Η «ασφάλεια» των Ολυμπιακών Αγώνων αποτελεί το ισχυρό χαρτί της κυβέρνησης των ΗΠΑ, προκειμένου να «ρυμουλκήσει» τον Κ. Καραμανλή στην κατεύθυνση της ικανοποίησης των αμερικανικών συμφερόντων στην περιοχή, με αιχμή την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ και το κυπριακό.

Η κυβέρνηση των ΗΠΑ σχεδιάζει να εκμεταλλευτεί στο έπακρο την έντονη επιθυμία του Ελληνα πρωθυπουργού να αποσπάσει μια «θετική» δήλωση από τον Τζ. Μπους για την «ασφαλή διεξαγωγή» των Ολυμπιακών Αγώνων, προκειμένου να «εξουδετερώσει» τις όποιες - ελάχιστες έως ανύπαρκτες, έτσι και αλλιώς - αντιρρήσεις της για την ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας και τη «λύση» του Κυπριακού.

Ο Κ. Καραμανλής, που βρίσκεται από χτες στη Νέα Υόρκη, θα επικαλεστεί την πολύπλευρη και ασφυκτική συμμετοχή των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ στην ασφάλεια των Ολυμπιακών Αγώνων (ανάθεση στην αμερικανική εταιρία SAIC, συμμετοχή στη Συμβουλευτική Επιτροπή, συνδρομή του ΝΑΤΟ), όμως όλα αυτά αφήνουν «ασυγκίνητους» τους Αμερικανούς που τα θεωρούν πλέον «κεκτημένα». Οι ΗΠΑ πιέζουν τώρα για να γίνουν αποδεκτά νέα αιτήματα, όπως να έρθουν στην Αθήνα τον Αύγουστο 400 (!) πάνοπλοι Αμερικανοί κομάντος για «κάλυψη επιχειρήσεων ασφαλείας» ή να επεκταθεί σε ολόκληρη την επικράτεια το «δόγμα ολικής ασφάλειας» και «μηδενικής ανοχής»...

Η ειρωνεία είναι ότι παρ' όλα αυτά οι Αμερικανοί, όπως κατέστησε σαφές ο Αμερικανός πρεσβευτής στην Αθήνα Τόμας Μίλερ, σε ενημέρωση δημοσιογράφων που συνοδεύουν τον Κ. Καραμανλή, θεωρούν ότι η ασφάλεια των Ολυμπιακών Αγώνων είναι «αποκλειστική ευθύνη της ελληνικής κυβέρνησης»!

Ο Πρόεδρος Μπους αναμένεται να ζητήσει σαφείς και συγκεκριμένες δεσμεύσεις από τον Κ. Καραμανλή για την «απρόσκοπτη» ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ με την ενεργό στήριξη της ελληνικής κυβέρνησης μέχρι το Δεκέμβρη, που θα κριθεί το ζήτημα της ημερομηνίας ένταξης της γειτονικής χώρας στην ΕΕ. Στο πλαίσιο αυτό, ο Αμερικανός Πρόεδρος θεωρεί αδιανόητη οποιαδήποτε «αντίρρηση» από την ελληνική κυβέρνηση, αλλά και από την κυβέρνηση της Κύπρου. Αναφορικά με το Κυπριακό, ο Τζ. Μπους, σύμφωνα με το όσα μεταδίδονται από το Λευκό Οίκο, θα καταστήσει σαφές ότι «το σχέδιο Ανάν αποτελεί τη μόνη λύση και δεν είναι ανοιχτό προς διαπραγμάτευση», κόβοντας έτσι κάθε συζήτηση για μια «αναθεώρησή» του, ώστε να γίνει αποδεκτό από τους Ελληνοκύπριους.

Γενικότερα πάντως, η αμερικανική κυβέρνηση διευκολύνεται από το γεγονός ότι η κυβέρνηση Καραμανλή συνεχίζει την υποτελή τακτική της προηγούμενης κυβέρνησης Σημίτη, δηλαδή της «εκ των προτέρων εναρμόνισης» των εθνικών συμφερόντων με τα σχέδια και συμφέροντα των ΗΠΑ στην περιοχή.

«Η κυβέρνηση Σημίτη με τη συμφωνία της Νέας Υόρκης δέσμευσε όχι μόνο την κυβέρνησή μας, αλλά και την ίδια τη χώρα, σε ένα πλαίσιο ασφυκτικών χρονοδιαγραμμάτων και προσυμφωνημένων διαδικασιών», τονίζει ο Κ. Καραμανλής, σε συνέντευξή του στην ομογενειακή εφημερίδα της Νέας Υόρκης «Εθνικός Κήρυκας».

Αναφερόμενος στις προοπτικές του Κυπριακού, μετά το «όχι» των Ελληνοκυπρίων, ο πρωθυπουργός επισήμανε ότι «κύριος στόχος μας είναι να διατηρήσουμε ζωντανό το ενδιαφέρον της διεθνούς κοινότητας και αμείωτη την υφιστάμενη δυναμική για την επίλυση του Κυπριακού». Προσθέτει, όμως, ότι «είναι σαφές ότι μετά την 1η Μάη και την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ενωση υπάρχει μια νέα πραγματικότητα».

Το σημερινό πρόγραμμα του Κ. Καραμανλή προβλέπει συνάντηση το πρωί με τον αρχιεπίσκοπο Αμερικής Δημήτριο και το απόγευμα με τον ΓΓ του ΟΗΕ Κ. Ανάν, μετά την οποία θα ακολουθήσει συνέντευξη Τύπου. Το μεσημέρι θα γευματίσει με τη διεύθυνση των «Νιου Γιορκ Τάιμς», ενώ στη διάρκεια της επίσκεψής του θα δώσει συνεντεύξεις σε όλα τα μεγάλα αμερικάνικα ΜΜΕ, επιδιώκοντας τη δημιουργία καλού κλίματος ενόψει των Ολυμπιακών Αγώνων. Το βράδυ, ο Κ. Καραμανλής θα παρακαθήσει σε γεύμα που διοργανώνει προς τιμήν του το Συμβούλιο Απόδημου Ελληνισμού. Αύριο θα επισκεφθεί την έκθεση για το Βυζάντιο στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Ν. Υόρκης, ενώ θα συμμετάσχει σε πρόγευμα που οργανώνει το Ελληνοαμερικανικό Επιχειρηματικό Συμβούλιο. Στη συνέχεια, θα μεταβεί στην Ουάσιγκτον, όπου την Πέμπτη θα διαβεί το κατώφλι του Λευκού Οίκου. Εχει προγραμματιστεί ημίωρη συνάντηση με τον αντιπρόεδρο Ντ. Τσένι, ενώ θα δει τον Πρόεδρο Μπους επίσης για μισή ώρα στο Οβάλ Γραφείο. Αμέσως μετά, ακολουθεί γεύμα διάρκειας μιας ώρας προς τιμήν του Κ. Καραμανλή, όπου θα παρακαθήσουν οι δύο αντιπροσωπείες, ενώ το απόγευμα της ίδιας μέρας θα έχει συναντήσεις με τους προέδρους των επιτροπών διεθνών σχέσεων της Γερουσίας και του Κογκρέσου.

Σύγχυση γύρω από την πορεία των εξοπλιστικών προγραμμάτων Ελλάδας και Τουρκίας δημιούργησαν οι αντιφατικές δηλώσεις του Σπ. Σπηλιωτόπουλου μετά τη συνάντηση που είχε χτες στις Βρυξέλλες με τον Τούρκο ομόλογό του.

Η δραστική μείωση των (ΝΑΤΟικών) εξοπλιστικών προγραμμάτων μεταξύ των δύο χωρών, που αποτελεί αίτημα πολύχρονων αγώνων των δύο λαών, φαίνεται ότι μάλλον χρησιμοποιείται για να βελτιωθεί η «εικόνα» της Τουρκίας προκειμένου να αποσπάσει την πολυπόθητη ημερομηνία ένταξης το Δεκέμβρη, ενώ απέχει παρασάγγας από την πραγματικότητα.

Παρόλο, που όπως είπε ο Ελληνας υπουργός Αμυνας, «δεν επήλθε καμία συμφωνία» κατά τη διάρκεια της συνάντησης που είχε χτες με τον Τούρκο υπουργό Αμυνας Βετζντί Γκιονούλ στο πλαίσιο του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων και Εξωτερικών Σχέσεων της ΕΕ, ωστόσο δε δίστασε να διαφημίσει μια ασαφή εξαγγελία για περικοπές ύψους 10 δισ. δολαρίων που έγινε την περασμένη βδομάδα από την τουρκική κυβέρνηση. Αν και ο Σπ. Σπηλιωτόπουλος παραδέχτηκε ότι για τις περικοπές στα εξοπλιστικά προγράμματα της Τουρκίας «έχουμε μόνο δημοσιογραφικές πληροφορίες», ωστόσο ανέφερε ότι η Ελλάδα θα ακολουθήσει με ανάλογες περικοπές στο «δικό μας αναθεωρημένο εξοπλιστικό πρόγραμμα», το οποίο θα είναι έτοιμο στα τέλη Ιούλη. Ηδη, όπως ανέφερε, το ΓΕΕΘΑ ετοιμάζει την πρότασή του με στόχο την επίτευξη «μείωσης του προϋπολογισμού για τις δαπάνες έως και 25% σε πρώτη φάση στην επόμενη πενταετία».

Σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες η τουρκική κυβέρνηση έχει δρομολογήσει περικοπές για την αγορά 145 ελικοπτέρων, περίπου 1.000 αρμάτων μάχης και 9 συστημάτων μη επανδρωμένων αεροσκαφών. Από την άλλη, οι περικοπές που έχει «κατά νου» η ελληνική κυβέρνηση αφορούν τη ματαίωση κατασκευής μιας κορβέτας και την ακύρωση προμήθειας περίπου 150 τεθωρακισμένων αρμάτων μεταφοράς προσωπικού.

Σε άλλο σημείο, πάντως, των δηλώσεών του ο υπουργός Αμυνας άφησε σαφώς να εννοηθεί ότι η μείωση των εξοπλιστικών προγραμμάτων εντάσσεται και εξυπηρετεί τόσο την ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας όσο και τις επιταγές της νέας τάξης. «Η ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας είναι ένα επιχείρημα και για τις δύο πλευρές και βεβαίως ότι η νέα κατάσταση που έχει δημιουργηθεί παγκοσμίως σε ό,τι αφορά την άμυνα και την ασφάλεια, απαιτεί πλέον νέες συνθήκες γύρω από τις οποίες συζητούνται και υλοποιούνται τα πράγματα αυτά», είπε χαρακτηριστικά ο Σπ. Σπηλιωτόπουλος. Στην ερώτηση όμως αν αλλάζει η πολιτική της Αγκυρας απέναντι στην Ελλάδα, ο υπουργός είπε ότι «υπάρχουν ορισμένα θετικά στοιχεία, όμως θα θέλαμε τα στοιχεία αυτά να είναι συνεχή και όχι ευκαιριακά». Εκτίμησε ότι το τοπίο θα ξεκαθαρίσει μετά τον Δεκέμβρη και ανάλογα με την τύχη που θα έχει το αίτημα της Τουρκίας για την ένταξη στην ΕΕ. Μια μέρα νωρίτερα όμως, σε συνέντευξή του (στη ΝΕΤ) είχε πει ότι «ο εξ ανατολών κίνδυνος παραμένει η υπ' αριθμόν ένα απειλή».

Παράλληλα είχε αφήσει σαφώς να εννοηθεί ότι επίκειται αναθεώρηση του «ενιαίου αμυντικού δόγματος», εξαιτίας της ένταξης της Κύπρου στην ΕΕ. Χτες όμως, μετά και από συνάντηση που είχε με τον Κύπριο υπουργό Αμυνας Κυρ. Μαυρονικόλα, αναδιπλώθηκε λέγοντας ότι «ο ενιαίος αμυντικός χώρος ισχύει και ως πολιτική και ως δόγμα». Απλά, πρόσθεσε, μελετάται η νέα κατάσταση που δημιουργείται με την ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας «προκειμένου να γίνουν οι αναγκαίες προσαρμογές εάν και όπου απαιτηθεί».

Στο μεταξύ, από σήμερα και μέχρι τις 27 του μήνα θα διεξαχθεί η τρίτη κατά σειρά Ασκηση Διαχείρισης Κρίσεων της Ευρωπαϊκής Ενωσης στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Αμυνας και Ασφάλειας. Οπως ανακοίνωσε το Γενικό Επιτελείο, η άσκηση CME 2004 θα επικεντρωθεί στο πώς η Ευρωπαϊκή Ενωση διαχειρίζεται κρίσεις με χρήση πολιτικών και στρατιωτικών μέσων(!), συμπεριλαμβανομένου και του συντονισμού αυτών. Η άσκηση είναι βασισμένη σε σενάριο αυτόνομης επιχείρησης της ΕΕ χωρίς προσφυγή σε μέσα και δυνατότητες του ΝΑΤΟ. Η άσκηση θα δοκιμάσει και αξιολογήσει μια σειρά διαδικασιών και δομών διαχείρισης κρίσεων καθώς και διαβουλεύσεων συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης ιδέας επιχειρήσεων με σκοπό να βελτιώσει τις δυνατότητες της ΕΕ.

Το σενάριο της άσκησης προβλέπει μια επιχείρηση υπό την Ευρωπαϊκή Ενωση η οποία απαιτεί την ανάπτυξη μιας πλήρους σειράς στρατιωτικών και πολιτικών δυνατοτήτων (π.χ. Στρατιωτικές Δυνάμεις, Αστυνομικά Στοιχεία, καθώς και νομικά και πολιτικής διοίκησης στοιχεία), ενώ αναγνωρίζεται η πρωταρχική αρμοδιότητα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για τη διατήρηση της Διεθνούς Ειρήνης και ασφάλειας. Η άσκηση CME 04 θα διεξαχθεί στις Βρυξέλλες και στις εθνικές πρωτεύουσες.