«Δεν ξέρω αν το έχετε συζητήσει σε αυτή την εκπομπή, αλλά πάνω από δέκα εκατομμύρια άνθρωποι ενεγράφησαν, για να ψηφίσουν στο Αφγανιστάν, στατιστικό που αποτελεί φαινόμενο». Ετσι, ο Τζορτζ Ουόκερ Μπους διατυμπάνισε την υπερηφάνειά του για το πόσο καλά τα καταφέρνει η κυβέρνησή του, κραδαίνοντας σαν πολεμικό λάφυρο κάποιον κατά φαντασία ενθουσιασμό για τη «δημοκρατία» που, όπως περίπου πανηγύρισε, ξεχειλίζει στο Αφγανιστάν, το οποίο οδεύει προς εκλογές την 9η Οκτωβρίου -3 χρόνια και μια ημέρα ακριβώς μετά την έναρξη του πολέμου της στρατιωτικής μηχανής των ΗΠΑ εναντίον του. Σημειώνεται, ωστόσο, ένα μικρό τεχνικό πρόβλημα όσον αφορά στην ακρίβεια της δήλωσης του Αμερικανού Προέδρου. Το σφάλμα δεν είναι δικό του, παρά το ότι συχνά διακρίνεται για ρητορικές, γνωσιολογικές και φραστικές αστοχίες. Πράγματι, στους εκλογικούς καταλόγους που καταρτίστηκαν στο Αφγανιστάν ενεγράφησαν πάνω από 10 εκατομμύρια άνθρωποι, 10,35 εκατ., για την ακρίβεια. Το πρόβλημα είναι ότι ο ΟΗΕ υπολόγιζε τους έχοντες και τις έχουσες δικαίωμα ψήφου σε 9,8 εκατομμύρια. Ασφαλώς, πρόκειται για «φαινόμενο»: Φαινόμενο πολλαπλών εγγραφών. Αν αποτελεί ένδειξη προετοιμασίας μαζικής νοθείας ή προσπάθεια κάποιων να βγάλουν χρήματα (η ειδική εκλογική κάρτα κοστίζει κάπου 100 δολάρια το κομμάτι, σύμφωνα με το BBC), μένει να φανεί. Σίγουρα, πάντως, αποδιοργανώνει και μειώνει την προπαγανδιστική λογική και αξία του εγχειρήματος.

Εκτός του επιπέδου της προπαγάνδας - για προεκλογική κατανάλωση στο εσωτερικό των ΗΠΑ - η πολιτική «λογική» των «εκλογών» στο υπό κατοχή Αφγανιστάν αμφισβητείται για μάλλον πιο σοβαρούς λόγους. Ο Μπάρνετ Ρ. Ρούμπιν, διευθυντής σπουδών στο Κέντρο Διεθνούς Συνεργασίας του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης και συγγραφέας ενός βιβλίου με τίτλο Ο Θρυμματισμός του Αφγανιστάν, επισήμαινε στις αρχές Αυγούστου σε άρθρο του που δημοσίευσε η International Herald Tribune ότι η αδυναμία των Αμερικανών να αφοπλίσουν τους πολέμαρχους όταν θέλησαν να αλλάξουν το πολιτικό τοπίο και να τους υποσκελίσουν, και στη συνέχεια η διάσπαση και αντιπαράθεση των ισχυρών ανδρών της λεγόμενης Συμμαχίας του Βορρά, ενισχύει την πιθανότητα να ξεσπάσει μια μετεκλογική κόλαση. Ενδειξη των ενισχυόμενων φυγόκεντρων τάσεων στην εθνική και φυλετική πανσπερμία του Αφγανιστάν είναι, κατά τον Ρούμπιν, το ότι κάθε σημαντικός υποψήφιος για την Προεδρία εκπροσωπεί ουσιαστικά μια εθνότητα/ φυλή/ ένοπλη ομάδα: Ο Χάμιντ Καρζάι τους Παστούν, ο Γιουνούς Κανούνι (υποστηριζόμενος από τον υπουργό Αμυνας Μοχάμεντ Φάχιμ) τους Τατζίκους, ο στρατηγός Αμπντούλ Ρασίντ Ντόστουμ τους Ουζμπέκους, ο σιίτης κληρικός Μοχαμάντ Μοχακίκ τους Χαζάρους, κ.ο.κ. Με δεδομένη την ύπαρξη αντίστοιχων «ιδιωτικών» στρατών, το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας πιθανότατα θα «αντανακλά το ποιος κατέχει στρατιωτική δύναμη και χρήμα από το εμπόριο των ναρκωτικών, όχι το ποιον προτιμά ο Αφγανικός λαός», έγραφε ο Ρούμπιν. Αξιοσημείωτη παραδοχή, με δεδομένες τις ακούραστες και φιλόπονες προσπάθειες διαφόρων δημοσιογράφων υπηρεσίας να ταυτίσουν το εμπόριο οπίου (75% της παγκόσμιας παραγωγής) με τους Ταλιμπάν, την αλ Κάιντα και τον Γκουλμπουντίν Χεκματιάρ, ενώ άπαντες ασφαλώς γνωρίζουν, περιλαμβανομένης της Βουλής των Αντιπροσώπων που το άκουσε από τον Τζακ Μπλουμ, ειδικό σε θέματα χρηματοδότησης του διεθνούς εγκλήματος, ότι «τα έσοδα (του οπίου) είναι ουσιώδη για τους πολέμαρχους που βρίσκονται στο πλευρό των ΗΠΑ».

Η κριτική αυτή (που φυσικά δεν αμφισβητεί τη λογική της πολιτικής τής συνεχιζόμενης κατοχής του Αφγανιστάν, αλλά τη διαχειριστική τακτική της) βρίσκει αρκετούς υποστηρικτές μεταξύ Ευρωπαίων παραγόντων, οι οποίοι με ένα είδος ιδιάζουσας πολιτικής «σχιζοφρένειας» μετέχουν μεν στη μερική στρατιωτική κατοχή, αλλά, λόγω της ουσιαστικής εκπαραθύρωσής τους από την ουσία του παιγνιδιού (τον έλεγχο της χώρας - χοάνης γεωπολιτικών συμφερόντων) το κάνουν με «μισή καρδιά», όπως μουρμουρίζουν Αμερικανοβρετανοί αξιωματούχοι. Η ανοικονόμητη, ατέρμονη ενδοσυμμαχική γκρίνια για τη μη έγκαιρη αποστολή μεγάλης δύναμης του ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν δεν οδήγησε πουθενά. Υπάρχουν, έτσι, ενδείξεις πως αντί για «ακριβούς» Ευρωπαίους στρατιώτες, οι Αμερικανοί σκέφτονται να συνεχίσουν τη δοκιμασμένη πρακτική της ...ενοικίασης πολεμάρχων. Την 11η Αυγούστου, το Γαλλικό Πρακτορείο κατέγραφε την είδηση ότι το Πεντάγωνο ζήτησε από το αμερικανικό Κογκρέσο να εγκρίνει κονδύλια 500 εκατ. δολαρίων για «την εκπαίδευση και τον εξοπλισμό τοπικών δυνάμεων ασφαλείας - όχι μόνο στρατών - για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας και εξεγέρσεων», όπως το έθεσε ο υφυπουργός Αμύνης των ΗΠΑ Πολ Γούλφοβιτς. Πρόκειται για επίσημη παραδοχή μιας τακτικής που ακολουθείται ευρύτατα από την Ουάσιγκτον και ειδικότερα τις μυστικές της υπηρεσίες. Ορισμένοι παρατηρητές όμως δεν άντεξαν να μη σημειώσουν πως έτσι δημιουργήθηκε ο Οσάμα μπιν Λάντεν.

Οι αλληλοσυγκρουόμενες και αλληλοσυντιθέμενες επιδιώξεις των κατοχικών δυνάμεων και των μόνιμων ή νοικιασμένων πιονιών τους στο Αφγανιστάν και την ευρύτερη περιφέρεια, από το Πακιστάν και το Ιράν έως τις πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες στο βορρά, το Τατζικιστάν, το Ουζμπεκιστάν, το Τουρκμενιστάν και μακρύτερα το Καζακστάν και τον Καύκασο, είναι η μία πλευρά της αφγανικής τραγωδίας. Υπάρχουν πολλές ακόμη. Το φρικτό πρόσωπο της κατοχής είναι μια από αυτές. Οι Αμερικανοί συνεχίζουν να σφαγιάζουν αμάχους: Την 22η Αυγούστου, τρεις πολίτες έπεσαν νεκροί από τα πυρά Αμερικανών σε μπλόκο. Ο πρεσβευτής των ΗΠΑ Ζαλμάι Χαλιλζάντ εξέφρασε «συλλυπητήρια για την απώλεια αθώων ζωών». Την 31η Αυγούστου, αμερικανικά βομβαρδιστικά έπληξαν χωριό, σκοτώνοντας 6 αμάχους και τραυματίζοντας 9 ακόμη. Οι Αμερικανοί στρατιωτικοί δεν το παραδέχτηκαν. Μια μέρα αργότερα, ανακοίνωσαν την έναρξη «έρευνας». Αξιοπιστίας, προφανώς, ευθέως ανάλογης με αυτής για τα βασανιστήρια στις αναρίθμητες μυστικές φυλακές που διατηρούν οι δυνάμεις των ΗΠΑ στη χώρα. Από την άλλη, οι Ταλιμπάν συνεχίζουν το μόνο πράγμα που γνωρίζουν: Τον «ιερό πόλεμο», με στόχο την επαναφορά της εξουσίας τους. Την 29η Αυγούστου, έκρηξη βόμβας στην Καμπούλ (στα γραφεία της εταιρίας μισθοφόρων DynCorp, η οποία παρέχει σωματοφύλακες στον «πρόεδρο» Καρζάι, μεταξύ άλλων), είχε τουλάχιστον 10 νεκρούς και 28 τραυματίες. Νωρίτερα την ίδια μέρα, έκρηξη σε σχολείο είχε κοστίσει τη ζωή τουλάχιστον 7 ανθρώπων, περιλαμβανομένων παιδιών. Ο αναλυτής Βίκραμ Παρέχ προέβλεψε «στροφή» των Ταλιμπάν σε διαφορετικού τύπου στόχους από τους εγγραφείς ψηφοφόρων και τους εργαζόμενους στις ανθρωπιστικές οργανώσεις, καθώς η ημερομηνία των εκλογών πλησιάζει: Σε «πολιτικούς παρατηρητές, θεσμούς ασφαλείας, τους ίδιους τους ψηφοφόρους». Κυρίως τους τελευταίους.

Αλλά όχι μόνο. «Στόχος» υπήρξε, αυτή τη βδομάδα, και ο ίδιος ο Καρζάι, ο οποίος αναγκάστηκε να ακυρώσει κάπως βιαστικά την επίσκεψή του στην Γκαρντέζ αφού, την ώρα που προσγειωνόταν το Σινούκ που τον μετέφερε και τα πολεμικά της συνοδείας του, μια ρουκέτα που εκτόξευσαν (όπως ισχυρίστηκαν, τουλάχιστον) μαχητές Ταλιμπάν εξερράγη κάπου 300 μέτρα από το ελικόπτερο. Οι μισθοφόροι σωματοφύλακές του αποφάσισαν για λογαριασμό του ότι το κλίμα ήταν κάπως βαρύ για την υγεία του κι έτσι ο εγκαινιασμός ενός σχολείου κι ενός δρόμου, που επρόκειτο να κάνει, αναβλήθηκαν άρον - άρον.

Η επίθεση κατά του ανθρώπου των Αμερικανών στην Καμπούλ δεν ήταν το μόνο σοβαρό επεισόδιο των τελευταίων ημερών: Προηγήθηκαν οι άγριες ταραχές στη Χεράτ όπου, μετά από προσπάθειες μηνών, ο Ισμαήλ Χαν«επείσθη» να ...προαχθεί σε υπουργό και να αφήσει την επαρχία στα χέρια ενός ανδρεικέλου του Καρζάι. Η μετάβαση δεν έγινε αναίμακτα: Υπήρξαν άλλοι τουλάχιστον 7 νεκροί στις ταραχές που ακολούθησαν το άγγελμα της είδησης, όταν Αμερικανοί άνοιξαν πυρ κατά οπαδών του. Επρόκειτο για αμερικανική υπόθεση, ούτως ή άλλως, καθώς ο βασικός λόγος που ο Χαν μπήκε στο στόχαστρο ήταν πως ο πολέμαρχος, που έγινε γνωστός σφαγιάζοντας Σοβιετικούς (άνδρες, γυναίκες και παιδιά αδιακρίτως) είχε «επαφές με το Ιράν».

Η Σονάλι Κολχάτκαρ, συνδιευθύντρια της οργάνωσης Αποστολή Γυναικών του Αφγανιστάν, είχε απευθυνθεί με ένα κείμενό της πρόσφατα στο διεθνές αντιπολεμικό κίνημα, καλώντας το να ξεσηκωθεί: «Οι πράξεις των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν δεν είναι αποτυχίες ή σφάλματα, αλλά εγκλήματα... Είναι το αποτέλεσμα της προμελετημένης πολιτικής της κυβέρνησης Μπους, η οποία απλώς ακολουθεί τα ίχνη του Κλίντον (ο οποίος προσεταιρίστηκε αρχικά τους Ταλιμπάν σε μια προσπάθεια σύναψης συμφωνίας για έναν πετρελαιαγωγό και μετά βομβάρδισε το Αφγανιστάν), του Μπους του πρεσβύτερου (που επέτρεψε στους Μουτζαχεντίν να καταστρέψουν το Αφγανιστάν με όπλα που τους παρείχαν οι ΗΠΑ), του Ρίγκαν (ο οποίος ανοιχτά εναγκαλιζόταν τους μισογύνηδες φονταμενταλιστές Μουτζαχεντίν) και του Κάρτερ (ο οποίος ξεκίνησε τις πρώτες μυστικές επιχειρήσεις τη δεκαετία του '70)», έγραψε. Οι Αφγανοί, πρόσθεσε, θα έπρεπε να αφεθούν να επιλέξουν για τους εαυτούς τους. Οσα λέει η Κολχάτκαρ μοιάζουν, όμως, με φωνή βοούσας εν την ερήμω, την ώρα που η πολιτική στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρώπη μοιάζει να μετεξελίσσεται σε διαγωνισμό πλειοδοσίας όσον αφορά στις ιμπεριαλιστικές διαθέσεις.

Ημιπαράφρονες κυνηγοί κεφαλών, ή μισθοφόροι που δούλευαν για τις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες; Οι δικαστές του πρώην στελέχους των αμερικανικών ειδικών δυνάμεων Τζόναθαν «Τόρα Μπόρα Τζακ» Αϊντίμα, του πρώην ελεγκτή εναέριας κυκλοφορίας της αμερικανικής πολεμικής αεροπορίας Μπρεντ Μπένετ και του βραβευμένου εικονολήπτη Εντουαρντ Καραμπάλο επέλεξαν να μην ασχοληθούν με το ερώτημα. Τη βδομάδα που πέρασε, τους καταδίκασαν σε ποινές κάθειρξης έως και δέκα ετών, επειδή συνέστησαν ένα «ιδιωτικό δίκτυο» που επιχειρούσε στο Αφγανιστάν και, μεταξύ πολλών άλλων, συνελήφθησαν να «βασανίζουν Αφγανούς πολίτες». Τα όσα είπαν οι τρεις άνδρες στην πορεία της διαδικασίας, όμως, θέτουν πολλά και καθόλου «ευχάριστα» ερωτήματα.

Ο Καραμπάλο δήλωσε μετά την αναγγελία της απόφασης, σύμφωνα με την Σικάγκο Τρίμπιουν, ότι η δίκη αποτέλεσε προϊόν «σκηνοθεσίας», στην οποία θα μπορούσε να προχωρήσει «μόνο η αμερικανική κυβέρνηση», διότι «της προκαλούσαμε αμηχανία». Η υπερασπιστική γραμμή που ακολούθησαν οι τρεις και οι δικηγόροι τους - παρουσιάζοντας φωτογραφίες, βίντεο, ηχητικά αποσπάσματα και εκατοντάδες έγγραφα - ήταν πως είχαν την έγκριση υψηλόβαθμων Αμερικανών και Αφγανών αξιωματούχων για τις ενέργειές τους. Φυσικά, και οι αμερικανικές αρχές «διαψεύδουν κατηγορηματικά», σύμφωνα με την Ουάσινγκτον Ποστ, ότι γνώριζαν τη δράση της ομάδας, πλην της παράδοσης ενός υπόπτου στις αμερικανικές δυνάμεις.

Τα όσα παρουσίασαν ο Αϊντίμα και οι δικηγόροι του - οι συναντήσεις των τριών με Αφγανούς αξιωματούχους, με Αμερικανούς στρατιωτικούς αξιωματούχους, οι τηλεφωνικές συνδιαλέξεις του με ανθρώπους στο Πεντάγωνο, έως και με άμεσους υφιστάμενους του υπουργού Αμυνας Ντόναλντ Ράμσφελντ και στελέχη της DIA [Defence Information Agency, η υπηρεσία πληροφοριών του Πενταγώνου], το ότι διέθετε στρατιωτική βίζα χωρίς κανένα περιορισμό και κυβερνητικό διαβατήριο που εκδόθηκε από «μυστική υπηρεσία των ΗΠΑ», το ότι πιστεύουν ότι «τους παγίδευσε το FBI», διότι «δε μοιράζονταν πληροφορίες μαζί του» - αντιμετωπίστηκαν με αδιαφορία και ανυπομονησία από τον δικαστή Αμπντουλμποσέτ Μπαχτιάρι, που διάβασε την απόφαση, στην οποία, σύμφωνα με την εντύπωση αρκετών ανταποκριτών, είχε καταλήξει πολύ πριν η δίκη τελειώσει.

Ο ισχυρισμός του Αϊντίμα ότι οι αμερικανικές στρατιωτικές και κυβερνητικές αρχές, το ΝΑΤΟ και οι τοπικοί κυβερνήτες «γνώριζαν κάθε τι που κάναμε, κάθε μέρα», αγνοήθηκε εξίσου: Η αφγανική «δικαιοσύνη» κάθε άλλο παρά θα ήθελε να θέσει τον δάκτυλο επί των πληγών που προκαλούν στη χώρα οι ιμπεριαλιστικές παρεμβάσεις - το προϊόν της αποτελεί, στο κάτω κάτω.

Η υπόθεση ξέσπασε τον Ιούλη, με νωπές τις ειδήσεις για τα βασανιστήρια και τους βιασμούς σε βάρος εκατοντάδων ανδρών και γυναικών στη φυλακή Αμπού Γκράιμπ του Ιράκ και τις αποκαλύψεις της βρετανικής εφημερίδας Γκάρντιαν για εκτεταμένα φρικτά βασανιστήρια και στις φυλακές του Αφγανιστάν. Οι ισχυρισμοί των τριών ότι χρησιμοποιήθηκαν ως βολικοί «αποδιοπομπαίοι τράγοι», έτσι, μπορεί να μην είναι και τόσο εκτός πραγματικότητας. Με τις αφγανικές και τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές να πλησιάζουν, η υπόθεση του Αϊντίμα και της παρέας του προβάλλει, ούτως ή άλλως, ως ένα πολύ βολικό πολιτικό άλλοθι: Μια «έμπρακτη καταδίκη» των βασανιστηρίων ως «μεμονωμένων ακροτήτων», την ώρα που όλο και περισσότερες αποκαλύψεις καταδεικνύουν ότι η Ουάσιγκτον κάνει γενικευμένη και ασύδοτη χρήση τους, απευθείας, διαμέσου μισθοφόρων ή σε χώρες που διαθέτουν «εξειδικευμένα» στελέχη στο άθλημα - π.χ. της Σιν Μπετ του Ισραήλ. Ο Αϊντίμα, ο Μπένετ και ο Καραμπάλο είναι «μικρά ψάρια», όπως και οι στρατιωτικοί που «καίγονται» στην υπόθεση Αμπού Γκράιμπ...