ΜΠΑΝΙΑ ΛΟΥΚΑ.-

Μια έκρηξη, με στόχο το διαμέρισμα του παρατηρητή του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ), "αναταράσσει" ακόμα περισσότερο τα τρικυμισμένα νερά της κατάστασης της Βοσνίας.

Είναι η δεύτερη έκρηξη μέσα σε διάστημα δύο ημερών, που έχει σαν στόχο τον ΟΑΣΕ, μετά την πολεμική επιχείρηση που εξαπέλυσαν οι ΝΑΤΟικές δυνάμεις την περασμένη εβδομάδα και την απόπειρα σύλληψης δύο Σερβοβόσνιων "εγκληματιών" που κατέληξε στη δολοφονία του ενός εξ αυτών, του Σίμο Ντριλιάτσα. Η οργή και η έντονη ανησυχία όλης της σερβικής κοινότητας της χώρας, μετά τις βιαιότητες αυτές είναι φανερή παντού. Η ατμόσφαιρα είναι ιδιαίτερα φορτισμένη απέναντι στους διεθνείς παρατηρητές και η αναμενόμενη και κατανοητή εχθρότητα αυξάνεται διαρκώς, καθώς η σερβική κοινότητα αντιλαμβάνεται παντοιοτρόπως το αντισερβικό μένος που διακατέχει τους "ειρηνοποιούς".

Το σκηνικό που επικρατεί και στην πολιτική ηγεσία αυξάνει τη δυσφορία της σερβοβοσνιακής κοινότητας, καθώς ο ΟΑΣΕ παρέμβηκε και στις εσωτερικές υποθέσεις της Σερβικής Δημοκρατίας και υποστηρίζει σθεναρά την Πρόεδρο Μπιλιάνα Πλάβσιτς, δικαιολογώντας αυτή του θέση, ότι η Πρόεδρος ενήργησε σύμφωνα με το Σύνταγμα όταν διέλυσε το Κοινοβούλιο των Σέρβων της Βοσνίας και προκήρυξε πρόωρες εκλογές για την 1η του Σεπτέμβρη. Ο παρεμβατικός ρόλος του ΟΑΣΕ όμως δε σταματά μόνο εκεί, αλλά συνεχίστηκε με την εκδήλωση της επιθυμίας να εποπτεύσει τις εκλογές!

Τη συγκεκριμένη απόφαση είχε λάβει η Πλάβσιτς στις 3 Ιούλη, που όμως η ίδια απόφαση ακυρώθηκε αυθημερόν από την κυβέρνηση των Σέρβων της Βοσνίας. Από το διάστημα εκείνο έως σήμερα, τα γεγονότα εκτυλίσσονται με γοργούς ρυθμούς, με τελευταία την αποτυχία των δύο συναντήσεων Πλάβσιτς και τον Μομτσίλο Κράισνικ, ο έτερος της σερβοβοσνιακής ηγεσίας. Προχτές το βράδυ, η Πρόεδρος αποφάσισε να ξαναπάρει την πρωτοβουλία των κινήσεων και μέσω της σερβικής τηλεόρασης δήλωσε ότι απορρίπτει κάθε συμβιβασμό και διατηρεί την απόφασή της να διαλύσει το Κοινοβούλιο. Αυτή η ολομέτωπη επίθεση θα οδηγήσει πιθανότατα σε ανοιχτή σύγκρουση ανάμεσα στα δύο στρατόπεδα που συνυπάρχουν στην ηγεσία. Εκκρεμεί η απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου, για ακύρωση του διατάγματος της διάλυσης της Βουλής, που σε περίπτωση που αυτό κρίνει υπέρ του αιτήματος της κυβέρνησης, υπάρχει η δεδηλωμένη πρόθεση της Πλάβσιτς να παραιτηθεί. Επίσης, τα δύο αντίπαλα μέρη μπορεί να προχωρήσουν σε σωρεία διαταγμάτων που θα αλληλοαναιρούν τις αποφάσεις που μπορεί ήδη να υπάρχουν ή να ψηφιστούν.

Οι πρόσφατες εξελίξεις στη Βοσνία και η ανησυχητική κινητικότητα που εμφανίζει η κατάσταση θα είναι το θέμα που θα εξετάσει το Μόνιμο Μεικτό Συμβούλιο Ρωσίας - ΝΑΤΟ. Πέρα από τις εξελίξεις, άλλα θέματα που θα συζητηθούν είναι οι δραστηριότητες της ΝΑΤΟικής ειρηνευτικής δύναμης που σταθμεύει εκεί, αλλά και η διαφύλαξη της ειρήνης γενικότερα, δήλωσε στο πρακτορείο "Ιντερφαξ" ο Γ. Πριμακόφ, μετά τη συνάντηση που είχε χτες με τον Γερμανό ομόλογό του Κλάους Κίνκελ. Την προηγούμενη εβδομάδα ο Γ. Πριμακόφ είχε επικρίνει σφοδρά την επιχείρηση της ΝΑΤΟικής δύναμης. Σύμφωνα, πάντως, με τις υπάρχουσες πληροφορίες, η Μόσχα εξετάζει το ενδεχόμενο να συνεργαστεί με μία δύναμη ταχείας αντίδρασης, που θα σταθμεύει μελλοντικά στη Βοσνία.

Αντίδραση εκδηλώθηκε και από την πλευρά της Ουάσινγκτον, όπου ο Μπιλ Κλίντον προέβη σε δηλώσεις που εκφράζουν την ανησυχία του (!) για τις εξελίξεις και προειδοποίησε τους Σερβοβόσνιους να "συμμορφωθούν" με τις διατάξεις της "Συμφωνίας του Ντέιτον". "Είναι σαφές ότι δεν έχουν συμμορφωθεί με τις διατάξεις της Συμφωνίας του Ντέιτον. Δεν έχουν κάνει καμία προσπάθεια να μας βοηθήσουν να συλλάβουμε τους ανθρώπους αυτούς", τόνισε και στη συνέχεια απηύθυνε την προειδοποίησή του σε ενδεχόμενα αντίποινα των Σερβοβόσνιων.

ΜΟΣΧΑ (ανταπόκριση Ν. ΓΚΑΡΙΦΟΥΛΙΝΑ). -

Η Επιτροπή των Λαών της ΕΣΣΔ υπό την προεδρία του Ολέγκ Σένιν συζήτησε στη συνεδρίασή της στις 14 Ιούλη, το σχέδιο των "Βασικών θέσεων συμφώνου για το Ενωσιακό Κράτος", που παρουσίασε ο επικεφαλής της ομάδας εργασίας Γεγκόρ Λιγκατσόφ,και το οποίο υιοθετήθηκε ως βάση για συζήτηση. Μετά την επεξεργασία που θα λάβει υπόψη τις παρατηρήσεις, το σχέδιο θα σταλεί σε όλα τα κόμματα και κινήματα, τα Κοινοβούλια, στους προέδρους, σε εκπροσώπους όλων των θρησκειών για παραπέρα συζήτηση. Το ντοκουμέντο στηρίζεται στην απαίτηση της πλειονότητας των πολιτών για επανένωση των αδελφών λαών, στη μακραίωνη πείρα της κοινής συμβίωσης και συνεργασίας στα πλαίσια της Ρωσίας και της Σοβιετικής Ενωσης, καθώς και στην κοινότητα συμφερόντων και σκοπών των ενωμένων κρατών και λαών. Επίσης, το ντοκουμέντο έχει ως γνώμονα την αντίληψη "Για μια ανανεωμένη Ενωση των σοβιετικών λαών", που υιοθετήθηκε στο 2ο Συνέδριο των Λαών της ΕΣΣΔ το 1994.

Σκοπός της ενοποίησης, σύμφωνα με το εν λόγω σχέδιο, είναι η εξασφάλιση της υλικής και πνευματικά πλούσιας ζωής των ανθρώπων, η επανένωση των λαών και η αποτροπή της αποικιακής υποδούλωσής τους. Η έξοδος από τη βαθύτατη κρίση, που προκλήθηκε από την εγκληματική διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης, μπορεί να γίνει μόνο με βάση την πραγματική λαϊκή εξουσία και την ανασύσταση της ανανεωμένης Ενωσης των ισότιμων κυριάρχων κρατών σοβιετικού τύπου. Στο σχέδιο αναφέρονται και οι αρχές που πρέπει να διέπουν τη μελλοντική Ενωση: εθελοντική επανένωση των λαών, ισοτιμία, σεβασμός των δικαιωμάτων και ελευθεριών του ανθρώπου, εξουσία των εργαζομένων τύπου Σοβιέτ, ενωσιακή υπηκοότητα, ενιαίο εθνικό - οικονομικό σύμπλεγμα, πανενωσικός προϋπολογισμός, ενιαίο νόμισμα, ενιαίες ένοπλες δυνάμεις και αμυντική πολιτική και φύλαξη των συνόρων, διατήρηση, ανάπτυξη, αλληλοπλουτισμός των εθνικών πολιτισμών και γλωσσών. Αναγνωρίζεται η πολυμορφία της οικονομίας, όπου καθοριστικό ρόλο θα έχει η κοινωνική ιδιοκτησία στα βασικά μέσα παραγωγής.

Για την άσκηση των πανενωσιακών λειτουργιών, τα ενοποιημένα κράτη δημιουργούν την ενωσιακή περιουσία, που συμπεριλαμβάνει τη γη, μέρος των φυσικών πόρων, το ενεργειακό σύστημα, τους σιδηροδρόμους, τις επικοινωνίες, του αγωγούς, τις επιχειρήσεις και άλλους στόχους που εξυπηρετούν τις ανάγκες της Ενωσης στο σύνολό της. Τα κράτη που ανήκουν στην Ενωση έχουν στη δικαιοδοσία την κρατική ιδιοκτησία τους. Τέλος, στο σχέδιο ορίζονται τα δικαιώματα των πολιτών που θα τα εγγυούνται τα ενωσιακά κράτη, η δομή της νομοθετικής, εκτελεστικής και δικαστικής εξουσίας, οι αρχές τις εθνικής πολιτικής. Το ζήτημα της κρατικής ενοποίησης των λαών προτείνεται να τεθεί σε δημοψήφισμα σε κάθε κράτος και σε συζήτηση στα Κοινοβούλια. Η τελική υιοθέτηση του ντοκουμέντου προβλέπεται να γίνει στη Γενική Συνέλευση των Εκπροσώπων των λαών και κρατών, η οποία ενδέχεται να συγκληθεί στην Ουκρανία.

Αυτή η σχετικά νέα για τη Ρωσία μορφή διαμαρτυρίας χρησιμοποιείται αυτές τις μέρες από μερικές κοινωνικές οργανώσεις και ομάδες. Πλησιάζει προς το τέλος η δεύτερη βδομάδα της πορείας προς τη Μόσχα των εκπροσώπων των εργαζομένων του ατομοηλεκτρικού σταθμού του Σμολένσκ, οι οποίοι διαμαρτύρονται γιατί έχουν να πληρωθούν επί μήνες. Στο δρόμο ενώθηκαν μαζί τους εργαζόμενοι από συγγενικές επιχειρήσεις - του ατμοηλεκτρικού σταθμού Καλίνιν, της πόλης Ντούμπνα και αντιπροσωπεία από το Ντεσνογκόρσκ. Επίσης, στην πορεία αυτή προσχώρησαν εκπρόσωποι από ατομοηλεκτρικούς σταθμούς του Λένινγκραντ, της Κόλας κ.ά. Επομένως, η πορεία που ξεκίνησε από το Σμολένσκ αγκαλιάζει όλο τον κλάδο. Σήμερα το πρωί οι μετέχοντες στην πορεία αναμένεται να μπουν στη Μόσχα και να πραγματοποιήσουν πικετοφορία μπροστά στο κτίριο της κυβέρνησης.

ΒΕΛΙΓΡΑΔΙ. -

Ο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς εκλέχτηκε χτες νέος Πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας, από τα δύο Σώματα του γιουγκοσλαβικού Κοινοβουλίου.

Η εθνοσυνέλευση συνεδρίασε προχτές και ενέκρινε τον Μιλόσεβιτς ως το μοναδικό υποψήφιο για την Προεδρία. Καθώς υπήρξε η απαραίτητη απαρτία, η Εθνοσυνέλευση επέσπευσε τις διαδικασίες και συνεδρίασε εκ νέου χτες όπου εξέλεξε το Σέρβο ηγέτη στην Προεδρία της χώρας. Η προγραμματισμένη ψηφοφορία ήταν για τις 23 του Ιούλη. Στη μυστική ψηφοφορία που διεξήχθη ο Μιλόσεβιτς έλαβε 29 ψήφους στην Ανω βουλή (Συμβούλιο των Δημοκρατών) και 88 ψήφους στην Κάτω Βουλή (Συμβούλιο των Πολιτών).

Με την ολοκλήρωση της εκλογικής διαδικασίας ο Μιλόσεβιτς θα ορκιστεί σε επίσημη τελετή, αλλά για να γίνει αυτό θα πρέπει πρώτα να παραιτηθεί από το αξίωμα του Προέδρου της Σερβίας, θέση που κατέχει από το 1987. Αυτό θα σημαίνει ότι σε διάστημα 60 ημερών από σήμερα θα πρέπει να διεξαχθούν πρόωρες προεδρικές εκλογές για την εκλογή του αντικαταστάτη του στην Προεδρία της Σερβίας. Μέχρι την εκλογή νέου Προέδρου της Σερβίας θα εκτελεί χρέη Προέδρου ο πρόεδρος της Βουλής της Σερβίας, Ντράγκαν Τόμιτς.

ΜΠΑΓΚΛΑΝΤΕΣ.-

Επί αρκετές ώρες συγκρούονταν στους δρόμους της πρωτεύουσας του Μπαγκλαντές, Ντάκα, μουσουλμάνοι φονταμενταλιστές και άνδρες των δυνάμεων ασφαλείας του Μπαγκλαντές κατά τη διάρκεια επεισοδίων που ξέσπασαν σε διαμαρτυρία κατά της ισραηλινής πολιτικής απέναντι στους Παλαιστίνιους. Παρά την ένταση που επικράτησε στη Ντάκα, κυβερνητικοί αξιωματούχοι του Μπαγκλαντές δεν έκρυβαν την ικανοποίησή τους για το ενδεχόμενο υπογραφής μιας οριστικής συμφωνίας ειρήνης ανάμεσα στην κυβέρνηση του Μπαγκλαντές και τους βουδιστές αντάρτες των νοτιοανατολικών περιοχών της χώρας. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, οι συνομιλίες με τους εκπροσώπους των ανταρτών εξελίσσονται θετικά, καθώς η κυβέρνηση δεσμεύτηκε να ικανοποιήσει το αίτημα των ανταρτών για περισσότερη αυτονομία μέσα από την κατάρτιση ενός σχεδίου "ειδικού κυβερνητικού καθεστώτος". Ο 21χρονος εμφύλιος πόλεμος έχει στοιχίσει τη ζωή σε περισσότερα από 4.000 άτομα και είχε οδηγήσει στην ερήμωση των βουδιστικών νοτιοανατολικών περιοχών, στις οποίες μετοίκησαν πολλοί μουσουλμάνοι. Η έναρξη των ειρηνευτικών συνομιλιών των βουδιστών ανταρτών με την κυβέρνηση άνοιξε το δρόμο για την επιστροφή στις νοτιοανατολικές περιοχές 6.000 βουδιστών μεταναστών.