ΤΖΑΚΑΡΤΑ. -

Εκατόμβη νεκρών. Φοιτητικές διαμαρτυρίες και κινητοποιήσεις στα μεγαλύτερα πανεπιστήμια της Ινδονησίας. Λεηλασίες και πυρπολισμοί εκατοντάδων κτιρίων. Εσπευσμένες αναχωρήσεις αλλοδαπών. Σύγχυση και πανικός στα αστικά κέντρα μιας νησιωτικής χώρας 200.000.000 ανθρώπων που εδώ και μήνες ζει υπό τις επιταγές του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, της μονόπλευρης λιτότητας, της φτώχειας, του καταπιεστικού, όσο και διεφθαρμένου, καθεστώτος της 32χρονης κυβέρνησης Σουχάρτο. Μόνο από τα παραπάνω, γίνονται φανερές οι ανεξέλεγκτες διαστάσεις της κρίσης που εκδηλώνεται σήμερα στην Ινδονησία. Μόνον που είναι δύσκολο να αξιολογήσει κανείς την τρέχουσα κατάσταση, καθώς είναι αμφίβολο εάν η ταυτότητά της προσλαμβάνει χαρακτηριστικά πολιτικής κρίσης, λαϊκής εξέγερσης, ή ταραχών. Ετσι, δε θα ήταν υπερβολικό να εκτιμήσει κανείς πως οι σημερινές εξελίξεις στην τέταρτη πολυπληθέστερη χώρα του κόσμου έχουν "λίγο απ' όλα", αλλά τίποτε εξ αυτών σε ικανό "βαθμό", ώστε να οδηγήσουν στην ουσιαστική ανατροπή και τελική βελτίωση - για τις μεγάλες μάζες πληθυσμού - του τρέχοντος στάτους κβο...

Και αυτό, γιατί οι λεηλασίες καταστημάτων, επαύλεων, εταιριών ή σούπερ μάρκετ, από μερικές εκατοντάδες άτομα σε μια χώρα 200.000.000, δεν μπορούσαν σήμερα έτσι απλά να χαρακτηριστούν "λαϊκή εξέγερση". Απ' την άλλη το αίτημα των χιλιάδων Ινδονήσιων φοιτητών για την προώθηση πολιτικών μεταρρυθμίσεων διαδίδεται και αναπαράγεται "μηχανικά" από το ένα στόμα στο άλλο, δίχως συνειδητοποιημένη αντιπολίτευση και χωρίς κανείς να γνωρίζει τι ακριβώς κρύβεται πίσω από το αίτημα "των δημοκρατικών αλλαγών". Ολοι φαίνεται να ζητούν αλλαγές, αλλά ελάχιστοι φαίνεται να γνωρίζουν την απάντηση σ' αυτό το ερώτημα.

Απ' την άλλη πολλοί Ινδονήσιοι δημοσιογράφοι, πολιτικοί αναλυτές, ακαδημαϊκοί ή πολιτικοί της αντιπολίτευσης θεωρούν δεδομένη την πτώση του 76χρονου δικτάτορα Σουχάρτο και της κυβέρνησής του χωρίς, εντούτοις, να είναι σε θέση να γνωρίζουν το πότε ή πώς θα δρομολογηθεί αυτή η εξέλιξη αλλά ούτε και πού ακριβώς θα οδηγήσει αυτή ("International Herald Tribune", 15.5.98)... Οι περισσότεροι απ' αυτούς θέτουν ανοιχτά, πλέον, σε αμφισβήτηση τη νομιμότητα της κυβέρνησης Σουχάρτο που έχει στα χέρια της την εξουσία επί 32 ολόκληρα χρόνια.

Η χαριστική βολή σ' αυτό το καθεστώς φαίνεται μάλιστα πως δόθηκε με τη μορφή της οικονομικής κρίσης των τελευταίων μηνών, οπότε φάνηκε πως ούτε το δάνειο των 43 δισ. δολαρίων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, αλλά ούτε και τα στυγνά μέτρα λιτότητας κατάφεραν να θέσουν την κατάσταση υπό στοιχειώδη έλεγχο. Και αυτό γιατί έγινε ξεκάθαρο το γεγονός πως η νέα τάξη αναρχίας στη στρατοκρατούμενη Ινδονησία στηρίχτηκε σ' αυτές τις πολιτικές, οι οποίες εν ολίγοις συνίστανται σε αντιλαϊκά μέτρα λιτότητας, χιλιάδες απολύσεις, διογκούμενη στρατιά ανέργων και στη μετατροπή των ήδη φτωχών σε φτωχότερους...

Τι μπορεί, λοιπόν, κανείς να αναμένει μετά από όλα αυτά; Οι "χαοτικές" αναλύσεις μεγάλης μερίδας του ξένου Τύπου δε σηματοδοτούν απαραίτητα το τέλος της ιστορίας... ή της δημοκρατίας στην Ινδονησία. Μόνον, που πολλές από τις μέλλουσες εξελίξεις φαίνεται δυστυχώς πως είναι συνυφασμένες ή διαπλέκονται με τις αποφάσεις, που λαμβάνονται σε ξένα κέντρα εξουσίας. Η 32χρονη χούντα του Σουχάρτο θα ήταν αδύνατον να σταθεί χωρίς την ενεργή ή ένοχα σιωπηλή στρατιωτική ή οικονομική συμπαράσταση των ΗΠΑ, της Αυστραλίας, της Ιαπωνίας.

Οι στενές επαφές των Ενόπλων Δυνάμεων της Ινδονησίας με το Αμερικανικό Πεντάγωνο είναι κοινό μυστικό, αφού, παρά τις απαγορευτικές αποφάσεις της αμερικανικής γερουσίας για την παροχή στρατιωτικής βοήθειας στην Τζακάρτα, υψηλόβαθμοι Αμερικανοί αξιωματούχοι εκπαιδεύουν εδώ και χρόνια τη στρατιωτική ελίτ της Ινδονησίας, δαπανώντας - μόνον για το πρώτο τετράμηνο του τρέχοντος έτους - το "ευτελές" ποσό των 3,5 εκατομμυρίων δολαρίων! ("Washington Post", 15.5.98)

Απ' την άλλη, το δάνειο των 43 δισ. δολαρίων δε θα δινόταν ποτέ χωρίς τη συγκατάθεση πολλών απ' τις παραπάνω χώρες, εφόσον δεν εξασφαλιζόταν μία σειρά ειδικών "όρων" όπως: η "απελευθέρωση" της ινδονησιακής βιομηχανίας από την οικογενειοκρατία ή ευνοιοκρατία Σουχάρτο και η παράδοσή της άνευ όρων στις μεγάλες πολυεθνικές, η άλωση και τελική καταστρατήγηση νευραλγικών παραγωγικών τομέων της χώρας από τα ξένα συμφέροντα μέχρι την τελική "άλωση" των εργασιακών σχέσεων και την εξολόθρευση μεγάλου αριθμού εργαζομένων με σκοπό τη μετατροπή της χώρας σε ακόμη "μεγαλύτερο παράδεισο" χαμηλόμισθου εργατικού δυναμικού.

Τέλος, ένα ακόμη ερώτημα προβάλλει αγωνιώδες: Θα περιοριστεί η κρίση μόνον στο εσωτερικό της Ινδονησίας ή θα συμπαρασύρει και άλλες γείτονες χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας όσον αφορά τουλάχιστον τον κυκεώνα των καταιγιστικών οικονομικών εξελίξεων; Το δεύτερο θεωρείται ήδη δεδομένο μόνον που κανείς δεν ξέρει εάν οι εξελίξεις τύπουντόμινο θα πάρουν και εκεί ανεξέλεγκτη τροπή...

Δέσποινα ΟΡΦΑΝΑΚΗ