Με λόγο πηγαίο, εκφραστικό, με νοηματική πληρότητα και σαφήνεια, μια 50χρονη διαδρομή στα κοινωνικά και καλλιτεχνικά δρώμενα του τόπου μας, "παραδίδεται" στους αναγνώστες, σαν "κατάθεση" ψυχής. Η μεγάλη τραγωδός Αννα Συνοδινού,μέσα από τις 370 σελίδες του αυτοβιογραφικού βιβλίου της, με 700 ιστορικές και καλλιτεχνικές φωτογραφίες, με τίτλο "Πρόσωπα και Προσωπεία",που παρουσιάστηκε χτες στην ΕΣΗΕΑ από τις εκδόσεις "Αδελφοί Γ. Βλάσση",αποδεικνύει και μεγάλο συγγραφικό ταλέντο.

Παρότι η ίδια στη χθεσινή ομιλία της είπε: "Δεν είμαι συγγραφέας. Δοκιμάστηκα στο γραπτό κείμενο των πολιτικών καταθέσεων 15 χρόνια στο περιοδικό "Πολιτικά Θέματα". Εγραψα κριτικές θεάτρου στην "Ακρόπολη"... Ενα αυτοβιογραφικό τόλμημα έχει σύνθετη αποστολή: να αποκαλύψει τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν ανάμεσα στα πρόσωπα και τα προσωπεία και να τους ρίξει το "Φως" που θα τα φανερώσει με το πραγματικό τους ήθος και μέγεθος.Ζω, σήμερα μαζί σας μια σπουδαία ώρα της ζωής μας. Εκατοντάδες χιλιάδες νέα παιδιά, του σήμερα και του αύριο, ξεπαγιάζουν στους δρόμους, σε συλλαλητήρια και καταλήψεις σχολείων φωνάζοντας συνθήματα που τα ακούω μισόν αιώνα, για άλυτα προβλήματα και ανεκπλήρωτα αιτήματα Παιδείας, Ελευθερίας κλπ. Πότε θα λάβει η Ιστορία τη θέση της στη ζωή μας, ως πρώτιστη αξία γνώσης για την πάταξη της χρονίζουσας εθνικής μας απόγνωσης;" Και κατέληξε λέγοντας: "Σήμερα ανοίγω την αυλαία μιας παράστασης "έργου" που έγραψα αληθινά μόνη μου. Εχω πολλά κεφάλαια έτοιμα από το δεύτερο βιβλίο μου, με την πολιτική καταγραφή της δικτατορίας και τα τότε θεατροπολιτικά γεγονότα".

"Κάθε γνήσιο αυτοβιογραφικό έργο - επισήμανε στο χαιρετισμό, που έστειλε στη χθεσινή εκδήλωση, ο ακαδημαϊκός Κωνσταντίνος Δεσποτόπουλος - είναι κατόρθωμα πνευματικό, αλλά και υπαρξιακό επίτευγμα. Κάτι σαν διάπλαση του βίου, με την αναβίωση των καίριων φάσεών του, ραντισμένων από τη δροσιά της μνήμης, αλλά και προέκταση του βίου στην τροχιά της ιστορίας, με την περίσωση καίριων φάσεών του από τη βορά του χρόνου. Το βιβλίο εκπληρώνει έξοχα τη σύνθετη αποστολή του".

"Το βιβλίο - είπε ο εκδότης Νίκος Βλάσσης - είναι γραμμένο με απλότητα και δυναμισμό. Διαβάζεται σαν μυθιστόρημα και κερδίζει τον αναγνώστη από την πρώτη σελίδα ως την τελευταία γραμμή. Είναι μια προσφορά στην Ελλάδα και τα ελληνικά Γράμματα".

Και πώς να μην είναι, αφού η έκδοση πληροί τους ορθούς και σύγχρονης ποιοτικής αντίληψης όρους της τυποτεχνίας. Για την Αννα Συνοδινού και το βιβλίο μίλησαν επίσης οι: Στέλιος Αρτεμάκης, Γιώργος Θεοδοσιάδης, Θύμιος Καρακατσάνης, Χριστιάννα Μαντζουράνη.

Οι παραμονές των γιορτών φέρνουν κάθε χρόνο πολλά και αρκετά καλά βιβλία, που χρήζουν ιδιαίτερης παρουσίασης. Ετσι χθες σε συνεντεύξεις Τύπου παρουσιάστηκαν οι παρακάτω εκδόσεις:

• Από την "Αγρα" κυκλοφόρησε το Σεπτέμβρη το βιβλίο "Γιώργος Σεφέρης - Εντμουντ Κήλυ Αλληλογραφία 1951 - 1971",αλλά παρουσιάστηκε μόλις χθες με την ευκαιρία του ερχομού του πανεπιστημιακού καθηγητή της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Ε. Κήλυ στην Ελλάδα, με της οποίας τη σύγχρονη λογοτεχνία έχει ασχοληθεί μελετητικά και μεταφραστικά σ' όλη τη ζωή του. Βρέθηκε λοιπόν χθες και μίλησε, σε ένα οικείο περιβάλλον ομοτέχνων και συνομιλητών του, για το βιβλίο. Με τους Γιώργη Γιατρομανωλάκη (καθηγητής Πανεπιστημίου, μεταφραστής), Ντέιβιντ Κόναλι (ελληνιστής, μεταφραστής) και Αλόη Σιδέρη (μεταφράστρια του βιβλίου). Η αλληλογραφία του Κήλυ με τον Σεφέρη ήταν τότε που ο εικοσιτριάχρονος Κήλυ, με παρότρυνση των Κ. Τρυπάνη και Γ. Σαββίδη, αρχίζει να ειδικεύεται στη σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία και ιδιαίτερα με την ποίηση του Σεφέρη. Χρειάστηκε να μείνουν αρκετά γράμματά του αναπάντητα, έως ότου τον Ιούνιο του '52, ο Σεφέρης να τον δεχτεί σπίτι του και να κουβεντιάσουν επί έξι ώρες για τους συμβολισμούς της ποίησής του. Χρειάστηκαν όλα τα χρόνια της αλληλογραφίας του, ώστε ο Κήλυ να γίνει ένας από τους αξιότερους "ερμηνευτές" και μεταφραστές της σεφερικής ποίησης.

Το βιβλίο απαρτίζεται από τέσσερις "ενότητες": Από μια εκτενή εισαγωγή του Κήλυ, την οποία ο Γ. Γιατρομανωλάκης χαρακτήρισε "ένα ακόμη δοκίμιο ευανάγνωστο, που δίνει καινούριες πληροφορίες". Από την αλληλογραφία (120 επιστολές), που "αποτελεί καθαρό λογοτεχνικό γένος, ένα "μυθιστόρημα", ένα "ρομάντζο" με ενδιαφέρουσα πλοκή και πολλά πρόσωπα" (Γιατρομανωλάκης), ένα παράρτημα, και τις 47 φωτογραφίες (αδημοσίευτες οι περισσότερες).

• Πάντα σεμνή, παρ' ότι καλαίσθητη, χρήσιμη και μυητική στον "κόσμο" της λογοτεχνίας, είναι η έκδοση του "Λογοτεχνικού Ημερολογίου" από τον οίκοΓαβριηλίδη.Το (5ο) "Λογοτεχνικό Ημερολόγιο 1999",αφιερώνεται στον αξέχαστο Φίλιππο Βλάχο και με συνεργάτες επώνυμους των Γραμμάτων και της τέχνης, "μνημονεύει" (με βιογραφικό, χαρακτηριστικό δείγμα της πένας τους, φωτογραφία) πολλούς κορυφαίους απόντες των Γραμμάτων μας (λ. χ. Ψυχάρης, Κάλβος, Ροδοκανάκης, Αγρας, Πορφύρας, Ρίτσος, Βιζυηνός, Παλαμάς, Σουρής, Δροσίνης, Εφταλιώτης, Μυριβήλης, Κοτζιούλας, Πρεβελάκης, Ρώτας κ. ά) και τιμά αρκετούς ζώντες (Σαχτούρης, Σαμαράκης, Σωτηρίου, Λυμπεράκη, Μεγαπάνου, Τσακνιάς). Ενα ημερολόγιο, πραγματικά χωρίς ημερομηνία λήξης.
• Από τον "Εξάντα" παρουσιάστηκε χθες η ογκώδης και ενδιαφέρουσα ιστορική μελέτη του Γιώργου Καράμπελα "Το ιερό χόρτο",η οποία εξετάζει - με "διαδρομές" που ξεκινούν από το γνωστό αρχαίο κόσμο και φθάνουν στις μέρες μας - όλες τις μορφές χρήσης, χημικής επεξεργασίας και νόμιμης και παράνομης εμπορίας (σε ειρηνικές και πολεμικές περιόδους) του "χόρτου" που έγινε μάστιγα του καιρού μας. Της κάνναβης,που γίνεται και "όπιο του λαού" και μέσα στις εκκλησίες, αφού με την καύση του λιβανιού το εκκλησίασμα εισπνέει τετραϋδροκαναβινόλη,ουσία καθαρά ψυχοδραστική, δηλαδή έστω και ελαφρά ναρκωτική. Η μελέτη στο πρώτο μέρος εξετάζει τους τρόπους καλλιέργειας του φυτού, ενώ στο δεύτερο μέρος, τις πηγές αναφοράς του στην αρχαιότητα (Ελλάδα, Αίγυπτος, Ρώμη, Ινδία, Ιαπωνία, Βυζάντιο, Ισλάμ κ. α.), στην Ευρώπη κατά το 18ο και 19ο αιώνα, στην αμερικάνικη ήπειρο και στις ΗΠΑ, όπου η "κάνναβη" θεωρήθηκε "χόρτο της ανεξαρτησίας".

• Στην εξαιρετικά χρήσιμη "Εκπαιδευτική Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια" της "Εκδοτικής Αθηνών",αλφαβητική εγκυκλοπαίδεια μοναδική στη βιβλιογραφία μας με τη θεματική της, κυκλοφόρησε πρόσφατα και ο τόμος "Παγκόσμια Τέχνη".Ο πλούσια εικονογραφημένος τόμος - έργο πολλών πανεπιστημιακών καθηγητών, εφόρων Αρχαιοτήτων, ιστορικών της Τέχνης και άλλων ειδικών - καλύπτει όλες τις εποχές, τις σχολές και τα αισθητικά ρεύματα της παγκόσμιας τέχνης από τα σπήλαια της Αλταμίρα μέχρι και τις μέρες μας. Τα εξ ολοκλήρου πρωτότυπα, ενημερωμένα λήμματα (πολύχρονες έρευνες σε πινακοθήκες, μουσεία, ιδιωτικές συλλογές και βιβλιοθήκες σε όλο τον κόσμο), συνθέτουν ένα πλήρες "πανόραμα" της ιστορικής εξέλιξης της παγκόσμιας καλλιτεχνικής δημιουργίας. Τη γενική εποπτεία του τόμου (ο 29ος της σειράς αυτής) είχε ο καθηγητής του ΑΠΘ Αλκης Χαραλαμπίδης.Να σημειωθεί ότι η 30τομη αυτή εγκυκλοπαίδεια θα ολοκληρωθεί τον προσεχή Μάρτη με τον τόμο "Μουσική, Χορός, Θέατρο, Κινηματογράφος".
• Από το "Ινστιτούτο του Βιβλίου - Α. Καρδαμίτσα" κυκλοφόρησαν: Κ. Μητσάκης "Ενώτια παμφανόωντα... (έξι μελέτες για τον Οδυσσέα Ελύτη)".Κριστιάν ντε Μοντλιμπέρ "Εισαγωγή στην κοινωνιολογική Συλλογιστική" (μετάφραση Καίτη Διαμαντάκου,εισαγωγή στην ελληνική έκδοση Νίκος Παναγιωτόπουλος.
• Από τον "Καστανιώτη" κυκλοφόρησαν: Μήτσος Κωστόπουλος "Ενας πόλεμος που δεν έληξε ακόμα (Γερμανικές επανορθώσεις. Κατοχικό "δάνειο")" (μελέτη, πλούσια σε ντοκουμέντα). Μήτσος Κασόλας "Το σάπιο νερό" (μυθιστόρημα, 6η έκδοση). Δημήτρης Νόλλας "Μικρά ταξίδια" (ταξιδιωτικές εντυπώσεις). Μιχάλης Τσιανίκας "Λευκές στιγμές στην ποίηση" (μελέτη). Φρανσουά Μασπερό "Το Βαλκανικό πέρασμα" (εντυπώσεις από τα ταραγμένα Βαλκάνια. Μετάφραση Σύλβια Κιούση).
• "Ι. Μόραλης, Τσαρούχης, Ν. Χατζηκυριάκος - Γκίκας. Ζωγραφική για το θέατρο" τιτλοφορείται ο όμορφος κατάλογος της ομώνυμης έκθεσης στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (11/1998 - 1/1999), σε επιμέλεια της Εφης Ανδρεάδη (έκδοση ΜΜΑ).
• Από τους Αδελφούς Βλάσση κυκλοφόρησαν έξι θαυμάσια βιβλία για παιδιά, με ιστοριούλες του Γρηγορίου Ξενόπουλου στη "Διάπλαση των Παίδων",εικονογραφημένα όπως ήταν στο θρυλικό περιοδικό: "Ο Σάκης και ο Τοτός","Οι μικροί βοσκοί","Ο ανδρείος Αχιλλέας","Ο Γιαννάκης στο λούνα - παρκ","Τα πουλιά της αυλής" και "Η κυρία Τρομάρα"...
• Από τον "Κέδρο" κυκλοφόρησαν: Αρης Μαραγκόπουλος "Οι ωραίες ημέρες του Βενιαμίν Σαδινόπουλου" (συλλογή, μελέτη και ανάπλαση βιογραφικών στοιχείων και αδημοσίευτων κειμένων του Βενιαμίν Σαδινόπουλου. Πρόκειται για ημερολόγια, πολιτικά άρθρα, αλληλογραφία, ποιήματα, μια ιστορία επιστημονικής φαντασίας και φωτογραφίες που "κατέλιπε" ο Σαδινόπουλος). Σωκράτης Λ. Σκαρτσής "Απ' το νερό ως τ' όνειρο" (πεζά κείμενα του γνωστού ποιητή, δοκιμιογράφου, μεταφραστή). Λουκρητία Δούναβη "Η αγία συνάδελφος" (νουβέλα). Μάνος Ελευθερίου "Του Γενάρη το φεγγάρι (Παραμύθια για τους δώδεκα μήνες)" (όμορφα, εικονογραφημένα παραμύθια του γνωστού εξαίρετου ποιητή, τα οποία κλείνουν με δύο ποιήματά του). Νικόλαος Σ. Χαρίσης (κτηνίατρος - υγιεινολόγος) "Τα ζώα, τα φαγητά, οι μικροοργανισμοί κι εμείς" (ένα εικονογραφημένο παραστατικά χρήσιμο βιβλίο - εργαλείο για μικρούς και μεγάλους για να προστατεύεται η υγεία των παιδιών αλλά και των ζώων.
• "Νεοφύτου" τιτλοφορείται το έγχρωμο εικονογραφημένο λεύκωμα του εικαστικού καλλιτέχνη Κώστα Νεόφυτου.Για τη δουλιά του γράφουν οι Στ. Λυδάκης, Μ. Μπαρίσεβιτς, Α. Σχινά, Η. Τσέχος. Το λεύκωμα διαθέτει το βιβλιοπωλείο "Παρ' Ημίν" (Χαρ. Τρικούπη 11Α, τηλ. 3811.201).
• Ούρσουλα Χέγκι "Πέτρες απ' το ποτάμι" (μετάφραση Νόνικα Σίλια,μυθιστόρημα, εκδόσεις "Νέα Σύνορα - Α. Α. Λιβάνη").
• Από τις εκδόσεις "ΑΜΜΟΣ" κυκλοφόρησε εξαίρετα μεταφρασμένο από τον Ερίκο Μπελιέ και θαυμάσια εικονογραφημένο το περίφημο παραμύθι των Λ. Φρανκ Μπάουμ, Λίζμπεθ Ζβέργκερ "Ο μάγος του Οζ".
• Από τον "Μίνωα" κυκλοφορούν εξαίρετα βιβλία για παιδιά και νήπια: "Τα ζωάκια της ζωής" και "Παίζω στο αγρόκτημα", "Ο μικρός αγρότης Σπύρος", "Η συντροφιά του γέλιου", "Γενναίος για κλάματα" και η σειρά "Τα παιδιά διαβάζουν παίζοντας και παίζουν διαβάζοντας".
• Από τις εκδόσεις Ε. Ρώσση κυκλοφόρησαν: Σπύρος Γιαννακόπουλος "7.000 γλωσσικές ασκήσεις (εναρμονισμένες με το νέο σύστημα αξιολόγησης για μαθητές Λυκείου)" (Β έκδοση). Πόπη Διακαινισάκη "Ο παππούς ο Χρόνος" (εικονογράφηση της ίδιας).
• Από τον "Μανδραγόρα" κυκλοφόρησαν οι ποιητικές συλλογές Κώστας Κρεμμύδας "Υπέρ ηρώων", Σταύρος Μίχας "Το άπειρο της σιωπής",Αλέξανδρος Αραμπατζής "Το μανιφέστο της κοινής συμφοράς".
• Από την "Αγκυρα" κυκλοφόρησαν τα βιβλία για μικρά παιδάκια: Αλαν Μπέικερ "Καλά Χριστούγεννα φίλε" και Σου Πόρτερ "Κοιμήσου πριν νυχτώσει".
• Φλερ Γέγκι "Ο φόβος τ' ουρανού" (μετάφραση Νίκου Δομαζάκη, νουβέλα, εκδόσεις "Χατζηνικολή".
• Από τις εκδόσεις Β. Γιαννίκος - Β. Καλδής κυκλοφόρησαν δύο όμορφα εικονογραφημένα παραμύθια (το καθένα περιέχει και μια αφίσα του): "Πού είσαι Αϊ - Βασίλη;" και "Ενα φιλάκι για την αδελφούλα".
• Πάνος Ι. Κοντέλης "Ζωγραφιές του παλιού καιρού" (έκδοση Νότης Ρεπάνης,Αθήνα 1998, διάθεση Παν. Ρεπάνης, Μάχης Αναλάτου 107, τηλ. 9356.934.
• Αποστόλης Λυμπερίδης "Η κτηνωδία της αγιότητας (ένα φανταστικό όνειρο... ή ένα εφιαλτικό ταξίδι στην πραγματικότητα)" (εκδόσεις Μάριος Βερέττας).
• "Νέα Εστία" (περιοδικό λόγου, τεύχος 1704).
• "Το σχολείο και το σπίτι" (περιοδικό εκπαιδευτικού προβληματισμού. Τεύχος 411).
• Νίκολας Εβανς "Η παγίδα" (μετάφραση Πόλυ Μοσχοπούλου,μυθιστόρημα, εκδόσεις "Ωκεανίδα".
• Από τον "Ολκό" κυκλοφόρησε το αυτοβιογραφικό βιβλίο του φημισμένου Γάλλου στοχαστή Κλοντ Λεβί - Στρος "Μνήμες μακρινές και πρόσφατες",(μετάφραση Κατρίν Κολλέ.Πρόκειται για εφ' όλης της ύλης αυτοβιογραφική συνέντευξη του Ντιντιέ Εριμπόι.