Με "στρογγυλούς" λόγους και εύηχα φραστικά σχήματα ξεκίνησε χτες το συνέδριο "Οραμα για την Αθήνα". Συνέδριο, που συνδιοργανώνεται από το Δήμο Αθηναίων και το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ) και σκοπό έχει το σχεδιασμό των μελλοντικών παρεμβάσεων στο Λεκανοπέδιο. Στην έναρξή του, οι αρμόδιοι, με ευχολόγια και διαπιστώσεις, προσπέρασαν τις ευθύνες που έχουν για την "αποστείρωση" του κέντρου και τον εξοστρακισμό απ' αυτό των λαϊκών στρωμάτων. Δεν αναφέρθηκαν στις παρεμβάσεις που επιχειρούν και που σκοπό έχουν την απομάκρυνση όλων των μικρομεσαίων και την παράδοση της "καθαρμένης" περιοχής στο κεφάλαιο και έδειξαν, έτσι, ότι θα συνεχίσουν με το ίδιο "όραμα" να ωθούν στο περιθώριο εργαζόμενους και λαό.

Ο δήμαρχος Αθηναίων, Δ. Αβραμόπουλος υποστήριξε στην ομιλία του ότι ο δήμος συνεργάζεται με τους κατοίκους και τους εργαζόμενους της πόλης για τα προβλήματα που τους απασχολούν και τους τρόπους αντιμετώπισής τους. Αποσιώπησε, βέβαια, το γεγονός ότι προχώρησε στην επιβολή της πληρωμένης, ηλεκτρονικά "ελεγχόμενης" στάθμευσης, χωρίς να "συνδιαλεχτεί" με τους δημότες.

Είπε πως το κέντρο εγκαταλείπεται και πως μαζί με την απώλεια του δρόμου - γειτονιάς, είναι απώλειες με τεράστιες κοινωνικές επιπτώσεις. Απέκρυψε, όμως, ότι είναι ένας απ' αυτούς που επέβαλε τον αποκλεισμό του ιστορικού τριγώνου για τα αυτοκίνητα, καταργώντας, έτσι, την τροφοδοσία των μικρομεσαίων εμποροβιοτεχνών, οδηγώντας τους σε οικονομικό μαρασμό και αναγκάζοντάς τους μαζί με τους κατοίκους που είχαν απομείνει εκεί, να το εγκαταλείψουν, εξαιτίας και της κατακόρυφης αύξησης των ενοικίων. Απέφυγε να μιλήσει για την είσοδο μεγάλων πολυεθνικών στους χώρους όπου επιχειρούνται τέτοιες "παρεμβάσεις" - καθάρσεις, ουσιαστικά, από τα λαϊκά στρώματα. Και, απλά, ανέφερε το γεγονός ότι η αξία των ακινήτων του κέντρου ανεβαίνει με αξιοσημείωτους ρυθμούς, που άγγιξαν το 150% τον τελευταίο χρόνο.

Ζήτησε διαχωρισμό αρμοδιοτήτων ανάμεσα σε κεντρική διοίκηση και Τοπική Αυτοδιοίκηση (ΤΑ) και να υπάρξει Μητροπολιτική Διοίκηση, "στην κορυφή μιας πυραμίδας πολυβάθμιας ΤΑ", για το Λεκανοπέδιο. Υπεραμύνθηκε του τραμ, που προωθεί ο Δήμος Αθηναίων, τονίζοντας ότι θα προχωρήσει και ισχυρίστηκε ότι απέναντι σε προβλήματα, όπως η ανεργία και ο κοινωνικός αποκλεισμός, χρειάζονται "θέσεις πολιτικές", χωρίς να τολμήσει να θίξει τα αίτια των προβλημάτων αυτών.

Ο πρόεδρος του ΤΕΕ Κ. Λιάσκας χαρακτήρισε την Αθήνα ως μία από τις πιο μελετημένες πόλεις, αλλά πρόσθεσε ότι υπάρχει μεγάλη απόσπαση από το σχεδιασμό μέχρι την υλοποίησή του. Είπε ότι κατασκευάζονται έργα υποδομής, χωρίς, όμως, να υπάρχει και το αναγκαίο "όραμα" για την πόλη και συμπλήρωσε ότι το κέντρο πρέπει να πάρει σύντομα το χαρακτηρισμό μιας "πόλης σε λειτουργία".

Ο πρόεδρος της Διευρυμένης Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Αθήνας - Πειραιά, Ευάγ. Κουλουμπής,μίλησε για ανάγκη συντονισμού των δραστηριοτήτων των αρμοδίων φορέων της Αθήνας και για "ενιαίο διαχειριστή της διοίκησης". Είπε πως η διευρυμένη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση (ΝΑ) είναι προάγγελος αυτού του μητροπολιτικού οργάνου, αλλά πρόσθεσε ότι η κυβέρνηση δεν την άφησε να παίξει το ρόλο της, αφού αρνείται να της εκχωρήσει ακόμη και αρμοδιότητες που της ανήκουν. Ζήτησε λοιπόν να αποσαφηνιστούν οι αρμοδιότητες κεντρικής διοίκησης και ΤΑ και, ακόμα, ο Οργανισμός της Αθήνας να υπαχθεί στη διευρυμένη ΝΑ. Σημείωσε, τέλος, ότι το υπό κατάρτιση νομοσχέδιο για την ενδυνάμωση των περιφερειών δεν πρέπει να συμπεριλάβει, να μεταφέρει δηλαδή στην περιφέρεια, τις χωροταξικές αρμοδιότητες, που ήδη έχει ο Οργανισμός της Αθήνας.

Από την πλευρά του ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ Κ. Λαλιώτης φρόντισε να "ανακαλύψει την Αμερική", αναφέροντας μια σειρά από κοινές διαπιστώσεις χωρίς όμως να θίξει, και αυτός, τα αίτια των προβλημάτων. Μίλησε για το μεταπολεμικό μοντέλο ανάπτυξης που κατέστρεψε πόρους και περιβάλλον, για την "κοντόθωρη" ανάπτυξη, τον υδροκεφαλισμό, τους νεόπτωχους και την ανεργία. Είπε ότι αν είχαμε άλλο μοντέλο ανάπτυξης, "δε θα δακρύζαμε γι' αυτά που χάσαμε" και ότι τελικά "δεν είναι ώρα για πεσιμισμούς και δάκρυα, αλλά για δράσεις". Αυτό που δεν είπε ο υπουργός είναι ποιοι ευθύνονται για τα "δάκρυα" και ποια τα σχέδια των "οραματιστών" της Αθήνας. Σχέδια που εφαρμόστηκαν και εφαρμόζονται σε περιοχές όπως της Πλάκας, του Ψυρρή και του ιστορικού τριγώνου και οδηγούν στην απομάκρυνση των μικρομεσαίων και την περιθωριοποίησή τους, την "αποστείρωση" των περιοχών αυτών και την παράδοσή τους στο κεφάλαιο προς "αξιοποίησή" τους.

Ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ υποσχέθηκε για άλλη μια φορά ότι θα προωθηθεί η κατασκευή ενός δικτύου τραμ (αναφέρθηκε σε μία κυκλική γραμμή της κεντρικής περιοχής της Αθήνας και μία γραμμή προς τα βόρεια προάστια Αθήνας), που τόσα χρόνια παραμένει εξαγγελία. Τέλος, εμμέσως πλην σαφώς, απέρριψε το αίτημα για τη σύσταση Μητροπολιτικής Διοίκησης.

Με τη δημιουργία οργάνου "Μητροπολιτικής Αυτοδιοίκησης" ελπίζουν να λύσουν τα προβλήματα της Αττικής κυβέρνηση και παράγοντες της Αυτοδιοίκησης. Παράλληλα αποδέχονται τη μη θεσμοθέτηση της αιρετής τριτοβάθμιας Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΤΑ) και παρακάμπτουν τη "γύμνια" της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης (ΝΑ) από ουσιαστικές αρμοδιότητες και πόρους.

Συγκεκριμένα, στη συζήτηση με θέμα "Μητροπολιτική διάρθρωση και διαχείριση" ο Δ. Κατσούλης,σύμβουλος του υφυπουργού Εσωτερικών, Λ. Παπαδήμα,είπε πως χρειάζεται ένα μητροπολιτικό μοντέλο διοίκησης της Αττικής, για να σταματήσει η "πολυαρχία" στην περιοχή και ν' αντιμετωπιστούν τα προβλήματά της. Ως προς αυτήν την κατεύθυνση κινήθηκε η θεσμοθέτηση της διευρυμένης νομαρχίας Αθήνας - Πειραιά, αλλά η τελευταία δεν αντεπεξήλθε, επειδή έμεινε κενή αρμοδιοτήτων. Είπε επίσης ότι η "Μητροπολιτική Αυτοδιοίκηση" πρέπει να είναι αιρετή και να βρίσκεται στο ίδιο επίπεδο με την περιφέρεια, η οποία θα συνεχίσει ν' αποτελεί μέρος της κρατικής μηχανής.

Ο Γ. Παπαδημητρίου,σύμβουλος του πρωθυπουργού, είπε πως το νέο όργανο δε θα πρέπει να είναι τρίτος βαθμός της ΤΑ, αλλά ειδικό τμήμα της δευτεροβάθμιας. Είπε ότι θα πρέπει να είναι εκλεγμένο από όλους τους κατοίκους του νομού και ότι στην Αττική θα πρέπει να υπάρχουν μόνο οι ΟΤΑ και η Μητροπολιτική Αυτοδιοίκηση, άρα να καταργηθούν οι τέσσερις Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις Αττικής και η διευρυμένη ΝΑ Αθήνας - Πειραιά. Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Διευρυμένης Νομαρχίας Αθήνας - Πειραιά, Ευάγ. Κουλουμπής αναφέρθηκε στην έλλειψη αρμοδιοτήτων της διευρυμένης ΝΑ, τάχθηκε υπέρ ενός μητροπολιτικού οργάνου εκλεγμένου από τους δημότες, το οποίο - όπως είπε - θα πρέπει να έχει σαφείς αρμοδιότητες και η κεντρική διοίκηση να περιοριστεί σ' έναν επιτελικό ρόλο σχεδιασμού και παρακολούθησης της υλοποίησής του.

Τέλος, ο αντιδήμαρχος Αθηναίων Ηλίας Σκαλαίος υποστήριξε ότι τα προβλήματα της Αττικής δεν μπορούν να λυθούν από τη ΝΑ. Τάχθηκε και αυτός υπέρ της σύστασης Μητροπολιτικής Αυτοδιοίκησης, ισχυρίστηκε όμως ότι οι αποφάσεις δεν πρέπει να παίρνονται μόνο από αιρετούς αυτού του οργάνου, αλλά να συμμετέχουν και τεχνοκράτες.

"Η δέσμη των προγραμμάτων και των μέτρων για την αναβάθμιση της Αθήνας υπάρχει, αλλά οι ρυθμοί υλοποίησής τους δεν είναι ικανοποιητικοί, πράγμα που δημιουργεί δυσπιστία στους πολίτες". Η ομολογία αυτή του τέως προέδρου του Οργανισμού Αθήνας και νυν γενικού γραμματέα του υπουργείου Ανάπτυξης Κ. Ντηνιακού ήταν ίσως το πιο σημαντικό σημείο του πρώτου "στρογγυλού τραπεζιού" του Συνεδρίου με θέμα "Η μητροπολιτική περιοχή μέσα στον εθνικό και διεθνή χώρο".

Είναι, πάντως, γεγονός ότι από τις εισηγήσεις και των τεσσάρων μελών του "τραπεζιού" δεν προέκυψαν παρά μόνο νεφελώδεις απόψεις και "οράματα" για τη δομή και λειτουργία της Αθήνας και γενικότερα της Αττικής ως μητροπολιτικής περιοχής. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο πρόεδρος του ΣΕΒ Ι. Στράτος "φωτογράφισε" ως βασική αρχή, για την αναβάθμιση της Αττικής, αλλά και για την αύξηση της παραγωγικής δραστηριότητας, την υλοποίηση των μεγάλων έργων υποδομής στο Λεκανοπέδιο, όπως το αεροδρόμιο Σπάτων, τη λεωφόρο Σταυρού - Ελευσίνας κ. ά. Υποστήριξε μάλιστα για άλλη μια φορά την κατάργηση του ΠΔ 84/84, που απαγορεύει την εγκατάσταση νέων βιομηχανιών στην Αττική, ισχυριζόμενος ότι μπορούμε να βρούμε τρόπους, ώστε οι δραστηριότητες της μεταποιητικής βιομηχανίας να συμβαδίζουν με την προστασία του περιβάλλοντος. "Ξέχασε" βέβαια να εξηγήσει γιατί τότε τα μέλη του ΣΕΒ δεν παίρνουν κανένα μέτρο προστασίας του περιβάλλοντος για τις ήδη υπάρχουσες βιομηχανίες τους.

Ο Κ. Ντηνιακός, από την πλευρά του, παραδέχτηκε ότι η υπερσυγκέντρωση και υπερανάπτυξη της Αττικής αποτέλεσε το φρένο για την περιφερειακή ανάπτυξη, αλλά υποστήριξε στη συνέχεια ότι στην Αττική πρέπει να γίνει η μερίδα του λέοντος από τις υποδομές...

Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Περιφερειολόγων Γ. Ψυχάρης επισήμανε ότι η Αττική βρίσκεται σε κατάσταση κρίσης, αφού οι επενδύσεις την τελευταία εικοσαετία δεν ξεπέρασαν ποτέ στο σύνολό τους αυτές του 1973, υποστήριξε όμως πως η Αθήνα μπορεί να αποκτήσει συγκριτικό πλεονέκτημα και να αναδειχτεί σε πύλη μεταξύ Ανατολής - Δύσης, μέσα στο πλαίσιο της ...ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης!

Το κλίμα της αισιοδοξίας και πλήρους σύμπνοιας μεταξύ των εισηγητών περιορίστηκε τελικά μόνο από μερικές παρεμβάσεις από το κοινό. Είναι χαρακτηριστική η παρέμβαση του Σ. Κονταράτου,ο οποίος τόνισε "μήπως τελικά έχουμε ξεχάσει ότι υπάρχουν αντιθέσεις, ότι υπάρχουν προβλήματα που δε λύνονται με μερικές νέες έννοιες, όπως "βιώσιμη ανάπτυξη";". Για να συμπληρώσει ο ίδιος ότι πολλά από τα μεγάλα έργα αντί να αναβαθμίζουν καταστρέφουν το περιβάλλον, αναφέροντας χαρακτηριστικά το αεροδρόμιο των Σπάτων.

Αν αυτή η πόλη σωζόταν με "οράματα", θα ζούσαμε ήδη σ' έναν παράδεισο...

Σαν να μην ξέρουν τίποτα για το χάος, που οι ίδιοι με την πολιτική τους δημιούργησαν και συντηρούν, οι αρμόδιοι συνεχίζουν να ανακοινώνουν σχέδια επί χάρτου

Να επιτραπεί η λειτουργία κι άλλων βιομηχανιών στο Λεκανοπέδιο, ζητά ο ΣΕΒ...