ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Πέμπτη 14 Νοέμβρη 2002
Σελ. /32
Οι συμφωνίες Ζυρίχης και Λονδίνου...

Γρηγοριάδης Κώστας

Πολλά έχουν ειπωθεί και γραφτεί τις προηγούμενες δεκαετίες για τις συμφωνίες Ζυρίχης και Λονδίνου, μεταξύ των τότε κυβερνήσεων Μ. Βρετανίας, Ελλάδας και Τουρκίας, στη βάση των οποίων διαμορφώθηκε το Σύνταγμα της Κύπρου (1960) και συγκροτήθηκε το κράτος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Τα περισσότερα απ' αυτά είναι επικριτικά έως καταγγελτικά. Και όχι άδικα. Οι συμφωνίες αυτές καθιέρωναν μια περιορισμένη εθνική ανεξαρτησία και κυριαρχία στη νεοσύστατη τότε Κυπριακή Δημοκρατία, επιφυλάσσοντας για τη Μ. Βρετανία, την Ελλάδα και την Τουρκία το ρόλο των «εγγυητριών δυνάμεων». Επίσης, η Μ. Βρετανία διατηρούσε το δικαίωμα στρατιωτικών βάσεων στο νησί και, μάλιστα, το έδαφος όπου αυτές ήταν εγκαταστημένες θα διατελούσε υπό βρετανική κυριαρχία. Επικρίθηκαν ακόμη, γιατί όχι μόνο δε διαμόρφωναν τις απαραίτητες προϋποθέσεις για την ουσιαστική αντιμετώπιση και ξεπέρασμα των διαχωρισμών και αντιθέσεων εθνικού χαρακτήρα, μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, αλλά διατηρούσαν και αναπαρήγαγαν τους διαχωρισμούς αυτούς. Χαρακτηριστικό παράδειγμα των πρακτικών αυτών ήταν η θεσμοθέτηση θέσεων προέδρου και αντιπροέδρου της χώρας, εκλεγομένους από την ελληνοκυπριακή και τουρκοκυπριακή κοινότητα αντίστοιχα και με δικαίωμα βέτο. Οπως και η καθιέρωση ισχυρής νομοθετικής και εκτελεστικής εξουσίας, αλλά με σαφή προσδιορισμό των ποσοστών συμμετοχής της κάθε κοινότητας σ' αυτή (70:30).

... το αποτέλεσμά τους και...

Ολ' αυτά δεν προέκυψαν τότε τυχαία. Ούτε, γιατί, οι όποιοι εμπνευστές και συνεργοί των συμφωνιών αυτών πίστευαν, ότι αυτή ήταν η καλύτερη λύση, για την Κύπρο και το λαό της. Οι προαναφερόμενες συμφωνίες ήταν, πρωτίστως, ένας συμβιβασμός του εθνικο-ανεξαρτησιακού αγώνα του κυπριακού λαού και όσων του συμπαραστέκονταν από τη μια και από την άλλη των ιμπεριαλιστικών επιδιώξεων των «μεγάλων δυνάμεων» (ΗΠΑ, Μ. Βρετανίας) και των μικρο-ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών των αρχουσών τάξεων σε Ελλάδα και Τουρκία. Υπήρχαν, βέβαια και τότε, ακόμη χειρότερες λύσεις. Οπως και οι δυνάμεις, που τις υποστήριζαν. Για παράδειγμα, η παραμονή της Κύπρου στο καθεστώς της βρετανικής αποικιοκρατίας. Ακόμη, η διχοτόμηση και η διπλή ένωση.

Το θέμα μας, όμως, δεν είναι κυρίως αυτές, αλλά τι απέδειξε η ζωή για τη λύση, που επιλέχθηκε, παρά και ενάντια σε όσα αγωνίζονταν και υποστήριζαν τότε το κομμουνιστικό, αριστερό και προοδευτικό κίνημα στην Κύπρο και στην Ελλάδα.

Στις δεκαετίες που ακολούθησαν, η Κύπρος έγινε χώρος πολύμορφων και πολλές φορές ωμών επεμβάσεων των κάθε λογής ιμπεριαλιστικών και μικρο-ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, πατώντας πάνω στο πρόσφορο έδαφος που είχαν φτιάξει οι συνθήκες της Ζυρίχης και του Λονδίνου. Αποκορύφωμά τους ήταν το πραξικόπημα της ελληνικής χούντας, τον Ιούλη του 1974 και η αμέσως μετά στρατιωτική εισβολή της τουρκικής χούντας, η κατοχή του μισού περίπου νησιού και όλα όσα επακολούθησαν.

... η σύγκριση με το «σχέδιο Ανάν»

Σε πείσμα των εξόφθαλμων αυτών ιστορικών εμπειριών το «σχέδιο Ανάν» βαδίζει στην ίδια λογική των συμφωνιών Ζυρίχης και Λονδίνου, διευρύνοντας ποιοτικά, μάλιστα, τις αρνητικές και κρίσιμες πλευρές τους. Η ανεξαρτησία και κυριαρχία του προτεινομένου κρατικού μορφώματος πετσοκόβεται πολύ περισσότερο, αφού διατηρείται το καθεστώς των «εγγυητριών δυνάμεων» και οι ξένες βάσεις, ενώ προστίθενται ένα επιπλέον όργανο «διαιτησίας» (Ανώτατο Δικαστήριο), αποτελούμενο από εννιά μέλη (τρεις Ελληνοκύπριους, τρεις Τουρκοκύπριους και τρεις μη Κύπριους). Επίσης, θα σταθμεύουν στο νησί, για απροσδιόριστο χρονικό διάστημα, ελληνικές, τουρκικές και πολυεθνικές (ΝΑΤΟικές) στρατιωτικές δυνάμεις, οι οποίες θα είναι και μοναδικές.

Οταν, μάλιστα, τα παραπάνω συνδυαστούν με την προτεινόμενη αναπαραγωγή και παραπέρα διεύρυνση των εθνικών διαχωρισμών (δύο ξεχωριστά κρατίδια, με ισχυρή εξουσία και αρμοδιότητες, ύπαρξης συνόρων, «εσωτερικής ιθαγένειας», ύμνου, σημαίας, κλπ, κλπ, ενώ η κεντρική διοίκηση είναι το λιγότερο ανίσχυρη και άκρως δυσλειτουργική, αφού το δικαίωμα του βέτο ουσιαστικά αναβαθμίζεται), τότε ο καθένας καταλαβαίνει, ότι το σχέδιο Ανάν αποτελεί μια ακόμη, πολύ χειρότερη απ' αυτή των συμφωνιών Ζυρίχης - Λονδίνου, εφαρμογή της ιμπεριαλιστικής πολιτικής του «διαίρει και βασίλευε».

Και μπορεί, τόσο ο Κ. Σημίτης, όσο και διάφοροι άλλοι, να μιλάνε για «ιστορική ευκαιρία» και άλλα παρόμοια, αλλά, θέλουμε να τους θυμίσουμε, ότι τα ίδια έλεγε και ο μακαρίτης πλέον Κ. Καραμανλής, όταν υπέγραφε τις συμφωνίες Ζυρίχης και Λονδίνου. Το τι επακολούθησε, το γνωρίζουμε όλοι...


Ξεπούλημα

Στον «Αττίλα»

το ένα τρίτο

κι η Ελλάς

φωνάζει «ζήτω»,

το νησί στα δυο,

στη μέση

και δεχόμαστε τ

ο «φέσι»,

δυο στην Κύπρο

πλέον κράτη

κι οι εδώ

στη λύση - απάτη

λένε «ναι»

και βάζουν πλάτη!

* * *

Το νησί «νονούς»

θα έχει,

«δε βαριέσαι,

πέρα βρέχει»,

θα 'χει ξένους

στο κεφάλι,

«ας τους έχει,

βρε, χαλάλι»

κι οι «ανήκομεν

στη Δύση»

αποδέχονται τη «λύση»

που με έγκλημα

είναι ίση!


Ο οίστρος

Η ΑΠΟΨΗ ΜΑΣ
Πολιτική που θα υπηρετεί τους λαούς

Στις αντιδραστικές πολιτικές του δήθεν μονόδρομου της ΕΕ και του ΝΑΤΟ οφείλουμε να αντιπαρατεθούμε. Να αναδείξουμε την ταξική λογική, την άλλη πολιτική που θα υπηρετεί τους λαούς και τα συμφέροντά τους. Η αυταπάτη ότι μπορεί να κάνουμε ανθρώπινο τον καπιταλισμό, η λογική του τύπου «διεκδικούμε να κυβερνήσουμε την παγκοσμιοποίηση» - είναι τραγικά επικίνδυνη. Μετατρέπει σε αυτόχειρα το παγκόσμιο εργατικό και λαϊκό κίνημα. Το κίνημα που χρόνο με το χρόνο μεγαλώνει και απλώνεται, πολύμορφα και με πολυποίκιλες διεκδικήσεις.

Αυτό το κίνημα λοιπόν, που τώρα ανδρώνεται, δεν μπορεί να το τροφοδοτήσουμε με τις μεταλλαγμένες πολιτικές που θα το οδηγήσουν σε νέα υποχώρηση και υποταγή στις επιδιώξεις των ιμπεριαλιστών. Γι' αυτό είναι ανάγκη σήμερα, ίσως περισσότερο από ποτέ, να διαμορφωθεί και να διευρυνθεί ο πόλος των αγωνιστικών δυνάμεων σε εθνικό και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, που θα αντιπαρατεθεί με την ουσία της πολιτικής που βάζει στο στόχαστρο τα δικαιώματα και τις κατακτήσεις των λαών. Της πολιτικής που προκειμένου να διασφαλίσει την παραπέρα αύξηση των κερδών του πολυεθνικού κεφαλαίου υπονομεύει την αξία της ζωής και επιχειρεί να βάλει σε ειδικά διαμορφωμένα καλούπια τις έννοιες της ελευθερίας και της δημοκρατίας, της ανεξαρτησίας και των δημοκρατικών δικαιωμάτων. Γι' αυτό είναι ανάγκη σήμερα, το εθνικό και παγκόσμιο κίνημα να κατακτά μέρα με τη μέρα ολοένα και περισσότερους συνειδητούς μαχητές που θα δίνουν παράλληλα τη μάχη ανατροπής των αντιδραστικών επιλογών, των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων, των ιμπεριαλιστικών επιλογών και στο εσωτερικό των χωρών τους αλλά και σε συντονισμό με τα κινήματα των άλλων χωρών. Να γιγαντώνεται η καθημερινή αντίσταση στην πολιτική της ΕΕ και τις επιπτώσεις της που έχουν σημαδέψει κάθε πτυχή της ζωής μας. Να δυναμώνει η πάλη απέναντι στη γενικευμένη επίθεση - ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη - σε βάρος των εργασιακών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων, της δημόσιας και δωρεάν Υγείας και Παιδείας, σε βάρος των αγροτικών εισοδημάτων, των δημοκρατικών δικαιωμάτων και λαϊκών ελευθεριών, της ειρήνης, για τη μη υποταγή των λαών.

Σ' αυτή την κατεύθυνση εντάσσεται η Διεθνής Συνάντηση που θα γίνει το επόμενο Σαββατοκύριακο στη Θεσσαλονίκη με πρωτοβουλία της κίνησης «Δράση: Θεσσαλονίκη 2003». Στόχος είναι ο συντονισμός της δράσης κομμάτων, κινημάτων, φορέων και προσωπικοτήτων, ενόψει των κινητοποιήσεων που προγραμματίζει η «Δράση: Θεσσαλονίκη 2003» στη διάρκεια της ελληνικής προεδρίας στην ΕΕ - θα υιοθετηθούν και νέα αντιδραστικά μέτρα - με κορύφωση τις μεγάλες διεθνείς διαδηλώσεις που θα γίνουν στη Θεσσαλονίκη τον Ιούνη του 2003. Ας γίνουν λοιπόν οι διαδηλώσεις στη Θεσσαλονίκη ένας μεγάλος σταθμός στο δρόμο της αντιιμπεριαλιστικής, αντιμονοπωλιακής προοπτικής για τους λαούς.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ