Το τελευταίο διάστημα έχουν δει τη δημοσιότητα διαφορετικά σενάρια για την εξέλιξη των γεγονότων. Ορισμένα από αυτά προβλέπουν τη διάσπαση της Ουκρανίας, στη βάση του πολύ διακριτού εκλογικού «ρήγματος», ανάμεσα στη Νοτιοανατολική και την υπόλοιπη χώρα. Μάλιστα σε μια τέτοια περίπτωση αναφέρεται και το σενάριο της ένωσης του δυτικού τμήματος με την Πολωνία (και η διαμόρφωση μιας «μεγάλης Πολωνίας») και η ενσωμάτωση του άλλου τμήματος (βιομηχανικά πιο αναπτυγμένου) στη Ρωσία. Αλλοι πάλι προβλέπουν την ολοκληρωτική υποχώρηση της Ρωσίας του Πούτιν και την επικράτηση του σεναρίου της πλήρους ενσωμάτωσης της Ουκρανίας στις «ευρω-ατλαντικές δομές», κάτι που όπως προβλέπουν μπορεί να οδηγήσει όχι απλώς στην αδυναμία της Ρωσίας να επιστρέψει στην παγκόσμια «σκακιέρα» ως «μεγάλη δύναμη», αλλά και να την οδηγήσει σε παραπέρα εκφυλισμό, έως και τη διάσπασή της. Τέλος, δεν είναι λίγοι και εκείνοι που ελπίζουν πως η σημερινή Ρωσία δε θα εγκαταλείψει τη «μάχη», γιατί δεν έχει δρόμο υποχώρησης ή γιατί είναι πολύ μεγάλο το τίμημα αυτής της υποχώρησης και τελικά θα καταφέρει να προσελκύσει την Ουκρανία στο λεγόμενο Ενιαίο οικονομικό χώρο (ΕΟΧ) και στις άλλες διακρατικές ενώσεις, που δημιουργεί στο έδαφος της πρώην ΕΣΣΔ.
Πρόκειται σίγουρα για σενάρια, που στον ένα ή άλλο βαθμό, περικλείουν δόσεις αλήθειας. Συχνά προκύπτει το ερώτημα: Ποιο σενάριο συμφέρει την εργατική τάξη και το λαϊκό κίνημα της Ουκρανίας αλλά κι ευρύτερα; Δεν πρέπει π.χ. πρώτα απ' όλα οι κομμουνιστές να εμποδίσουν την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ;
Φυσικά και πρέπει! Ομως και πάλι αυτό το καθήκον, όπως δείξαμε και παραπάνω, δεν έχει αποκλειστική σχέση με το ποιος θα εκλεγεί Πρόεδρος στις προσεχείς εκλογές. Εχει πρώτα απ' όλα να κάνει με την ισχυροποίηση των κομμουνιστών και την ανάπτυξη ισχυρού αντιιμπεριαλιστικού, αντιΝΑΤΟικού λαϊκού κινήματος στην Ουκρανία, που είναι το μόνο που μπορεί να αποτρέψει ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
Δεν μπορούμε εδώ να αναπτύξουμε και να απαντήσουμε σε όλα τα πιθανά ερωτήματα και σενάρια, όμως είναι κάτι παραπάνω από φανερό ότι η οποιαδήποτε απάντηση δεν μπορεί και δεν πρέπει να αποσπάτε από το στρατηγικό στόχο, που θέτουν οι κομμουνιστές και δεν είναι άλλος από το πέρασμα στο σοσιαλισμό. Σε διαφορετική περίπτωση υπάρχει πάντα ο κίνδυνος ενσωμάτωσης στη λύση του «μικρότερου κακού» στα πλαίσια του αστικού συστήματος. Ετσι, για παράδειγμα, ο ΕΟΧ μπορεί για ένα διάστημα να αποτελέσει ένα είδος «ασπίδας» στην επεκτατικότητα του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, των αμερικανικών και ευρωπαϊκών μονοπωλίων στο χώρο της πρώην ΕΣΣΔ, αλλά σε καμία περίπτωση δε λύνει τη βασική αντίθεση της εποχής μας, ανάμεσα στην εργασία και το κεφάλαιο, ούτε μπορεί κι ούτε άλλωστε έχει στόχο να βάλει τέλος στην εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Το αντίθετο! Η δημιουργία του θα έχει συγκεκριμένο ταξικό περιεχόμενο, το οποίο δε θα πρέπει να αγνοούν οι εργαζόμενοι αυτών των χωρών, γιατί όπως λένε συχνά κι οι ίδιοι «το βόδι δεν το φωνάζουν να πιει μπίρα, αλλά για να κουβαλήσει το νερό».
Κι οι εργαζόμενοι στην Ουκρανία, από την εμπειρία τους πλέον, πρέπει να βγάλουν το συμπέρασμα πως μόνον ο σοσιαλισμός μπορεί να γλιτώσει τον άνθρωπο της δουλιάς από την εκμετάλλευση και να αποτρέψει την παραπέρα μετατροπή της χώρας σε «λεία» προς διαμελισμό. Γιατί όσα διεξάγονται σήμερα στην Ουκρανία, αλλά και στις άλλες πρώην σοβιετικές δημοκρατίες, δεν είναι παρά απόρροια της παλινόρθωσης του καπιταλισμού.
Ολόκληρες μεταπολεμικές γενιές που υπερασπίστηκαν τις δημοκρατικές ελευθερίες του 15% και του «114» εκφυλίστηκαν σε ένα τωρινό αγοραίο δημοκρατισμό και προοδευτισμό που τον εξαντλούν σε χαζοχαρούμενες πανηγυριώτικες τηλεοπτικές εκπομπές. Είναι φανερό κι έκδηλο ότι αυτές οι γενιές εξάντλησαν τα όριά τους στον αστικο-φιλελεύθερο δημοκρατισμό κι ότι όλος εκείνος ο αγώνας κόντρα στην παλατιανή καμαρίλα και στο αστυνομικό κράτος της ΕΡΕ γινόταν για να πετύχουμε την τωρινή καπιταλιστική ελευθερία της βούτας και της αρπαχτής.
Η χώρα μου, η Ελλάδα, έχει πλούσια εμπειρία σ' αυτό το ζήτημα. Σύμφωνα με τις αρχές του κινήματος ειρήνης καταδικάζονται οι επεκτατικές βλέψεις εναντίον χωρών αναγνωρισμένων από τον ΟΗΕ. Καταδικάζονται επίσης ενέργειες που παρεμβαίνουν στο εσωτερικό άλλων κρατών. Ταυτόχρονα, όμως, το κίνημα ειρήνης βάζει στην πρώτη γραμμή του αγώνα του την καταδίκη της εθνοκάθαρσης και την αποκατάσταση των βλαβών που προξένησε μια τέτοια πολιτική εις βάρος πληθυσμών. Αυτή, άλλωστε, είναι η έννοια της ενότητας ελευθερίας και ειρήνης. Οσο το κίνημα ειρήνης καταδικάζει κάθε επεκτατική ενέργεια εις βάρος μιας χώρας, άλλο τόσο υποστηρίζει την αγωνιστική διεκδίκηση ενός λαού που ζητά να πάρει πίσω εκείνα που του αφαίρεσαν.
Ας σημειωθεί ότι η λεγόμενη διείσδυση στα Βαλκάνια του ελληνικού κεφαλαίου δεν αποτελεί φερέγγυο ασφάλειας της χώρας. Αντίθετα, αποτελεί επιπρόσθετο κίνδυνο εμπλοκής της σε περιπέτειες ολιγαρχικών συμφερόντων, ντόπιων και ξένων. Επανερχόμενος στο ζήτημα της τήρησης των διεθνών συμβάσεων και κανόνων του Διεθνούς Δικαίου και του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ πέρα από τον ευρω-ατλαντικό στραγγαλισμό. Επανερχόμενος επίσης στο ζήτημα της αποκατάστασης των ηθικών και υλικών βλαβών ιστορικά αποδεδειγμένων γεγονότων εις βάρος εθνών και λαών, τίθεται το μέγα ζήτημα του πολιτικού και ηθικού προσανατολισμού του μαχόμενου κινήματος ειρήνης.
Το κίνημα ειρήνης που από τη φύση του είναι ανιδιοτελές και αυτόνομο, δε χωρά στα στενά και μίζερα όρια ιδεολογικών και πολιτικών σκοπιμοτήτων. Υπερασπίζεται πάντα την ιστορική και τρέχουσα αλήθεια...
Associated Press |
Η κατάληξη σε τρίτο γύρο προεδρικών εκλογών, μεταξύ των δύο «μονομάχων», ουσιαστικά, κουρέλιασε το αστικό Δίκαιο της χώρας, τους νόμους και το Σύνταγμα της αστικής δημοκρατίας, για το οποίο κάθε φορά κόπτονται με περίσσιο θράσος οι κάθε είδους απολογητές του καπιταλισμού και σύσσωμη η «διεθνής κοινότητα». Για άλλη μια φορά, αποδείχτηκε πως η προπαγάνδα για την ανάγκη τήρησης της αστικής νομιμότητας στοχεύει πρώτα απ' όλα την εργατική τάξη και τα άλλα λαϊκά στρώματα. Αντίθετα, αυτή η νομιμότητα μπορεί να γίνει «λάστιχο» και άπειρες φορές να βιαστεί, αν πρόκειται για το «καλό» του συστήματος κι έχει τις «ευλογίες» του Χ. Σολάνα και των Πολωνών «κολαούζων» συνδιαπραγματευτών του, Κβασνιέφσκι και Βαλέσα. Σε τέτοιες στιγμές, δεν μπορείς να μη σκεφτείς τον εφήμερο και τραγελαφικό χαρακτήρα των διάφορων «θεσμών» της αστικής νομιμότητας, στους οποίους προσεύχονται νυχθημερόν ορισμένοι αυτοχαρακτηρισμένοι «αριστεροί» και στη χώρα μας, μέσα στην ανυπόδητη επιθυμία τους να «εξανθρωπίσουν» τον καπιταλισμό.
Associated Press |
Associated Press |
Εχει βάση, λοιπόν, η εκτίμηση πως αν στο παρελθόν οι Αμερικανοί έκαναν τη «δουλιά» τους με στρατηγούς και συνταγματάρχες, με πραξικοπήματα και όπλα, τώρα δοκιμάζουν στην πράξη μια νέα «τεχνολογία», αυτήν της χειραγώγησης μαζών με το κάλυμμα του «αγώνα για τη δημοκρατία». Αν και στο παράδειγμα του Ιράκ βλέπουμε πως δεν έχουν παραιτηθεί εντελώς και από τις παλαιότερες και δοκιμασμένες μεθόδους της χρήσης στρατιωτικής βίας.
Το «ποιος είναι καλύτερα να εκλεγεί πρόεδρος της Ουκρανίας;», είναι ένα ερώτημα, στο οποίο απάντησαν, με τον ένα ή άλλο τρόπο, τόσο οι κομμουνιστές της Ουκρανίας, όσο και τα ΚΚ της Ρωσίας. Πρόκειται για απόφαση, που αφορά στην τακτική, που θα έπρεπε να επιλέξουν οι κομμουνιστές της Ουκρανίας στη δεδομένη στιγμή, που μάλιστα έχει και το στοιχείο ρευστότητας και της γρήγορης μεταβολής. Δε θα μπούμε στη διαδικασία να εξετάσουμε το συλλογισμό των επιχειρημάτων της κάθε πλευράς, αφού κάτι τέτοιο δεν είναι δυνατόν να γίνει στα πλαίσια ενός άρθρου, αλλά θα προσπαθήσουμε να δούμε, «πέρα» από αυτές τις αποφάσεις τακτικής, που δεν έχουν πάντα τόση σημασία, όσο τουλάχιστον φαίνεται εκ πρώτης όψεως. Τι εννοούμε;
Υπάρχει η σκέψη πως η εκλογή του ενός ή του άλλου υποψηφίου, στις εκλογές της 26ης Δεκέμβρη, θα δώσει λύση στο ζήτημα του διεθνούς προσανατολισμού της χώρας, αφού ο ένας υποψήφιος τάσσεται υπέρ του ΝΑΤΟ και της ΕΕ και ο άλλος υπέρ του Ενιαίου Οικονομικού Χώρου με τη Ρωσία. Δεν υπάρχει ίσως μεγαλύτερη πλάνη από αυτό, γιατί οι αστικές εκλογές δε λύνουν τέτοια ζητήματα! Μπορούν να αποτυπώσουν, ως ένα βαθμό, τις διαθέσεις των μαζών, την ισχύ της κάθε πλευράς, αλλά, σε τελική φάση, σε ποια «σφαίρα επιρροής» και σε ποιο επίπεδο ένταξης στο ιμπεριαλιστικό σύστημα θα βρεθεί η κάθε χώρα, δεν εξαρτάται από ένα εκλογικό αποτέλεσμα. Κι εδώ μπορούμε να αναφέρουμε χαρακτηριστικά πως και ο προηγούμενος Πρόεδρος, Λ. Κούτσμα, είχε δεσμευτεί για στενότερες σχέσεις με τη Ρωσία, για την καθιέρωση της ρωσικής γλώσσας (που μιλά το 55% των κατοίκων της χώρας) ως δεύτερης κρατικής κλπ. Η διακυβέρνησή του, όμως, ήταν ένα συνεχές «παλαντζάρισμα» ανάμεσα σε ΗΠΑ - ΕΕ - ΝΑΤΟ και στη Ρωσία, στη βάση των πολιτικο-οικονομικών ισορροπιών, που είχαν κάθε φορά διαμορφωθεί.
Επίσης, δεν μπορεί να ξεχνά κανείς πως ο «φιλορώσος» Γιανουκόβιτς ήταν ο πρωθυπουργός εκείνης της κυβέρνησης, που έστειλε ουκρανικά στρατεύματα στο Ιράκ, για να συνδράμουν τους Αμερικανούς στην κατοχή και πως και οι δύο «μονομάχοι» τάσσονται τώρα στα λόγια υπέρ της αποχώρησης από το Ιράκ.
Είναι επίσης αλήθεια πως και μετά την 26η Δεκέμβρη, ανεξαρτήτως αποτελέσματος, η Ουκρανία θα εξακολουθήσει να είναι χώρος έντονης δραστηριοποίησης, τόσο των ρωσικών, όσο και των δυτικών μονοπωλίων, που θα πιέζουν προς τη μια ή την άλλη κατεύθυνση. Το γεγονός αυτό είναι χρήσιμο να το δούμε και από τη σκοπιά της δήλωσης του Προέδρου της Λευκορωσίας, Αλ. Λουκασένκο, ο οποίος όταν ρωτήθηκε, πριν ακόμη από τον πρώτο γύρο, ποιον στηρίζει, τον «φιλορώσο» ή τον «φιλοδυτικό», απάντησε πως μετά την εκλογή του θα φανεί καθένας τι είναι στην πραγματικότητα. `Η, όπως λέει μια ρώσικη παροιμία, «το πουλί φαίνεται στο πέταγμα».
Οι αντιθέσεις του καπιταλισμού (εσωτερικές και ενδοϊμπεριαλιστικές) δε λύνονται στις προεδρικές εκλογές κι αυτό δε φαίνεται απλώς πεντακάθαρα μόνον από τα σενάρια φυσικής εξόντωσης του ενός εκ των δύο «μονομάχων», που είδαν το φως της δημοσιότητας, αλλά και από το γεγονός της ακαριαίας συνταγματικής μεταρρύθμισης, που ψήφισε τελικά το ουκρανικό Κοινοβούλιο την περασμένη βδομάδα και θα πρέπει να ισχύσει από την 1/9/2005. Η εξέλιξη αυτή μαρτυρά πως η διαμάχη κάθε άλλο παρά θα λάβει τέλος με την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων του τρίτου γύρου, άσχετα από το αν αυτός θα είναι νικηφόρος για τον Γιουστσένκο ή τον Γιανουκόβιτς.