Κάτω από το πέπλο του ΝΑΤΟ, Αθήνα και Αγκυρα με άκρα μυστικότητα συνεχίζουν τις "παραγωγικές" συνομιλίες τους για την εγκατάσταση Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης στο Αιγαίο. Ταυτόχρονα, τα υπουργεία Εξωτερικών των δύο χωρών "ξιφουλκούν", επαναλαμβάνοντας πάγιες θέσεις, οι οποίες περιγράφουν ένα αδιέξοδο δίχως μεγάλη σημασία, καθώς η ουσιαστική "ανταλλαγή" απόψεων γίνεται αλλού.

Σήμερα στο Μέγαρο Μαξίμου, ο πρωθυπουργός με την ηγεσία του υπουργείου Εξωτερικών θα συζητήσουν για τις τελευταίες διατυπώσεις της ρηματικής διακοίνωσης, με την οποία η Αθήνα θα απαντήσει στην πρόσφατη πρόταση πέντε σημείων του Ι. Τζεμ, λαμβάνοντας υπόψη και τη χτεσινή ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, με την οποία η Αγκυρα επαναφέρει στο προσκήνιο τη Συμφωνία της Μαδρίτης.

"Η διατήρηση του υφιστάμενου εύρους των χωρικών υδάτων στο Αιγαίο, αναφέρει η ανακοίνωση του τουρκικού ΥΠΕΞ, έχει μεγάλη σημασία από πλευράς τήρησης της διακήρυξης της Μαδρίτης". Στην ανακοίνωση υπενθυμίζεται, επίσης, η πρόταση που διατύπωσε στις 12 του Φλεβάρη η Τουρκία για την "επίλυση των προβλημάτων στο Αιγαίο" και υπογραμμίζεται ότι η πρόταση προβλέπει και τη "μετατροπή της Συμφωνίας της Μαδρίτης σε επίσημο έγγραφο μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδας".

Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών αναφέρει ότι "η Συμφωνία της Μαδρίτης φέρει ως υποχρέωση για τις δυο χώρες το σεβασμό προς τα ζωτικά συμφέροντα των δυο χωρών στο Αιγαίο και την αποφυγή μονομερών ενεργειών".

Στην ανακοίνωση υπογραμμίζεται επίσης ότι "δίχως τη διατήρηση του υφιστάμενου εύρους των χωρικών υδάτων, δεν είναι δυνατόν να επιλυθούν τα προβλήματα στο Αιγαίο".

Με τον τρόπο αυτό, όπως εκτιμούν διπλωματικές πηγές στην Αθήνα, η Αγκυρα εμμέσως πλην σαφώς περιγράφει έναν άλλο τρόπο ειρηνικής αντιμετώπισης των διαφορών: Την (αμερικανική) επιδιαιτησία, αποτέλεσμα της οποίας υπήρξε η Συμφωνία της Μαδρίτης.

Πάντως, όπως όλα δείχνουν και σύμφωνα με όσα δήλωσε την περασμένη Δευτέρα ο Θ. Πάγκαλος, η Αθήνα θα απορρίψει, ως σύνολο, τις προτάσεις Τζεμ, καθώς θεωρείται πως περιγράφουν την πάγια επιδίωξη της τουρκικής διπλωματίας για εφ' όλης της ύλης συζήτηση. Σύμφωνα με πληροφορίες, η Αθήνα στην απάντησή της θα καταγράψει τη θέση σύμφωνα με την οποία το Δικαστήριο της Χάγης προσφέρει το πλαίσιο για την αντιμετώπιση κάθε θέματος που η Τουρκία θεωρεί "διαφορά".

Πίσω από το "αδιέξοδο" που καταγράφεται στις τοποθετήσεις των υπουργείων Εξωτερικών των δύο χωρών, στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ οι μεταξύ τους συνομιλίες φαίνεται να είναι εποικοδομητικές, καθώς πραγματοποιήθηκε χτες στις Βρυξέλλες συνάντηση των πρέσβεων της Ελλάδας και της Τουρκίας κ. κ. Σαβαϊδη και Οϊμέν με τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Χαβιέ Σολάνα.

Αντικείμενο της συνάντησης ήταν οι προτάσεις του γενικού γραμματέα για την Οικοδόμηση των Μέτρων Εμπιστοσύνης στο Αιγαίο.

Μετά το τέλος της συνάντησης τόσο από νατοϊκής πλευράς όσο και από την πλευρά των αντιπροσωπειών της Ελλάδας και της Τουρκίας στην Ατλαντική Συμμαχία, κατέστη σαφές ότι δεν πρόκειται να υπάρξει κανένα σχόλιο για το περιεχόμενο των συζητήσεων.

Πάντως, χτες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δ. Ρέππας χαρακτήρισε θετικά ορισμένα σημεία των προτάσεων Σολάνα και τόνισε ότι η Ελλάδα είναι ανοιχτή σε διάλογο και επιθυμεί να βρεθούν λύσεις στις ελληνοτουρκικές διαφορές επί τη βάσει του διεθνούς δικαίου.

ΒΙΕΝΝΗ.-

Ως "πρώτο βήμα για την οριστική διχοτόμηση" της Μεγαλονήσου, θεωρεί την επικείμενη έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων Κύπρου - Ευρωπαϊκής Ενωσης, ο πρέσβης της Τουρκίας στην Αυστρία, Οϊμέρ Ακμπέλ,σε χτεσινή μακρά συνέντευξή του στο Αυστριακό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΑΡΑ), μια συνέντευξη που είναι γεμάτη κινδυνολογίες και απειλές προς τους πάντες και σχετίζεται με την αυστριακή προεδρία στην ΕΕ, το δεύτερο εξάμηνο του 1998.

Ο Τούρκος διπλωμάτης καταγγέλλει στη συνέντευξη, πως η απόφαση της ΕΕ για διαπραγματεύσεις με την Κύπρο και όχι και με το ψευδοκράτος του Ντενκτάς, θέτει σε κίνδυνο την ισορροπία στην περιοχή. Προειδοποιεί συγχρόνως πως αν επιτρέπεται στο ελληνικό τμήμα της Κύπρου να εκπροσωπεί ολόκληρη την Κύπρο, τότε δεν πρόκειται να υπάρξει λύση στο κυπριακό ζήτημα. Στρεφόμενος κατά της Ελλάδας, σημειώνει πως αυτή θέλει να εκμεταλλευτεί τη θέση της ως μέλος της ΕΕ, όμως "τελικά ισχύει, πως ό,τι είναι κακό για την Τουρκία, θα αποβεί σε κακό και για την Ελλάδα". Ο κ. Ακμπέλ αποκλείει κατηγορηματικά μια συμμετοχή εκπροσώπων των Τουρκοκυπρίων στην κυπριακή αντιπροσωπεία για τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις.

Ο Τούρκος πρέσβης τονίζει στη συνέχεια, πως είναι πλέον τελεσίδικη η απόφαση της χώρας του να μην πάρει μέρος στην Ευρωπαϊκή Διάσκεψη, που θεωρείται από την Τουρκία ως "καθαρή διάκριση" απέναντί της. Οπως αναφέρει, από την Αγκυρα υπάρχει μεν πρόθεση για τη συζήτηση όλων των ζητημάτων, του Κουρδικού ή του Κυπριακού, όμως δε δέχεται αυτά να αποτελέσουν αντικείμενο μιας συζήτησης για ένταξη στην ΕΕ.

Ο Τούρκος διπλωμάτης κατηγορεί τις Βρυξέλλες, πως δεν έχουν δώσει στην Αγκυρα "ούτε ένα ECU, λόγω του μπλοκαρίσματος από την Ελλάδα", παρ' όλο που η Τουρκία έκανε πριν δύο χρόνια το "επικίνδυνο βήμα" μιας Τελωνειακής Ενωσης με την ΕΕ. Εχοντας ένα ετήσιο έλλειμμα απέναντι στην ΕΕ της τάξης των 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων, η Τουρκία ουσιαστικά επιδοτεί την προς Ανατολάς διεύρυνση της ΕΕ, διατείνεται ο Τούρκος διπλωμάτης.

Ο κ. Ακμπέλ, εκθειάζοντας την Τουρκία ως "προπύργιο του ΝΑΤΟ και των δυτικών αξιών", καταγγέλλει την ΕΕ για διακριτική στάση απέναντί της, τη στιγμή που της είναι - της ΕΕ - "ευπρόσδεκτες οι πρώην κομμουνιστικές χώρες". Επαναλαμβάνει πως η Αγκυρα δε βλέπει καμιά προοπτική στην Ευρωπαϊκή Διάσκεψη, που "θα είναι μόνο λόγια, και στην οποία θα τεθούν και πάλι νέοι όροι".

Τέλος, ο Τούρκος πρέσβης προειδοποιεί για νέες "διαχωριστικές γραμμές στην Ευρώπη, στη βάση φυλών και θρησκειών" και επαναλαμβάνει πως η Αγκυρα δεν προσδοκούσε τίποτε άλλο από τη Σύνοδο Κορυφής του Λουξεμβούργου, παρά το να αξιολογηθεί με τα ίδια κριτήρια, όπως οι υπόλοιπες υποψήφιες για ένταξη χώρες.