ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σάββατο 22 Φλεβάρη 2020 - Κυριακή 23 Φλεβάρη 2020
Σελ. /40
«SOLAR ORBITER»
Ξεκίνησε το ταξίδι του προς τον Ηλιο

Εκτοξεύτηκε στις 10 Φλεβάρη με επιτυχία από το ακρωτήριο Κανάβεραλ της Φλόριντα, πάνω σε πύραυλο «Ατλας V», η αποστολή «Solar Orbiter» («Ηλιακός Δορυφόρος») του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), σε συνεργασία με την αμερικανική NASA. Στόχος της αποστολής η παρατήρηση του Ηλιου από νέες οπτικές.

Ο «Ηλιακός Δορυφόρος» με τα τηλεσκόπια και τα άλλα επιστημονικά του όργανα αναμένεται να προσφέρει μοναδικές εικόνες και μετρήσεις του άστρου του πλανητικού μας συστήματος. Θα είναι η πρώτη διαστημοσυσκευή, που θα στείλει στη Γη φωτογραφίες από τις πολικές περιοχές του Ηλιου, που δεν είναι εύκολα παρατηρήσιμες από τα γήινα ηλιακά τηλεσκόπια. Στόχος είναι σε κάποια φάση της αποστολής του να διανύει τμήματα της τροχιάς του κινούμενος με την ίδια γωνιακή ταχύτητα, με την οποία περιστρέφεται ο Ηλιος γύρω από τον άξονά του και με αυτόν τον τρόπο να βρίσκεται συνεχώς πάνω από την ίδια περιοχή του Ηλιου. Ετσι, ο «Ηλιακός Δορυφόρος» θα μπορέσει για πρώτη φορά να καταγράψει από το ίδιο σημείο παρατήρησης το σχηματισμό των ηλιακών καταιγίδων και την εξέλιξή τους επί αρκετές μέρες. Επιπλέον, θα στέλνει εικόνες και μετρήσεις για το τι συμβαίνει στην «πίσω» (μη ορατή από τη Γη) πλευρά του άστρου.

Οι επιστήμονες ελπίζουν ότι με τον σχεδιασμό της αποστολής έτσι που να διασχίσει πολλά από τα ενδιαφέροντα σημεία της εσώτερης ηλιόσφαιρας (κατά βάση αχαρτογράφητες περιοχές του πλανητικού μας συστήματος) θα αποκαλύψει πώς ο Ηλιος δημιουργεί και ελέγχει την ηλιόσφαιρα και συγκεκριμένα τι προκαλεί τον ηλιακό άνεμο και από πού πηγάζει το μαγνητικό πεδίο του ηλιακού στέμματος, πώς οι ηλιακές εκρήξεις παράγουν ακτινοβολία σωματιδίων υψηλής Ενέργειας που γεμίζει την ηλιόσφαιρα, πώς λειτουργεί ο μηχανισμός παραγωγής μαγνητικού πεδίου, που συνδέει τον Ηλιο με την ηλιόσφαιρα και πώς διάφορα παροδικά φαινόμενα επιδρούν στην ηλιοσφαιρική μεταβλητότητα.


Στο ταξίδι του ο «Ηλιακός Δορυφόρος» θα αξιοποιήσει μια φορά τη βαρυτική έλξη της Γης και οκτώ φορές της Αφροδίτης. Τη βαρυτική έλξη της Γης θα τη χρησιμοποιήσει, ώστε να τον εκσφενδονίσει, αυξάνοντας την ταχύτητά του, για να μπει τελικά σε τροχιά περιόδου 168 ημερών γύρω από τον Ηλιο, αρχίζοντας το επιστημονικό μέρος της αποστολής του. Η τροχιά αυτή θα τον φέρει κάποια στιγμή σε ελάχιστη απόσταση 42 εκατ. χλμ. από τον Ηλιο, ή 0,28 αστρονομικές μονάδες (1 αστρονομική μονάδα είναι η μέση απόσταση Γης - Ηλιου). Τη βαρυτική έλξη της Αφροδίτης θα την αξιοποιεί για να αλλάζει σταδιακά την τροχιά του, ώστε να περνά πάνω από τις πολικές περιοχές.


20 ΧΡΟΝΙΑ ΤΡΟΧΙΑΚΟ ΤΗΛΕΣΚΟΠΙΟ ΑΚΤΙΝΩΝ-Χ CHANDRA
Συνεχίζει να προσφέρει απαντήσεις και να γεννά νέα ερωτήματα

Οι δύο υπό συνένωση γαλαξίες, γνωστοί ως M51, επιδεικνύουν τους βραχίονες των σπειροειδών γαλαξιών, σε αυτήν τη σύνθετη φωτογραφία από τα τηλεσκόπια Chandra και Χαμπλ. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι η συνένωση πυροδοτεί ένα ρεύμα σχηματισμού αστέρων, με αποτέλεσμα την ύπαρξη πολλών διπλών αστέρων ακτίνων-Χ μέσα στους γαλαξίες. Η ισχυρή εκπομπή ακτίνων-Χ δείχνει ότι ο συμπαγής αστέρας κάθε ζεύγους είναι ένας αστέρας νετρονίων, που απορροφά τεράστιες ποσότητες ύλης από τον συνοδό του
Οι δύο υπό συνένωση γαλαξίες, γνωστοί ως M51, επιδεικνύουν τους βραχίονες των σπειροειδών γαλαξιών, σε αυτήν τη σύνθετη φωτογραφία από τα τηλεσκόπια Chandra και Χαμπλ. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι η συνένωση πυροδοτεί ένα ρεύμα σχηματισμού αστέρων, με αποτέλεσμα την ύπαρξη πολλών διπλών αστέρων ακτίνων-Χ μέσα στους γαλαξίες. Η ισχυρή εκπομπή ακτίνων-Χ δείχνει ότι ο συμπαγής αστέρας κάθε ζεύγους είναι ένας αστέρας νετρονίων, που απορροφά τεράστιες ποσότητες ύλης από τον συνοδό του
Ο καλύτερος τρόπος, για να παρατηρήσει κανείς τις υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες στο κέντρο γαλαξιών, τα συγκροτήματα γαλαξιών, αλλά και τα υπολείμματα των εκρήξεων υπερκαινοφανών αστέρων, είναι να τα δει στο τμήμα του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος των ακτίνων-Χ. Η όψη του νυχτερινού ουρανού μέσω ενός τηλεσκοπίου ακτίνων-Χ είναι πολύ διαφορετική απ' ό,τι με ένα συμβατικό οπτικό τηλεσκόπιο, καθώς μπορεί να δει πίσω από τη διαστρική σκόνη, μέσα στα νεφελώματα, πίσω από τη γαλαξιακή άλω. Αυτήν την όψη προσφέρει στους αστρονόμους εδώ και δυο δεκαετίες, το τροχιακό τηλεσκόπιο ακτίνων-Χ Chandra της NASA. Ακόμη και σήμερα, τόσο καιρό μετά την εκτόξευση και τοποθέτησή του σε τροχιά, το Chandra λαμβάνει 500 - 650 αιτήσεις κάθε έτος, με συνολικό χρόνο παρατήρησης 5,5 φορές πάνω από το διαθέσιμο και γι' αυτό πρέπει να γίνει επιλογή ποιος και πότε θα το χρησιμοποιήσει, από τους 4.000 αστρονόμους που κατά καιρούς το αξιοποιούν. Οι φωτογραφίες που δημοσιεύουμε αποτελούν ένα μικρό δείγμα των αποκαλύψεων, που το Chandra έχει προσφέρει στους επιστήμονες.


Ο Μ51 όπως φωτογραφήθηκε από το Chandra στο φασματικό τμήμα των ακτίνων-Χ
Ο Μ51 όπως φωτογραφήθηκε από το Chandra στο φασματικό τμήμα των ακτίνων-Χ

Το υπόλειμμα του υπερκαινοφανούς Κασσιόπη Α, που εξερράγη πριν από 340 χρόνια. Το Chandra μπόρεσε να αποκαλύψει τον αστέρα νετρονίων (λευκή κουκκίδα στο κέντρο), που απέμεινε μετά την έκρηξη του μεγάλου άστρου που υπήρχε στη θέση αυτή. Με κόκκινο χρώμα το πυρίτιο, κίτρινο το θείο, πράσινο το ασβέστιο και μοβ ο σίδηρος. Το γαλάζιο εξωτερικό δαχτυλίδι (εκπομπές σωματιδίων υψηλής ενέργειας που επιταχύνθηκαν από το ωστικό κύμα της έκρηξης), επίσης αποκαλύφθηκε για πρώτη φορά από το Chandra
Το υπόλειμμα του υπερκαινοφανούς Κασσιόπη Α, που εξερράγη πριν από 340 χρόνια. Το Chandra μπόρεσε να αποκαλύψει τον αστέρα νετρονίων (λευκή κουκκίδα στο κέντρο), που απέμεινε μετά την έκρηξη του μεγάλου άστρου που υπήρχε στη θέση αυτή. Με κόκκινο χρώμα το πυρίτιο, κίτρινο το θείο, πράσινο το ασβέστιο και μοβ ο σίδηρος. Το γαλάζιο εξωτερικό δαχτυλίδι (εκπομπές σωματιδίων υψηλής ενέργειας που επιταχύνθηκαν από το ωστικό κύμα της έκρηξης), επίσης αποκαλύφθηκε για πρώτη φορά από το Chandra

Ακτίνες-Χ εκπέμπονται και από τους δύο πόλους του Δία, καθώς το ισχυρό του μαγνητικό πεδίο κατευθύνει εκεί με μεγάλη ταχύτητα φορτισμένα σωματίδια, προερχόμενα από τον δακτύλιο γύρω από τον ισημερινό του. Το φαινόμενο αυτό, που συμβαίνει μόνο στον Δία, αποκαλύφθηκε από το Chandra. Οι επιστήμονες ελπίζουν να μάθουν περισσότερα γι´ αυτό αξιοποιώντας και τις παρατηρήσεις του σκάφους Ηρα, που είναι σε τροχιά γύρω από τον γίγαντα πλανήτη
Ακτίνες-Χ εκπέμπονται και από τους δύο πόλους του Δία, καθώς το ισχυρό του μαγνητικό πεδίο κατευθύνει εκεί με μεγάλη ταχύτητα φορτισμένα σωματίδια, προερχόμενα από τον δακτύλιο γύρω από τον ισημερινό του. Το φαινόμενο αυτό, που συμβαίνει μόνο στον Δία, αποκαλύφθηκε από το Chandra. Οι επιστήμονες ελπίζουν να μάθουν περισσότερα γι´ αυτό αξιοποιώντας και τις παρατηρήσεις του σκάφους Ηρα, που είναι σε τροχιά γύρω από τον γίγαντα πλανήτη


Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ