ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 27 Μάη 2001
Σελ. /32
ΕΡΓΑΤΙΚΑ
«ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ» ΑΠΑΤΗ
Στόχος τους η συναινετική ταξική υποταγή

Η πολιτική λειτουργία του «κοινωνικού διαλόγου» επιβεβαιώνεται από την εμπειρία και τις ίδιες τις δηλώσεις των εμπνευστών και υποστηρικτών του για το ρόλο του

Από παλιότερη κινητοποίηση ενάντια στον «κοινωνικό διάλογο»
Από παλιότερη κινητοποίηση ενάντια στον «κοινωνικό διάλογο»
Σε όλη την Ευρώπη οι αλλαγές στην Κοινωνική Ασφάλιση έγιναν με συναίνεση και γι' αυτό ο «κοινωνικός διάλογος» είναι ένα κυρίαρχο θέμα, δήλωσε πριν λίγες μέρες η κοινοτική Επίτροπος Α. Διαμαντοπούλου, αναδεικνύοντας έτσι τη σημασία που δίνει το ευρωπαϊκό κεφάλαιο σε αυτή τη διαδικασία. Ο «κοινωνικός διάλογος», μέσα από τις διάφορες μορφές του, είναι ένα εργαλείο διατήρησης της «κοινωνικής συνοχής», που για την Ευρωπαϊκή Ενωση και τα καπιταλιστικά αφεντικά σημαίνει «εργασιακή ειρήνη». Πρόκειται για μια προσπάθεια που ξεκινά από πολύ παλιά, όπως αποδεικνύεται και από τη χρονολογία δημιουργίας της πρώτης Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής το 1958. Οι ΟΚΕ αποτελούν σήμερα ένα δίκτυο του θεσμοθετημένου πλέον «διαλόγου», ο οποίος όμως διεκπεραιώνεται και με άλλους τρόπους.

Η ελληνική εμπειρία δείχνει ότι ο «διάλογος» μπορεί να έχει κάποια ευελιξία στη δομή, αρκεί να μη χάνεται ο αντικειμενικός σκοπός του και να προσδιορίζεται τελικά όποια διαδικασία και αν ακολουθηθεί σαν «κοινωνικός διάλογος». Ετσι, μπορεί να έχει τη μορφή διμερών συναντήσεων, συνομιλίας όλων των «κοινωνικών εταίρων» και του κράτους, ή και διαβούλευσης εμπειρογνωμόνων, όπως έγινε το 1998 με το «μίνι» ασφαλιστικό. Μπορεί ακόμη να γίνεται χωρίς προαποφασισμένο πρόγραμμα, όπως έγινε το 2000 για τις εργασιακές σχέσεις, με κάποιες συναντήσεις. Στα πλαίσια αυτά, ο υπουργός Εργασίας έχει κάθε λόγο να θεωρεί «κοινωνικό διάλογο» και τις συναντήσεις που θα γίνουν με τη ΓΣΕΕ και την ΑΔΕΔΥ στις 30 και 31 του Μάη αντίστοιχα.

Το ιδεολόγημα της «συναντίληψης»

Στις 14 Μάη 1997, ο πρωθυπουργός Κ. Σημίτης, κατά την ομιλία του στην εναρκτήρια συνεδρίαση του «κοινωνικού διαλόγου» για τις εργασιακές σχέσεις, σημείωνε: «Ο κοινωνικός διάλογος είναι στρατηγικός σχεδιασμός και συνεννόηση για κοινές δράσεις με συναίνεση», για να προσθέσει επίσης ότι «είναι η διαμόρφωση συναντίληψης για τις μεγάλες επιλογές που βρίσκονται μπροστά μας».

Το ερώτημα σε αυτό το σημείο είναι εύλογο: Με ποιο τρόπο μπορεί να διαμορφωθεί «συναντίληψη» ανάμεσα στους εργαζόμενους και τους εργοδότες; Αυτοί επιμένουν αποφασιστικά στη διεύρυνση των κερδών τους και οι εργαζόμενοι επιμένουν στη διεύρυνση των δικαιωμάτων τους, στη μείωση της εκμετάλλευσής τους, κάτι που οδηγεί σε λιγότερα κέρδη για τους κεφαλαιοκράτες, μικρότερη υπεραξία. Ετσι, ή δεν μπορεί να γίνει πράξη αυτή η σύγκλιση απόψεων και η συναίνεση που επιδιώκεται, ή κάποιος από τους δυο θα υποχωρήσει, θα συμβιβαστεί. Το δεδομένο της ταξικής πάλης, αλλά και η εμπειρία, έχει δείξει ότι γίνεται συμβιβασμός κι αυτοί που χάνουν πάντα είναι οι εργαζόμενοι.

Χαρακτηριστικά εξάλλου ήταν, για το αν χάνουν ή κερδίζουν οι εργαζόμενοι, όσα επισήμανε στην ομιλία του στην ετήσια συνέλευση του Συλλόγου Ελλήνων Βιομηχάνων (ΣΕΒ) το 1998, ο τότε πρόεδρός του Ι. Στράτος: «Ως προς τον Κοινωνικό Διάλογο ανάμεσα στους κοινωνικούς φορείς και το Κράτος, που για πρώτη φορά οργανώθηκε επίσημα στη χώρα μας, η συμβολή του ΣΕΒ ήταν ουσιώδης, τόσο στη διαμόρφωση της μορφής και της διαδικασίας, όσο και για τα πορίσματα που τελικά διατυπώθηκαν».

Η Ευρωπαϊκή Ενωση «ποντάρει» πολλά στον «κοινωνικό διάλογο» για την προώθηση της αντεργατικής πολιτικής της. Σε ανακοίνωση της Κομισιόν το Σεπτέμβρη του 1996, για την «ανάπτυξη του κοινωνικού διαλόγου σε επίπεδο Κοινότητας», αναφέρεται ότι ο διάλογος «συνέβαλε στη μεγαλύτερη αποδοχή των κοινωνικών και οικονομικών πολιτικών που εφαρμόστηκαν σε ευρωπαϊκό επίπεδο».

Γι' αυτό λοιπόν δίνεται τόση σημασία στην εφαρμογή του «κοινωνικού διαλόγου» και από την ελληνική κυβέρνηση. Σε μια άλλη ομιλία του, σε συνδικαλιστικά στελέχη, μέλη του ΠΑΣΟΚ, στις 26 Μάρτη 1997, ο Κ. Σημίτης ανέφερε: «Ο Κοινωνικός Διάλογος αποτελεί για όλους υποχρέωση. Ενας διάλογος δημιουργικός και όχι μια προβολή απαιτήσεων και θέσεων για να κατοχυρώνεται η διαφορετικότητα και μια δήθεν αυτονομία. Από τα πράγματα είμαστε ενταγμένοι όλοι στο πλαίσιο που καθορίζουν οι εξελίξεις και μαζί πρέπει να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα. Η σύνθεση και η σύγκλιση των απόψεων είναι βασικός στόχος του Κοινωνικού Διαλόγου».

Με μια ακόμη πρότασή του, ο πρωθυπουργός έθετε και το... ιδεολογικό περίβλημα του «κοινωνικού διαλόγου»: «Λογικές που συσκοτίζουν τις δυσκολίες της οικονομικής συγκυρίας, λογικές που θέτουν εν αμφιβόλω την προοπτική της δυναμικής εισόδου της χώρας στο νέο παγκόσμιο καταμερισμό της Οικονομίας και της Εργασίας, δεν ευνοούν τις εξελίξεις».

Αυτός λοιπόν είναι ο «κοινωνικός διάλογος», μια διαδικασία που απαγορεύει τη διατύπωση αιτημάτων. Και για να μην υπάρχει αμφιβολία, πρόσθετε ο πρωθυπουργός: «Κοινωνικός Διάλογος δε σημαίνει όμως ότι η κυβέρνηση παραιτείται των ευθυνών και υποχρεώσεών της».

Συχνά, επίσης, εμφανίζουν τον «κοινωνικό διάλογο» σαν έναν ακόμη διάλογο. Αυτό είναι ψέμα, το οποίο φαίνεται καθαρά από τον τρόπο με τον οποίο τον χρησιμοποιούν. Το 1997, ο πρωθυπουργός Κ. Σημίτης έλεγε: «Από την πλευρά της κυβέρνησης, δεν υπάρχουν εκ των προτέρων αποφάσεις που θα επιχειρηθεί να επιβληθούν μέσα από τη διαδικασία του διαλόγου όπως υποστηρίζεται από κάποιους. Γι' αυτό αποφύγαμε να υποβάλουμε εκ των προτέρων συγκεκριμένες θέσεις, ώστε να μη θεωρηθεί ότι προσπαθούμε να καθοδηγήσουμε το διάλογο προς συγκεκριμένες επιλογές». Το 2001 όμως, η κυβέρνηση κατέθεσε τις προτάσεις της εκ των προτέρων και στη συνέχεια τις «πάγωσε» για να διατηρηθούν φρέσκες μέχρι την έναρξη του «κοινωνικού διαλόγου».

Εξαπλώνονται τα δεσμά της συναίνεσης

Οι ΟΚΕ, σαν θεσμός προώθησης του «κοινωνικού διαλόγου», δραστηριοποιούνται και στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και στη λεκάνη της Μεσογείου για την πολιτική ενσωμάτωση των λαών

Σκοπός της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής είναι η προώθηση του «κοινωνικού διαλόγου», όπως επισημαίνεται από την ίδια. Στην Ελλάδα ιδρύθηκε με το νόμο 2232/94 και συμμετέχουν σε αυτήν τρεις ομάδες, μέσω των εκπροσώπων τους: Οι εργαζόμενοι του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, οι εργοδότες - επιχειρηματίες και οι υπόλοιποι, δηλαδή αγρότες, ελεύθεροι επαγγελματίες, Τοπική Αυτοδιοίκηση και καταναλωτές. Η ΟΚΕ έχει το δικαίωμα να εκφράζει γνώμη πριν από κάθε νομοσχέδιο που κατατίθεται στη Βουλή.

Ωστόσο, δεν είναι μονάχα αυτά που μπορεί να κάνει και κάνει. Σε μια όλο και μεγαλύτερη και ταυτόχρονα όλο και πιο σημαντική, επέκταση του ευρωπαϊκού κεφαλαίου στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, η ελληνική ΟΚΕ όσο και το υπόλοιπο δίκτυο που απαρτίζει την Ευρωπαϊκή ΟΚΕ, παίζει σημαντικό ρόλο. Παράλληλα, η ΟΚΕ σαν ένας θεσμός «κοινωνικού διαλόγου» εξαπλώνεται στη Μεσόγειο και αγκαλιάζει χώρες εκτός Ευρώπης, αποκτώντας σταδιακά έναν «διεθνή» χαρακτήρα. Αναδεικνύεται έτσι ο ρόλος του «κοινωνικού διαλόγου» σαν ένα εργαλείο που χρησιμεύει στην πολιτική ενσωμάτωση νέων χωρών στις επιδιώξεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης και συνακόλουθα του Ευρωπαϊκού κεφαλαίου.

Παρ' όλο που ο ρόλος τους σε επίπεδο μαζικής επιρροής δεν είναι ακόμη ισχυρός, οι Οικονομικές και Κοινωνικές Επιτροπές δουλεύουν με σταθερότητα για να εδραιωθούν. Η κεντρική τους οργάνωση αναβαθμίστηκε με τη συνθήκη του Αμστερνταμ, καθώς η Ευρωπαϊκή Ενωση δίνει όλο και μεγαλύτερη σημασία στην προώθηση του «κοινωνικού διαλόγου» στις χώρες που επεκτείνεται. Η συναίνεση είναι απαραίτητος όρος για να μη βρουν οι κεφαλαιοκράτες αντίσταση στα αντεργατικά και αντιλαϊκά τους σχέδια, τα οποία υλοποιούνται μέσα από κυνικές οικονομικές συμφωνίες, επιβολή αστυνομοκρατίας και ασφυκτικού ελέγχου των χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.

Ειδικά για την ΟΚΕ στην Ελλάδα, δυο πρωτοβουλίες της φαίνεται να έχουν ιδιαίτερη σημασία σχετικά με το παραπάνω θέμα: Το 1997 οργάνωσε στη Θεσσαλονίκη συνάντηση κοινωνικών φορέων από τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Επειτα πήρε την πρωτοβουλία και εξέφρασε γνώμη με θέμα «κοινωνικός διάλογος στη Νοτιοανατολική Ευρώπη». Ακόμη μεγαλύτερη σπουδαιότητα όμως φάνηκε να έχει για τα ιμπεριαλιστικά σχέδια ενάντια στις χώρες της περιοχής, η διάσκεψη που οργάνωσε τον Γενάρη του 2000, επίσης στη Θεσσαλονίκη, με θέμα «Κοινωνία των πολιτών, εκδημοκρατισμός, συμμετοχή και Σύμφωνο Σταθερότητας για τη ΝΑ Ευρώπη»!

Επιπρόσθετα, η ελληνική ΟΚΕ συμμετέχει στο 11μελές ΔΣ της Διεθνούς Ενωσης των ΟΚΕ και στους στόχους της έχει και τη λεγόμενη Ευρωμεσογειακή Συνεργασία. Αυτή η τελευταία, όπως αναφέρεται σε κείμενο της ίδιας της ΟΚΕ, αναπτύσσεται ως μια πολυμερής σχέση, καθώς «η άνοδος του ισλαμισμού σε τρίτες μεσογειακές χώρες και η γενικότερη αστάθεια που επικρατεί στην περιοχή» οδήγησαν την Ευρωπαϊκή Ενωση να στρέψει συστηματικά την προσοχή της στις χώρες της μεσογειακής λεκάνης.

Να σημειωθεί επίσης, ότι από το 1989 που έγινε η πρώτη Διεθνής σύνοδος των ΟΚΕ στο Παρίσι, έχουν γίνει άλλες έξι στον καναδά, στο Μπουρκίνα - Φάσο, στην Πορτογαλία, στη Βενεζουέλα, στο Μαυρίκιο και στην Γκαμπόν.


Γιώργος ΦΛΩΡΑΤΟΣ

ΚΟΡΥΣΧΑΔΕΣ 1944

(Κορυφαία ώρα της Αντίστασης)

ΚΟΡΥΦΑΙΑ ώρα της Εθνικής Αντίστασης θα 'ναι πάντα η Εθνοσυνέλευση της Ελεύθερης Ελλάδας, η Σύνοδος του Εθνικού Συμβουλίου στο πανέμορφο μικρό χωριό της Ευρυτανίας, τους Κορυσχάδες, στις 14 του Μάη 1944.

ΟΙ ΚΟΡΥΣΧΑΔΕΣ, έξι μόλις χιλιόμετρα από το Καρπενήσι και σε υψόμετρο 960 μέτρα, είναι ένα από τα πολύ παλιά και τα πιο γραφικά χωριά της περιοχής. Στεφανωμένο με έλατα και με άφθονα κρυστάλλινα νερά είναι το ρουμελιώτικο χωριό, που προσφέρεται για παραθερισμό.

ΤΟ όνομά του έχει ρίζες βαθιές στα χρόνια τα αρχαία. Στην τοποθεσία «Καμίνια» στην αρχαιότητα, λειτουργούσε μεταλλείο και με το μέταλλο, που βγάζανε, κατασκεύαζαν πολεμικά όπλα και περικεφαλαίες (Κόρυς - Κόρυθος). Ετσι, το μεταλλείο έδωσε και το όνομά του στο χωριό.

ΤΟ ΧΩΡΙΟ, όμως, αυτό - και φυσικά δεν είναι το μοναδικό - κυνηγήθηκε και με τα γνωστά επιχειρήματα πως, τάχατες, είναι όνομα ξενικό, σλάβικο, το βάφτισαν Κυψέλη. Στην πραγματικότητα, αυτό που γύρεψαν ήταν να το σβήσουν από τη μνήμη του λαού και την ιστορία, γιατί ακριβώς στους Κορυσχάδες ξανάζησε στης Αντίστασης τα μεγάλα χρόνια η νέα Επίδαυρος του 1821.

ΟΣΟΙ είχαν την ευτυχία να παραβρεθούν και να ζήσουν στους Κορυσχάδες τις δυο αυτές ιστορικές βδομάδες που κράτησαν οι εργασίες του Εθνικού Συμβουλίου (14-27 Μάη 1944), θυμούνται το σχολειό του, το διώροφο λιθόχτιστο κτίριο, που φιλοξένησε τις εργασίες και το οποίο σήμερα είναι αξιόλογο ιστορικό μουσείο της Εθνικής Αντίστασης.

ΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ που είχαν φτάσει στα βουνά δούλεψαν ακούραστα με φαντασία και διακόσμησαν τους τοίχους όσο πιο ταιριαστά μπορούσαν για ένα τέτοιο γεγονός. Θυμίζουμε σήμερα - ύστερα από 57 χρόνια - τα ονόματά τους. ίσως να ξεφεύγει κανένας. Ηταν ο Δημήτρης Γιολδάσης, ο Βάλιας Σερμετζίδης, ο Δημήτρης Μεγαλίδης, ο Ηλίας Φέρτης, ο Γιώργος Δήμου, ο Γιώργος Λυδάκης. Το φωτογραφικό ρεπορτάζ του Εθνικού Συμβουλίου το κάλυψε ο Σπ. Μελετζής.

ΤΗΝ αγωνιστική ατμόσφαιρα, τη δημιουργική πνοή, τον καινούριο κόσμο που γεννιόταν στα λεύτερα βουνά, όλα αυτά τα έδωσε ο αξέχαστος σύντροφος Κώστας Καραγιώργης, από τους ηγέτες της Εθνικής Αντίστασης στη Θεσσαλία, γραμματέας του Εθνικού Συμβουλίου κι αργότερα, με την απελευθέρωση, διευθυντής του «Ριζοσπάστη».

ΔΕΚΑΠΕΝΤΕ μέρες, γράφει ο Κ. Κ., βάσταξε η πρώτη σύνοδος του Εθνικού Συμβουλίου των Ελλήνων. Σ' αυτό το τόσο σύντομο χρονικό διάστημα, πυκνώνεται τόση γόνιμη και αποδοτική δουλιά, που δεν μπορούσε να την ονειρευτεί ολόκληρη κοινοβουλευτική τετραετία των άλλοτε Βουλών...

Ο ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ψευτοκοινοβουλευτισμός, πρόσθετε ο Κ. Κ., απλή καρικατούρα του κοινοβουλευτισμού, που έδωσε η αστική Δυτική Ευρώπη, στις καλύτερες στιγμές της είναι μια κακή ανάμνηση για το τωρινό Εθνικό Συμβούλιο των Ελλήνων. Σεμνότητα, ευπρέπεια, τάξη και αλληλοσεβασμός, θάρρος της γνώμης, αυτή ήταν η ατμόσφαιρα του Σώματος. Αλλά και πνεύμα πρακτικότητας, σβέλτης τοποθέτησης των προβλημάτων, συστηματικής δουλιάς και εκμετάλλευσης του χρόνου. Το μοναδικό στην ιστορία της Ελλάδας αυτό αντιπροσωπευτικό Σώμα του λαού απωθούσε αυτόματα από πάνω του κάθε κενολόγο ρητορισμό...

ΚΙ Ο ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ Κώστας Καραγιώργης, τεκμηριώνοντας το γραφτό του, πρόσθετε μια χαρακτηριστική μαρτυρία: «Ο φιλελεύθερος παλαίμαχος της κοινοβουλευτικής ζωής Παντελής Καρασεβδάς την τελευταία μέρα της Συνόδου ομολογούσε: "...Εχω 50 χρόνων κοινοβουλευτική πείρα. Ποτέ δεν είδα τέτοιο Σώμα. Ούτε ένας ρήτορας δεν πέρασε από το βήμα, που να μην πει χρήσιμα και σοβαρά πράματα, που να μην τα διατυπώσει και καλά..."». (ΚΟΜΕΠ, Μάης - Ιούνης 1944).

ΦΥΣΙΚΑ, ο κόσμος αυτός που ανέβαινε στο βήμα δεν είχε καμιά σχέση με τους πολιτικάντηδες, με τους παλιούς κομματάρχες. Ηταν η νέα Ελλάδα, που την έπλαθε της Εθνικής Αντίστασης η φλόγα. Η Ελλάδα, που με τις θυσίες και τα αμέτρητα ολοκαυτώματα ξαναζωντάνευε το νέο '21.

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ, 27 του Μάη 1944, καθώς το Εθνικό Συμβούλιο ολοκλήρωνε τις εργασίες του, το ιστορικό εκείνο ψήφισμα καθρέφτιζε κρυστάλλινα σαν καταστατικές υποθήκες την ατσάλινη θέληση του λαού για τη λευτεριά, αλλά την ίδια ώρα και την αμετακίνητη απόφασή του να συνεχίσει τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα για τη λαοκρατική δημοκρατική αναγέννηση της Ελλάδας. Για ν' απαλλαγεί από τα θανατερά δεσμά της ξενοκρατίας, της υποτέλειας.

ΔΙΑΒΑΖΟΥΜΕ αποσπασματικά μερικά άρθρα που 'χουν και τούτη την ώρα όλη τους τη δυναμική και αξία. «...Ολες οι εξουσίες πηγάζουν από το λαό και ασκούνται από το λαό. Η Αυτοδιοίκηση και η Λαϊκή Δικαιοσύνη είναι θεμελιώδεις θεσμοί του δημόσιου βίου των Ελλήνων (άρθρο 2)».

ΚΙ ΑΜΕΣΩΣ πιο κάτω συμπλήρωνε: «Οι λαϊκές ελευθερίες είναι ιερές και απαραβίαστες. Το αγωνιζόμενο έθνος θα τις προστατέψει από κάθε απειλή, από οπουδήποτε και αν προέρχεται...(άρθρο 4)».

ΙΕΡΕΣ κι απαραβίαστες οι λαϊκές ελευθερίες. Και δεν προστατεύονται φυσικά με τα λόγια μόνο. Χρειάζονται μεγάλοι αγώνες και συνεχής εγρήγορση. Καθώς το γραφτό οδεύει για την εφημερίδα μας, η μυριόστομη κραυγή της αδούλωτης Αθήνας στέλνει το μαχητικό μήνυμα: «Ο "τρομονόμος" δε θα περάσει». Ξανά, ύστερα από 57 χρόνια. Με τα μεγάλα μηνύματα, με τις καθάριες βουνίσιες πνοές, που χάραξε η Νέα Επίδαυρος, στο ψήφισμα των Κορυσχάδων.


Του
Νίκου ΚΑΡΑΝΤΗΝΟΥ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ