Μια βδομάδα απομένει από τον τρίτο (!) γύρο των προεδρικών εκλογών στην Ουκρανία, που φέρνει αντιμέτωπους δύο πρώην πρωθυπουργούς της χώρας: Τον Β. Γιουστσένκο, που υποστηρίζεται από το δεξιό συνασπισμό «Η Ουκρανία μας» και έχει τη φήμη του φιλοδυτικού, και τον Β. Γιανουκόβιτς, έως πρόσφατα πρωθυπουργό της χώρας, ο οποίος στηρίζεται βασικά από κεντρώες πολιτικές δυνάμεις και έχει τη φήμη του φιλορώσου.

Η κατάληξη σε τρίτο γύρο προεδρικών εκλογών, μεταξύ των δύο «μονομάχων», ουσιαστικά, κουρέλιασε το αστικό Δίκαιο της χώρας, τους νόμους και το Σύνταγμα της αστικής δημοκρατίας, για το οποίο κάθε φορά κόπτονται με περίσσιο θράσος οι κάθε είδους απολογητές του καπιταλισμού και σύσσωμη η «διεθνής κοινότητα». Για άλλη μια φορά, αποδείχτηκε πως η προπαγάνδα για την ανάγκη τήρησης της αστικής νομιμότητας στοχεύει πρώτα απ' όλα την εργατική τάξη και τα άλλα λαϊκά στρώματα. Αντίθετα, αυτή η νομιμότητα μπορεί να γίνει «λάστιχο» και άπειρες φορές να βιαστεί, αν πρόκειται για το «καλό» του συστήματος κι έχει τις «ευλογίες» του Χ. Σολάνα και των Πολωνών «κολαούζων» συνδιαπραγματευτών του, Κβασνιέφσκι και Βαλέσα. Σε τέτοιες στιγμές, δεν μπορείς να μη σκεφτείς τον εφήμερο και τραγελαφικό χαρακτήρα των διάφορων «θεσμών» της αστικής νομιμότητας, στους οποίους προσεύχονται νυχθημερόν ορισμένοι αυτοχαρακτηρισμένοι «αριστεροί» και στη χώρα μας, μέσα στην ανυπόδητη επιθυμία τους να «εξανθρωπίσουν» τον καπιταλισμό.

Δεν μπορεί, επίσης, να μην προσεχτεί το γεγονός της χρησιμοποίησης πολλών κοινών χαρακτηριστικών ανάμεσα σε «βελούδινες επαναστάσεις» των τελευταίων χρόνων, στη Σερβία, στη Γεωργία και τώρα στην Ουκρανία, όπως και σε παρόμοιες, μα λιγότερες πετυχημένες, στη Βενεζουέλα και τη Λευκορωσία. Κοινό σε όλες τις περιπτώσεις δεν είναι μόνον ο φιλοαμερικανικός προσανατολισμός αυτών των «επαναστάσεων», αλλά και ο τρόπος, η «τεχνολογία» διεξαγωγής τους. Είναι χαρακτηριστικό, για παράδειγμα, πως σε όλες αυτές τις περιπτώσεις γίνεται προσπάθεια κινητοποίησης τμημάτων του λαού και ιδιαίτερα της νεολαίας. Στη Σερβία, αυτές οι δυνάμεις είχαν δημιουργήσει τη νεολαιίστικη οργάνωση «Οτπόρ», στη Γεωργία την «Χμάρα», στη Λευκορωσία την «Ζουμπρ» και στην Ουκρανία την «Πορά». Η χρηματοδότηση των «φίλιων δυνάμεων» γίνεται κλασικά από τις ΗΠΑ μέσω των λεγόμενων «μη κυβερνητικών οργανώσεων» και διάφορων «ερευνητικών» και «δημοκρατικών» οργανισμών. Από αυτά που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, είναι γνωστό π.χ. πως στην Ουκρανία ιδιαίτερο ρόλο στη χρηματοδότηση των «πορτοκαλί» έπαιξαν η μη κυβερνητική οργάνωση «Σπίτι της Ελευθερίας» και το «Ινστιτούτο της Ελεύθερης Κοινωνίας» (του Τζ. Σόρος), αλλά και το «Εθνικό Δημοκρατικό Ινστιτούτο» του Δημοκρατικού Κόμματος των ΗΠΑ, το «Διεθνές Ρεπουμπλικανικό Ινστιτούτο» του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος των ΗΠΑ, και το USAID. Συνολικά, υπολογίζεται πως οι ΗΠΑ ξόδεψαν μόνο στην Ουκρανία 65.000.000 δολάρια για το επιθυμητό αποτέλεσμα. Χώρια τα «σεμινάρια» των στελεχών και τα «εκπαιδευτικά» ταξίδια τους! Είναι χαρακτηριστικό πως για τις ανάγκες των μαζικών κινητοποιήσεων στο Κίεβο οι «διαδηλωτές» από κάθε γωνιά της χώρας, πέρα από τις δωρεάν πορτοκαλί «στολές» τους, τις δωρεάν σκηνές, το φαγητό τους και τα ζεστά ρούχα, λαμβάνουν κι ένα αρκετά σημαντικό χρηματικό ποσό, για τα μέτρα της ζωής στην Ουκρανία, αφού διαπιστωθεί η ενεργός συμμετοχή τους στις σχετικές εκδηλώσεις.

Βέβαια, και η αντίπαλη, «γαλάζια» πλευρά προσπάθησε να χρηματοδοτήσει κάποιες ανάλογες μαζικές εκδηλώσεις, ενώ και το Κρεμλίνο είχε στείλει εγκαίρως «ειδικούς», για να θωρακίσουν το επιτελείο του δικού τους «επίλεκτου», όμως, μπροστά στα μεγέθη της κινητοποίησης και των μέσων της άλλης πλευράς, αυτές του οι ενέργειες έδειχναν πέρα για πέρα ερασιτεχνικές!

Εχει βάση, λοιπόν, η εκτίμηση πως αν στο παρελθόν οι Αμερικανοί έκαναν τη «δουλιά» τους με στρατηγούς και συνταγματάρχες, με πραξικοπήματα και όπλα, τώρα δοκιμάζουν στην πράξη μια νέα «τεχνολογία», αυτήν της χειραγώγησης μαζών με το κάλυμμα του «αγώνα για τη δημοκρατία». Αν και στο παράδειγμα του Ιράκ βλέπουμε πως δεν έχουν παραιτηθεί εντελώς και από τις παλαιότερες και δοκιμασμένες μεθόδους της χρήσης στρατιωτικής βίας.

Το «ποιος είναι καλύτερα να εκλεγεί πρόεδρος της Ουκρανίας;», είναι ένα ερώτημα, στο οποίο απάντησαν, με τον ένα ή άλλο τρόπο, τόσο οι κομμουνιστές της Ουκρανίας, όσο και τα ΚΚ της Ρωσίας. Πρόκειται για απόφαση, που αφορά στην τακτική, που θα έπρεπε να επιλέξουν οι κομμουνιστές της Ουκρανίας στη δεδομένη στιγμή, που μάλιστα έχει και το στοιχείο ρευστότητας και της γρήγορης μεταβολής. Δε θα μπούμε στη διαδικασία να εξετάσουμε το συλλογισμό των επιχειρημάτων της κάθε πλευράς, αφού κάτι τέτοιο δεν είναι δυνατόν να γίνει στα πλαίσια ενός άρθρου, αλλά θα προσπαθήσουμε να δούμε, «πέρα» από αυτές τις αποφάσεις τακτικής, που δεν έχουν πάντα τόση σημασία, όσο τουλάχιστον φαίνεται εκ πρώτης όψεως. Τι εννοούμε;

Υπάρχει η σκέψη πως η εκλογή του ενός ή του άλλου υποψηφίου, στις εκλογές της 26ης Δεκέμβρη, θα δώσει λύση στο ζήτημα του διεθνούς προσανατολισμού της χώρας, αφού ο ένας υποψήφιος τάσσεται υπέρ του ΝΑΤΟ και της ΕΕ και ο άλλος υπέρ του Ενιαίου Οικονομικού Χώρου με τη Ρωσία. Δεν υπάρχει ίσως μεγαλύτερη πλάνη από αυτό, γιατί οι αστικές εκλογές δε λύνουν τέτοια ζητήματα! Μπορούν να αποτυπώσουν, ως ένα βαθμό, τις διαθέσεις των μαζών, την ισχύ της κάθε πλευράς, αλλά, σε τελική φάση, σε ποια «σφαίρα επιρροής» και σε ποιο επίπεδο ένταξης στο ιμπεριαλιστικό σύστημα θα βρεθεί η κάθε χώρα, δεν εξαρτάται από ένα εκλογικό αποτέλεσμα. Κι εδώ μπορούμε να αναφέρουμε χαρακτηριστικά πως και ο προηγούμενος Πρόεδρος, Λ. Κούτσμα, είχε δεσμευτεί για στενότερες σχέσεις με τη Ρωσία, για την καθιέρωση της ρωσικής γλώσσας (που μιλά το 55% των κατοίκων της χώρας) ως δεύτερης κρατικής κλπ. Η διακυβέρνησή του, όμως, ήταν ένα συνεχές «παλαντζάρισμα» ανάμεσα σε ΗΠΑ - ΕΕ - ΝΑΤΟ και στη Ρωσία, στη βάση των πολιτικο-οικονομικών ισορροπιών, που είχαν κάθε φορά διαμορφωθεί.

Επίσης, δεν μπορεί να ξεχνά κανείς πως ο «φιλορώσος» Γιανουκόβιτς ήταν ο πρωθυπουργός εκείνης της κυβέρνησης, που έστειλε ουκρανικά στρατεύματα στο Ιράκ, για να συνδράμουν τους Αμερικανούς στην κατοχή και πως και οι δύο «μονομάχοι» τάσσονται τώρα στα λόγια υπέρ της αποχώρησης από το Ιράκ.

Είναι επίσης αλήθεια πως και μετά την 26η Δεκέμβρη, ανεξαρτήτως αποτελέσματος, η Ουκρανία θα εξακολουθήσει να είναι χώρος έντονης δραστηριοποίησης, τόσο των ρωσικών, όσο και των δυτικών μονοπωλίων, που θα πιέζουν προς τη μια ή την άλλη κατεύθυνση. Το γεγονός αυτό είναι χρήσιμο να το δούμε και από τη σκοπιά της δήλωσης του Προέδρου της Λευκορωσίας, Αλ. Λουκασένκο, ο οποίος όταν ρωτήθηκε, πριν ακόμη από τον πρώτο γύρο, ποιον στηρίζει, τον «φιλορώσο» ή τον «φιλοδυτικό», απάντησε πως μετά την εκλογή του θα φανεί καθένας τι είναι στην πραγματικότητα. `Η, όπως λέει μια ρώσικη παροιμία, «το πουλί φαίνεται στο πέταγμα».

Οι αντιθέσεις του καπιταλισμού (εσωτερικές και ενδοϊμπεριαλιστικές) δε λύνονται στις προεδρικές εκλογές κι αυτό δε φαίνεται απλώς πεντακάθαρα μόνον από τα σενάρια φυσικής εξόντωσης του ενός εκ των δύο «μονομάχων», που είδαν το φως της δημοσιότητας, αλλά και από το γεγονός της ακαριαίας συνταγματικής μεταρρύθμισης, που ψήφισε τελικά το ουκρανικό Κοινοβούλιο την περασμένη βδομάδα και θα πρέπει να ισχύσει από την 1/9/2005. Η εξέλιξη αυτή μαρτυρά πως η διαμάχη κάθε άλλο παρά θα λάβει τέλος με την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων του τρίτου γύρου, άσχετα από το αν αυτός θα είναι νικηφόρος για τον Γιουστσένκο ή τον Γιανουκόβιτς.