ΤΖΑΚΑΡΤΑ. -

Εκατόμβη νεκρών. Φοιτητικές διαμαρτυρίες και κινητοποιήσεις στα μεγαλύτερα πανεπιστήμια της Ινδονησίας. Λεηλασίες και πυρπολισμοί εκατοντάδων κτιρίων. Εσπευσμένες αναχωρήσεις αλλοδαπών. Σύγχυση και πανικός στα αστικά κέντρα μιας νησιωτικής χώρας 200.000.000 ανθρώπων που εδώ και μήνες ζει υπό τις επιταγές του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, της μονόπλευρης λιτότητας, της φτώχειας, του καταπιεστικού, όσο και διεφθαρμένου, καθεστώτος της 32χρονης κυβέρνησης Σουχάρτο. Μόνο από τα παραπάνω, γίνονται φανερές οι ανεξέλεγκτες διαστάσεις της κρίσης που εκδηλώνεται σήμερα στην Ινδονησία. Μόνον που είναι δύσκολο να αξιολογήσει κανείς την τρέχουσα κατάσταση, καθώς είναι αμφίβολο εάν η ταυτότητά της προσλαμβάνει χαρακτηριστικά πολιτικής κρίσης, λαϊκής εξέγερσης, ή ταραχών. Ετσι, δε θα ήταν υπερβολικό να εκτιμήσει κανείς πως οι σημερινές εξελίξεις στην τέταρτη πολυπληθέστερη χώρα του κόσμου έχουν "λίγο απ' όλα", αλλά τίποτε εξ αυτών σε ικανό "βαθμό", ώστε να οδηγήσουν στην ουσιαστική ανατροπή και τελική βελτίωση - για τις μεγάλες μάζες πληθυσμού - του τρέχοντος στάτους κβο...

Και αυτό, γιατί οι λεηλασίες καταστημάτων, επαύλεων, εταιριών ή σούπερ μάρκετ, από μερικές εκατοντάδες άτομα σε μια χώρα 200.000.000, δεν μπορούσαν σήμερα έτσι απλά να χαρακτηριστούν "λαϊκή εξέγερση". Απ' την άλλη το αίτημα των χιλιάδων Ινδονήσιων φοιτητών για την προώθηση πολιτικών μεταρρυθμίσεων διαδίδεται και αναπαράγεται "μηχανικά" από το ένα στόμα στο άλλο, δίχως συνειδητοποιημένη αντιπολίτευση και χωρίς κανείς να γνωρίζει τι ακριβώς κρύβεται πίσω από το αίτημα "των δημοκρατικών αλλαγών". Ολοι φαίνεται να ζητούν αλλαγές, αλλά ελάχιστοι φαίνεται να γνωρίζουν την απάντηση σ' αυτό το ερώτημα.

Απ' την άλλη πολλοί Ινδονήσιοι δημοσιογράφοι, πολιτικοί αναλυτές, ακαδημαϊκοί ή πολιτικοί της αντιπολίτευσης θεωρούν δεδομένη την πτώση του 76χρονου δικτάτορα Σουχάρτο και της κυβέρνησής του χωρίς, εντούτοις, να είναι σε θέση να γνωρίζουν το πότε ή πώς θα δρομολογηθεί αυτή η εξέλιξη αλλά ούτε και πού ακριβώς θα οδηγήσει αυτή ("International Herald Tribune", 15.5.98)... Οι περισσότεροι απ' αυτούς θέτουν ανοιχτά, πλέον, σε αμφισβήτηση τη νομιμότητα της κυβέρνησης Σουχάρτο που έχει στα χέρια της την εξουσία επί 32 ολόκληρα χρόνια.

Η χαριστική βολή σ' αυτό το καθεστώς φαίνεται μάλιστα πως δόθηκε με τη μορφή της οικονομικής κρίσης των τελευταίων μηνών, οπότε φάνηκε πως ούτε το δάνειο των 43 δισ. δολαρίων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, αλλά ούτε και τα στυγνά μέτρα λιτότητας κατάφεραν να θέσουν την κατάσταση υπό στοιχειώδη έλεγχο. Και αυτό γιατί έγινε ξεκάθαρο το γεγονός πως η νέα τάξη αναρχίας στη στρατοκρατούμενη Ινδονησία στηρίχτηκε σ' αυτές τις πολιτικές, οι οποίες εν ολίγοις συνίστανται σε αντιλαϊκά μέτρα λιτότητας, χιλιάδες απολύσεις, διογκούμενη στρατιά ανέργων και στη μετατροπή των ήδη φτωχών σε φτωχότερους...

Τι μπορεί, λοιπόν, κανείς να αναμένει μετά από όλα αυτά; Οι "χαοτικές" αναλύσεις μεγάλης μερίδας του ξένου Τύπου δε σηματοδοτούν απαραίτητα το τέλος της ιστορίας... ή της δημοκρατίας στην Ινδονησία. Μόνον, που πολλές από τις μέλλουσες εξελίξεις φαίνεται δυστυχώς πως είναι συνυφασμένες ή διαπλέκονται με τις αποφάσεις, που λαμβάνονται σε ξένα κέντρα εξουσίας. Η 32χρονη χούντα του Σουχάρτο θα ήταν αδύνατον να σταθεί χωρίς την ενεργή ή ένοχα σιωπηλή στρατιωτική ή οικονομική συμπαράσταση των ΗΠΑ, της Αυστραλίας, της Ιαπωνίας.

Οι στενές επαφές των Ενόπλων Δυνάμεων της Ινδονησίας με το Αμερικανικό Πεντάγωνο είναι κοινό μυστικό, αφού, παρά τις απαγορευτικές αποφάσεις της αμερικανικής γερουσίας για την παροχή στρατιωτικής βοήθειας στην Τζακάρτα, υψηλόβαθμοι Αμερικανοί αξιωματούχοι εκπαιδεύουν εδώ και χρόνια τη στρατιωτική ελίτ της Ινδονησίας, δαπανώντας - μόνον για το πρώτο τετράμηνο του τρέχοντος έτους - το "ευτελές" ποσό των 3,5 εκατομμυρίων δολαρίων! ("Washington Post", 15.5.98)

Απ' την άλλη, το δάνειο των 43 δισ. δολαρίων δε θα δινόταν ποτέ χωρίς τη συγκατάθεση πολλών απ' τις παραπάνω χώρες, εφόσον δεν εξασφαλιζόταν μία σειρά ειδικών "όρων" όπως: η "απελευθέρωση" της ινδονησιακής βιομηχανίας από την οικογενειοκρατία ή ευνοιοκρατία Σουχάρτο και η παράδοσή της άνευ όρων στις μεγάλες πολυεθνικές, η άλωση και τελική καταστρατήγηση νευραλγικών παραγωγικών τομέων της χώρας από τα ξένα συμφέροντα μέχρι την τελική "άλωση" των εργασιακών σχέσεων και την εξολόθρευση μεγάλου αριθμού εργαζομένων με σκοπό τη μετατροπή της χώρας σε ακόμη "μεγαλύτερο παράδεισο" χαμηλόμισθου εργατικού δυναμικού.

Τέλος, ένα ακόμη ερώτημα προβάλλει αγωνιώδες: Θα περιοριστεί η κρίση μόνον στο εσωτερικό της Ινδονησίας ή θα συμπαρασύρει και άλλες γείτονες χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας όσον αφορά τουλάχιστον τον κυκεώνα των καταιγιστικών οικονομικών εξελίξεων; Το δεύτερο θεωρείται ήδη δεδομένο μόνον που κανείς δεν ξέρει εάν οι εξελίξεις τύπουντόμινο θα πάρουν και εκεί ανεξέλεγκτη τροπή...

Δέσποινα ΟΡΦΑΝΑΚΗ

ΜΟΣΧΑ (Ανταπόκριση Ν. ΓΚΑΡΙΦΟΥΛΙΝΑ). -

Η Ρωσία συγκλονίζεται τις τελευταίες βδομάδες από τις κινητοποιήσεις και τις απεργίες πείνας των ανθρακωρύχων. Αυξάνει η ένταση στις ανθρακοφόρες περιοχές της χώρας. Την Παρασκευή, 15 Μάη, πάνω από 1.000 ανθρακωρύχοι από το Ανζερο - Σούτζενσκ της περιοχής Κουζμπάς απέκλεισαν την υπερσιβηρική συγκοινωνιακή αρτηρία. Μαζί τους στην εκδήλωση διαμαρτυρίας συμμετέχουν οι εργαζόμενοι του δημόσιου τομέα, οι γιατροί και οι εκπαιδευτικοί, οι οποίοι έχουν 7 μήνες να λάβουν τους μισθούς τους. Οι ανθρακωρύχοι της πόλης Βορκουτά έχουν αποκλείσει από την Τετάρτη στα γραφεία της τη διοίκηση της πόλης και την Παρασκευή κατέλαβαν τη σιδηροδρομική γραμμή Βορκουτά - Μόσχα. Επίσης, οι ανθρακωρύχοι της περιοχής Ροστόβ σκοπεύουν από την προσεχή Δευτέρα να αποκλείσουν τη σιδηροδρομικά γραμμή του Βορείου Καυκάσου σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τη μη καταβολή σχεδόν ένα χρόνο των μισθών τους. Η είδηση αυτή, σύμφωνα με το τηλεοπτικό κανάλι ΝΤΒ, θορύβησε το υπουργείο Συγκοινωνιών, διότι αυτή η σιδηροδρομική γραμμή είναι η πιο σημαντική συγκοινωνιακή αρτηρία: μέσω αυτής περνούν καθημερινά περίπου 300 επιβατικά και φορτηγά τρένα.

Στο μεταξύ, την Παρασκευή το θέμα της κρίσιμης κατάστασης στις περιοχές των ανθρακωρύχων απασχόλησε τη συνεδρίαση της Κρατικής Δούμας. Ο βουλευτής του ΚΚΡΟ Σεργκέι Ρασούλσκι πρότεινε να κληθεί ο πρωθυπουργός Σεργκέι Κιριένκο και ο αντιπρόεδρος Μπορίς Νεμτσόφ, για να ενημερώσουν πλήρως το Σώμα για την κατάσταση στις περιοχές αυτές και ποια μέτρα παίρνει η κυβέρνηση. Πρότεινε, επίσης, να συσταθεί μια βουλευτική επιτροπή, η οποία να πάει στις εν λόγω περιοχές και να εξετάσει επιτόπου όλα τα προβλήματα των ανθρακωρύχων. Ο πρόεδρος της Δούμας Γκενάντι Σελεζνιόφ ενημέρωσε τους βουλευτές για τη συνάντησή του με ανθρακωρύχους της περιοχής Πετσόρα και Περμ και για τα αιτήματά τους. Οι βουλευτές όμως δεν ικανοποιήθηκαν με τις εξηγήσεις του Σελεζνιόφ. Απευθυνόμενος στον Σελεζνιόφ, ο πρόεδρος της Επιτροπής της Κρατικής Δούμας για τις υποθέσεις της ΚΑΚ Γκεόργκι Τίχονοφ τόνισε: "Οι ανθρακωρύχοι χρειάζονται χρήματα. Αν η κυβέρνηση δε λύσει σήμερα το ζήτημα των μισθών των ανθρακωρύχων, οφείλουμε κι εμείς να μπλοκάρουμε την κυβέρνηση, όπως αποκλείονται τώρα οι σιδηροδρομικές γραμμές. Να μην ψηφίσουμε κανένα νόμο αυτής της κυβέρνησης και να δηλώσουμε ότι η Δούμα δε θα λειτουργήσει, έως ότου η κυβέρνηση δε λύσει τα προβλήματα με τους ανθρακωρύχους". Από τη μεριά του, ο πρόεδρος της Επιτροπής της Κρατικής Δούμας για την Ασφάλεια Βίκτορ Ιλιούχιν (ΚΚΡΟ) επισήμανε ότι "ο πρόεδρος και η κυβέρνηση εισήγαγαν την πρωτοφανή για τον 20ό αιώνα σκλαβιά για το λαό - τη δουλιά χωρίς πληρωμή. Η χώρα πεθαίνει από την πείνα. Οι ανθρώπινες απώλειες από τις γελτσινικές μεταρρυθμίσεις ξεπέρασαν τα 8.000.000 άτομα". Και πρότεινε να ξεκινήσει αμέσως η διαδικασία αποπομπής του Γιέλτσιν από το προεδρικό αξίωμα. Κάλεσε τους βουλευτές του ΚΚΡΟ "σε ένδειξη διαμαρτυρίας κατά της πολιτικής εξόντωσης των ανθρώπων και σε ένδειξη συμπαράστασης με τους απεργούς ανθρακωρύχους", να εγκαταλείψουν την αίθουσα έως ότου εμφανιστεί η κυβέρνηση. Τον ακολούθησαν αμέσως οι βουλευτές του ΚΚΡΟ Αλεξάντρ Σάλι και Ιγκορ Μπρατίστσεφ. Με τους κομμουνιστές βουλευτές συντάχθηκαν οι συνάδελφοί τους του Φιλελεύθερου Δημοκρατικού Κόμματος Ρωσίας, του Αγροτικού Κόμματος και της ομάδας "Ναροντοβλάστιε".

Μόλις κατά το βράδυ εμφανίστηκε στη Δούμα και ο ίδιος ο πρωθυπουργός Σεργκέι Κιριένκο. Παραδέχτηκε ότι η κατάσταση στον τομέα εξόρυξης άνθρακα είναι κρίσιμη και ως έξοδο από την κατάσταση αυτή κατέθεσε νομοσχέδιο, σύμφωνα με το οποίο προτείνει να περικοπούν κατά 25% οι δαπάνες της Κρατικής Δούμας, του Συμβουλίου της Ομοσπονδίας, της κυβέρνησης, της Προεδρικής διοίκησης και του Λογιστηρίου του Κράτους. Ζήτησε να συζητηθεί κατεπειγόντως το νομοσχέδιο αυτό σε τρεις αναγνώσεις. Ακολούθησε θυελλώδης συζήτηση, κατά την οποία οι βουλευτές τόνισαν ότι το μέτρο που πρότεινε ο πρωθυπουργός δε λύνει το πρόβλημα του κλάδου εξόρυξης άνθρακα. Ακούστηκε επίσης και το αίτημα για παραίτηση της κυβέρνησης.