Χαρτοβιομηχανία ΣΟΦΤΕΞ.Είναι κερδοφόρα με ετήσιο τζίρο, το 1995, 50 δισ. δρχ. Αποτελεί τη μεγαλύτερη χαρτοβιομηχανία της χώρας και κατέχει το 40% της ελληνικής αγοράς, ενώ εξάγει ετησίως 20.000 τόνους χαρτί. Διαθέτει τρία εργοστάσια, στην Αθήνα, στο Μ. Πεύκο και στη Δράμα και απασχολεί 2.450 εργαζόμενους. Και όμως, κατά την κυβέρνηση έχει ένα "ελάττωμα", είναι δημόσια!

"Η ΣΟΦΤΕΞ οπωσδήποτε θα ιδιωτικοποιηθεί",δήλωσε επίσημα στη Βουλή ο υφυπουργός Βιομηχανίας, Η. Βρεττός,απαντώντας σε ερώτηση που είχε καταθέσει ο βουλευτής του ΚΚΕ, Γ. Κατσαρός,όπου επισημαινόταν ότι η κυβέρνηση αφήνει σκόπιμα την επιχείρηση έξω από την πολιτική επιχορηγήσεων, οδηγώντας τη σε ιδιωτικοποίηση. Αλλωστε, επανειλημμένα διάφορα κυβερνητικά στελέχη με δηλώσεις τους έχουν συνηγορήσει σε μια τέτοια "μαύρη" εξέλιξη.

Η δρομολόγηση της ιδιωτικοποίησης αποκτά το τελευταίο διάστημα επιταχυνόμενους ρυθμούς. Ακριβείς πληροφορίες, που ήρθαν στο φως της δημοσιότητας, κάνουν λόγο για συμφωνία ανάμεσα στην κυβέρνηση και τους πρώην ιδιοκτήτες, την οικογένεια Κεφάλα!Με λίγα λόγια, η κυβέρνηση σχεδιάζει την επαναφορά της σε αυτούς που τη "φέσωσαν" με 17 δισ. δρχ. χρέη. Οι εκτιμήσεις, εξάλλου, αρμόδιων κυβερνητικών οργάνων, ότι η ΣΟΦΤΕΞ θα εκποιηθεί μέσα στο '96, έρχονται να επιβεβαιώσουν τις πληροφορίες, μια και το μοναδικό εμπόδιο μέχρι τώρα ήταν οι προσφυγές των πρώην ιδιοκτητών σε ελληνικά και ευρωπαϊκά δικαστήρια, με αίτημα την εκ νέου απόκτησή της και οι οποίες "φρέναραν" τις διαδικασίες ξεπουλήματος.

Περίπου 60 χρόνια ζωής "μετρά" η "Αθηναϊκή Χαρτοποιία", γνωστή ως ΣΟΦΤΕΞ. Μέχρι το '80 κατείχε μονοπωλιακή θέση στην ελληνική αγορά. Ομως, τα συνεχή θαλασσοδάνεια των ιδιοκτητών, τα οποία παίρνονταν στο όνομα της επιχείρησης, αλλά τροφοδοτούσαν άλλες δραστηριότητές τους (ξενοδοχειακές, εμπορικές, οικοδομικές), είχαν αποτέλεσμα το '84 να συσσωρευτούν χρέη 17 δισ. δρχ. και να εκπέσει η διοίκηση της εταιρίας. Το Μάρτη του ίδιου χρόνου η κυβέρνηση μετοχοποιεί τα χρέη και η ΣΟΦΤΕΞ περνά στον έλεγχο του ΟΑΕ. Συγκεκριμένα, το 64% των μετοχών έχει ο ΟΑΕ και το 36% η Εθνική Τράπεζα.

Η πορεία προς την επανιδιωτικοποίησή της προδιαγράφτηκε από την αρχή, με την πολιτική που εφάρμοσαν όλες οι κυβερνήσεις απέναντι στην εταιρία, που αποσκοπούσε απλώς στη συντήρησή της. Καμιά επένδυση, κανένα μέτρο στην κατεύθυνση του εκσυγχρονισμού και της ανάπτυξής της! Την ίδια ώρα που επιδοτούνταν με αρκετά δισ. δρχ. οι ιδιωτικές εταιρίες, ακόμα και η πολυεθνική ΧΑΡΤΕΛΛΑΣ,σκανδαλωδώς η κυβέρνηση απορρίπτει αίτηση της διοίκησης της εταιρίας (πριν 8 μήνες) για ένταξη στον "αναπτυξιακό" νόμο 2234/94.Είναι χαρακτηριστικό ότι η τελευταία χαρτοποιητική μηχανή που μπήκε στο εργοστάσιο ήταν το '74!Μοναδική εξαίρεση το '93, όταν αγοράστηκε από τον ΟΑΕ το πρώην εργοστάσιο της "Πειραϊκής - Πατραϊκής" στο Μ. Πεύκο. Και τότε, όμως, απλώς χρησιμοποιήθηκαν χρήματα της ασφάλειας (περίπου 6 δισ. δρχ.) από τη μεγάλη πυρκαγιά του Φλεβάρη, για τη δημιουργία εκεί σύγχρονου εξοπλισμού επεξεργασίας χαρτιού.

Ούτε μια δραχμή δεν έχει πάρει με οποιαδήποτε μορφή η επιχείρηση από το δημόσιο, αλλά, παρ' όλα αυτά, είναι κερδοφόρα και εξακολουθεί να κατέχει την πρώτη θέση στην αγορά. Το μεγάλο "ατού" είναι ότι αποτελεί τη μόνη καθετοποιημένη βιομηχανία του κλάδου και παράγει τα πάντα σε χαρτί, όπως μοριοσανίδες, χαρτί γραφής, δημοσιογραφικό, περιτύλιξης, TISSUE (χαρτί οικιακής χρήσης) κλπ., ενώ χρησιμοποιεί σε μεγάλο ποσοστό πρώτη ύλη που φτιάχνει μόνη της.

Χιλιάδες στρέμματα δάσους από ειδικές λεύκες στη Β. Ελλάδα ανήκουν στο δυναμικό της εταιρίας, παράγοντας χαρτόμαζα. Τα στοιχεία δείχνουν το πόσο σημαντική είναι αυτή η δυνατότητα. Τα τελευταία χρόνια η εισαγωγή χαρτόμαζας στοιχίζει στην ελληνική χαρτοβιομηχανία 1.100 δολάρια ο τόνος. Μόνο η ΣΟΦΤΕΞ έχει ανάγκη ετησίως πάνω από 100 χιλιάδες τόνους χαρτόμαζας, μεταφραζόμενο σε δαπάνη 25 δισ. δραχμών. Ομως, το 20 - 30% των αναγκών της αυτών καλύπτεται από τη δική της παραγωγή. Η σημασία του εργοστασίου της Δράμας, όπου γίνεται, εκτός των άλλων, η παραγωγή χαρτόμαζας, είναι προφανής.

Ο εκσυγχρονισμός της επιχείρησης, ωστόσο, καθίσταται αναγκαίος.Πριν λίγες μέρες η διοίκηση της εταιρίας κατέθεσε στο υπουργείο Βιομηχανίας προς έγκριση δυο επενδυτικά προγράμματα, ύψους 7 δισ. δραχμών. Με την υλοποίηση αυτών των προγραμμάτων εκτιμάται - με τη διαβεβαίωση της ΤΖΑΚΟ ΠΕΡΙ, της φινλανδικής εταιρίας που ερευνά παγκοσμίως την παραγωγή χαρτιού - πως θα επιτευχθεί η ανάπτυξη της ΣΟΦΤΕΞ και η ανταγωνιστικότητα των προϊόντων της. Ειδικότερα, απαιτούνται επενδύσεις 3,5 δισ. δρχ. στο εργοστάσιο της Δράμας για: Βελτίωση του μηχανολογικού εξοπλισμού, για καλύτερη ποιότητα χαρτιού γραφής. Βελτίωση του συγκροτήματος για παραγωγή περισσότερης και καλύτερης χαρτόμαζας. Επίσης, επενδύσεις του ίδιου ύψους για το μηχανολογικό εκσυγχρονισμό του εργοστασίου της Αθήνας.

Με στόχο να πιέσει για την έγκριση των προγραμμάτων από την κυβέρνηση, ώστε να σταθεί η ΣΟΦΤΕΞ στα "πόδια" της, το σωματείο των εργαζομένων ανέλαβε κάποιες πρωτοβουλίες, προγραμματίζοντας συναντήσεις με αρμόδιους κυβερνητικούς παράγοντες, τον πρόεδρο του ΟΑΕ, αλλά και με τα κόμματα.

"Είναι πατριωτικό καθήκον να αγωνιστούμε ώστε να παραμείνει η ΣΟΦΤΕΞ στο δημόσιο και να αναπτυχθεί".Αυτό τονίζει ο Λ. Κολιγιάννης,γραμματέας του σωματείου των εργαζομένων στο εργοστάσιο της Αθήνας και στέλεχος της "Συμπαράταξης" (ΕΣΑΚ), με τον οποίο συζητήσαμε για τη σημασία της επιχείρησης και την αναγκαιότητα της αντίστασης στα σχέδια της κυβέρνησης για ξεπούλημά της.

Από την αρχή της κουβέντας ο συνδικαλιστής επισημαίνει: "Είμαστε η μόνη παράταξη που λέμε καθαρά και ξάστερα ΟΧΙ σε κάθε μορφή ιδιωτικοποίησης.Αντίθετα, η ΔΑΚΕ έχει κάνει σημαία της την ιδιωτικοποίηση, ενώ η ΠΑΣΚΕ κρατά μια ασαφή θέση του στιλ: Ναι μεν (στην ιδιωτικοποίηση), αλλά (με καλύτερους όρους)...".

Οπως θα πει ο συνδικαλιστής, η κυβέρνηση έχει δηλώσει επίσημα ότι μέσα στο '96 η ΣΟΦΤΕΞ θα πουληθεί και επικαλείται τα γνωστά σαθρά επιχειρήματα, όπως ότι το κράτος δεν μπορεί να είναι εργοδότης ή είναι εντολή της Ευρωπαϊκής Ενωσης και άλλωστε τα ρολά υγείας δεν είναι στρατηγικό προϊόν... Να σημειωθεί, βέβαια, ότι επί οικουμενικής κυβέρνησης και κάτω από την επιμονή του ΚΚΕ, η ΣΟΦΤΕΞ είχε χαρακτηριστεί - όπως και άλλες - επιχείρηση στρατηγικής σημασίας και είχε συμφωνηθεί η παραμονή της στο δημόσιο.Αντικρούοντας τα επιχειρήματα που πλασάρει σήμερα η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, ο Λ. Κολιγιάννης επιμένει πως "η ΣΟΦΤΕΞ είναι στρατηγικής σημασίας, από την άποψη ότι τα προϊόντα της πρέπει να ελέγχονται από το κράτος γιατί αφορούν σημαντικά πράγματα. Οπως είναι η ενημέρωση και ο πολιτισμός. Επειδή τα προϊόντα της είναι είδη πλατιάς λαϊκής κατανάλωσης και, αν λείψει η κρατική παρέμβαση, θα μείνουν ασύδοτοι οι ιδιώτες να πουλάνε το χαρτί - χρυσάφι. Η εξασφάλιση της ποιότητας του χαρτιού αφορά πρωτίστως την υγεία του λαού που το χρησιμοποιεί. Στη ΣΟΦΤΕΞ γίνεται έλεγχος από το κράτος και παίρνονται όλα τα αναγκαία μέτρα γι' αυτό. Πρωταρχικής σημασίας είναι και το γεγονός ότι από την εταιρία ζει ουσιαστικά ένας ακριτικός νομός, όπως είναι η Δράμα, που τα τελευταία μάλιστα χρόνια έχει χάσει πάνω από 6.000 θέσεις εργασίας".

Ιδιαίτερα υπογραμμίζει τον άμεσο κίνδυνο των 2.450 θέσεων εργασίας, αλλά και την ίδια τη λειτουργία της επιχείρησης, σε περίπτωση που τελικά ξεπουληθεί. Οπως θα πει, "η ίδια η ζωή έχει αποδείξει ότι οποιαδήποτε εταιρία ιδιωτικοποιήθηκε, είτε του κλάδου, π.χ., "Θεσσαλική" με 400 εργαζόμενους, ΜΕΛ με 300 εργαζόμενους κλπ. είτε εκτός κλάδου όπως η "Πειραϊκή - Πατραϊκή" με 7.500 εργαζόμενους, μαραζώθηκαν ή έκλεισαν. Βέβαια, να μη ξεχάσουμε ότι συνέπεια της ιδιωτικοποίησης είναι και η κατάργηση εργατικών κατακτήσεων και δικαιωμάτων".

Για τον Λ. Κολιγιάννη "όλοι οι παραπάνω λόγοι καθιστούν την παραμονή της ΣΟΦΤΕΞ στο δημόσιο, αλλά και την ενίσχυσή της στην κατεύθυνση της ανάπτυξης, πατριωτικό καθήκον που αφορά όλους, από τον υπουργό μέχρι και τον πιο νέο εργαζόμενο στην εταιρία".

Πατριωτικό καθήκον, όμως, που δεν "αγγίζει" την κυβέρνηση απ' ό,τι φαίνεται. "Επειδή ωστόσο - υπογραμμίζει ο συνδικαλιστής - ισχύει η παροιμία "στου κουφού την πόρτα όσο θέλεις βρόντα", το κύριο βάρος πέφτει στους ώμους των ίδιων των εργαζομένων. Σαν παράταξη έχουμε προτείνει και προτείνουμε τη δημιουργία μετώπου αντίστασης των εργαζομένων σε κάθε μορφή ξεπουλήματος της ΣΟΦΤΕΞ.Για μας τίποτα δεν είναι δεδομένο, όλα είναι αντιστρέψιμα.Δεν μπορούμε να πειστούμε από το επιχείρημα ότι είναι εντολή της Ευρωπαϊκής Ενωσης, όταν κανέναν δε ρώτησαν όταν μας ένταξαν σε αυτήν ή όταν ενέκριναν τις διάφορες συνθήκες, όπως του Μάαστριχτ κλπ. Οι εργαζόμενοι της ΣΟΦΤΕΞ έχουν μακροχρόνια παράδοση σε αγώνες και σε δύσκολες εποχές. Οποιος "πονά" τη χαρτοβιομηχανία πρέπει να στρατευτεί και να έχει σαν σύνθημα: Καμιά μετοχή στους ιδιώτες, έγκριση του επενδυτικού προγράμματος, ανάπτυξή της, ώστε να αποτελέσει μοχλό ανάπτυξης και όλης της ελληνικής χαρτοβιομηχανίας ".

Ντίνα ΝΤΑΒΟΥ