Τα αίτια του σκεπτικισμού είναι πολλά. Π. χ., στη Συμφωνία αναφέρεται ότι στόχος είναι η περιοχιακή συνεργασία, δεν περιέχονται, όμως, καθόλου λεπτομέρειες - σ' αντίθεση με τις επιθυμίες των Ούγγρων - σχετικά με το πώς θα επιτευχθεί ο παραπάνω στόχος. Στη Συμφωνία υπενθυμίζονται μεν τα ατομικά δικαιώματα όλων των κατοίκων, αναφορικά, όμως, με τον καθορισμό των συλλογικών δικαιωμάτων των μειονοτήτων ως τέτοιων, και οι δυο πλευρές κράτησαν τις αποστάσεις τους. Και η αναφορά στη σύσταση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σχετικά με τα δικαιώματα των μειονοτήτων σχολιάστηκε, πριν ακόμα από την υπογραφή της Συμφωνίας, από τον Πρόεδρο του Σλοβακικού Κοινοβουλίου Ιβάν Γκασπάροβιτς με τη λακωνική παρατήρηση: Τα δικαιώματα αυτά είναι, ούτως η άλλως, εγγυημένα στη χώρα εδώ και πολύ καιρό...

Στη γενική ατμόσφαιρα βαραίνει έντονα ο σκεπτικισμός που διακατέχει τους εκπροσώπους των 600.000 Ούγγρων που ζουν στη Σλοβακία, αν, τουλάχιστον, πιστέψουμε τις διαπιστώσεις που έγιναν στα πλαίσια των εργασιών του Συνεδρίου του κομματικού τους συνασπισμού "Συμβίωση". Το συνέδριο της "Συμβίωσης" εξέδωσε ανακοίνωση, στην οποία οι Ούγγροι της Σλοβακίας επισημαίνουν ιδιαίτερα ότι από τη Συμφωνία απουσιάζει κάθε μηχανισμός ελέγχου. Επιπρόσθετα, η κυβέρνηση της Σλοβακίας δε δεσμεύεται να κατοχυρώσει τα συμφωνηθέντα, στα πλαίσια της εθνικής της νομοθεσίας. Ο πρόεδρος της "Συμβίωσης" Μίκλος Ντούραϊ χαρακτήρισε τη Συμφωνία μόνο ως αφετηρία για μια επικείμενη διεύρυνση των δικαιωμάτων των μειονοτήτων.

Η τελευταία αυτή τοποθέτηση φέρνει τον πρόεδρο της "Συμβίωσης" σε αντίθεση με τη γραμμή της ουγγρικής κυβέρνησης, η οποία πανηγυρίζει για την υπογραφή της Συμφωνίας "με το βλέμμα της στραμμένο προς τη Δύση... ". Ο Λάσλο Λάμποτι, υφυπουργός αρμόδιος για τα θέματα των Ούγγρων που ζουν στο εξωτερικό, υπενθύμισε τον τελεσιγραφικό χαρακτήρα της Συμφωνίας και μίλησε για ένα "μάξιμουμ συμβιβασμό", ενώ, στη στάση της ουγγρικής μειονότητας, διαπιστώνει ένα μάλλον δευτερεύοντα αναλφαβητισμό: "Θα πρέπει, κάποτε, να διαβάσουν τη Συμφωνία", δήλωνε στη γνωστή γερμανική σοσιαλιστική εφημερίδα "Νόιες Ντόιτσλαντ", κάνοντας σαφές ότι υπολογίζει πολύ στην αξιοπιστία του εταίρου που υπέγραψε τη Συμφωνία, του Σλοβάκου πρωθυπουργού Βλαντιμίρ Μέτσιαρ.

Ακριβώς, όμως, σ' αυτό δεν έχει εμπιστοσύνη η μειονότητα. Επιπλέον, η σλοβακική πλευρά, μετά την υπογραφή της Συμφωνίας, πρόσθεσε ρήτρα, με βάση την οποία το κατοχυρωμένο από τη Συμφωνία δικαίωμα της αυτοδιοίκησης ερμηνεύεται κατά το δοκούν. Για την ενδιαφερόμενη μειονότητα αυτό είναι "αδιαπραγμάτευτο". Ωστόσο, η διπλωματική διάλεκτος της Βουδαπέστης δε βλέπει παρά μια "ασυνήθιστη ενέργεια".

Αλλά και η Δύση δεν πέρασε άθικτη από το συνέδριο της "Συμβίωσης": Εκφράστηκε η άποψη ότι ακριβώς η Γαλλία, η οποία αντιτίθεται στα συλλογικά δικαιώματα των μειονοτήτων στη δική της χώρα, είναι εκείνη που δε θα είχε το δικαίωμα να πιέζει για συμφωνία. Εδώ υπάρχει πάλι απόκλιση από τις απόψεις της επίσημης Ουγγαρίας: Ο Λάσλο Λάμποντι χαρακτήρισε τη δέσμευση της Δύσης ως "υγιή πίεση".

Υπέρ μιας άλλης συμμετοχής των κρατών - μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης σχετικά με τη διαδικασία σταθεροποίησης της υπόθεσης των μειονοτήτων, τάχθηκε, στο μεταξύ, ο αντιπρόεδρος της Ομοσπονδιακής Ενωσης Ευρωπαϊκών Λαϊκών Ομάδων Γιόζεφ φον Κόμλοσι. Αυτός απαιτεί την ίδρυση μιας Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η οποία θα επιβλέπει την ακριβή τήρηση των όρων της Συμφωνίας.

Το ότι, παρά την επίσημη διαβεβαίωση για την τήρηση της Συμφωνίας, ούτε η ουγγρική κυβέρνηση είναι, στην πραγματικότητα, πεπεισμένη για το χαρακτήρα των συμφωνηθέντων σαν ορόσημο το αφήνει να διαφανεί και ο Λάσλο Λάμποντι: "Σύμφωνα με τη διπλωματική παράδοση, ο Γκιούλα Χορν με τον Βλαντιμίρ Μέτσιαρ θα έπρεπε να συνυπογράψουν τη Συμφωνία σε μια συνοριακή πόλη. Ο Χορν, όμως, αποδέχτηκε την πρόταση του πρωθυπουργού Μέτσιαρ και ταξίδεψε στην Μπρατισλάβα. Ετσι, η συμβολική αυτή χειραψία συνεχίζεται επίσης και στη Συμφωνία".

Ν.

Ενα χρόνο σχεδόν μετά το τέλος του εμφυλίου πολέμου στην Υεμένη, η κατάσταση στη χώρα αρχίζει και πάλι να οξύνεται... Πολιτικοί κύκλοι, που ζουν εξόριστοι στο εξωτερικό δήλωναν ότι, πριν λίγες μέρες, 20.000 περίπου κάτοικοι στην πρωτεύουσα Αντεν, πραγματοποίησαν μαχητική διαδήλωση ενάντια στο σημερινό κυβερνητικό καθεστώς. Βασικά αίτια των διαμαρτυριών αυτών ήταν η ακρίβεια στα βασικά καταναλωτικά αγαθά, η ραγδαία πτώση της αξίας του χρήματος, καθώς και μια όλο και μεγαλύτερη διάδοση της διαφθοράς.

Η κυβέρνηση, πάντα κατά τους ίδιους κύκλους, χρησιμοποίησε τις "Κεντρικές Δυνάμεις Ασφαλείας" ενάντια στους διαδηλωτές, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν τουλάχιστον τρεις άνθρωποι, ενώ τυλίχτηκαν στις φλόγες πολλοί σταθμοί βενζίνης. Ως απάντηση στις επιθέσεις αυτές των δυνάμεων ασφαλείας πραγματοποιήθηκαν αγωνιστικές διαδηλώσεις και σ' άλλες πόλεις της Υεμένης, πράγμα που επιβεβαιώθηκε και από τους ραδιοφωνικούς σταθμούς του Κουβέιτ και του Ντουμπάι.

Οπως δήλωσε το ηγετικό στέλεχος της αντιπολίτευσης, Αχμάντ Ζαέντ, που ζει στη Γερμανία, οι διαδηλώσεις αυτές οργανώθηκαν από τη "Δημοκρατική Δράση". Αυτή αποτελεί την πτέρυγα του εσωτερικού του "Εθνικού Μετώπου της Αντιπολίτευσης", που ιδρύθηκε το 1994, και στο οποίο συμμετέχει και το Υεμενικό Σοσιαλιστικό Κόμμα, που πριν ήταν το κυβερνητικό κόμμα της Νότιας Υεμένης, το κόμμα "Ραμπέτα", φιλελεύθερου προσανατολισμού, καθώς και άλλες μικρότερες ομάδες. Στόχος του Μετώπου αυτού, του οποίου αρχηγός είναι ο πρόεδρος του Κόμματος "Ραμπέτα" και έχει την έδρα του στο Κάιρο, είναι η αντικατάσταση του σημερινού κυβερνητικού καθεστώτος με "ειρηνικά μέσα", η εγκαθίδρυση ενός πολυκομματικού συστήματος, καθώς και η δημιουργία δομών οικονομίας της αγοράς "με κοινωνικό έλεγχο".

Σύμφωνα με δηλώσεις του εκπροσώπου του κόμματος "Ραμπέτα" στη Γερμανία Λάουτ Ζαέντ, ο πληθυσμός υποφέρει, πριν απ' όλα, από την κάθετη πτώση της αγοραστικής ικανότητας. Χαρακτηριστικό, από την άποψη αυτή, είναι το γεγονός ότι ένα σακί σιτηρά κοστίζει τρεις μισθούς ενός δημόσιου υπαλλήλου. Και η συντριπτική πλειοψηφία του λαού της Υεμένης αναρωτιέται: "Πώς θα θρέψουμε τα παιδιά μας;".

Ο αρχηγός του κράτους Σαλέχ, μετά την ένωση Βόρειας και Νότιας Υεμένης το 1990, είχε διατάξει το σταμάτημα των πολιτικών μεταρρυθμίσεων, γεγονός που είχε ως άμεσο αποτέλεσμα το ξέσπασμα του εμφύλιου πολέμου. Και, όπως χαρακτηριστικά υπογραμμίζεται, από την αρχή ακόμα αυτού του χρόνου η αναδιοργανωμένη αντιπολίτευση της Υεμένης υπόκειται σε σκληρές διώξεις. Εκατοντάδες είναι εκείνοι οι πολιτικοί αντίπαλοι του σημερινού καθεστώτος που έχουν συλληφθεί. Το γεγονός αυτό είχε ήδη επιβεβαιωθεί από τη Διεθνή Αμνηστία το καλοκαίρι του τελευταίου χρόνου, σε έκθεση όπου γίνεται λόγος για "σωρεία κακοποιήσεων και βασανιστηρίων" πολιτικών αντιπάλων. Η πιο νέα μέθοδος που χρησιμοποιείται τώρα είναι η κατάσχεση περιουσιών ηγετικών πολιτικών προσωπικοτήτων της αντιπολίτευσης.

Τέλος, όπως τονίζει ο Λάουτ Ζαέντ, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θεωρούν την κατάφωρη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μόνο σαν μια εσωτερική υπόθεση της Υεμένης. Ετσι, λοιπόν, αυτές ισχυροποιούν το κυβερνητικό καθεστώς της χώρας με πιστώσεις και όπλα, ενώ τανκς, πυροβόλα όπλα και πυρομαχικά χορηγούν, πριν απ' όλα, η Πολωνία και η Ουκρανία. Αναφορικά δε με το εξωτερικό χρέος, που έχει σήμερα η Υεμένη, αυτό ανέρχεται αυτή τη στιγμή σε 7.000.000.000 δολάρια, ποσό ίσο με το Ακαθάριστο Κοινωνικό Προϊόν του 1991. "Αυτό θα ήταν δυνατόν να ξεπληρωθεί μόνο από τις ερχόμενες γενεές...".

Ν. Η. - Η.