Οι εντονότατες πιέσεις Αμερικανών και Ευρωπαίων υπαγορεύουν τις κινήσεις της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, η οποία εμφανίζεται να υποχωρεί άτακτα στο όνομα της "ανάγκης" εξασφάλισης του ευρωπαϊκού προσανατολισμού της Τουρκίας.

Η "ανάγκη" αυτή φαίνεται πως είναι τόσο ισχυρή, που η ελληνική κυβέρνηση τη βρήκε ικανοποιητική και συνυπέγραψε τη θέση των "15", με βάση την οποία θα πραγματοποιηθεί το Συμβούλιο Σύνδεσης ΕΕ - Τουρκίας. Το "ικανοποιητικό" κείμενο των "δεκαπέντε" "έχει λάβει υπόψη του την απάντηση της Τ. Τσιλέρ" στο κείμενο της 15ης Ιουλίου. Αυτό σημαίνει, άραγε, ότι η απάντηση αυτή ικανοποιεί την Αθήνα; Και αν την ικανοποιεί, τι άλλαξε από τότε που ο υπουργός Εξωτερικών τη χαρακτήριζε απαράδεκτη;

Τα πιο πάνω ερωτήματα, ασφαλώς, είναι ρητορικά, γιατί - όπως σημειώνουν διπλωματικές πηγές - η επιστολή Τσιλέρ πέρα του ότι είναι γενικόλογη και δεν απαντά στους όρους της Αθήνας, ταυτόχρονα "καταγράφει" το σύνολο των θεμάτων που η Αγκυρα έχει αναγορεύσει σε ελληνοτουρκικές διαφορές. Είναι, λοιπόν, προφανές ότι η Αθήνα υποχρεώθηκε να επιδείξει τη μέγιστη καλή θέληση απέναντι στην Τουρκία, σύμφωνα με τις αμερικανικές και τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές υποδείξεις.

Στην κοινή ευρωπαϊκή θέση, που υπέγραψε η ελληνική κυβέρνηση, πρέπει να σημειωθεί πως επιχειρείται μια "διθυραμβική" παρουσίαση του ρόλου της Τουρκίας στον περίγυρο, από τον Καύκασο και τη Μέση Ανατολή, μέχρι το Ιράν και τα Βαλκάνια. Το ρόλο αυτό συνυπογράφει και η ελληνική κυβέρνηση, έστω κι αν οι τουρκικές απειλές πολέμου παραμένουν ενεργείς, έστω κι αν η Αγκυρα εξακολουθεί να αρνείται να δηλώσει πως αποδέχεται το νομικό καθεστώς του Αιγαίου.

Παρ' όλα αυτά, το Συμβούλιο Σύνδεσης ΕΕ - Τουρκίας θα πραγματοποιηθεί και η "πολιτική" σημασία αυτής της διαδικασίας είναι ολοφάνερη, καθώς η Αθήνα εμφανίζεται να υπαναχωρεί, δίχως να ικανοποιούνται οι όροι που μέχρι πρόσφατα έθετε.

Παρ' όλα αυτά, ο υπουργός Τύπου Δ. Ρέππας με χτεσινή του δήλωση υποστήριξε ότι "η Ελλάδα δεν πρόκειται να άρει το βέτο για το χρηματοδοτικό κανονισμό στο επικείμενο Συμβούλιο Σύνδεσης ΕΕ - Τουρκίας, εφ' όσον η Τουρκία δεν ανταποκριθεί στις προϋποθέσεις που έχουν τεθεί". Ταυτόχρονα με δηλώσεις του από τη Βόννη, όπου συνόδευε τον πρωθυπουργό, ο Αναπληρωτής υπουργός εξωτερικών Γ.Παπανδρέου υποστήριξε πως για να αρθεί το ελληνικό βέτο για τις κοινοτικές χρηματοδοτήσεις προς την Τουρκία "θα πρέπει να υπάρξει μια σαφής δήλωση της Τ.Τσιλέρ ή οποιου εκπροσώπου της τουρκίας".

Πηγές της κυβέρνησης, επιχειρώντας να δικαιολογήσουν αυτές τις παλινωδίες, σημείωναν πως μείζον στόχος της Αθήνας αυτή την περίοδο είναι η διασφάλιση της ευρωπαϊκής πορείας της Κύπρου, κάτι το οποίο, όπως υποστηρίζουν οι ίδιες πηγές, εξασφαλίζεται από τη νέα κοινή θέση.