασκαλαντωνάκη - «Grecotel» εξαγόρασε πέρυσι 5 ξενοδοχεία στην Κέρκυρα, που μετά από εκτεταμένη ανακαίνιση θα αποτελέσουν μέρος ενός μεγαλύτερου παραθαλάσσιου resort, έκτασης 350.000 τ.μ., με την ονομασία «Grecotel Costa Botanica».
• Ο όμιλος Ανδρεάδη προχωρά στην κατασκευή του «IKOS Odisia» στον χώρο των 245 στρεμμάτων του πρώην «Club Mediterrane» και σχεδόν δίπλα στο υφιστάμενο «IKOS Dassia».
• Επίσης, προχωράνε οι ανακαινίσεις του «Corcyra Beach» από τη «Hyatt», το οποίο θα μετατραπεί στο 5άστερο «Dreams Corcyra», αλλά και του 5άστερου «Roda Beach Resort» στη Βόρεια Κέρκυρα.
• Τα δύο τελευταία χρόνια πραγματοποιήθηκαν οι μισθώσεις των τουριστικών καταφυγίων σε Μπενίτσες και Αλύπα Παλιοκαστρίτσας, από τον δήμο Κεντρικής Κέρκυρας σε ιδιώτες, για την κατασκευή μαρίνας.
• Στις αρχές του 2022, σύμφωνα με τη εταιρεία «NCH Capital», προγραμματίζεται να ξεκινήσουν οι οικοδομικές εργασίες στο «Kassiopi Project», στην περιοχή απίστευτου φυσικού κάλλους του Ερημίτη, παρά τις αντιδράσεις των κατοίκων και των φορέων, όπως επίσης έχει κατατεθεί επενδυτικός φάκελος προς έγκριση για την κατασκευή ξενοδοχείου στην περιοχή της λιμνοθάλασσας Αντινιώτη, προστατευόμενη περιοχή Natura.

Ολα τα παραπάνω δείχνουν ότι οι μεγαλύτεροι επιχειρηματικοί όμιλοι που δραστηριοποιούνται στον Τουρισμό πέρασαν σχεδόν «άβρεχτοι» τον «κάβο» της νέας καπιταλιστικής κρίσης και τώρα ετοιμάζονται να ανοίξουν τα πανιά τους σε νέα πελάγη κερδοφορίας. Καθοριστικός παράγοντας στάθηκε η αμέριστη κρατική στήριξη την περίοδο της κρίσης και της πανδημίας, την οποία με θράσος η κυβέρνηση παρουσίαζε ως «στήριξη στους εργαζόμενους του κλάδου».

Μετά από μια χρονιά ανασφάλειας και ανεργίας, με τα κρατικά επιδόματα να μη φτάνουν ούτε για τα αναγκαία, χιλιάδες ξενοδοχοϋπάλληλοι στην Κέρκυρα γύρισαν στην αρχή της σεζόν στα ξενοδοχεία. Τι βρήκαν όμως απέναντί τους; Τεράστια πίεση, τρομοκρατία, πολλές ώρες δουλειάς, κομμένα και κλεμμένα ρεπό, ένταση της εκμετάλλευσης. Κι αυτά για τους πιο «τυχερούς», καθώς υπήρξαν και συνάδελφοί τους που έμειναν εκτός δουλειάς και τη φετινή σεζόν, χωρίς καμία ουσιαστική βοήθεια.

Οπως αναφέρει στον «Ριζοσπάστη» ο Σταμάτης Πελάης, πρόεδρος του Συνδικάτου Ξενοδοχοϋπαλλήλων και του Εργατικού Κέντρου Κέρκυρας, το 2020 χιλιάδες εργαζόμενοι στον Τουρισμό βγήκαν σε αναστολή. Αναγκάστηκαν να ζήσουν με 534 ευρώ για 5 μήνες και άλλα 400 για 3 μήνες, χωρίς να τους ρωτήσει κανείς πώς τα βγάζουν πέρα. «Σήμερα, που οι αφίξεις και τα κέρδη σπάνε ρεκόρ, οι ίδιοι εργαζόμενοι καλούνται να ζήσουν με 4-5 χιλιάδες ευρώ εισόδημα, υπολογίζοντας μέσα και τους 3 μήνες που βρίσκονταν σε αναστολή εργασίας», τονίζει.

Επισημαίνει μάλιστα τον κίνδυνο μεγάλος αριθμός εργαζομένων του κλάδου να μη λάβουν ούτε τα 1.200 ευρώ από τους 3 μήνες που δικαιούνται το επίδομα ανεργίας, εξαιτίας των απαράδεκτων προϋποθέσεων που θέτει ο νόμος.

Στη διάρκεια των προηγούμενων μηνών δεν ήταν λίγοι οι εργοδότες που πίεσαν τους ξενοδοχοϋπαλλήλους, ειδικά στην κουζίνα, να δουλεύουν ακόμα και 12ωρα, ενώ υπάρχουν περιπτώσεις εργαζομένων που δούλεψαν σερί μέχρι και δύο μήνες χωρίς ρεπό! Εκατοντάδες πρακτικάριοι κλεισμένοι στα ξενοδοχεία με άθλιες συνθήκες σίτισης και στέγασης, χωρίς επί της ουσίας σταθερό ωράριο, γνώρισαν «απ' την καλή κι απ' την ανάποδη» πώς χτίζεται το «θαύμα» του Τουρισμού.

Κάποιοι ξενοδόχοι μάλιστα, για να δικαιολογήσουν την εντατικοποίηση της δουλειάς, κατέφευγαν ακόμη και στο επιχείρημα ότι «ψάχνουμε προσωπικό αλλά δεν βρίσκουμε», καλώντας τους ξενοδοχοϋπαλλήλους να «κάνουν υπομονή». Τα στοιχεία του ΟΑΕΔ Κέρκυρας όμως είναι αποκαλυπτικά: Τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβρη οι λίστες με τα ονόματα των ανέργων σε ειδικότητες του Τουρισμού έφταναν στα 400 άτομα.

Απέναντι σ' αυτήν την κατάσταση, βέβαια, οι εργαζόμενοι και το σωματείο τους δεν έμειναν με σταυρωμένα χέρια. Το κλαδικό Συνδικάτο Ξενοδοχοϋπαλλήλων και Εργαζομένων στον Επισιτισμό - Τουρισμό, μαζί με τα εννιά επιχειρησιακά σωματεία που υπάρχουν σε ξενοδοχεία και ομίλους στην Κέρκυρα, μπήκαν μπροστά για την οργάνωση της πάλης και των διεκδικήσεων των ξενοδοχοϋπαλλήλων, οργανώνοντας μαζικούς αγώνες, που σε πολλές περιπτώσεις στρίμωξαν την εργοδοσία και ακύρωσαν στην πράξη αντεργατικές μεθοδεύσεις της.

Από την πλούσια αγωνιστική δραστηριότητα των προηγούμενων μηνών ξεχωρίζει το 4ήμερο κινητοποιήσεων που οργάνωσε με μεγάλη συμμετοχή σε όλο το νησί το Συνδικάτο Ξενοδοχοϋπαλλήλων μέσα στον Αύγουστο, ενάντια στην εντατικοποίηση της εργασίας και με κύριο αίτημα τη βελτίωση των όρων δουλειάς. «Καταφέραμε οι εργαζόμενοι των ξενοδοχείων "Regency" και "Ναυσικά", που έμειναν κλειστά φέτος, να απορροφηθούν τελικά σε άλλα του ίδιου ομίλου», τονίζει η Μυρσίνη Χαραλάμπους, μέλος της διοίκησης του Συνδικάτου και της διοίκησης του Εργατικού Κέντρου.

Επίσης, με δυναμική στάση εργασίας του κλαδικού και επιχειρησιακού σωματείου στο «Korkyra» πάρθηκε πίσω η απαράδεκτη ατομική σύμβαση που επιχείρησε να επιβάλει η εργοδοσία.

Οι αγώνες αυτοί αποτελούν παρακαταθήκη για τα επόμενα βήματα, που ήδη προετοιμάζονται. Η Γενική Συνέλευση των αντιπροσώπων του Εργατικού Κέντρου Κέρκυρας αποφάσισε ανάμεσα στα άλλα παγκερκυραϊκό συλλαλητήριο την Τρίτη 9/11, στις 10.30 π.μ. στο ΕΚΚ, μέρα απεργίας της Ομοσπονδίας Επισιτισμού - Τουρισμού. Μέσα από τις τοποθετήσεις των αντιπροσώπων στη ΓΣ, μάλιστα, αποτυπώθηκαν νέες δυνατότητες για κλιμάκωση της πάλης, που πατά στους αγώνες του προηγούμενου διαστήματος.

Δεκάδες εργαζόμενοι και μικροεπαγγελματίες της Κέρκυρας, που παλεύουν με αμέτρητες ώρες δουλειάς να βγάλουν τα χρήματα όλης της χρονιάς μέσα στην τουριστική σεζόν, είδαν φέτος τις περιουσίες τους, τα μηχανήματα και τα εμπορεύματά τους να επιπλέουν μέσα στα νερά, πνιγμένα από τον «Μπάλλο». «Για τις θηριώδεις επενδύσεις των μεγαλοξενοδόχων η κρατική στήριξη και χρηματοδότηση περισσεύει, αλλά στο νησί, ολόκληρες δεκαετίες, δεν έχει κατασκευαστεί ούτε ένα αντιπλημμυρικό έργο», επισημαίνει ο Β. Αλαμάνος, μέλος της Επιτροπής Κατοίκων Ποταμού, που επλήγησαν από τις πρόσφατες πλημμύρες, διαπιστώνοντας ότι αυτό το κράτος είναι εχθρικό για τις λαϊκές ανάγκες, γιατί αυτές αντιμετωπίζονται ως κόστος από την κυβέρνηση, την Περιφέρεια και τους δήμους.