Associated Press

«...Δεν υπάρχουν μόνο στις ΗΠΑ, αλλά σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό σημαντικές αμφιβολίες για την ωφέλεια ενός πολέμου κατά του Ιράκ. Ας αφήσουμε κατά μέρος τα ανθρώπινα δικαιώματα, που στην πολιτική είναι τόσο φτηνά όσο οι φράουλες το καλοκαίρι. Ας ξεχάσουμε, επίσης, τη φλυαρία για τη μαζική καταστροφή, που καμώνεται ότι τάχα το Ιράκ μπορεί στους επόμενους μήνες να εξαφανίσει τις ΗΠΑ. Για το τι πρόκειται είναι τόσο σαφές, όπως το 1991: Πρόκειται για το πετρέλαιο. Το Ιράκ είναι η χώρα με τις δεύτερες κατά σειράν εφεδρείες πετρελαίου στον κόσμο. Επίσημα παράγει τώρα καθημερινά 1,2 εκατομμύρια βαρέλια, αλλά η ίδια η Βαγδάτη έχει αναγγείλει ότι μετά την άρση των οικονομικών κυρώσεων θα μπορούσε να ανεβάσει την παραγωγή σε 6 εκατομμύρια. Αυτό θα πίεζε σαφώς την τιμή του πετρελαίου - και μ' αυτό θα μείωνε τα έξοδα παραγωγής των φιλάσθενων οικονομιών των ΗΠΑ, της ΕΕ και της Ιαπωνίας. Ομως, θα έκανε το Ιράκ κάτι που ακριβώς το 1991 έπρεπε να αποφευχθεί: Να γίνει μια μεσαία δύναμη, ανεξάρτητη από τις ΗΠΑ, που θα δέσποζε σε μεγάλα τμήματα της Αραβίας. Η μονοσήμαντα ελκυστική εναλλακτική λύση είναι να εκδιωχθεί ο άλλοτε εταίρος (των ΗΠΑ) Χουσεΐν και να ανατεθεί η εξόρυξη αυτών των εφεδρειών απ' ευθείας στα κοντσέρν πετρελαίου των ΗΠΑ. Η αντίσταση όλης της περιοχής εναντίον μιας επίθεσης κατά της Βαγδάτης προέρχεται κατά μεγάλο μέρος από το γεγονός ότι η πτώση στην τιμή του πετρελαίου, που θα ακολουθούσε, θα μείωνε δραματικά, π.χ., τα κρατικά έσοδα της Σαουδικής Αραβίας, που προέρχονται κατά τα δύο τρίτα από τα κέρδη του πετρελαίου. Οι επιφυλάξεις του αραβικού κόσμου, που προκύπτουν απ' αυτήν την εκδοχή, κάνουν δύσκολη μια ασφαλή περικύκλωση του Ιράκ, και αυτό πάλι μειώνει την προοπτική για μια γρήγορη νίκη.

Η κατάσταση είναι δυσδιάκριτη και, όπως είναι γνωστό, οι προβλέψεις για το αποτέλεσμα ενός πολέμου ακόμα πιο αβέβαιες από τις προβλέψεις του καιρού.

Αυτός είναι ο ένας λόγος για το γερμανικό δισταγμό: Οι Γερμανοί αισθάνονται την αβεβαιότητα του ίδιου του Πενταγώνου. Και για την περίπτωση της αποτυχίας των ΗΠΑ, τα ντοκουμέντα της αποστασιοποίησης θα βοηθούσαν πολύ στις κατοπινές οικονομικές συμφωνίες γερμανικών κοντσέρν με το Ιράκ.

Το Ιράκ απέχει πολύ από το να είναι απομονωμένο. Στα τελευταία χρόνια, ο Χουσεΐν πέτυχε να κλείσει συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου με δέκα αραβικά κράτη, και η επίσης πιστή στις ΗΠΑ Σαουδική Αραβία δεν επιβράδυνε τις διαπραγματεύσεις για την είσοδό της σ' αυτήν τη νέα, γύρω από το Ιράκ, σχηματισμένη ζώνη ελεύθερου εμπορίου, αλλά, προς θλίψη των ΗΠΑ, τις τελευταίες βδομάδες, τις εντατικοποίησε μάλιστα.

Μέσω του προγράμματος του ΟΗΕ «πετρέλαιο για τη διατροφή», το Ιράκ μπόρεσε από το 1997 να εξάγει συνολικά πετρέλαιο για 36 δισεκατομμύρια δολάρια. Καθένας κάπως ενημερωμένος γνωρίζει ότι με αυτά αγοράστηκαν μέσα διατροφής και φάρμακα κατά το πλείστον, όχι προς το σκοπό να μοιραστούν στον πληθυσμό, αλλά ότι αυτά τα εμπορεύματα κατευθύνθηκαν πάλι στην παγκόσμια αγορά, μέσω Ιορδανίας, Ιράν, Συρίας και της Σαουδικής Αραβίας, επίσης για απόκτηση συναλλάγματος. Σ' αυτά προστίθενται, σύμφωνα με προσεκτικές εκτιμήσεις, το λιγότερο, άλλα δύο δισεκατομμύρια σκληρό συνάλλαγμα το χρόνο από πωλήσεις πετρελαίου μέσω λαθρεμπορίου. Το Ιράκ, δηλαδή, δεν είναι μια φτωχή χώρα. Διαθέτει κάθε χρόνο πιθανώς διψήφιο αριθμό δισεκατομμύρια δολάρια για στρατιωτικά προγράμματα. Η διεκπεραίωση όλων αυτών των υποθέσεων διεξάγεται μέσω των γειτονικών αραβικών κρατών. Τι έχει να κάνει αυτό με τη γερμανική πολιτική, εξηγείται τάχιστα...

• Στη Σαουδική Αραβία, η Γερμανία με ποσοστό εισαγωγών 7% κατέχει μόνον την τέταρτη θέση μετά τις ΗΠΑ, την Ιαπωνία και την Αγγλία.
• Στο Ιράν, όμως (που είναι το δεύτερο αχρείο κράτος, που θα είναι στη σειρά, όταν ο Μπους έχει τελειώσει με τον Χουσεΐν), η Γερμανία κατέχει, με ποσοστό 11% όλων των εισαγωγών, την 1η θέση - ενώ οι ΗΠΑ εκεί δεν εμφανίζονται στις 9 πρώτες θέσεις.
• Επίσης την 1η θέση - με ποσοστό 15% όλων των εισαγωγών - κατέχει η Γερμανία στην Τουρκία, τη βόρεια γείτονα του Ιράκ. Οι παρούσες ανακατωσούρες εκεί σχετίζονται και με τις προσπάθειες των ΗΠΑ να χρησιμοποιήσουν αυτή τη χώρα σαν βάση εξόρμησης κατά του Ιράκ, αλλά η κυβέρνηση βελτίωσε τα τελευταία χρόνια τις σχέσεις της με τη Βαγδάτη σημαντικά και με κέρδος.
• Στη Συρία, η Γερμανία, με ποσοστό 7,8% όλων των εισαγωγών, είναι εμπορικός εταίρος υπ' αριθμό 2, μετά τη Γαλλία.
• Κύριος εμπορικός εταίρος της Ιορδανίας, με ποσοστό 15% όλων των εισαγωγών (κατά τα επίσημα στοιχεία, μάλιστα), είναι το Ιράκ, ενώ η Γερμανία είναι ο υπ' αριθμ. 2, με ποσοστό εισαγωγών 11,5%.

Αποτέλεσμα: Το Ιράκ εμπορεύεται (όχι με μειωνόμενη, αλλά αυξανόμενη εντατικότητα) με επιμέλεια με τους περισσότερους γείτονές του, εν μέρει νόμιμα, σε μεγάλο βαθμό πιθανώς αγνοώντας το μποϊκοτάζ του ΟΗΕ. Εκεί γίνεται «πλύσιμο» χρημάτων και εμπορευμάτων. Η χώρα του Πρώτου Κόσμου, της οποίας η βιομηχανία παίρνει τις περισσότερες παραγγελίες απ' αυτά τα κράτη, και έτσι έμμεσα από τις εισπράξεις του Ιράκ από το πετρέλαιο, είναι η Γερμανία. Και η Γερμανία να διακινδυνέψει για έναν πόλεμο, με αβέβαιη έκβαση, αυτές τις εξαιρετικά αναπτυγμένες εμπορικές σχέσεις; Ετσι, οι εμπορικές σκέψεις, δίπλα στην αμφιβολία για γρήγορη νίκη, είναι ο δεύτερος λόγος για τις νέες οδηγίες σκηνοθεσίας πάνω στη σκηνή του εκλογικού αγώνα.

Αν, ωστόσο, χρειαστεί να υπάρξει συμμετοχή στην επίθεση, τότε θα πρέπει να προκύψει και κάποιο όφελος. Αυτό που έγινε το 1991, θα πει κάποιος, στους γερμανικούς ηγετικούς κύκλους, δεν επαναλαμβάνεται. Ο πρώτος πόλεμος του Κόλπου είχε στοιχίσει 61,1 δισεκατομμύρια δολάρια... Απ' αυτά πλήρωσαν οι ΗΠΑ μόνον 7,4 δισ., τα υπόλοιπα τα μοιράστηκαν στο μεγαλύτερο μέρος η Σαουδική Αραβία, το Κουβέιτ, η Ιαπωνία και η Γερμανία. Η Γερμανία μετείχε με ένα τσεκ 18 δισ. μάρκων. Μπροστά σ' αυτό το ποσό, η σοδειά υπήρξε μάλλον ισχνή. Ούτε στο Κουβέιτ, ούτε στη Σαουδική Αραβία, η Γερμανία πέτυχε να φθάσει σε μια από τις πρώτες θέσεις στις εισαγωγές. Και στις δύο χώρες, δεσπόζουν μηχανές και χημικά προϊόντα «Made in USA» και «Made in Japan». Η στενή γερμανική σύνδεση με τα δύο αραβικά βρώμικα παιδιά, Ιράν και Ιράκ, προέρχεται λοιπόν κατά ένα μέρος και από το ότι η διπλωματία των τσεκ από εμπορική άποψη ήταν αποτυχία. Οποιος έχει διαβάσει τις μελέτες της Ρόζας Λούξεμπουργκ για το ρόλο της βίας στην ιστορία της ταξικής κοινωνίας, γνωρίζει ότι εκμετάλλευση χωρίς βία δε λειτουργεί. Η εξουσία δεν έρχεται μόνον από τις κάννες των τουφεκιών, αλλά και το βιβλιάριο των τσεκ δεν αξίζει τίποτα χωρίς το τουφέκι. Αυτό το δίδαγμα επαληθεύτηκε πάλι στον πόλεμο του Κόλπου το 1991. Ο σχεδιαζόμενος πόλεμος του 2003 θα είναι, το λιγότερο, τόσο ακριβός, όσο ο τελευταίος. Αυτό θα σήμαινε, με σημερινές τιμές, περί τα 80 δισ. δολάρια. Απ' αυτά, η Γερμανία θα είχε να πληρώσει, σύμφωνα με την παλιά κλίμακα, περί τα 8 δισ. ευρώ. Σε κάθε περίπτωση, είναι καθαρό: Αν το Βερολίνο ταχθεί τώρα στο πλευρό της Ουάσιγκτον, ο Μπους απαντάει με την απαίτηση οικονομικής συμμετοχής. Αυτή, όμως, σύμφωνα με όλες τις εμπειρίες, δε θα φέρει σοδειά.

Αν, λοιπόν, γίνει πόλεμος - αυτό είναι το δίδαγμα που έβγαλαν ο Σρέντερ και ο Φίσερ από την αποτυχία του 1991 - τότε να γίνει όχι μόνο με χρήματα, αλλά και με άνδρες και υλικό. Λοιπόν, έχουν αποστείλει την Μπούντεσβερ σε όλα τα μέρη του κόσμου. Αυτό τον καιρό υπάρχει γερμανικός στρατός σε δέκα χώρες έξω από τα γερμανικά σύνορα. Ο ίδιος ο Σρέντερ δήλωσε στις αρχές Ιούλη ότι η Γερμανία μετά τις ΗΠΑ έχει στρατοπεδεύσει τους "δεύτερους σε αριθμό" στρατιώτες εκτός του εδάφους της - περισσότερους από τους Βρετανούς και τους Γάλλους. Αλλά τώρα υπάρχει ένα πρόβλημα. Η "Φραγκφούρτερ Ρουντσάου" (12.8.02) έγραψε: "Μπορεί γενικά να στηριχτεί άλλη μια χρησιμοποίηση της Μπούντεσβερ στο εξωτερικό;". Ο υπουργός Αμυνας Πέτερ Στρουκ (απάντησε): "Οχι, ούτε οικονομικά, ούτε από άποψη προσωπικού".

Η Τρίτη σκέψη, που βρίσκεται πίσω από τους ελιγμούς του τωρινού εκλογικού αγώνα σαν ορθολογιστικός πυρήνας του (προσωρινού) δισταγμού έχει περίπου την εξής κατεύθυνση: "Ναι, θέλουμε να συμμετάσχουμε, αλλά θέλουμε να έχουμε και κάποιο όφελος απ' αυτό. Αλλά αυτό μπορούμε να το πάρουμε μόνον αν επιτραπεί να συμπολεμήσουμε μπροστά. Αλλά γι' αυτό πρέπει να γίνουμε πρώτα στρατιωτικά ισχυρότεροι, από όσο είμαστε τώρα. Λοιπόν, αγαπητοί Αμις, έχετε κατανόηση παρακαλούμε, ότι αυτή τη φορά είμαστε ακόμα λιγάκι επιφυλακτικοί. Επειδή έχουμε εκλογικό αγώνα, κάνουμε αυτό προς τα έξω ζήτημα αρχής. Θα έχετε κατανόηση και γι' αυτό". Ετσι εξηγούνται μερικά πράγματα... Αν οι Σρέντερ - Φίσερ σοβαρεύονται με το "Οχι τους στον πόλεμο κατά του Ιράκ", γιατί δεν αποσύρουν τα τανκς από το Κουβέιτ;.. Κάνει εντύπωση... ότι ο Στόιμπερ στο Πρίτσρεν (του Κοσσόβου) δήλωσε ότι το ζήτημα του Ιράκ πρέπει να αποφασιστεί αργότερα, αλλά σε κάθε περίπτωση οι Γερμανοί πρέπει να μείνουν στα Βαλκάνια περισσότερο χρόνο από αυτόν που είχε σχεδιαστεί.

Ο Στόιμπερ και ο Σρέντερ ακολουθούν την ίδια πορεία: Με τις ακόμα μέτριες δυνάμεις να εξασφαλίσουν αυτό που επιτεύχθηκε. Στο Ιράκ θα δούμε πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα. Να μη χάσουμε απερίσκεπτα και να κρατήσουμε ανοιχτές όλες τις επιλογές. Γι' αυτό και ο κύριος Κόλερ της "Φραγκφούρτερ Αλγκεμάινε Τσάιτουνγκ" καταλήγει σε ένα σχεδόν συμβιβαστικό συμπέρασμα: "Η Γερμανία πρέπει μόνη της... να καθορίσει και να ακολουθήσει τα συμφέροντά της. Αυτό μπορεί - μερικές φορές πρέπει - να οδηγήσει στο γεγονός ότι το Βερολίνο καταλήγει σε άλλα συμπεράσματα από την Ουάσιγκτον, επίσης και στο ζήτημα, αν είναι πιο επικίνδυνο να παραταχθούμε κατά του Σαντάμ ή να του επιτρέψουμε να συνεχίσει να κυβερνάει. Η έκταση της ζημιάς που μπορούσε να συνεπάγεται μια εσφαλμένη απάντηση, απαγορεύει σκέψη επιθυμιών και απερίσκεπτους καθορισμούς - προς κάθε κατεύθυνση".

Και ο Στρουκ, στη συνέντευξή του στη "Φραγκφούρτερ Ρουντσάου", εκφράστηκε σχεδόν το ίδιο, όταν προσδιόρισε το "γερμανικό δρόμο": "Είναι περιγραφή του γεγονότος ότι εθνικά είμαστε κυρίαρχοι - και ότι επίσης μπορούμε να αποφασίζουμε προς το εθνικό συμφέρον, για το πώς θα φερθούμε σε ορισμένες καταστάσεις. Δεν είμαστε κηδεμονευόμενοι των Ηνωμένων Πολιτειών"».

Πρόσφατα κατηγορήθηκαν ο πρόεδρος της Αριστερής Νεολαίας (της νεολαίας του Αριστερού Κόμματος) και ένα μέλος του Εθνικού Συμβουλίου της οργάνωσης πως βοήθησαν τρομοκρατική οργάνωση, επειδή, κατέθεσαν σε τραπεζικό λογαριασμό ένα συμβολικό ποσό για έναν προσφυγικό καταυλισμό που διαχειρίζεται το Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης. Υπενθυμίζουμε ότι τον περασμένο Ιούνη το Λαϊκό Μέτωπο συμπεριλήφθηκε στη λίστα τρομοκρατικών οργανώσεων της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Η ποινή φυλάκισης, σε περίπτωση που κατηγορηθούν, μπορεί να είναι από 2 έως 6 χρόνια.

Ο πρόεδρος της Αριστερής Νεολαίας, Αλί Εσμπάτι, μίλησε στο «Ρ» για το ζήτημα αυτό.

-- Θα θέλαμε κατ' αρχήν να μας πείτε πώς ξεκίνησε όλη αυτή η υπόθεση.

-- «Τον Ιούνη του 2002 κάποιες νέες οργανώσεις προστέθηκαν στην "τρομοκρατική λίστα" της ΕΕ - μια λίστα από πρόσωπα και οργανώσεις που έχουν υιοθετήσει οι υπουργοί Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ενωσης ως μια συμπλήρωση στην "κοινή άποψη" της ΕΕ για την τρομοκρατία, που υιοθετήθηκε το Δεκέμβρη του 2001. Ανάμεσα σ' αυτές τις οργανώσεις ήταν και οι Ενοπλες Επαναστατικές Δυνάμεις Κολομβίας - Λαϊκός Στρατός (FARC-EP) και το Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (PFLP).

Από την πλευρά μας, θέλαμε να διαμαρτυρηθούμε για την αυθαιρεσία αυτής της λίστας και τις σοβαρές απειλές που προκύπτουν για την εξάσκηση του νόμου και των βασικών πολιτικών δικαιωμάτων και ελευθεριών. Ετσι, αποφασίσαμε να προσφέρουμε ένα συμβολικό ποσό χρημάτων για την ενίσχυση της δουλιάς υποστήριξης παλαιστινιακού προσφυγικού καταυλισμού στο Λίβανο. Μεταφέραμε το ποσό σε λογαριασμό που είχε χρησιμοποιηθεί για αρκετά χρόνια από μια σουηδική οργάνωση αλληλεγγύης, την Emmaus Bjrk. Η οργάνωση με την οποία είχε συνεργαστεί η συγκεκριμένη σουηδική οργάνωση αλληλεγγύης ήταν το Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης.

Με αυτόν τον τρόπο θέλαμε να διαμαρτυρηθούμε ενάντια στο παράλογο γεγονός, πως αυτή η πράξη αλληλεγγύης, ξαφνικά θα μετατρεπόταν σε υποστήριξη της τρομοκρατίας! Οπότε, μεταφέραμε τα χρήματα και προχωρήσαμε και σε ανακοίνωση Τύπου. Το καινούριο σε όλη αυτή την υπόθεση είναι ότι έχουμε καλεστεί για ανάκριση από την αστυνομία, κάτι που θα γίνει την επόμενη βδομάδα. Εκτός από μένα, έχει κατηγορηθεί και ο Κρίστοφερ Χουσέτ, μέλος του εθνικού συμβουλίου, καθώς εμείς υπογράψαμε τα απαιτούμενα χαρτιά για τη μεταφορά χρημάτων».

-- Με ποιο πρόσχημα σας κατηγορούν;

-- «Μας κατηγορούν ότι παραβιάσαμε το νέο νόμο που έχει την αστεία ονομασία "ο νόμος των κυρώσεων για τη χρηματοδότηση αρκετά σοβαρής εγκληματικότητας σε ορισμένες υποθέσεις και τα λοιπά"! Αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι πως αυτός ο νόμος είναι απλώς μια επικύρωση μιας διακήρυξης του ΟΗΕ, του 1999. Δεν υπάρχει καμία αναφορά σε καμιά λίστα τρομοκρατικών οργανώσεων σ' αυτόν το νόμο. Ούτε αντίστροφα. Οπότε η δικαστική κατάσταση είναι ιδιαίτερα θολή. Θέλουμε να εξετάσουμε αυτόν το νόμο για να δούμε τι ακριβώς σημαίνει. Σ' αυτή τη διαδικασία είναι ιδιαίτερα φανερό ότι οι νόμοι επισπεύδονται μετά την 11 Σεπτέμβρη, και πως παρακινούνται πολιτικά».

-- Τι αντιδράσεις υπήρξαν στη χώρα σας;

-- «Λίγες είναι μέχρι στιγμής οι αντιδράσεις από άλλα κόμματα ή πολιτικές νεολαιίστικες οργανώσεις. Οταν κάναμε τη μεταφορά των χρημάτων, δεχτήκαμε επίθεση από τη φιλελεύθερη νεολαιίστικη οργάνωση καθώς και από εκδότες πολλών δεξιών εφημερίδων. Αυτές οι επιθέσεις έχουν συνεχιστεί. Ωστόσο, έχουν υπάρξει κάποιες αυθόρμητες φωνές υποστήριξης, ιδιαίτερα ανάμεσα σε ομάδες μεταναστών. Υπάρχει ήδη μια έκκληση από κάποιους διανοούμενους και φίλους της παλαιστινιακής υπόθεσης. Την ερχόμενη εβδομάδα θα εξετάσουμε τι μπορούμε να κάνουμε, ώστε αυτή η έκκληση να ενισχυθεί περισσότερο και να γίνει ακόμα πιο γνωστή».