ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σάββατο 14 Απρίλη 2001 - Κυριακή 15 Απρίλη 2001
Σελ. /32
ΔΙΕΘΝΗ
ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
Αναφορά στην Κούβα

Από τη συνάντηση του Φιντέλ Κάστρο με τον Β. Πούτιν

Associated Press

Από τη συνάντηση του Φιντέλ Κάστρο με τον Β. Πούτιν
Στην Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ που εδρεύει στη Γενεύη, συζητήθηκε η πρόταση της κυβέρνησης της Τσεχίας, περί καταδίκης της Δημοκρατίας της Κούβας για δήθεν παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Είναι η τρίτη χρονιά, που η Τσεχία παίζει το βρώμικο παιγνίδι των ΗΠΑ, της χώρας της διπλής ηθικής, με αντάλλαγμα την ένταξή της στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ, δηλαδή στην ολοκληρωτική πολιτική και οικονομική εξάρτησή της. Οι ΗΠΑ, επειδή φοβούνται μια ακόμα διπλωματική ήττα, όπως ακριβώς έχει συμβεί πολλές φορές κατά το παρελθόν, στο θέμα της άρσης του οικονομικού αποκλεισμού της Κούβας, στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, καθώς και στην Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων το 1998, χρησιμοποιούν τη χώρα αυτή ως όργανό τους. Είναι φανερό ότι οι ενέργειες αυτές αποβλέπουν σε έναν και μόνο σκοπό, στην υπονόμευση και ανατροπή του σοσιαλιστικού καθεστώτος.

Δεν είναι τυχαίο το γεγονός της σύλληψης τον περασμένο Γενάρη από τις κουβανικές αρχές μετανάστευσης των δύο Τσέχων πολιτών, του Ζαν Μπουμπένικ και του Ιβάν Πιλίπ στο Γιέγκο ντε Αβίλα. Σύμφωνα με τις κουβανικές αρχές, οι δύο αυτοί Τσέχοι πολίτες παραβίασαν την ιδιότητά τους ως τουρίστες και, βρισκόμενοι κάτω από τις διαταγές της κουβανοαμερικανικής μαφίας των ΗΠΑ, πραγματοποίησαν επαφές με μέλη μικρών αντεπαναστατικών ομάδων, που κατοικούν σε αυτήν την περιοχή.

«ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ», ζωγραφισμένη σε κάποιο δρόμο στην Αβάνα

Associated Press

«ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ», ζωγραφισμένη σε κάποιο δρόμο στην Αβάνα
Σύμφωνα με το Ασοσιέιτεντ Πρες, ο Πιλίπ είναι πρώην υπουργός Οικονομικών και βουλευτής του Τσεχικού Κοινοβουλίου. Ο Μπουμπένικ έπαιξε σημαντικό ρόλο το 1989 στη λεγόμενη «βελούδινη επανάσταση» και υπήρξε ένας από τους ηγέτες του αντεπαναστατικού κινήματος ενάντια στο σοσιαλισμό στην πρώην Τσεχοσλοβακία. Σήμερα, στην επιβολή της «νέας τάξης πραγμάτων», οι πολιτικοί εκπρόσωποι του πολυεθνικού μονοπωλιακού κεφαλαίου προσπαθούν να πείσουν ότι είναι οι μοναδικοί προστάτες των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Ετσι, με επικεφαλής τις ΗΠΑ, συντάσσουν εκθέσεις με επικρίσεις και παρατηρήσεις για την κατάσταση των δικαιωμάτων του ανθρώπου άλλων χωρών, παραποιούν εις γνώσιν τους την κατάσταση και σιωπούν για το τι ακριβώς συμβαίνει στο συγκεκριμένο τομέα στις χώρες τους.

Σύντομη προσέγγιση

Τι είναι, όμως, τα δικαιώματα του ανθρώπου; Ο σύγχρονος πολίτης απαιτεί ικανοποίηση κυρίως της βιολογικής του ανάγκης να συντηρηθεί, να μορφωθεί και να αναπτυχθεί, δηλαδή, προβάλλει τα ουσιαστικά δικαιώματά του και αναμένει την αναγνώριση και ουσιαστική κατοχύρωσή τους. Ετσι, με βάση τις σκέψεις αυτές, η βιοσυντήρηση και η πνευματική ανάπτυξη είναι τα δυο αληθινά θεμελιώδη δικαιώματα του ανθρώπου. Τροφή, οίκηση, ενδυμασία, υγεία, στηρίζουν και διατηρούν στη ζωή τον άνθρωπο. Η απαίτηση για ικανοποίηση αυτών συνιστά το ένα θεμελιακό δικαίωμα κάθε ανθρώπου - πολίτη απέναντι στους συμπολίτες του και την πολιτεία. Η παρατήρηση του έξω κόσμου, που συντελείται με τη μορφωτική διαδικασία και την πνευματική καλλιέργεια και που έχει σκοπό την αναζήτηση των μέσων προς συντήρηση και απόλαυση της ζωής, αποτελεί μια άλλη απαίτηση της φύσης του ανθρώπου. Και αυτή εμφανίζεται ως θεμελιακό δικαίωμα, το της πνευματικής ανάπτυξης που αναμένει διαρκή ικανοποίηση ατομικά και συλλογικά από την πολιτεία.

Η σύζυγος του Τσέχου τέως υπουργού Οικονομικών, που είχε συλληφθεί στην Κούβα για κατασκοπία, μιλώντας στους δημοσιογράφους

Associated Press

Η σύζυγος του Τσέχου τέως υπουργού Οικονομικών, που είχε συλληφθεί στην Κούβα για κατασκοπία, μιλώντας στους δημοσιογράφους
Στην ιστορική πορεία, βλέπουμε να παρατηρείται μεταβολή στην ουσία, στη φύση και στο περιεχόμενο των δικαιωμάτων. Και τα δικαιώματα αυτά κοινωνικού και οικονομικού περιεχομένου που αναφέρονται επιγραμματικά πιο πάνω περιλήφθηκαν στα αστικά συνταγματικά κείμενα ως τυπικές νομικές προϋποθέσεις. Σε μια αστική κοινωνία, με την ταξική διάρθρωση που έχει, με την ατομική ιδιοκτησία ιερή και απαραβίαστη, με την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, δεν μπορεί να γίνει σοβαρός λόγος για ουσιαστική κατοχύρωση των δικαιωμάτων του ανθρώπου και την προάσπιση των θεμελιωδών ελευθεριών του.

Οι καπιταλιστικές χώρες, με πρώτη τις ΗΠΑ, ουδέποτε έθεσαν, αλλά ούτε διαφαίνεται ότι υπάρχει προοπτική να θέσουν σε εφαρμογή μία πολιτική σεβασμού των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Ο λόγος είναι προφανής. Στα πλαίσια του καπιταλιστικού συστήματος, με εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, είναι αδύνατη η εφαρμογή μιας τέτοιας πολιτικής. Γι' αυτό έντεχνα οι χώρες αυτές περιορίζουν το περιεχόμενο της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του ΟΗΕ μόνο σ' αυτά που αναφέρονται στις ατομικές ελευθερίες. Ομως, τα άρθρα 22-26 της Διακήρυξης αναφέρουν και μια σειρά άλλα, όπως το δικαίωμα στην κοινωνική ασφάλιση, στην εργασία, στην ελεύθερη εκλογή του επαγγέλματος, των κατάλληλων συνθηκών εργασίας, το δικαίωμα στην ανάπαυση και την ετήσια άδεια, στη ζωή και την υγεία, στη σωστή διατροφή και την αξιοπρεπή κατοικία, το δικαίωμα στη μόρφωση.

Τα δικαιώματα του ανθρώπου στο επίκεντρο του σοσιαλισμού

Διαφορετική, όμως, είναι η κατάσταση στην Κούβα. Στα 42 χρόνια της Επανάστασης, ακολούθησε μία θριαμβευτική πορεία, υπεράσπισης, κατοχύρωσης, διεύρυνσης και προαγωγής των δικαιωμάτων του ανθρώπου, που άρχισε με τη νίκη της Επανάστασης και συνεχίζεται μέχρι σήμερα, κάτω από συνθήκες οικονομικού αποκλεισμού και μόνιμης στρατιωτικής απειλής. Εξαλείφθηκαν πλήρως ο αναλφαβητισμός, η φτώχεια, η πείνα και η αθλιότητα, ό,τι έχουν το μοιράζονται εξίσου. Οι τιμές στα βασικά είδη διατροφής παραμένουν οι ίδιες από το 1959. Για νοίκι η κάθε κουβανέζικη οικογένεια δεν πληρώνει σήμερα πάνω από το 3% των εισοδημάτων της, ανεξάρτητα από το μέγεθος του διαμερίσματος. Οι μισθοί και οι συντάξεις τα τελευταία χρόνια αυξήθηκαν σημαντικά. Η ανεργία εξαλείφτηκε τελείως από τη δεκαετία του 1960. Οι φυλετικές και άλλες διακρίσεις πέρασαν οριστικά στο παρελθόν. Η γυναίκα κατάκτησε στην κοινωνία της Κούβας ισότιμη θέση με τον άνδρα. Η δωρεάν ιατρική περίθαλψη, εκπαίδευση, κοινωνική πρόνοια είναι εξασφαλισμένα για όλα χωρίς εξαίρεση τα μέλη της κοινωνίας.

Στο σημείο αυτό, πρέπει να τονιστεί ότι υπό συνθήκες οικονομικού αποκλεισμού δεν έγινε η ελάχιστη περικοπή από τον Κρατικό Προϋπολογισμό σε κονδύλια που αναφέρονται σε υγεία, εκπαίδευση και κοινωνική πρόνοια, ενώ στις αναπτυγμένες και πολιτισμένες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, στο όνομα της δήθεν ανταγωνιστικότητας, συνεχώς μειώνονται. Σήμερα η Κούβα είναι υπερήφανη για το σύστημα υγείας που έχει και οι γιατροί της, εκπληρώνοντας το διεθνιστικό τους καθήκον, προσφέρουν τις ανθρωπιστικές τους υπηρεσίες στους καταδυναστευμένους από τον ιμπεριαλισμό ανθρώπους των χωρών του Τρίτου Κόσμου.

Μα, και στον τομέα των δημοκρατικών ελευθεριών δεν υστέρησε. Κανένας νόμος δεν ισχύει, πριν συζητηθεί εξονυχιστικά από τις λαϊκές συνελεύσεις. Το ίδιο έγινε και με το Σύνταγμα του 1976, που το συζήτησαν εκατομμύρια πολίτες. Στα δημοτικά συμβούλια έχουν δικαίωμα να εκλέγονται όσοι έχουν συμπληρώσει τα 16 τους χρόνια και στην εθνοσυνέλευση τα 18. Το Σώμα των εκλογέων έχει το δικαίωμα να ανακαλεί οποιονδήποτε βουλευτή, διότι ισχύει το σύστημα της εντολής. Τα συνδικάτα, οι μαζικές οργανώσεις, οι επιτροπές υπεράσπισης της Επανάστασης παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην κατοχύρωση των δικαιωμάτων του ανεξάρτητου και ελεύθερου λαού της Κούβας.

Κι όμως, οι ΗΠΑ, με φαρισαϊσμό και θρασύτητα, εμφανίζονται στους διεθνείς οργανισμούς σαν Ηρακλείς και προστάτες των δικαιωμάτων του ανθρώπου καθ' ην στιγμή το στρατιωτικό βιομηχανικό τους σύμπλεγμα εκκολάπτει και επιβάλλει σε μια σειρά χώρες στρατιωτικά πραξικοπήματα και κάθε μορφής δικτατορίες και σιωπούν γι' αυτά που συμβαίνουν στο εσωτερικό της χώρας τους.

Οι ΗΠΑ επιμένουν

Η επίθεση που δέχεται σήμερα η Κούβα στο πεδίο των δικαιωμάτων του ανθρώπου από τις ΗΠΑ δεν αποτελεί παρά συνέχιση της επιθετικής τους πολιτικής, που ξεκίνησε με τη νίκη της Επανάστασης, στην αρχή με τις ένοπλες αντεπαναστατικές ομάδες στο Εσκαϊμπράι, μετά με την απόβαση στον Κόλπο των Χοίρων, το ναυτικό και οικονομικό αποκλεισμό, αργότερα με το βακτηριολογικό πόλεμο. Το έτος 1986, για πρώτη φορά, οι ΗΠΑ θέτουν στην Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ θέμα Κούβας, δεν υποστηρίζονται, όμως, από καμία χώρα και έτσι το θέμα δε συζητιέται στην επιτροπή. Το 1987, μη κυβερνητικές οργανώσεις καταγγέλλουν την Κούβα στην Επιτροπή για παραβίαση των δικαιωμάτων του ανθρώπου και προσπαθούν να περάσουν καταδικαστική απόφαση, αλλά χωρίς επιτυχία.

Το 1988 εμφανίζεται στην επιτροπή σαν επικεφαλής της αντιπροσωπείας των ΗΠΑ ο Αρμάντο Βαγιαδάρες, πρώην αστυνομικός του Μπατίστα που είχε συλληφθεί και φυλακιστεί για τρομοκρατική δράση το έτος 1960. Ετσι, η κυβέρνηση των ΗΠΑ, με τη λιγότερη συνείδηση, ήθος και ηθική, έστειλε στη Γενεύη έναν πρώην αστυνομικό, βασανιστή, στην υπηρεσία του δικτάτορα Μπατίστα να υπερασπιστεί τα ανθρώπινα δικαιώματα. Η επιτροπή κάνει τελικά δεκτή την πρόταση της Κούβας να σχηματιστεί μια ειδική επιτροπή, που να επισκεφθεί τη χώρα και να εξετάσει επιτόπου την κατάσταση. Το σχέδιο απόφασης παρουσιάστηκε από την Κολομβία στο όνομα της Αργεντινής, του Μεξικού και του Περού. Το σχέδιο απόφασης εγκρίθηκε ομόφωνα από τα μέλη της Επιτροπής. Στη σύνοδο αυτή των μελών της Επιτροπής των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, ο υφυπουργός Εξωτερικών Σχέσεων της Κούβας, Ραούλ Ρόα Κουρί, ανάμεσα στα άλλα είπε: «Πριν καταποντιστεί στο σκουπιδοτενεκέ της ιστορίας ο Ρίγκαν, προσπάθησε να καθίσει την Κουβανική Επανάσταση στο εδώλιο του κατηγορουμένου», και τόνισε, «δεν υπάρχει δύναμη ικανή να εξαγοράσει ή να εκφοβίσει χώρες με αξιοπρέπεια. Για την Κούβα, η έγκριση του σχεδίου απόφασης από την Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ σημαίνει ότι για μια ακόμη φορά η αξιοπρέπεια νίκησε την ατιμία».

Η Επιτροπή επισκέφθηκε την Κούβα και ύστερα από συστηματική έρευνα διαπιστώνει στη θετική εισήγησή της ότι δεν υπάρχουν παραβιάσεις. Μέσα στο έτος 1989, παρουσιάστηκαν 8 καταγγελίες ενάντια στην Κούβα, που, ωστόσο, δεν έφτασαν να συζητηθούν στην Επιτροπή στη Γενεύη, γιατί απορρίφθηκαν από την Υποεπιτροπή σαν αβάσιμες. Αφορούσαν την έξοδο Κουβανών από τη χώρα, αλλά αποδείχτηκε ότι οι ΗΠΑ τούς είχαν αρνηθεί τη βίζα.

Η σπουδαιότερη καταγγελία ήταν από την Αγγλία, που κατάγγειλε την Κούβα στην Υποεπιτροπή των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ ότι χρησιμοποίησε χημικά όπλα στην Αγκόλα. Και αυτή η καταγγελία κρίθηκε αβάσιμη και απόρρίφθηκε από την Υποεπιτροπή. Φυσικά, κάθε φορά χρησιμοποιούν όλα τα γνωστά μέσα: Πολιτικές πιέσεις, οικονομικοί εκβιασμοί, εξαγορά συνειδήσεων.

Το Μάρτη του 1987, οι κυβερνήσεις που αρνήθηκαν να καταδικάσουν την Κούβα κατηγορήθηκαν από τις ΗΠΑ σαν δορυφόροι και οπαδοί της. Η μέχρι σήμερα τακτική των ΗΠΑ δεν αφήνει καμία αμφιβολία ότι θα εξακολουθήσει και στο μέλλον την ίδια επιθετική πολιτική και στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Γι' αυτό όλοι εμείς που πραγματικά πιστεύουμε στις αρχές και τα ιδανικά της διεθνούς αλληλεγγύης επιβάλλεται, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, όπως με άρθρα, ανακοινώσεις, ανοιχτές συζητήσεις κλπ., να συμβάλουμε στην ενημέρωση της ελληνικής κοινής γνώμης, παρουσιάζοντας την πραγματική κατάσταση. Το ληστή δεν τον ακινητοποιείς με παρακάλια, αλλά με ενωμένες δυνάμεις, περνώντας στην αντεπίθεση. Και ο διεθνής ιμπεριαλισμός είναι ένας ληστής, αφού με κάθε μέσο και τρόπο αφαιρεί το προϊόν του μόχθου των φτωχών και ταπεινών της Γης.


Του
Κώστα ΤΟΥΜΑΣΑΤΟΥ
Ο Κώστας Τουμασάτος είναι γενικός γραμματέας του ΕλληνοκουβανικούΣυνδέσμου Φιλίας και Αλληλεγγύης


ΤΟΥΡΚΙΑ
Η Μαφία των ανθρωπίνων οργάνων

«Ηταν η μόνη λύση για το γιο μου. Δεν το είπα καν στη γυναίκα μου. Της είπα ότι πήγαινα για μια δουλιά στην Κωνσταντινούπολη». Μεμέτ Πισκίν,48ετών. Θύμα της Μαφίας που αγοράζει από απελπισμένους Τούρκους - και όχι μόνο - τα όργανά τους.

Ο Μεμέτ, πατέρας τριών παιδιών, εργαζόταν έως πριν από μερικά χρόνια ως θυρωρός στο κτίριο της πόλης όπου γεννήθηκε και ζει, στο Μπουγιούκ Καβουσλού. Είναι ένας φτωχός Τούρκος πολίτης, όπως πολλοί άλλοι συμπατριώτες του. Κι έτσι, όταν οι γιατροί στην Κωνσταντινούπολη του είπαν ότι το μικρότερο παιδί του είχε μια σπάνια ασθένεια στα οστά του κι έπρεπε να κάνει μια εγχείρηση που κοστίζει περίπου 20.000 δολάρια - ή κάτι λιγότερο από 8 εκατομμύρια δραχμές - ο Πισκίν απελπίστηκε. Χωρίς καταθέσεις στην τράπεζα, χωρίς περιουσία, αποφάσισε να πουλήσει τον μόνο διαθέσιμο πόρο του: έναν από τους νεφρούς του.

Η αγορά και η πώληση ανθρωπίνων οργάνων είναι, φυσικά, παράνομη στην Τουρκία. Αλλά ήταν πολύ εύκολο για τον Μεμέτ, γράφει ο δημοσιογράφος Τομ Χάντλεϊ στην «Σικάγο Τρίμπιουν», να βρει όχι μόνο αγοραστή, αλλά και έναν ικανότατο χειρουργό για να κάνει την αναγκαία επέμβαση - όπως και νοσοκομείο.

Σε σύγκριση με τα ναρκωτικά, τα όπλα και τα αφορολόγητα τσιγάρα, το λαθρεμπόριο ανθρωπίνων οργάνων είναι σπάνιο. Εκτός των άλλων, προϋποθέτει ένα μεγάλο βαθμό τεχνικής εξειδίκευσης και εξοπλισμού και φυσικά συνεργούς που να ανήκουν στο ιατρικό επάγγελμα.

Τα τελευταία χρόνια οι σημαντικότερες «πηγές» ανθρωπίνων οργάνων βρίσκονταν στην Ινδία και στην Κίνα. Εως το 1995, όταν η κυβέρνηση της Ινδίας πέρασε νομοθεσία που απαγόρευε κάθε σχετική συναλλαγή, τα «παζάρια» νεφρών και άλλων ανθρώπινων οργάνων άκμαζαν έξω από τις ιδιωτικές κλινικές στη Βομβάη και στο Μαντράς. Σήμερα, λένε πολλοί, η «αγορά» αυτή απλώς δεν είναι ορατή, πάντως εξακολουθεί να υπάρχει. Ενώ στην Κίνα, λένε ιατρικές πηγές, έχουν αναφερθεί αρκετές πωλήσεις οργάνων από θανατοποινίτες.

Στην Τουρκία, ελάχιστοι γιατροί εμπλέκονται με τη θέλησή τους σε μια τόσο ανήθικη και ατιμωτική, για το επάγγελμά τους, δραστηριότητα. Υπάρχουν, ωστόσο, κι εκείνοι που δεν μπορούν να αντισταθούν στην πιθανότητα ενός τόσο εύκολου και γρήγορου κέρδους.

Η πραγματικότητα στην Τουρκία, θα πει ο Δρ. Αλί Εμίν Αϊντίν, από τους σημαντικότερους χειρουργούς με ειδίκευση στις μεταμοσχεύσεις, ο οποίος εργάζεται στο Νοσοκομείο Τζέπα της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κωνσταντινούπολης, είναι ότι ενώ υπάρχει η δυνατότητα και η τεχνολογία για τη δημιουργία ενός εθνικού συστήματος δωρεάς οργάνων, ακμάζει η μαύρη αγορά οργάνων και ακόμη και πιθανοί δωρητές αλλάζουν γνώμη λόγω της δημοσιότητας που έχει προσλάβει η δραστηριότητα ορισμένων γιατρών.

Ενας από τους γιατρούς που κατηγορούνται ότι θησαυρίζουν από το λαθρεμπόριο οργάνων είναι ο 43χρονος Γιουσέφ Σονμέζ, απόφοιτος της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κωνσταντινούπολης. Συνάδελφοί του χειρουργοί, πολλοί από τους οποίους εκπαιδεύτηκαν από τον Σονμέζ, δε διστάζουν να πουν ότι από κλινικής άποψης είναι ένας από τους καλύτερους χειρουργούς που ειδικεύονται στη μεταμόσχευση ήπατος στην Τουρκία.

Αλλά η πραγματική «ειδικότητα» του Σονμέζ, λένε άλλοι, είναι να φέρνει στην Τουρκία πλούσιους νεφροπαθείς και να εκμεταλλεύεται απελπισμένους φτωχούς Τούρκους, που αναζητούν πάση θυσία χρήματα - είδος που δε σπανίζει στη χώρα του. Ενας από αυτούς είναι ο Πισκίν.

Ο «πωλητής» λαμβάνει ένα ποσό ανάμεσα στις 3.000 και τις 10.000 δολάρια (περίπου 1,2 έως 4 εκατομμύρια δραχμές) για ένα νεφρό. Ο αγοραστής πληρώνει από 60.000 έως 100.000 δολάρια (25 με 40 εκατομμύρια δραχμές περίπου) και άλλες 100.000 δολάρια για την εγχείρηση.

Ο Σονμέζ, από τον οποίο ο Χάντλεϊ ζήτησε συνέντευξη φέτος το Φλεβάρη όταν τον βρήκε στο νοσοκομείο Γκιόζτεπε Γεζίλ Μπαχάρ στην Κωνσταντινούπολη, αρνήθηκε το αίτημα.

Ωστόσο, υπάρχουν δικαστικές αποφάσεις, ρεπορτάζ τουρκικών μέσων ενημέρωσης και συνεντεύξεις με δικηγόρους και συναδέλφους του ιατρούς που καταδεικνύουν ότι ο Σονμέζ την περασμένη δεκαετία δημιούργησε ένα εκτεταμένο δίκτυο «κυνηγών νεφρών», που αναζητούν πωλητές στην Τουρκία και στις φτωχές χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, και συναδέλφων στις ανεπτυγμένες χώρες που τον φέρνουν σε επαφή με τους πλούσιους πελάτες τους, που δεν μπορούν ή δε θέλουν να περιμένουν τα «νόμιμα» κανάλια για μια μεταμόσχευση.

Οι «κυνηγοί νεφρών» δουλεύουν με προμήθειες. Ψάχνουν «αγορές» σχεδόν πάντα στις φτωχογειτονιές κι είναι πάντα πεινασμένοι να ακούσουν λεπτομέρειες ιστοριών οικονομικής δυσπραγίας και απελπισίας. Τα τελευταία χρόνια αύξησαν την ακτίνα δράσης τους ως τη Μολδαβία, τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία - η προσφορά που ανακάλυψαν είναι τόσο μεγάλη, που η τιμή που προσφέρουν έχει πλέον πέσει και «σταθεροποιηθεί» στις 3.000 δολάρια (1,2 εκατ. δραχμές περίπου).

Κάποιος φίλος του Πισκίν τον έφερε σε επαφή με το δίκτυο του Σονμέζ. Μετά από τεστ αίματος, μέσω των οποίων διακριβώθηκε με ποιους δυνάμει «αγοραστές» ήταν συμβατός ο νεφρός του, ο Πισκίν συναντήθηκε με το γιατρό και συμφώνησαν στο σχετικά υψηλό (!) τίμημα των 30.000 δολαρίων (κάπου 12 εκατομμύρια δραχμές), πληρωτέο μετά την εγχείρηση. Το κόλπο ολοκληρώθηκε με μια υπεύθυνη δήλωση, στην οποία ο Πισκίν έλεγε ότι δωρίζει το νεφρό του με την ελεύθερη θέλησή του χωρίς οικονομικό συμφέρον.

Η εγχείρηση έγινε τον Ιούλιο του 1996, στο νοσοκομείο Γενί Μαρμαρά της Κωνσταντινούπολης. Ο άνθρωπος στον οποίο κατέληξε ο νεφρός του Μεμέτ ήταν ένας ζάπλουτος Ισραηλινός στα 60 του. Δύο ημέρες αργότερα ο Σονμέζ παρέδωσε στον Πισκίν ένα φάκελο με 10.000 δολάρια μετρητά. Υποσχέθηκε ότι τα υπόλοιπα χρήματα θα ακολουθούσαν, υπόσχεση που, σύμφωνα με τον Πισκίν, δεν τήρησε.

Ενα χρόνο αργότερα, ο Σονμέζ έκανε πλέον τόσες πολλές εγχειρήσεις που τράβηξε την προσοχή μιας ομάδας δημοσιογράφων ενός σταθμού της Κωνσταντινούπολης. Εκαναν έρευνα και κατέληξαν στο να κάνουν κάτι ανάμεσα σε ρεπορτάζ και αστυνομική έρευνα: προσέλαβαν έναν ηθοποιό, που «έπαιξε» τον φτωχό επαρχιώτη που ήθελε να πουλήσει το νεφρό του. Οι κρυφές κάμερες που χρησιμοποιήθηκαν αποκάλυψαν την επαφή με τον «κυνηγό», τη συζήτηση με το Σονμέζ που συμφώνησε στην τιμή των 8.000 δολαρίων (3,1 εκατ. δραχμές) και την επίσκεψη για την υπογραφή της υπεύθυνης δήλωσης.

Οι δημοσιογράφοι και οι κάμερες σταμάτησαν το Σονμέζ καθώς ετοιμαζόταν να εισέλθει μαζί με το «δωρητή» στο χειρουργείο του νοσοκομείου Μαγιάν της Κωνσταντινούπολης. Ο ένας από τους δημοσιογράφους τον κατηγόρησε για λαθρεμπόριο ανθρωπίνων οργάνων. «Αποδείξτε το», απάντησε ψυχρά ο Σονμέζ.

Οι κάμερες πήγαν σε ένα άλλο δωμάτιο του νοσοκομείου όπου τουλάχιστον 7 ασθενείς του Σονμέζ, οι περισσότεροι από το Ισραήλ, περίμεναν να δεχτούν νέους νεφρούς.

Η προβολή του ρεπορτάζ προκάλεσε σοκ στην Τουρκία. Στο Σονμέζ απαγγέλθηκαν κατηγορίες και η άδεια του ήρθη για έξι μήνες. Αλλά ο θόρυβος κόπασε κι ο Σονμέζ επέστρεψε στις business ως συνήθως. Αρχισε να πραγματοποιεί εγχειρήσεις στο νοσοκομείο Βατάν της Κωνσταντινούπολης, ένα από τα 53 μιας «αλυσίδας» ιδιωτικών νοσοκομείων με μεγάλο κύρος. Οταν μια τουρκική εφημερίδα αποκάλυψε το γεγονός, η διοίκηση της επιχείρησης απέπεμψε τον διευθυντή προσωπικού της και απαγόρευσε στο Σονμέζ να χειρουργεί.

Παρά τις δίκες που εκκρεμούν σε βάρος του και το ότι η Ιατρική Ενωση της Τουρκίας συνέστησε στις αρχές την αφαίρεση της άδειάς του, ο Σονμέζ εξακολουθεί να πραγματοποιεί εγχειρήσεις μεταμόσχευσης νεφρών στο νοσοκομείο Γκιόζτεπε Γεζίλ Μπαχάρ της Κωνσταντινούπολης.

Ο Μεμέτ Πισκίν, κάπου 5 χρόνια μετά την εγχείρησή του, βλέπει την ουλή των 25 εκατοστών που του άφησε ο Σονμέζ να παραμένει κόκκινη και φουσκωμένη. Το αίμα του περνά τώρα στα ούρα του. Δεν μπορεί πια να δουλέψει. Κι επειδή κέρδισε μόνο τις 10.000 από τις 20.000 δολάρια που χρειαζόταν για την εγχείρηση του γιου του, το αγόρι, στα 7 του χρόνια πια, δεν τυγχάνει καν συνεχούς ιατρικής παρακολούθησης.


Μπάμπης ΓΕΩΡΓΙΚΟΣ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ