Ξαναδημοσιεύουμε το διάγραμμα του κατοχικού στρατοπέδου ακριβώς μέσα στον αρχαιολογικό χώρο της Βαβυλώνας για να μην υπάρχουν αμφιβολίες για το ποιοι και πώς «προστατεύουν»την κληρονομιά του Ιράκ...

Κι όμως οι αρχαιοκάπηλοι, ανεμπόδιστοι από τις κατοχικές δυνάμεις, επιδράμουν ως «ακρίδες» στην ιρακινή πολιτιστική κληρονομιά: «Είναι καταστροφικό. Εξαφανίζεται η πολιτιστική κληρονομιά της χώρας. Είναι πιθανό να μη γνωρίσουμε ποτέ όλη την ιστορία του Ιράκ. Οι αρχαιολογικοί χώροι μοιάζουν με σεληνιακά τοπία», δήλωσε ο Κλέμενς Ρέιτσελ, καθηγητής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου.

Η Νινευή, παλιά πρωτεύουσα των Ασσυρίων, το Ζιγκουράτ στο Ουρ, ο περίβολος του ναού της Βαβυλώνας και ο σπειροειδής μιναρές του 9ου αιώνα στη Σαμάρα έχουν υποστεί μεγάλες ζημιές, επισημαίνει το Παγκόσμιο Ταμείο Μνημείων και προσθέτει πως και άλλοι αρχαιολογικοί τόποι, κυρίως στο Νότιο Ιράκ, έχουν υποστεί αντίστοιχες καταστροφές.

«Περίπου 300 άνθρωποι έσκαβαν την αρχαία πόλη της Αντάμπ. Η καταστροφή είναι απίστευτη», τόνισε ο Μακγουάιρ Γκίμπσον, καθηγητής Ανατολικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου και γνωστός από τις προειδοποιήσεις του για την πολιτιστική καταστροφή του Ιράκ, στις παραμονές της ιμπεριαλιστικής επίθεσης στο Ιράκ, ο οποίος πέταξε με στρατιωτικό ελικόπτερο πάνω από τους αρχαιολογικούς χώρους.

«Αυτό που χάνεται δεν είναι μόνο πολιτιστική κληρονομιά του Ιράκ, αλλά όλου του κόσμου», τόνισε και ο Ντόνι Τζορτζ, διευθυντής του Ιρακινού Μουσείου. Ο ίδιος, αναφερόμενος στην κλοπή 15.000 αρχαιολογικών κομματιών από το Μουσείο της Βαγδάτης (Απρίλης 2003), υπογράμμισε πως οι κλέφτες ήταν επαγγελματίες και γνώριζαν πολύ καλά τους χώρους του μουσείου και τα εκθέματα.

Η UNESCO έχει ελάχιστες δυνατότητες ελέγχου, σε αντίθεση με το FBI και την Ιντερπόλ, οργανισμοί που υποτίθεται ότι καταβάλλουν «προσπάθειες» καταστολής της αρχαιοκαπηλίας. Ομως δεν ...«προσπαθούν» και πολύ, αφού χιλιάδες θησαυροί του Ιράκ φτάνουν σε ιδιωτικές συλλογές ανά τον κόσμο. Είναι χαρακτηριστικό πως ορισμένα κομμάτια, λ.χ. κυλινδρικές σφραγίδες, πωλούνται μέσω Ιντερνετ έναντι λίγων εκατοντάδων δολαρίων. Επισήμως, τα τελευταία δύο χρόνια 1.000 αντικείμενα βρέθηκαν και κατασχέθηκαν σε αεροδρόμια των ΗΠΑ και εκατοντάδες άλλα στην Ευρώπη, την Ιορδανία και τη Συρία.

«Τιέρνο Μποκάρ» (τον υποδύεται ο Αφρικανός Χαμπίμπ Ντεμπελέ)

Με την παράσταση του ασιατικού έπους «Μαχατμπαράτα», από τον διάσημο σκηνοθέτη Πίτερ Μπρουκ, εγκαινιάστηκε το 1985, το μικρό ξύλινο αμφιθέατρο που έφτιαξε ο Δήμος Πετρούπολης, στο παλιό νταμάρι, γνωστό πλέον ως «Θέατρο Πέτρας», όπου πραγματοποιούνται τα Φεστιβάλ «Πέτρας». Είκοσι χρόνια μετά, ο Πίτερ Μπρουκ «ξαναγυρίζει» σ' αυτό το μικρό ξύλινο αμφιθέατρο, παρουσιάζοντας την τελευταία του δημιουργία, με τίτλο «Τιέρνο Μποκάρ», με πολυεθνικό καλλιτεχνικό σύνολο (οι βασικοί ερμηνευτές έπαιζαν και στο «Μαχατμπαράτα»). Πρόκειται για μια ακόμη πειραματική δημιουργία, βασισμένη στο βιβλίο «Η ζωή και η διδασκαλία του Τιέρνο Μποκάρ - ο σοφός της Μπαντιαγκάρα», γραμμένο από τον «μαθητή» του, Αμαντού Χαμπατέ Μπα. Η παράσταση (με ελληνικούς υποτίτλους, σε μετάφραση Λουίζας Μητσάκου - Γιάννη Παπαδάκη) θα παιχτεί από σήμερα μέχρι και τις 4/7.

Το κείμενο είναι της Μαρί-Ελέν Εστιέν, η μουσική των Τόσι Τσουχιτόρι - Αντονέν Στάλι, οι φωτισμοί του Φιλίπ Βιαλάτ, τα σκηνογραφικά στοιχεία του Αμπντού Ουολόγκουεμ. Παίζουν: Habib Dembele, Rachid Djaodani, Djiniba Kone, Sotigui Kouyati, Tony Mpoudja, Bruce Myers, Abdou Ouologuem, Helene Patarot, Dorcy Rugamba, Pitcho Womba Konga.

Σε χτεσινή συνέντευξη Τύπου, ο Πίτερ Μπρουκ, αναφερόμενος στο θέμα του έργου, είπε ότι αναπαριστά το βίωμα του Αφρικανού συγγραφέα Αμαντού Χαμπατέ Μπα από τον, επίσης Αφρικανό, ταπεινό, ασκητή φιλόσοφο δάσκαλό του, Τιέρνο Μποκάρ. Πρόκειται για «θέμα που φωτίζει ένα πρόβλημα που σήμερα αφορά ολόκληρο τον κόσμο: τη βία και τη μισαλλοδοξία», τόνισε ο Πίτερ Μπρουκ, και συμπλήρωσε: «Το θέατρο οφείλει να είναι πολύ κοντά στον άνθρωπο, αλλά ταυτόχρονα και πολύ απρόβλεπτο ώστε να αφυπνίζει τη φαντασία του».

Η αφήγηση του Χαμπατέ Μπα «ταξιδεύει» τον θεατή στη σπαρασσόμενη από την αποικιοκρατία και τις - υποκινούμενες από αυτήν - εμφύλιες συγκρούσεις των ιθαγενών αφρικανικών φυλών, στα χρόνια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Τις τραγικές συνέπειες της αποικιοκρατίας, των εμφύλιων σπαραγμών και του Β' Παγκοσμίου Πολέμου αντανακλά και το μικρό αφρικανικό χωριό, όπου ζούσε ο Τιέρνο Μποκάρ.

«Η προσπάθεια του ανθρώπου να ζήσει σε κοινότητες, έφερε δομές που κατέληξαν θεσμοί αρτηριοσκληρωτικοί. Ποιος, λοιπόν, πρέπει να είναι ο ρόλος του θεάτρου;». Θέτοντας αλλά και απαντώντας σ' αυτό το ερώτημα, ο Π. Μπρουκ λέει: «Οταν η κοινωνία ακινητοποιείται μέσα στις αρχές και στους κανόνες της, το θέατρο πρέπει να ταρακουνά το σταθερό και αμετακίνητο. Ο κλονισμός, ο χλευασμός, συχνά βίαιος, είναι απαραίτητα καλλιτεχνικά "όργανα" για να σπάσουμε τα ταμπού, για να δημιουργήσουμε ένα άνοιγμα. Η συγκεχυμένη κατάσταση, μέσα στην οποία βρισκόμαστε σήμερα, απαιτεί έναν καινούριο στοχασμό. Και το θέατρο είναι ο καθρέφτης μέσα στον οποίο λάμπει, κάποιες φορές, το φέγγος του απολεσθέντος».

Ο «Οιδίπους Τύραννος» παρουσιάζεται σε μετάφραση K. X. Μύρη, σκηνοθεσία Γιώργου Κιμούλη, μουσική Γκόραν Μπρέγκοβιτς, σκηνικά Πάβελ Ντομπρζίτσκι, κοστούμια Εμα Ριότ, φωτισμούς Ζαν Καλμάν, χορογραφίες Τζέιμς Γκίμπσον, κίνηση Βίκυς Παναγιωτάκη. Πρωταγωνιστούν: Γιώργος Κιμούλης, Νόνικα Γαληνέα, Τάσος Χαλκιάς, Αρτό Απαρτιάν, Χρήστος Ευθυμίου, Γιώργος Ζιόβας, Γιάννης Κοτσαρίνης, Νίκος Αναστασόπουλος. Κορυφαίος του Χορού ο Γιώργος Νταλάρας. Στο χορό συμμετέχουν: Λαέρτης Βασιλείου, Τηλέμαχος Κρεβαΐκας, Νίκος Μαραγκόπουλος, Στάθης Παναγιωτίδης, Δημήτρης Παπανικολάου, Γιάννης Σιδεράς, Μάρκος Στεφάνου, Αντώνης Τούντας, Δημοσθένης Φίλιππας, Κώστας Χατζηδημητρίου.