Το φιλειρηνικό κίνημα σήμερα και αύριο έχει δύο επετείους που αποτέλεσαν σταθμούς στη μεγάλη του πορεία. Η μία αφορά το Πρώτο Παγκόσμιο Συνέδριο των δυνάμεων της Ειρήνης,, που έγινε στις 20 Απρίλη του 1949 και η άλλη την πρώτη Μαραθώνια Πορεία Ειρήνης,που έγινε στις 21 Απρίλη του 1963.

Σχεδόν μισός αιώνας πέρασε από τότε που το παγκόσμιο φιλειρηνικό κίνημα έκανε τα πρώτα βήματα συντονισμού της δράσης του. Σαν σήμερα πριν 48 χρόνια, στις 20 Απρίλη 1949,συνήλθε το Πρώτο Παγκόσμιο Συνέδριο των δυνάμεων της Ειρήνης.Η διεξαγωγή των εργασιών του συνεδρίου έγινε ταυτόχρονα σε δύο πόλεις, στο Παρίσι και στην Πράγα.Ο διαχωρισμός αυτός έγινε επειδή ο ψυχρός πόλεμος, που ήδη είχε αρχίσει, δεν επέτρεψε σε όλους να συγκεντρωθούν σε μια πόλη.

Στο Παρίσι συγκεντρώθηκαν οι περισσότερες αντιπροσωπείες και στην Πράγα οι αντιπροσωπείες που δεν τους δόθηκε βίζα για το Παρίσι, αυτές ήταν χωρών που είχαν είτε δικτατορίες, είτε αντάρτικα κινήματα. Σ' αυτές περιλαμβάνονταν η κινέζικη αντιπροσωπεία, η ελληνική και αρκετών χωρών του Τρίτου Κόσμου. Με τα οργανωτικά μέτρα όμως που πάρθηκαν, το συνέδριο έγινε σχεδόν ενιαίο. Κάθε μέρα αεροπλάνο μετέφερε από το ένα τμήμα στο άλλο τις κασέτες των ομιλιών και τα άλλα κείμενα του συνεδρίου. Στη διάρκεια των εργασιών του Συνεδρίου ήρθε και η μεγάλη είδηση, ότι το Πεκίνο έπεσε, νίκησε η Κινέζικη Επανάσταση.

Στο Συνέδριο αυτό μπήκαν τα θεμέλια του Παγκοσμίου Συμβουλίου Ειρήνης,καθώς εκεί αποφασίστηκε η δημιουργία του, ενώ η συγκρότησή του έγινε ένα χρόνο αργότερα στη Βαρσοβία,με πρόεδρο τον Γάλλο νομπελίστα φυσικό Φρεντερίκ Ζολιό - Κιουρί.Του Παγκοσμίου Συνεδρίου των δυνάμεων της Ειρήνης είχε προηγηθεί η Διεθνής Διάσκεψη διανοουμένων για την Ειρήνη,που συνήλθε στο Βρότσλαντ.

Στην Ελλάδα στις αρχές του 1949 είχε αρχίσει να λειτουργεί η πρώτη ελληνική Επιτροπή για την Ειρήνη μέσα στις περιορισμένες δυνατότητες που υπήρχαν τότε. Πρόεδρος της Επιτροπής ήταν ο γνωστός στην Ελλάδα και το εξωτερικό καθηγητής γιατρός, Πέτρος Κόκκαλης,μέλη της η Ρούλα Κουκούλου,ο Μιλτιάδης Πορφυρογένης,η Ελλη Αλεξίου και άλλοι. Η Επιτροπή αυτή αντιπροσώπευσε την Ελλάδα στο πρώτο Παγκόσμιο Συνέδριο Ειρήνης. Στο Παγκόσμιο Συμβούλιο Ειρήνης που συγκροτήθηκε αργότερα δόθηκαν δύο θέσεις στην ελληνική αντιπροσωπεία.

Σαν αύριο πριν 34 χρόνια πραγματοποιήθηκε η πρώτη Μαραθώνια Πορεία Ειρήνης,με επικεφαλής τον Γρηγόρη Λαμπράκη,ο οποίος ένα μήνα μετά τη σφράγισε με το αίμα του.

Ηταν 21 Απρίλη 1963.Ολος ο κρατικός και παρακρατικός μηχανισμός κινητοποιείται για να εμποδίσει τους χιλιάδες διαδηλωτές που συρρέουν από όλη τη χώρα για να πάρουν μέρος στην πρώτη Μαραθώνια Πορεία που οργάνωνε η ΕΕΔΥΕ (Ελληνική Επιτροπή για τη Διεθνή Υφεση και Ειρήνη), μια πορεία που από τότε έμελλε να καταξιωθεί σαν η κορυφαία εκδήλωση του φιλειρηνικού κινήματος στην Ελλάδα. Ο λαός περιφρονεί την απαγόρευση. Το αποτέλεσμα είναι 2.000 συλλήψεις και 300 τραυματισμοί.Η πορεία όμως πραγματοποιείται από τον μαραθωνοδρόμο βουλευτή της Αριστεράς Γρηγόρη Λαμπράκη με συνοδοιπόρους τους Ανδρέα Μαμμωνά, Παντελή Γούτη και Μπάμπη Παπαδόπουλο.

Ενα μήνα μετά, στις 22 Μάη 1963,πραγματοποιείται στη Θεσσαλονίκη η πρώτη εκδήλωση για την ειρήνη με κεντρικό ομιλητή τον Γρ. Λαμπράκη.Το κράτος και το παρακράτος βάζουν σε εφαρμογή τα φονικά τους σχέδια για κατάπνιξη κάθε φιλειρηνικής πρωτοβουλίας και δραστηριότητας. Στη συμβολή των οδών Βενιζέλου και Ερμού δολοφονούν τον μαραθωνοδρόμο της ειρήνης και τραυματίζουν βαριά τον βουλευτή Γιώργη Τσαρουχά.

Την επομένη χρονιά, στις 14 Μάη 1964 πραγματοποιείται, στα βήματα του Γρ. Λαμπράκη, η δεύτερη Μαραθώνια Πορεία από τον Τύμβο του Μαραθώνα στο Πεδίον του Αρεως, με τη συμμετοχή πολλών χιλιάδων φίλων της ειρήνης. Η πρωτοφανής επιτυχία της πορείας αυτής αποτέλεσε σταθμό και έδωσε νέα ώθηση στο φιλειρηνικό κίνημα. Οι Μαραθώνιες Πορείες καθιερώνονται σαν κορυφαίες εκδηλώσεις του προδικτατορικού, αλλά και του μεταδικτατορικού φιλειρηνικού κινήματος.

Κ. Ζ.

Οι διαφωνίες ξεκινούν με τον τρόπο που αναζητείται η προσέγγιση, και με τους όρους που επιβάλλεται.

Η αναζήτηση ενός συμβιβασμού, ασφαλώς δεν είναι ούτε "προδοτική", ούτε "μειοδοτική" πράξη. Η αναζήτηση ενός συμβιβασμού επί ίσοις όροις, όμως. Γιατί η αναζήτηση ενός συμβιβασμού μέσα από την αντίληψη του "χαμένου", του "ανίσχυρου", του "μικρού" είναι ασφαλώς κάτι το οποίο, τουλάχιστον, δεν ταιριάζει με την ιστορία αυτού του τόπου και αυτού του λαού.

Πράγματι, είναι πολύ δύσκολο να αντιληφθεί κανείς την "αισιοδοξία" που καλλιέργησε τις προηγούμενες μέρες το πρωθυπουργικό περιβάλλον, γύρω από τα ελληνοτουρκικά, με αφορμή την ολλανδική πρωτοβουλία.

Πώς να ερμηνεύσει κανείς τα ελληνικά "χαμόγελα" όταν οι κινήσεις καλής θέλησης της Ελλάδας μένουν αναπάντητες από την Αγκυρα; Οταν τίποτε δεν έχει αλλάξει από τη στάση της Ουάσιγκτον, η οποία έχει διακηρυγμένες θέσεις που αντιβαίνουν τα ελληνικά συμφέροντα; Οταν αντιλαμβάνεται πως εν κρυπτώ η χώρα οδηγείται σε μια διαδικασία συνομιλιών (υπό τη στενή παρακολούθηση τρίτων) από την οποία δε διαφαίνεται πως έχει κάτι να λάβει, αλλά, αντίθετα έχει πολλά να δώσει;

Είναι δυνατό να αισθάνεται κανείς άνετα όταν γνωρίζει πως πίσω από τα "χαμογελαστά" πρόσωπα αυτών που θα εκπροσωπήσουν τη χώρα στις συζητήσεις της επιτροπής, κρύβεται η αντίληψη της υποταγής του "μικρού" και "ανίσχυρου", στη θέληση του μεγάλου;

Δ. Μ.

Παρακολουθήστε σε επανάληψη σήμερα στις 9.00 το βράδυ, την πολιτική, ενημερωτική εκπομπή του "902" TV, "Από το χτες στο αύριο".Ο δημοσιογράφος Ανδρέας Θερμός συζητάει με τον Βαγγέλη Τιρτιράκη,υπεύθυνο του Εργατικού - Συνδικαλιστικού Τμήματος της ΚΕ του ΚΚΕ, για τον "κοινωνικό διάλογο", τα 19 σημεία - παγίδες και πώς αυτά αποκωδικοποιούνται.

Πολιτική συγκέντρωση με θέμα "Οι εξελίξεις στα Βαλκάνια και οι θέσεις της ΚΝΕ" διοργανώνει η Τομεακή Οργάνωση ΚΝΕ Αιγάλεω, Χαϊδάρι, Αγ. Βαρβάρας, στο πνευματικό κέντρο "Γιάννης Ρίτσος" του Δήμου Αιγάλεω, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για το 7ο Συνέδριο της ΚΝΕ. Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη 22 Απρίλη, στις 6.00 το απόγευμα.

Αναχωρεί σήμερα για το ταξίδι στην Αυστρία και τη Γερμανία, ο πρωθυπουργός Κ. Σημίτης, όπου θα παραμείνει για τις γιορτές του Πάσχα. Ο πρωθυπουργός, η επίσκεψη του οποίου στη Βόννη δεν έχει επίσημο χαρακτήρα, αναμένεται να έχει επαφές με Ελληνες που ζουν στη Γερμανία και "γεύμα εργασίας" με τον καγκελάριο Κολ. Στη συνάντηση με τον Κολ, όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές, θα συζητηθούν οι διμερείς σχέσεις Γερμανίας - Ελλάδας και οι εξελίξεις στα πλαίσια της "ευρωπαϊκής ενοποίησης" ενόψει της Διακυβερνητικής Διάσκεψης.

Αναχωρεί σήμερα Κυριακή για το Στρασβούργο 11μελής αντιπροσωπεία της Βουλής, η οποία θα πάρει μέρος στη σύνοδο της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης, που θα πραγματοποιηθεί από 21 έως 25 Απρίλη.

Την αντιπροσωπεία αποτελούν οι βουλευτές Ντ. Βρεττός, Ι. Μιχελογιάννης, Κ. Κουλούρης, Μ. Λιάπης, Β. Μαγγίνας, Β. Πολύδωρας, Ρ. Ζήση, Ν. Κατσέλη, Στρ. Κόρακας, Α. Λουλέ και Γ. Ρόκος.

Τη Δευτέρα θα μιλήσει στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση και θα δεχτεί ερωτήσεις ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κ. Στεφανόπουλος, ο οποίος είναι επίσημος προσκεκλημένος του Συμβουλίου της Ευρώπης.

Στη διάρκεια των εργασιών μεταξύ άλλων θα συζητηθούν η κατάσταση στην Αλβανία, η προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των προσφύγων στην Ευρώπη, η πρόοδος της λεγόμενης "οικονομικής αλλαγής" στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, καθώς και η κατάσταση στην Υπερκαυκασία.

Στη συνέλευση θα μιλήσουν επίσης ο πρόεδρος της Βουλγαρίας, Π. Στογιάνοφ, η υπουργός Εξωτερικών της Φινλανδίας Τ. Χαλόνεν και ο υπουργός Εξωτερικών της Δανίας Ν. Χ. Πέτερσεν.