Τη μορφή ανοιχτής σύγκρουσης δύο κύριων και ισοβαρών τάσεων στην Ενωμένη Αριστερά (ΕΑ) πήρε η αντιπαράθεση δύο πολιτικών, στο έκτακτο 8ο Συνέδριο της Ενωμένης Αριστεράς που πραγματοποιήθηκε από τις 10 έως τις 12 Δεκέμβη στην Ισπανία. Από τη μία πλευρά η ηγεσία του Κομμουνιστικού Κόμματος Ισπανίας (ΚΚΙ) και άλλες ριζοσπαστικές δυνάμεις που υποστήριζαν τον αριστερό χαρακτήρα της ΕΑ και τάσσονταν υπέρ της κοινωνικής αλλαγής και του αντικαπιταλιστικού αγώνα και από την άλλη η σημερινή ηγεσία της ΕΑ που υποστήριζε μία κεντροαριστερή και αντιδεξιά αντίληψη.
Το 8οέκτακτο Συνέδριο της ΕΑ, στο οποίο παρευρέθηκε αντιπροσωπεία του ΚΚΕ, συγκλήθηκε μετά τα απογοητευτικά αποτελέσματα της ΕΑ στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές, σε ένα κλίμα βαθιάς κρίσης. Το Συνέδριο αυτό καθρεφτίζει επίσης τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το ίδιο το ΚΚΙ, η σημαντικότερη συνιστώσα της ΕΑ, τόσο στις σχέσεις του με την ΕΑ όσο και τις εσωτερικές συγκρούσεις που γίνονται προφανείς από το γεγονός ότι όλοι οι υποψήφιοι για την ηγεσία της ΕΑ προέρχονται από τις γραμμές του και είναι μέλη του.
Καταλυτικό ρόλο σε αυτή τη σύγκρουση έπαιξε η στάση των νεότερων σε ηλικία στελεχών της ΕΑ που διαμόρφωσαν ψηφοδέλτιο, με επικεφαλής τον Ενρίκε Σαντιάγκο, τέως ΓΓ των νέων κομμουνιστών, με τη στήριξη και τη συμμετοχή της ηγεσίας του ΚΚΙ, που υπερψήφισε το 38,2% των συνέδρων και εξέλεξε 42 μέλη στο Ομοσπονδιακό Συμβούλιο (καθοδηγητικό όργανο της ΕΑ) με σαφή αντικαπιταλιστική κατεύθυνση, αντιπολιτευτική στάση απέναντι στη σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση και έμφαση στη συλλογική δουλιά, στον πρωταγωνιστικό ρόλο των οργανώσεων της ΕΑ και στη σύνδεση με το λαϊκό κίνημα.
Το ψηφοδέλτιο του γαλαξία άλλων ριζοσπαστικών αντικαπιταλιστικών - αντιιμπεριαλιστικών δυνάμεων, που υπερψηφίστηκε από το 12,3% των συνέδρων και εξέλεξε 14 μέλη στο Ομοσπονδιακό Συμβούλιο, ήταν συμμαχικά προσκείμενο προς αυτό της ηγεσίας του ΚΚΙ και των νέων, τόσο ως προς την πολιτική κατεύθυνση, τον αριστερό χαρακτήρα και τον αντιπολιτευτικό ρόλο της ΕΑ απέναντι στη Δεξιά και τη Σοσιαλδημοκρατία όσο και για την απομάκρυνση της σημερινής ηγεσίας και την απόρριψη της πολιτικής της και την αντικατάσταση του Γκασπάρ Γιαμαθάρες από τον Ενρίκε Σαντιάγκο.
Η ηγεσία της ΕΑ, με επικεφαλής τον Γκασπάρ Γιαμαθάρες, Γενικό Συντονιστή της ΕΑ, που υποστήριζε την εποικοδομητική κριτική απέναντι στους σοσιαλιστές, σε μία συμμαχία που θα απέκλειε την επάνοδο της Δεξιάς και που κατηγορείται ότι θέλει να αλλοιώσει το χαρακτήρα της ΕΑ και να τον μετατρέψει σε «πράσινο», δεν κατάφερε να συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία του Συνεδρίου, υπερψηφίστηκε από το 49,5% των συνέδρων και εξέλεξε 54 μέλη στο Ομοσπονδιακό Συμβούλιο, αλλά κατάφερε να ανατρέψει τις ισορροπίες με ένα συνδικαλιστικό τρικ που έδινε δυνατότητα στους γραμματείς περιοχών να ψηφίσουν για τον νέο Γενικό Συντονιστή. Το γεγονός αυτό προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων στο Σώμα του Συνεδρίου και συνθήματα για «απάτη», «σικέ», «παραίτηση» του επανεκλεγμένου Γενικού Συντονιστή Γκασπάρ Γιαμαθάρες και άλλα που κατευνάστηκαν όμως με το σύνθημα «ενότητα, ενότητα».
Οι διαδικασίες του Συνεδρίου χαρακτηρίστηκαν από έντονες συζητήσεις και διαπραγματεύσεις, που πραγματοποιήθηκαν όμως στο περιθώριο του Συνεδρίου. Χαρακτηριστικό είναι ότι δεν έγινε καν απολογισμός δράσης της απερχόμενης ηγεσίας και οικονομικός απολογισμός. Οι υποψηφιότητες για ψηφοδέλτια και οι προτάσεις για προτεινόμενους Γενικούς Συντονιστές άλλαζαν συνεχώς και ανάμεσα στα άλλα χάθηκε και η από καιρό επίσημη υποψηφιότητα του ΚΚΙ για τον Φελίπε Αλκαράθ για την ηγεσία της ΕΑ. Η συζήτηση στο πλαίσιο του Συνεδρίου προσπαθούσε να διατηρήσει τα προσχήματα, να δώσει μία ενωτική εικόνα και απέκρυπτε ή κάλυπτε σε μεγάλο βαθμό τα πραγματικά πολιτικά προβλήματα και αντιθέσεις.
Αντικαπιταλιστικό - Αντιιμπεριαλιστικό ή Αντιδεξιό κίνημα; Συλλογική ή αρχηγική δομή και αποφάσεις; Κινηματική ή «τηλεοπτική» αντίληψη και σχέση με το λαϊκό κίνημα και τους μαζικούς φορείς; Σύγκρουση ή εποικοδομητική στάση απέναντι στην κυβέρνηση των Σοσιαλιστών; Ποιος ο ρόλος του ΚΚΙ στα πλαίσια της ΕΑ;
Τα ερωτήματα αυτά όχι μόνο δε βρήκαν οριστική απάντηση στο Συνέδριο, που επιβεβαίωσε τη σημερινή ηγεσία και τις απόψεις της, με οριακή όμως πλειοψηφία και καταστατικά τεχνάσματα, αλλά παρουσιάζονται με ακόμα πιο οξυμένο τρόπο τόσο λόγω της εντεινόμενης αντιπαράθεσης των δύο κυρίαρχων τάσεων όσο και της ίδιας της πραγματικότητας στην Ισπανία, όπου όπως όλοι υποστήριξαν στο Συνέδριο, τα προβλήματα των εργαζομένων οξύνονται όλο και περισσότερο.
Η ΕΑ παραμένει κομμένη στα δύο, παρουσιάζοντας μία συγκεχυμένη πολιτική πρόταση και οι κίνδυνοι για το μέλλον της παραμένουν ανοιχτοί, όπως δηλώνουν πολλά σημαντικά στελέχη της. Χαρακτηριστική είναι η δήλωση του ΓΓ του ΚΚΙ Πάκο Φρούτος «βγαίνουμε από το Συνέδριο σε χειρότερη κατάσταση από ό,τι μπήκαμε», αλλά και του Γενικού Συντονιστή της ΕΕ Γκασπάρ Γιαμαθάρες «η ηγεσία της ΕΑ θα καθοριστεί τελικά στο πρώτο Ομοσπονδιακό Συμβούλιο με πλήρη σύνθεση» (το Γενάρη του 2005).
Ελπιδοφόρο μήνυμα παραμένει η άμεση εμπλοκή των νέων που εμφανίζονται ενεργοί, ριζοσπαστικοί και αποφασισμένοι να ξεπεράσουν προσωπικές διαμάχες και παιχνίδια εσωτερικής εξουσίας και μαζί με την ηγεσία του ΚΚΙ υποστηρίζουν την προοπτική της κοινωνικής αλλαγής και του Σοσιαλισμού, επαναπροσδιορίζοντας το χαρακτήρα της ΕΑ και το ρόλο της στην κοινωνία. Οι εξελίξεις όμως στην ΕΑ παραμένουν αβέβαιες.
Κράτης ΚΥΡΙΑΖΗΣ
Κυρίως φύλλο 
Feeds
Σενάρια εξελίξεων 
