Ενα μικρό «δωράκι», που αγγίζει τα 2 εκατ. ευρώ (πάνω από 600 εκατ. δραχμές) έκανε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ στον όμιλο της Alpha Bank του Γ. Κωστόπουλου, και όχι μόνο. Ετσι, τη στιγμή που τα λαϊκά εισοδήματα της χώρας ξεζουμίζονται από την οικονομική πολιτική, το μεγάλο κεφάλαιο απολαμβάνει τα ειδικά προνόμια και τις φοροελαφρύνσεις που θεσμοθέτησε για λογαριασμό του η κυβέρνηση Σημίτη. Πρόκειται για τα κίνητρα συγχωνεύσεων (για τα οποία και η ηγεσία της ΝΔ τηρεί σιγήν ιχθύος) τα οποία αφορούν και τη «συγχώνευση» ανάμεσα σε συνδεδεμένες επιχειρήσεις, που ανήκουν στον ίδιο επιχειρηματικό όμιλο. Τις διατάξεις και τα ολάνοιχτα «παράθυρα» του σχετικού νόμου, που ψήφισαν οι κυβερνώντες - υποστηρίζοντας πως έτσι κάνουν... «δικαιότερη την κατανομή των φορολογικών βαρών» - αξιοποίησαν ήδη πολλές τράπεζες από πέρσι.

Σειρά έχει τώρα και η Alpha Bank (όμιλος Κωστόπουλου) που ανακοίνωσε χτες τη «συγχώνευση» της τράπεζας με τη θυγατρική εταιρία «Alpha Επενδύσεων», ομολογώντας δημόσια πως με την κίνηση αυτή θα έχει σημαντικά οικονομικά (φορολογικά) οφέλη. Στην επίσημη ανακοίνωση της τράπεζας, αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι η «συγχώνευση» (σ.σ. της «μαμάς» με τη θυγατρική εταιρία), θα «μειώσει το φορολογικό συντελεστή εισοδήματος της τράπεζας για τις χρήσεις 2003 και 2004 κατά περίπου 5 ποσοστιαίες μονάδες, όπως προβλέπει η νομοθεσία περί κινήτρων συγχωνεύσεων».

Επειδή, ίσως, οι «5 ποσοστιαίες μονάδες», δε λένε τίποτε στον απλό κοσμάκη, η διοίκηση της τράπεζας δε διστάζει να αποκαλύψει και σε απόλυτα ποσά το φορολογικό όφελος που θα έχει με την κίνηση αυτή. Από την ανακοίνωση προκύπτει ότι ο μποναμάς («εξοικονόμηση» τον χαρακτηρίζουν) της κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ φτάνει τα 1,8 εκατ. ευρώ (πάνω από 610 εκατ. δραχμές), «λόγω μη καταβολής φόρου συγκεντρώσεως κεφαλαίου, καθώς η "Alpha Επενδύσεων" δε θα χρειαστεί να κεφαλαιοποιήσει το αποθεματικό από έκδοση μετοχών υπέρ το άρτιο για να καλύψει συσσωρευμένες ζημιές»!

Είναι γνωστό ότι και οι εσωτερικές συγχωνεύσεις οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια (και αυτός είναι ένας επιπλέον λόγος που γίνονται) σε απολύσεις εργαζομένων, γεγονός που σημαίνει μείωση του κόστους για τους τραπεζίτες. Με δύο λόγια στο βωμό της «ανταγωνιστικότητας» του μεγάλου κεφαλαίου θυσιάζονται ακόμη και θέσεις εργασίας. Οπως προκύπτει από τις ανακοινώσεις των οικονομικών υπουργών οι τράπεζες για τα εισοδήματα του 2002 θα έχουν και μεγάλες επιστροφές φόρου. Η μειωμένη φορολόγησή τους οφείλεται στα διάφορα μέτρα που νομοθέτησε η κυβέρνηση, μεταξύ αυτών και τα κίνητρα για συγχωνεύσεις.

Με όπλο το πρόγραμμα εκποίησης της δημόσιας περιουσίας, η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ επιχειρεί αναστροφή του αρνητικού γι' αυτήν κλίματος, με στόχο βέβαια να πείσει τους εκπροσώπους των επιχειρηματιών, για τις ικανότητές της να προωθεί και να εξυπηρετεί τα συμφέροντά τους. Μετά την ιδιωτικοποίηση των ΕΛΠΕ, χθες, το υπουργείο Οικονομίας, ανακοίνωσε και την ...«εμβάθυνση» της ιδιωτικοποίησης στον Οργανισμό Προγνωστικών Αγώνων Ποδοσφαίρου (ΟΠΑΠ), με την παραχώρηση σε ιδιώτες και νέου μεγάλου πακέτου μετοχών του Οργανισμού, που σήμερα βρίσκεται στα χέρια του ελληνικού Δημοσίου και της εταιρίας «Ελληνικά Χρηματιστήρια ΑΕ» (ΕΧΑΕ). Το ενδιαφέρον της κυβέρνησης εστιάζεται, ένα σημαντικό μέρος των προς εκποίηση μετοχών να περάσει στα χέρια ξένων θεσμικών...

Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά στον ΟΠΑΠ, από τη σχετική ανακοίνωση του υπουργείου, προκύπτει ότι το νέο πακέτο μετοχών του Οργανισμού που θα εκποιηθεί σε ιδιώτες θα μπορεί να φτάσει έως και το 24,61% του υφιστάμενου μετοχικού κεφαλαίου και θα γίνει με συνδυασμένη προσφορά σε επενδυτές του εσωτερικού και του εξωτερικού. Η συνδυασμένη προσφορά θα συνίσταται σε δημόσια εγγραφή στην Ελλάδα, στην οποία θα μπορούν να συμμετάσχουν ιδιώτες και οι λεγόμενοι θεσμικοί επενδυτές (ασφαλιστικά ταμεία), ενώ για τους ξένους προβλέπεται η διαδικασία της ιδιωτικής τοποθέτησης (προσφορές για μεγάλα πακέτα μετοχών μέσω «κλειστού βιβλίου»). Η ευνοϊκή μεταχείριση, που επιφυλάσσει η κυβέρνηση για τους ξένους, προδίδει τις προθέσεις της να βάλει στο παιγνίδι του τζόγου και νέα κεφάλαια από το εξωτερικό. Οι σχετικές διαδικασίες αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί έως τα μέσα του ερχόμενου Ιούλη.

Οσον αφορά την πώληση πακέτου μετοχών της ΕΧΑΕ, το θέμα συζητήθηκε χτες σε συνάντηση εκπροσώπων του υπουργείου Οικονομίας, 7 τραπεζών και του προέδρου του Χρηματιστηρίου της Αθήνας (ΧΑΑ). Στη συνάντηση αυτή, συμφωνήθηκε μέχρι το τέλος του Ιούλη, να περάσει στα χέρια των τραπεζών και το υπόλοιπο 33% των μετοχών του ΧΑΑ που σήμερα κατέχει το ελληνικό Δημόσιο.

Ευκαιρία για επέκταση της τοκογλυφικής πολιτικής σε βάρος των λαϊκών στρωμάτων δίνει η χτεσινή απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, που προχώρησε σε μείωση του βασικού επιτοκίου του ευρώ κατά 50 εκατοστά της μονάδας (από 2,5 σε 2%). Οι «αναπροσαρμογές» αναμένεται να ξεκινήσουν ενδεχομένως από σήμερα και θα ολοκληρωθούν την επόμενη βδομάδα.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες, θα υπάρξει νέα περικοπή στα υψηλότερα κλιμάκια για καταθέσεις ταμιευτηρίου (τα χαμηλά κλιμάκια έτσι κι αλλιώς είναι ήδη άτοκα). Από κει και πέρα, αναμένεται να προχωρήσουν σε επιλεκτικές μειώσεις στα επιτόκια των δανείων με έμφαση στα νέα στεγαστικά (αυτά που θα συναφθούν στο εξής) σταθερού επιτοκίου, με στόχο την απόσπαση μεριδίων αγοράς. Μέχρι χτες το βράδυ, η μόνη τράπεζα στην Ελλάδα που αντέδρασε ήταν η HSBC που προχώρησε στη μείωση του στεγαστικού κυμαινόμενου σε 3,90 από 4,20%.