Η ιστορία των περίφημων "όρων", καθώς και του κειμένου της ΕΕ, της 15ης Ιουλίου του 1996, είναι άκρως διδακτική για την πολιτική της υποτέλειας, αλλά και της τακτικής παραποίησης της πραγματικότητας, που αποτελούν θεμελιώδεις λίθους της κυβερνητικής τροχιάς.

• Στις 15 Ιούλη 1996,η κυβέρνηση - αφού ένα χρόνο πριν, στις 6-3-95, έχει άρει το "βέτο" για την τελωνειακή σύνδεση ΕΕ - Τουρκίας - προχωρά στην άρση και του "βέτο" για τη χρηματοδότηση της Τουρκίας από το πρόγραμμα MEDA. Ως "επιτυχές αντάλλαγμα" εμφανίζει το κείμενο των "15", που, όπως ισχυρίζεται, συνιστά "κεκτημένο", στο οποίο οι "εταίροι" θέτουν ως προϋπόθεση, για την εξέλιξη των σχέσεων μεταξύ Κοινότητας και Τουρκίας, να αποδεχτεί η δεύτερη τις αρχές του Διεθνούς Δικαίου, να πάψει να προβαίνει σε χρήση ή απειλές βίας κατά της Ελλάδας και να προσφύγει στη Χάγη για τα Ιμια.

Τα παραπάνω παρουσιάζονται ως "όροι" από ελληνικής πλευράς, για να συναινέσει στην προώθηση της σύνδεσης ΕΕ - Τουρκίας και να άρει το "βέτο" για το χρηματοδοτικό πρωτόκολλο.

• Η Τανσού Τσιλέρ,με επιστολή της προς την προεδρία της ΕΕ, τοποθετείται επί του κειμένου των "15". Η ελληνική κυβέρνηση από την πρώτη στιγμή μέχρι και χτες (!), χαρακτηρίζει "μη ικανοποιητικές" τις τουρκικές απαντήσεις. Μόλις πριν τρεις μέρες, ο Κ. Σημίτης,ερωτώμενος "ποιες είναι οι προοπτικές για ένα επιτυχημένο Συμβούλιο Σύνδεσης", δήλωσε: "Το Συμβούλιο της 15ης Ιούλη του 1996 είχε θέσει ορισμένες προϋποθέσεις και είχε ζητήσει από την Τουρκία μια απάντηση. Η Τουρκία έδωσε αυτή την απάντηση. Και όπως έχουμε ήδη δηλώσει, η απάντηση αυτή για μας δε θεωρείται ικανοποιητική. Ως εκ τούτου δεν υπάρχει κανένας λόγος να αλλάξουμε τη στάση μας".

Ο καθένας καταλαβαίνει ότι μέχρι και προχτές η κυβέρνηση ισχυρίζεται πως δε συναινεί σε μια πολιτική απόφαση στα πλαίσια της ΕΕ, τόσο όσον αφορά τη σύνδεση Τουρκίας - ΕΕ, όσο και στο θέμα του χρηματοδοτικού πρωτοκόλλου.

• Μάλιστα, μια μέρα μετά το περίφημο κείμενο των "15", ο Δ. Ρέππας, ερωτώμενος, στις 16-7-96,αν η Ελλάδα "προτίθεται (εκτός του προγράμματος MEDA), να άρει το "βέτο" και στις διαδικασίες της τελωνειακής ένωσης", δηλώνει: "Είναι ένα θέμα που δεν έχει αντιμετωπιστεί από τα κοινοτικά όργανα ακόμα... Θα απασχολήσει τα όργανα την επόμενη περίοδο, Σεπτέμβριο - Οκτώβριο και τότε θα λάβουμε τις τελικές μας θέσεις... ανάλογα με τις αντιδράσεις της Τουρκίας. Αν παραμείνει η κατάσταση ίδια καταλαβαίνετε ότι στα θέματα της τελωνειακής σύνδεσης πως και η δική μας θέση, εφόσον δεν υπάρχουν νέα δεδομένα, δεν μπορεί να είναι διαφορετική". Συμπέρασμα: Η κυβέρνηση, μια μέρα μετά το κείμενο των "15", αποδέχεται ότι, όχι μόνο υπάρχει εν ισχύι το "βέτο" για τη σύνδεση ΕΕ - Τουρκίας, αλλά και ότι δε θα το άρει, αν δε "συμμορφωθεί" η Τουρκία. Η Τουρκία... "δε συνεμορφώθη" ούτε στα επόμενα Συμβούλια επί ιρλανδικής προεδρίας.
• Φτάνουμε στο σήμερα, όπου:

Η Ελλάδα υπογράφει ένα κείμενο, ενόψει του νέου Συμβουλίου Σύνδεσης στις29 Απρίλη 1997,όπου αναφέρεται ότι "το Συμβούλιο έχει λάβει υπόψη του τις απαντήσεις της αντιπροέδρου κ. Τσιλέρ, στη δήλωση του Συμβουλίου της 15ης Ιουλίου 1996. Το Συμβούλιο καλωσορίζει την εκφρασμένη δέσμευση της Τουρκίας στην αρχή του σεβασμού του Διεθνούς Δικαίου... "! Δηλαδή, εκείνο που ο πρωθυπουργός μόλις προχτές το χαρακτήριζε "μη ικανοποιητικό", την ίδια μέρα στα πλαίσια της ΕΕ το "καλωσόριζε", το υμνούσε ως ικανοποιητικό!

Στις 16 Απριλίου 1997,και αφού επί ένα χρόνο η Ελλάδα "μπλοκάρει" το Συμβούλιο Σύνδεσης, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ανακαλύπτει ότι "η Ελλάδα στα θέματα τελωνειακής σύνδεσης δεν έχει δημιουργήσει θέμα" και "η τελωνειακή σύνδεση μπορεί να προχωρήσει"!

Αρα, εντελώς "ταχυδακτυλουργικά", σαν μοναδικό θέμα προς επίλυση εμφανίζεται, πλέον, μόνο το ελληνικό "βέτο" για τη χρηματοδότηση της Τουρκίας! Μέχρι, βέβαια, να φτάσουμε στην άρση και του τελευταίου, αφού θα έχει στις 29 Απρίλη "προλειανθεί" το έδαφος, με την "επίλυση" του θέματος της σύνδεσης ΕΕ - Τουρκίας, μετά την πολιτική συναίνεση της Ελλάδας.

Ολα αυτά είναι δηλωτικά και του "εκσυγχρονισμού", και του "νέου" ύφους και, κυρίως, της "εθνικά ανεξάρτητης" κυβερνητικής πολιτικής...

Ν. Μπ.

Οι εντονότατες πιέσεις Αμερικανών και Ευρωπαίων υπαγορεύουν τις κινήσεις της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, η οποία εμφανίζεται να υποχωρεί άτακτα στο όνομα της "ανάγκης" εξασφάλισης του ευρωπαϊκού προσανατολισμού της Τουρκίας.

Η "ανάγκη" αυτή φαίνεται πως είναι τόσο ισχυρή, που η ελληνική κυβέρνηση τη βρήκε ικανοποιητική και συνυπέγραψε τη θέση των "15", με βάση την οποία θα πραγματοποιηθεί το Συμβούλιο Σύνδεσης ΕΕ - Τουρκίας. Το "ικανοποιητικό" κείμενο των "δεκαπέντε" "έχει λάβει υπόψη του την απάντηση της Τ. Τσιλέρ" στο κείμενο της 15ης Ιουλίου. Αυτό σημαίνει, άραγε, ότι η απάντηση αυτή ικανοποιεί την Αθήνα; Και αν την ικανοποιεί, τι άλλαξε από τότε που ο υπουργός Εξωτερικών τη χαρακτήριζε απαράδεκτη;

Τα πιο πάνω ερωτήματα, ασφαλώς, είναι ρητορικά, γιατί - όπως σημειώνουν διπλωματικές πηγές - η επιστολή Τσιλέρ πέρα του ότι είναι γενικόλογη και δεν απαντά στους όρους της Αθήνας, ταυτόχρονα "καταγράφει" το σύνολο των θεμάτων που η Αγκυρα έχει αναγορεύσει σε ελληνοτουρκικές διαφορές. Είναι, λοιπόν, προφανές ότι η Αθήνα υποχρεώθηκε να επιδείξει τη μέγιστη καλή θέληση απέναντι στην Τουρκία, σύμφωνα με τις αμερικανικές και τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές υποδείξεις.

Στην κοινή ευρωπαϊκή θέση, που υπέγραψε η ελληνική κυβέρνηση, πρέπει να σημειωθεί πως επιχειρείται μια "διθυραμβική" παρουσίαση του ρόλου της Τουρκίας στον περίγυρο, από τον Καύκασο και τη Μέση Ανατολή, μέχρι το Ιράν και τα Βαλκάνια. Το ρόλο αυτό συνυπογράφει και η ελληνική κυβέρνηση, έστω κι αν οι τουρκικές απειλές πολέμου παραμένουν ενεργείς, έστω κι αν η Αγκυρα εξακολουθεί να αρνείται να δηλώσει πως αποδέχεται το νομικό καθεστώς του Αιγαίου.

Παρ' όλα αυτά, το Συμβούλιο Σύνδεσης ΕΕ - Τουρκίας θα πραγματοποιηθεί και η "πολιτική" σημασία αυτής της διαδικασίας είναι ολοφάνερη, καθώς η Αθήνα εμφανίζεται να υπαναχωρεί, δίχως να ικανοποιούνται οι όροι που μέχρι πρόσφατα έθετε.

Παρ' όλα αυτά, ο υπουργός Τύπου Δ. Ρέππας με χτεσινή του δήλωση υποστήριξε ότι "η Ελλάδα δεν πρόκειται να άρει το βέτο για το χρηματοδοτικό κανονισμό στο επικείμενο Συμβούλιο Σύνδεσης ΕΕ - Τουρκίας, εφ' όσον η Τουρκία δεν ανταποκριθεί στις προϋποθέσεις που έχουν τεθεί". Ταυτόχρονα με δηλώσεις του από τη Βόννη, όπου συνόδευε τον πρωθυπουργό, ο Αναπληρωτής υπουργός εξωτερικών Γ.Παπανδρέου υποστήριξε πως για να αρθεί το ελληνικό βέτο για τις κοινοτικές χρηματοδοτήσεις προς την Τουρκία "θα πρέπει να υπάρξει μια σαφής δήλωση της Τ.Τσιλέρ ή οποιου εκπροσώπου της τουρκίας".

Πηγές της κυβέρνησης, επιχειρώντας να δικαιολογήσουν αυτές τις παλινωδίες, σημείωναν πως μείζον στόχος της Αθήνας αυτή την περίοδο είναι η διασφάλιση της ευρωπαϊκής πορείας της Κύπρου, κάτι το οποίο, όπως υποστηρίζουν οι ίδιες πηγές, εξασφαλίζεται από τη νέα κοινή θέση.

Οχι μόνο γιατί αυτή η πολιτική επικύρωση της τελωνειακής σύνδεσης αποτελεί προϋπόθεση ώστε να αρθεί και το επόμενο ελληνικό "βέτο", σχετικά με τη χρηματοδότηση της Τουρκίας από την ΕΕ. Θέμα για το οποίο, πρέπει να σημειωθεί, ο Α. Παπανδρέου έλεγε το 1986 - δέκα χρόνια πριν ο ίδιος προχωρήσει στην άρση του "βέτο" για την τελωνειακή σύνδεση της ΕΕ με την Αγκυρα - ότι "θα ήταν σχήμα οξύμωρο η ελληνική κυβέρνηση να χρηματοδοτεί μέσω της ΕΟΚ την Τουρκία, τη στιγμή που η τουρκική επιθετική πολιτική μας εξαναγκάζει να διαθέτουμε το 7% του ΑΕΠ σε αμυντικές δαπάνες"....

***

• Αναγνωρίζει στο στρατοκρατικό κατεστημένο της γείτονος, ρόλο υπερασπιστή της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή των Βαλκανίων, της Μέσης Ανατολής, της Μεσογείου και της Υπερκαυκασίας!
• Αποδέχεται τα τουρκικά επιχειρήματα, με τα οποία η Αγκυρα δικαιολογεί τις θηριωδίες της κατά των Κούρδων, αφού οι τελευταίοι δεν είναι παρά τρομοκράτες!
• Παρακολουθεί τους "εταίρους" να δηλώνουν αποφασισμένοι προστάτες της εδαφικής ακεραιότητας της Τουρκίας, όταν η ίδια εκλιπαρεί επί ματαίω για ανάλογες δηλώσεις υπέρ της Ελλάδας, τη στιγμή που η Αγκυρα θέτει σε ευθεία αμφισβήτηση τα ελληνικά σύνορα!
• Εμφανίζεται να "ξεχνά" τα Ιμια, τη Γαύδο, τις απειλές για κατάληψη όλης της Κύπρου, τις "γκρίζες ζώνες" στο Αιγαίο και "καλωσορίζει" τον ανύπαρκτο τουρκικό σεβασμό στις αρχές του Διεθνούς Δικαίου!

***

Αρα, η ελληνική ολιγαρχία για να "γλείψει" ό,τι απομείνει από τα αποφάγια των πολυεθνικών στην περιοχή, και να θρέφει ελπίδες για δικό της "ηγεμονικό ρόλο", πρέπει να βαράει "προσοχές" στις εντολές των αφεντικών. Και αυτό κάνει, αδιαφορώντας και για τον ελληνικό, και για τον τουρκικό λαό...

Νίκος ΜΠΟΓΙΟΠΟΥΛΟΣ

ΛΕΥΚΩΣΙΑ .-

Ουσιαστική θεωρούν οι Ηνωμένες Πολιτείες τη συνάντηση των πέντε μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας για το Κυπριακό, που θα γίνει στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών την ερχόμενη Τρίτη.

Οπως μεταδίδει ο ανταποκριτής του ΡΙΚ στη Νέα Υόρκη, Αμερικανός διπλωμάτης δήλωσε ότι η συνάντηση θα είναι ουσιαστική και διαφορετική από άλλες του παρελθόντος.

Ανέφερε επίσης ότι στο κοινό ανακοινωθέν θα εκφράζεται η επιθυμία των "πέντε" για απευθείας συνομιλίες, στο σύντομο μέλλον, μεταξύ του Προέδρου Κληρίδη και του Ραούφ Ντενκτάς.

Σύμφωνα με τον ανταποκριτή του ΡΙΚ, στις εσωτερικές διαβουλεύσεις της Γραμματείας των Ηνωμένων Εθνών, που θα αρχίσουν τη Δευτέρα, θα μελετηθούν οι αντιδράσεις των δυο πλευρών στις προτάσεις Φεϊσέλ, αλλά και τα συμπεράσματα των μέχρι σήμερα εκ του σύνεγγυς συνομιλιών, που κωδικοποιούνται με ευθύνη του πρώην αναπληρωτή ΓΓ Μάρακ Γκούλτινγκ και θα παρουσιαστούν στα μέρη υπό τη μορφή ιδεών.