Με σαφή προσανατολισμό προς την εμπορευματοποίηση της γνώσης, ακόμη και αυτής που προσφέρει η ΕΒΕ, το σχέδιο νόμου προβλέπει ως μια πηγή πόρων «έσοδα από εκδηλώσεις και από εισιτήρια εισόδου σε χώρους της Βιβλιοθήκης», αλλά και «έσοδα από πωλήσεις εντύπων ή ηλεκτρονικών εκδόσεων, φωτοαντιγράφων, βιβλιογραφικού ή άλλου υλικού παραγωγής της ΕΒΕ».

Ωστόσο, αρνητικές θα είναι οι επιπτώσεις και στις εργασιακές σχέσεις και τα δικαιώματα των εργαζομένων στο χώρο της Εθνικής Βιβλιοθήκης. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται στο άρθρο 2, στο Εφορευτικό Συμβούλιο, το οποίο έχει τριετή θητεία, δεν έχει θέση πλέον εκπρόσωπος των εργαζομένων, αφού προβλέπονται «επτά μέλη. Ενας εκπρόσωπος του ΥΠΕΠΘ και έξι πρόσωπα αναγνωρισμένου κύρους, με σημαντικό έργο στους τομείς του πολιτισμού, των επιστημών ή της παραγωγής, που ορίζονται με τους αναπληρωτές τους».

Ενώ στην παράγραφο 6 προβλέπεται ότι «στην ΕΒΕ και τις Δημόσιες Βιβλιοθήκες μπορεί να προσλαμβάνεται, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, προσωπικό με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου για κάλυψη πρόσκαιρων ή απρόβλεπτων και επειγουσών αναγκών τους ή εκτέλεση προγραμμάτων», όπως σημειώνει.

Αμφιβολίες, όμως, αφήνει και η θέση του γενικού διευθυντή της ΕΒΕ, για την οποία ως ένα από τα απαραίτητα κριτήρια τίθεται η «12ετής προϋπηρεσία στο δημόσιο ή στον ιδιωτικό τομέα». Η συγκεκριμένη ρύθμιση αντίκειται στο Δημοσιοϋπαλληλικό Κώδικα, δεν εμπίπτει σ' αυτόν, έχει επισημάνει στο παρελθόν ο Σύλλογος Εργαζομένων της ΕΒΕ, ο οποίος είχε προτείνει στη νομοπαρασκευαστική επιτροπή του υπουργείου Παιδείας τη διατήρηση του νομικού καθεστώτος της ΕΒΕ ως δημόσιας αυτοτελούς υπηρεσίας σε επίπεδο Γενικής Διεύθυνσης, υπαγόμενης στον υπουργό.

Και χαρακτηριστικά έχει υπογραμμίσει: «Σύμφωνα με το νομικό καθεστώς της ΕΒΕ, ως δημόσια υπηρεσία, βάσει του Ν.814/1943, άρθρο 1, δεν είναι δυνατό να υπάρξει ιδεωδέστερη νομική μορφή από τη σημερινή για τους εξής λόγους: Προστατεύει καλύτερα από οποιοδήποτε άλλον τους θησαυρούς της, οι οποίοι ανήκουν από το 1832 στην "κυριότητα του κράτους" και ως εκ τούτου δεν μπορούν να διατεθούν σε νομικά πρόσωπα. Τα πολυπρόσωπα συλλογικά όργανα διοίκησης των νομικών προσώπων, με τις συνεχείς εναλλαγές τους από τις εκάστοτε κυβερνήσεις, δεν εγγυώνται την προστασία των θησαυρών. Το σημερινό νομικό καθεστώς βοηθάει, με την ευελιξία που διαθέτει - έχει επιτρέψει με πολλές αποφάσεις του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους - να διενεργεί αγορές, δωρεές, να δέχεται κληρονομιές και να διαθέτει το δικό της (της ΕΒΕ) προϋπολογισμό, στοιχεία βασικά για την εξέλιξή της».

Το εν λόγω νομοσχέδιο, ουσιαστικά, εισάγει τη λογική της κυβέρνησης για όλες τις δημόσιες βιβλιοθήκες που οδηγούνται σταδιακά στην ιδιωτικοποίηση. Αφού, επίσης, μετατρέπονται σε ΝΠΔΔ, ενώ η χρηματοδότηση από το κράτος παραμένει σε χαμηλά επίπεδα και θεσπίζονται, όπως και στην περίπτωση της ΕΒΕ, ίδια έσοδα και πόροι, ουσιαστικά, από πώληση προϊόντων ή υπηρεσιών. Ακόμα δε πιο χαρακτηριστικό είναι το τεράστιο «παράθυρο», που ανοίγει όταν στα όργανα διοίκησής τους μπορούν να συμμετέχουν μεγαλοσχήμονες του εκδοτικού χώρου. Τι άλλο σημαίνει αυτό, που λέγεται στην παράγραφο 2 του άρθρου 6: «Σε περιπτώσεις που μια Δημόσια Βιβλιοθήκη έχει δεχτεί δωρεά ή παραχώρηση χρήσης ακινήτου ή δωρεά υλικού άνω των δέκα χιλιάδων τόμων από ιδιώτη ή φορέα στο Εφορευτικό Συμβούλιο μετέχει, αν το επιθυμεί (sic!) ο ιδιώτης όσο ζει, ή εκπρόσωπος του φορέα».

Ταυτόχρονα, τα κτίρια των βιβλιοθηκών (κατασκευή, έξοδα διαχείρισης, μελέτες), αναλαμβάνει ο ΟΣΚ ΑΕ με έξοδα ...φυσικά των ίδιων των βιβλιοθηκών.

Πλήθος λεπτομερειών που αφορούν εκπαιδευτικούς, εισαγωγή υποψηφίων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, θέματα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ελληνόγλωσσων μονάδων του εξωτερικού και αθλητών - μαθητών ενόψει Ολυμπιακών Αγώνων, περιλαμβάνονται στις «άλλες διατάξεις» του νομοσχεδίου για την Εθνική Βιβλιοθήκη που κατέθεσε χτες ο υπουργός Παιδείας στη Βουλή, προσδίδοντάς του χαρακτήρα νομοσχεδίου - «σκούπα» με... έντονα προεκλογικά στοιχεία.

Ανάμεσα σε αυτά, προβλέπεται ότι σε περίπτωση εξάντλησης των πινάκων αναπληρωτών επιτυχόντων του διαγωνισμού του ΑΣΕΠ σε κλάδους εκπαιδευτικών, θα συντάσσεται συμπληρωματικός πίνακας στον οποίο θα κατατάσσονται όσοι έχουν τα προσόντα διορισμού ανεξάρτητα από προϋπηρεσία ή συμμετοχή στο διαγωνισμό του ΑΣΕΠ. Επίσης, δίνεται η δυνατότητα σε όσους εκπαιδευτικούς με 16μηνη προϋπηρεσία δεν πρόλαβαν να εγγραφούν στο σχετικό πίνακα, να το κάνουν τώρα.

Για την εισαγωγή των αποφοίτων Λυκείου στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, παραμένει η διαδικασία προσαρμογής του προφορικού προς το γραπτό βαθμό για τον υπολογισμό των βαθμών πρόσβασης των μαθημάτων που εξετάζονται σε εθνικό επίπεδο από τα οποία προκύπτει ο γενικός βαθμός πρόσβασης στην ανώτατη εκπαίδευση. Από το επόμενο ακαδημαϊκό έτος οι απόφοιτοι του Β' κύκλου των ΤΕΕ θα εξετάζονται στο ίδιο ειδικό μάθημα που εξετάζονται και οι απόφοιτοι ενιαίου λυκείου για την εισαγωγή τους σε ΤΕΙ για το οποίο απαιτείται εξέταση σε ειδικό μάθημα. Για να συμμετάσχουν στη διαδικασία επιλογής, οι υποψήφιοι πρέπει να συγκεντρώσουν στο ειδικό μάθημα τουλάχιστον τη βαθμολογική βάση. Παράλληλα, καταργείται η αναστολή εκτέλεσης της ποινής μηδενισμού του γραπτού των μαθητών σε περίπτωση αντιγραφής.

Σε ό,τι αφορά την τριτοβάθμια εκπαίδευση, προβλέπεται αύξηση των θέσεων προσωπικού στα ΤΕΙ, που συνοδεύεται με σχετικές «τυμπανοκρουσίες» περί «αναβάθμισης» των Ιδρυμάτων τη στιγμή που παρουσιάζουν εικόνα διάλυσης. Επίσης, ένα χρόνο μετά τις κινητοποιήσεις των εκπαιδευτικών των ΤΕΙ, το υπουργείο πετάει επίσης ως «ψίχουλο» το δικαίωμα σε όσους έχουν τοποθετηθεί σε θέση αναπληρωτή καθηγητή στα ΤΕΙ και πλησιάζουν το όριο συνταξιοδότησης, να συνταξιοδοτηθούν σε προσωποπαγή θέση καθηγητή και όχι αναπληρωτή καθηγητή.