ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 9 Νοέμβρη 1997
Σελ. /47
ΕΡΓΑΤΙΚΑ
Βιβλίο

Λαϊκή ποιητική παράδοση

- "Το βουλευτή θα συγχαρώ και θα του κάμω σχήμα/ πάντα με δόξα να πατεί, μες της Βουλής το βήμα".- "Το είπες και με πρόλαβε, η ευγενής ψυχή σου, / μ' όλη την ειλικρίνεια του δίνεις την ευχή σου; ". - "Να του δοθεί αξίωμα, ακόμα πιο μεγάλο, / και κλώνους από την καρδιά, να σπα των αντιπάλων".Μη φοβάσαι καλέ μας αναγνώστη. Οι διαλογικά στιχουργημένες ευχές δεν είναι για σημερινό βουλευτή του κοινοβουλευτικού κατεστημένου. Είναι για τον Σιφνιό ποιητή Αριστομένη Προβελέγγιο,που εκλέχτηκε βουλευτής Κυκλάδων το 1900 και έγιναν, σε γλέντι στο Πάνω Πεταλιό της Σίφνου το 1901, από δυο μεγάλους λαϊκούς ποιητές της Σίφνου. Την κορυφαία λαϊκή ποιήτρια Καλλίτσα Τριανταφύλλου - Χρύσου,που ενώ ήταν αγράμματη (σχολείο πήγε σε προχωρημένη ηλικία) δημιούργησε υπέροχα κάλαντα, αποκριάτικα τραγούδια και διαλόγους και τον δικηγόρο Αντώνη Δεκαβάλλα.Σ' εκείνο το εκτενές στιχουργικό γλεντοκόπι, που τ' άνοιξε και το 'κλεισε η απαράμιλλη Καλλίτσα, συμμετείχαν κι άλλοι λαϊκοί ποιητές (Καραβάς, Γαγιώτος, Χρυσοφός, Ζαμπέλης, Κωστάκης).

Τα προτασσόμενα στιχάκια και τα ονόματα των ποιητών - ελάχιστα παραθέτουμε από την πληθώρα των λαϊκών ποιητών του νησιού αυτού - τα αντλούμε από το πολύτιμο για την ελληνική λαϊκή γραμματεία και τη λαογραφία μας και δίκαια βραβευμένο από την Ακαδημία Αθηνών βιβλίο του Νίκου Γ. Σταφυλοπάτη "Τα λαϊκά τραγούδια και τα κάλαντα της Σίφνου (1829 - 1980) " (533 σελίδες, εκδόσεις "Ελληνικά Γράμματα"). Πρόκειται για εξαιρετική, πρωτότυπη στο είδος και στο περιεχόμενό της μελέτη, η οποία πλαισιώνεται με τεράστια συλλογή στιχουργημάτων (αποκριάτικων τραγουδιών, καλάντων κλπ.), η οποία διασώζει τον πλούτο της λαϊκής ποιητικής παράδοσης του νησιού. Παράδοση, που έχει τις ρίζες της στην κρητική παράδοση, αλλά που διακρίθηκε "διά τη δεξιότητα περί την αυτοσχέδιον στιχουργίαν", όπως έγραφε ο Νικόλαος Πολίτης και η οποία εκτός από το τοπικό περιεχόμενό της (για την κοινωνία, τη ζωή, τα γεγονότα, τους ανθρώπους του νησιού, τις χαρές και πίκρες τους, τους έρωτες και τους γάμους τους, τα προσόντα και τα κουσούρια τους), καταπιάνεται και με πανελλήνια, εθνικά γεγονότα και θέματα. Λ. χ. με την κατάσταση και το κλίμα της μετεπαναστατικής Ελλάδας, τη γερμανική κατοχή κλπ. Το βιβλίο συνοδεύεται με βιογραφικά, φωτογραφίες και παλιά σκίτσα του Σιφνιού Σταμάτη Πολενάκη.

Αρ. ΕΛΛΗΝΟΥΔΗ

Τα κοντά πόδια της δημαγωγίας

Είναι αλήθεια ότι η αιφνιδιαστική κίνηση της αποχώρησης των βουλευτών της ΝΔ από την κατ' άρθρο συζήτηση για τον "Καποδίστρια" δεν "εναρμονίζεται" με τη γενικότερη αντιπολιτευτική τακτική του κόμματος, της συναίνεσης, της στήριξης και ενθάρρυνσης της κυβέρνησης στη λήψη αντιλαϊκών μέτρων. Επίσης είναι αλήθεια ότι ειδικά απέναντι στον "Καποδίστρια" η ηγεσία της ΝΔ επιχείρησε να σπεκουλάρει, προσδοκώντας να εξαργυρώσει τη σκληρή φραστικά αντιπολιτευτική στάση στις δημοτικές εκλογές, παρότι επί της ουσίας των αντιλαϊκών επιδιώξεων δεν πρόβαλε καμία ουσιαστική διαφωνία. Οσο για τη δημαγωγική υπόσχεση ότι η κυβέρνηση της ΝΔ "θα καταργήσει και θα αλλάξει" τον "Καποδίστρια", ο Κ. Καραμανλής, το προηγούμενο Σάββατο στην Πάτρα είχε ξεκαθαρίσει ότι δεν πρόκειται να γίνει καμία αλλαγή εκεί όπου οι κάτοικοι αποδέχονται τις διατάξεις του!

Είναι ολοφάνερο ότι η τακτική της ΝΔ είναι διάτρητη και δεν πείθει κανέναν η εναγώνια προσπάθειά της να πείσει ότι παίρνει υπόψη της τα λαϊκά συμφέροντα. Πολύ περισσότερο όταν ο "Καποδίστριας" είναι ένα εργαλείο για την επιβολή μιας αντιλαϊκής πολιτικής που ένθερμα προωθεί η ηγεσία της ΝΔ.

Ενδιαφέρουσες... απορίες

Ενδιαφέρον, αλλά και απορίες προκαλεί το ψήφισμα της γενικής συνέλευσης των εργαζομένων στο ΕΛΚΕΠΑ, που δόθηκε στη δημοσιότητα προχτές.

Ενδιαφέρον, γιατί ακόμα ένας Σύλλογος Εργαζομένων, σ' έναν Οργανισμό, που οδηγείται στην κατάργηση, δείχνει ότι ενδιαφέρεται ουσιαστικά για το έργο που προσφέρεται από αυτόν και διατυπώνει τη διαφωνία του, έστω και με την μεθόδευση της κατάργησής του.

Απορία, επειδή αν και η προωθούμενη κατάργηση του ΕΛΚΕΠΑ και η ενσωμάτωσή του στο Κέντρο Προγραμματισμού και Ερευνών (ΚΕΠΕ) αποτελεί απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, το ψήφισμα όχι μόνο "βγάζει λάδι" την κυβέρνηση, αλλά εμφανίζει σαν αιτία της κυβερνητικής απόφασης "σκοπιμότητες (του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας) που εξυπηρετούν διαπλεκόμενα συμφέροντα και μόνο... ".

Εμείς, δε λέμε, καλό, πολύ καλό το ενδιαφέρον τους για την τύχη του ΕΛΚΕΠΑ. Μήπως, όμως, το μέλλον του Οργανισμού έχει μικρότερη σημασία, μπροστά στο πρόβλημα που μπορεί να δημιουργηθεί για το αύριο όλων μας, αν πράγματι υπάρχουν "γνωστοί - άγνωστοι" (όπως λένε) που λειτουργούν στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας ως μεσάζοντες διαπλεκόμενων συμφερόντων και υπαγορεύουν τις αποφάσεις που παίρνει το Υπουργικό Συμβούλιο; Μήπως η δική τους συνεισφορά θα ήταν σημαντικότερη, αν -μαζί με τα θέματα που αφορούν το ΕΛΚΕΠΑ- φώτιζαν τους εργαζόμενους περισσότερο για τα καταγγελλόμενα από τους ίδιους, περί του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας;

Εν μέθη

Ο πιωμένος

στο τιμόνι,

ακριβά

θα την πληρώνει,

διακοσάρι

το "κουστούμι"

για μεθύσι

από ρούμι

και για ζάλη

από μπίρες

η "καμπάνα"

δύο λίρες!

Συμφωνούμε,

αλλά, όμως

γενικός να 'ναι

ο νόμος,

να ελέγχονται

για ζάλη

κι οι ταγοί μας

οι μεγάλοι

που μας τρέχουν

προς τη Δύση,

τύφλα όλοι

στο μεθύσι!

Ο οίστρος

Αποθέωση του εμπαιγμού

Τα μεγέθη του κρατικού προϋπολογισμού, για το 1998, έχουν πλέον οριστικοποιηθεί. Ηδη, ο κρατικός προϋπολογισμός βρίσκεται στο στάδιο της εκτύπωσής του, αφού στα μέσα της βδομάδας, πρόκειται να κατατεθεί στη βουλή και, βέβαια, να δοθεί και στη δημοσιότητα.

Επόμενα, έχουν οριστικοποιηθεί -απο πλευράς κυβέρνησης- και τα σχετικά με το κυβερνητικό οικονομικό πρόγραμμα, για το επόμενο έτος και πιο συγκεκριμένα, η εισοδηματική πολιτική, τα ποσοστά και τα ποσά ...αύξησης, που θα δοθούν στους μισθούς και τις συντάξεις των εργαζόμενων και των συνταξιούχων του δημοσίου, τα φορολογικά έσοδα και τα νέα βάρη, κλπ, κλπ.

Και εύλογα, τίθεται το ερώτημα: Αφού η κυβέρνηση έχει πάρει τις οριστικές αποφάσεις της, για όλ' αυτά, προς τι ο λεγόμενος "κοινωνικός διάλογος"; Αποτελεί ή όχι, το γεγονός αυτό, μια πασιφανή και εξόφθαλμη αποκάλυψη του εμπαιγμού, που η κυβέρνηση, ο ΣΕΒ, οι κυβερνητικοί συνδικαλιστές και ορισμένοι ακόμη, το ονόμασαν διάλογο και το αναγόρευσαν, μάλιστα και σε θεσμό; Αποτελεί ή όχι το γεγονός αυτό, την πλέον αδιαμφισβήτητη απόδειξη, ότι μόνο με τον ενωμένο και συντονισμένο αγώνα τους μπορούν οι εργαζόμενοι, να αποκρούσουν την αποφασισμένη, ήδη, σκληροτερη λιτότητα και όλα όσα η κυβέρνηση και η ολιγαρχία απεργαζονται;

Το "φάντασμα" είναι εδώ

Το τέλος της ιστορίας και των ιδεολογιών ήταν και είναι ένα από τα πλέον αγαπημένα "θεωρήματα" των διάφορων απολογητών του καπιταλισμού, μετά τις δραματικές ανατροπές των σοσιαλιστικών καθεστώτων στην Ευρώπη. Και η σκοπιμότητά του, βέβαια, ήταν και είναι προφανής, όπως και οι στόχοι του.

Ελα, όμως, που η καθημερινή, παγκόσμια πραγματικότητα και οι εξελίξεις, τα συνεχώς οξυνόμενα κοινωνικά προβλήματα, οι εντεινόμενες και αξεπέραστες αντιφάσεις του ιμπεριαλισμού, αλλά και οι συνεχώς, ενισχυόμενοι αγώνες των εργαζόμενων, φαίνεται ότι τους έχουν... πείσει, πως δεν μπορούν να ξεμπερδεύουν με τέτοιες ταχυδακτυλουργίες από τον μαρξισμό και ό,τι σχετικό με την ταξική πάλη γενικότερα. Ισως, γι' αυτό, τα σχετικά φέτος, με την Οχτωβριανή Επανάσταση "αφιερώματα" των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, ήταν αρκετά πλουσιότερα σε όγκο από τις προηγούμενες χρονιές. Βέβαια, δεν ήταν μόνο σε όγκο πλουσιότερα. Η συκοφαντία, η διαστρέβλωση, η αλλοίωση του νοήματος και των μηνυμάτων του Οκτώβρη του 1917 και η ...πονηρή τακτική "μια στο καρφί και μια στο πέταλο", έδιναν και έπαιρναν.

Ετσι κι αλλιώς, όμως, το γεγονός αποτελεί μια αδιαμφισβήτητη απόδειξη, ότι όχι μόνο το τέλος της ιστορίας και των ιδεολογιών δεν έχει επέλθει, αλλά αντίθετα, το "φάντασμα" -για να θυμηθούμε λίγο και τον Μάρξ- είναι πάντα παρόν και πλανιέται, πλέον, πάνω απ' όλο τον κόσμο κι όχι μόνο πάνω από την Ευρώπη...

ΠΡΟΣΩΠΟ Ζιανγκ Ζεμίν

Ο Κινέζος Πρόεδρος ολοκλήρωσε την Τρίτη την "ιστορική" επίσκεψή του στις ΗΠΑ, με την πολιτική και οικονομική ελίτ των οποίων είχε συνομιλίες. Από τη δεκαετία του '70, όταν οι σινοαμερικανικές διμερείς σχέσεις χαρακτηρίζονταν από τη "διπλωματία του πινγκ - πονγκ" (επισκέψεις Κίσινγκερ, Νίξον και Φορντ - 1971, 1972, 1975 αντίστοιχα), με κατάληξη την ανταλλαγή πρέσβεων το 1979 (μετά την επίσκεψη Κάρτερ και την επιβεβαίωση της πολιτικής της "μιας Κίνας", πολλά άλλαξαν. Ο Κινέζος Πρόεδρος τελικά σύνηψε σειρά οικονομικών συμφωνιών με κορυφαίες αμερικανικές βιομηχανίες, για την αγορά αεροσκαφών, τη συνεργασία σε επίπεδο πυρηνικής τεχνολογίας κ.ο.κ.

Το γεγονός ότι η Κίνα μετασχηματίζεται σε υπολογίσιμη δύναμη, "διχάζει" τους διαμορφωτές πολιτικής στην Ουάσιγκτον. Υπάρχουν διάφορες προσεγγίσεις, εκ των οποίων η μία (με εκφραστή τον συνομιλητή του Ζεμίν, Πρόεδρο Μπιλ Κλίντον) ευαγγελίζεται "προσεταιρισμό" του... Δράκου, ενώ μια άλλη (με εκπροσώπους συνήθως ρεπουμπλικανούς πολιτικούς, αν κι ο Τζορτζ Μπους εξαιρέθηκε από τον κανόνα) θεωρεί την Κίνα επόμενο "μεγάλο αντίπαλο".

Στα τέλη της εβδομάδας, η δεύτερη πλευρά μίλησε. Το αμερικανικό Κονγκρέσο συζητά επιβολή κυρώσεων για τα "ανθρώπινα δικαιώματα" (χρήσιμο όπλο πίεσης), την απαγόρευση ταξιδιών στην Κίνα Αμερικανών διπλωματών και το αντίστροφο, συν την ακύρωση των επιτευχθεισών συμφωνιών. Ποια πλευρά θα επικρατήσει, θα το δούμε...

Μπ. Γ.

"Εκσυγχρονιστικό" ξεχαρβάλωμα

Εντύπωση όμως προκαλεί και κάτι ακόμα, από το ψήφισμα των εργαζομένων στο ΕΛΚΕΠΑ. Η τονισμένη διατύπωση ότι θέλουν να "καταστήσουν σαφές προς πάντες ότι συμφωνούν και συμπαραστέκονται στην προσπάθεια της κυβέρνησης για εξυγίανση του δημόσιου τομέα" και ότι λένε "ΝΑΙ στον εκσυγχρονισμό, ΟΧΙ στην αυθαιρεσία".

Πώς να κατανοήσει κανείς μια τέτοια προσέγγιση; Από τη σκοπιά που λέει ότι καλά κάνει η κυβέρνηση και διαλύει το δημόσιο τομέα στο σύνολό του - στη βάση της γνωστής λογικής "λιγότερο κράτος" - αρκεί να μη θίξει το ΕΛΚΕΠΑ; Οτι καλώς καταργούνται εκατοντάδες άλλοι Οργανισμοί, γιατί έτσι επιτελείται η εξυγίανση του δημοσίου, το οποίο θίγεται μόνο από τη διάλυση του συγκεκριμένου Οργανισμού;

Τα ερωτηματικά είναι περισσότερο ρητορικά. Εκείνο που φαίνεται πως δεν έχουν καθαρό στο ΕΛΚΕΠΑ - όπως προκύπτει και από το σχετικό σύνθημα - είναι ότι ο "εκσυγχρονισμός", που ευαγγελίζεται η κυβέρνηση, ταυτίζεται απόλυτα με το γενικό και αυθαίρετο ξεχαρβάλωμα και διάλυση του δημόσιου τομέα συνολικά! Είτε λόγος γίνεται για ΔΕΚΟ, είτε για την υγεία, την παιδεία, τον πολιτισμό, τον τουρισμό, είτε για το ΕΛΚΕΠΑ.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ