Απάντηση στο έγγραφο του Ραούφ Ντενκτάς με το λεγόμενο όνειρό του για τη λύση και το μέλλον της Κύπρου αναμενόταν να δώσει ο Πρόεδρος Κληρίδης στη χτεσινή συνάντησή του με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη.

Το έγγραφο Ντενκτάς, 20 περίπου σελίδων, είχε αρχικά υποβληθεί στις 26 του Απρίλη και υποβλήθηκε και πάλι αμέσως μετά τις συνομιλίες στο Παρίσι σε «βελτιωμένη» έκδοση.

Ωστόσο, οι «βελτιώσεις» δεν ήταν παρά διακοσμητικές αλλαγές και σκλήρυνση της τουρκικής θέσης, με εισαγωγή και νέων αξιώσεων, που δεν είχαν υποβληθεί στο παρελθόν.

Το έγγραφο αυτό ήταν ένα από τα τρία έγγραφα που μελετήθηκαν προχθές στο Εθνικό Συμβούλιο. Το άλλο έγγραφο ήταν αυτούσιο το κείμενο του Ραούφ Ντενκτάς, με το οποίο ο κατοχικός ηγέτης εισηγείται αλλαγή του πολιτειακού συστήματος από προεδρικό σε κοινοβουλευτικό με πρωθυπουργό.

Ο Ραούφ Ντενκτάς εισηγείται επίσης ότι ο Πρόεδρος και ο υπουργός Εξωτερικών πρέπει να προέρχονται από την ίδια κοινότητα και επίσης τα υπουργεία Οικονομικών και Ευρωπαϊκής Ενωσης θα πρέπει να καταλαμβάνουν εκπρόσωποι της ίδιας κοινότητας.

Οσον αφορά στη λήψη των αποφάσεων, θέμα κρίσιμο για την ένταξη, αφού η Ευρωπαϊκή Ενωση θέλει να υπάρχουν διαδικασίες λήψης και εφαρμογής των αποφάσεων κατά τρόπο αποτελεσματικό, ο Ραούφ Ντενκτάς εισηγείται ότι θα πρέπει να ισχύει η διευθέτηση της συναίνεσης, δηλαδή οι αποφάσεις να λαμβάνονται με χωριστή πλειοψηφία των δύο κοινοτήτων και όχι με απλή πλειοψηφία.

Στο έγγραφό του ο Ραούφ Ντενκτάς κάνει αναφορά στα ομοσπονδιακά συστήματα του Βελγίου, της Ελβετίας και της Γερμανίας, αλλά προτείνει επιλεκτικά διευθετήσεις από τα τρία συστήματα, οι οποίες εξυπηρετούν τις επιδιώξεις και ικανοποιούν τις αξιώσεις του.

Το τρίτο έγγραφο που κατατέθηκε στο Εθνικό Συμβούλιο προχτές ήταν η κωδικοποίηση των θέσεων από ειδική επιτροπή του Εθνικού Συμβουλίου και αναφέρεται σε όλα τα πιθανά σενάρια αντίδρασης της τουρκικής πλευράς σε περίπτωση ένταξης της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ενωση με άλυτο το Κυπριακό.

Στο μεταξύ, ο Ραούφ Ντενκτάς σε δηλώσεις του ισχυρίστηκε ότι το Συμβούλιο Ασφαλείας δεν έκανε σωστή διάγνωση στην Κύπρο. Επανέλαβε και το αίτημά του για αναγνώριση του ψευδοκράτους και την «ένταξή» του στην ΕΕ ταυτόχρονα με την Κυπριακή Δημοκρατία.

Οπως υποστήριξε ο Τουρκοκύπριος ηγέτης, «εάν στον κόσμο υπήρχε δικαιοσύνη, το Συμβούλιο Ασφαλείας θα έπρεπε να είχε κάνει τη σωστή διάγνωση στο Κυπριακό και όχι να εξέδιδε ψηφίσματα ανάλογα με τις συνθήκες που επικρατούν κατά καιρούς». Επανέλαβε τους γνωστούς ισχυρισμούς του για την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ, αναφέροντας πως «η ελληνοκυπριακή πλευρά δεν ενδιαφέρεται να ιδρύσει νέο ισότιμο συνεταιρισμό με τους Τουρκοκυπρίους, αφού έχει διαβεβαιώσεις ότι θα ενταχθεί στην ΕΕ άσχετα με την επίλυση ή όχι του Κυπριακού». Ο κατοχικός ηγέτης δήλωσε ότι «η ΕΕ πρέπει να στείλει αντιπροσωπεία της στην Κύπρο, για να εξετάσει και να διαγνώσει το πρόβλημα». Ζήτησε ακόμη «ισότιμη μεταχείριση» από μιαν τέτοια αντιπροσωπεία και επανέλαβε τις θέσεις του για λύση «δύο κρατών» και για «νέο συνεταιρισμό», στον οποίο τα «δύο κράτη» θα εκχωρήσουν αρμοδιότητες στην κεντρική κυβέρνηση.

Είπε ότι «τώρα όλοι φοβούνται για υποβολή σχεδίου λύσης είτε από τις ΗΠΑ, είτε από τα Ηνωμένα Εθνη, είτε και από τους δύο». Απέκλεισε το ενδεχόμενο να συγκατατεθεί «σε οποιοδήποτε σχέδιο που δε θα προνοεί την ύπαρξη του κράτους» του, κατά την έκφρασή του, και το οποίο «θα καταργεί τα δικαιώματα της Τουρκίας».

Αμήχανα αισθάνθηκε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος όταν του ζητήθηκε χτες να σχολιάσει τη θετική ανταπόκριση που βρήκαν οι προτάσεις Ντενκτάς από τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών Κ. Πάουελ, όπως ο ίδιος είπε στον Ελληνα ομόλογό του Γ. Παπανδρέου κατά τη συνάντησή τους την περασμένη Δευτέρα.

«Μας καλύπτει πλήρως, δήλωσε ο Χρ. Πρωτόπαππας, η τοποθέτηση του Ελληνα Υπουργού Εξωτερικών. Είναι σαφές ότι για το σχέδιο που αναπτύσσει ο κ. Ντενκτάς, δεν υπάρχει συμφωνία από την ελληνική πλευρά, ούτε από την κυπριακή βεβαίως».

Η Ευρωπαϊκή Ενωση μπορεί να παραλείψει την Κύπρο από τον κατάλογο των χωρών που θεωρούνται έτοιμες να αρχίσουν άμεσα διαπραγματεύσεις για την ένταξή τους στην Ενωση, δήλωσε χτες διπλωματική πηγή της ΕΕ.

Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ενωσης θα εγκρίνουν τον κατάλογο των προς ένταξη χωρών όταν θα συναντηθούν στις Βρυξέλλες στις 24 και 25 Οκτώβρη. Οι χώρες που θα περιλαμβάνονται στον κατάλογο, και στις οποίες θα περιλαμβάνεται η Κύπρος θα ενταχθούν στην Ευρωπαϊκή Ενωση το 2004.

«Πρέπει να θέσουμε το ερώτημα εάν είναι συνετό στην παρούσα συγκυρία να δηλώσουμε απερίφραστα ότι η Κύπρος θα περιλαμβάνεται στο επόμενο κύμα της διεύρυνσης», δήλωσε διπλωματική πηγή της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αναφερόμενη στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, αλλά και στις επικείμενες εκλογές στην Τουρκία (3 Νοέμβρη).

«Δε θέλουμε να κάνουμε τίποτε που θα δημιουργήσει αναταραχή στην Τουρκία στην παραμονή των εκλογών τους. Η συγκυρία (η συνάντηση κορυφής των Βρυξελλών) συνηγορεί υπέρ μιας λιγότερο ρητής διατύπωσης σχετικά με την Κύπρο», δήλωσε η ίδια πηγή.

«Σίγουρα θα ήταν συνετό να απομακρύνουμε κάθε πίεση από τις δύο πλευρές (ελληνοκυπριακή και τουρκοκυπριακή), καθώς αναζητούν λύση. Είναι απίθανο να δούμε οποιαδήποτε πρόοδο στις ειρηνευτικές συνομιλίες πριν από τις τουρκικές εκλογές στις 3 Νοέμβρη», δήλωσε η διπλωματική πηγή της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Η ίδια πηγή τόνισε ότι τα κράτη - μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι βέβαιο ότι θα συστήσουν στα κράτη - μέλη τον επόμενο μήνα, στην ετήσια έκθεσή τους, ότι η Κύπρος θα είναι έτοιμη το Δεκέμβρη να ολοκληρώσει τις διαπραγματεύσεις ένταξης και να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ενωση. «Η διατύπωση πρέπει να είναι πολύ προσεκτική για την Κύπρο και θα πρέπει επίσης να λάβει υπόψη την πολύ ουσιαστική πρόοδο που έχει σημειώσει η Κύπρος στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις... Αλλά φυσικά δεν μπορούμε να προεξοφλήσουμε το αποτέλεσμα των υπό την αιγίδα του ΟΗΕ συνομιλιών», δήλωσε ελληνική διπλωματική πηγή.

Τα κράτη - μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή βρίσκονται σε συνεχή επαφή για το ζήτημα της Κύπρου, αλλά δεν αναμένεται απόφαση για την ακριβή διατύπωση που θα χρησιμοποιηθεί τον Οκτώβρη.

Σύμφωνα με τη διπλωματική πηγή της Ευρωπαϊκής Ενωσης, κατά τη συνάντησή τους στις Βρυξέλλες οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα επικαλεστούν πιθανότατα τη διατύπωση που χρησιμοποιήθηκε κατά τη σύνοδο κορυφής στο Ελσίνκι το 1999, όταν η Τουρκία έγινε δεκτή ως υποψήφια προς ένταξη χώρα.

Την περασμένη βδομάδα ο Ευρωπαίος επίτροπος αρμόδιος για τα θέματα της Διεύρυνσης Γκίντερ Φερχόιγκεν, δήλωσε ότι επιθυμεί να ενθαρρύνει τους πολιτικούς της Αγκυρας που είναι υπέρ της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Σύμφωνα με διπλωμάτες εάν αγνοηθούν οι τουρκικές ανησυχίες για την Κύπρο σ' αυτή τη φάση, αυτό θα μπορούσε να ενισχύσει τους εθνικιστές αντιπάλους της Ευρωπαϊκής Ενωσης στις τουρκικές εκλογές.

Στο Ελσίνκι οι Ευρωπαίοι ηγέτες είχαν δηλώσει ότι «θα λάβουν υπόψη όλες τις σχετικές παραμέτρους» όταν θα έρθει η στιγμή να αποφασίσουν για την ένταξη της διχοτομημένης Κύπρου στην Ενωση.

Μεγάλη προσπάθεια καταβάλουν προκειμένου να ισορροπήσουν στο τεντωμένο σχοινί του Κυπριακού η κυβέρνηση και ο εκπρόσωπός της Χρ. Πρωτόπαπας, καθώς καταφθάνουν από παντού μηνύματα για αναβολή της κυπριακής ένταξης, αν δεν επιλυθεί προηγουμένως το πολιτικό πρόβλημα.

Οπως είναι γνωστό, την τελευταία επταετία, οι ελληνικές κυβερνήσεις έχουν στηρίξει την πολιτική τους και τις ελπίδες του για λύση του Κυπριακού ακριβώς στην προοπτική της ένταξης της Κύπρου στην ΕΕ. Οταν χτες ρωτήθηκε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος για την αβάσιμη, κατά τα φαινόμενα, υπεραισιοδοξία της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού, ισχυρίστηκε:

«Αυτό (σ.σ. δηλαδή η υπεραισιοδοξία) έδειξε την αποφασιστικότητα και τη θέληση της ελληνικής πλευράς. Από πολλές απόψεις, πολύ καλά κάνει ο πρωθυπουργός και επιδεικνύει αυτή την αποφασιστικότητα στις κινήσεις μας. Διότι εάν δεν υπάρξει κάτι τέτοιο από την ελληνική πλευρά, καταλαβαίνετε ότι θα στέλναμε μηνύματα που δε θα ήταν αυτά που πρέπει να στέλνουμε στους εταίρους μας. Η σαφής πρόθεση της Ελλάδας, ότι θα γίνουν τα πάντα, προκειμένου να ενταχθεί η Κυπριακή Δημοκρατία στην ΕΕ, στέλνει το μήνυμα της αποφασιστικότητας που πηγαίνει προς όλες τις κατευθύνσεις».

Παρακολουθήστε σήμερα στην τηλεόραση του «902»:

• Στις 17.30 η Ελένη Τζήκα συνομιλεί με τους: Αγη Παπαστεργίου, υποψήφιο δήμαρχο Λάρισας με τη «Δημοκρατική Συνεργασία» και Μπάμπη Μπάκουλα, υποψήφιο νομάρχη Λάρισας με τη «Νομαρχιακή Αγωνιστική Συνεργασία».
• Στις 19.00 θα μεταδοθεί η ομιλία της ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Αλέκας Παπαρήγα, σε συγκέντρωση που οργάνωσε η ΚΟΑ του ΚΚΕ με θέμα: «Τα οξυμένα προβλήματα των ΕΒΕ και οι δημοτικές εκλογές».
• Στις 20.00 ο Γιάννης Ευσταθίου συνομιλεί με τους Παναγιώτη Μπιτούνη, υποψήφιο δήμαρχο Αιγάλεω υποστηριζόμενο από το ΠΑΣΟΚ, Αργύρη Ντινόπουλο, υποψήφιο δήμαρχο Βριλησίων υποστηριζόμενο από τη ΝΔ και Γιώργο Κατημερτζή, δήμαρχο και υποψήφιο δήμαρχο Καισαριανής υποστηριζόμενο από το ΚΚΕ.
• Στις 22.00 ο Γιάννης Χατζηγεωργίου συνομιλεί με υποψηφίους δημάρχους, ενόψει των δημοτικών εκλογών.
• Στις 23.30 «Ενα βιβλίο μια ιστορία». Θα μεταδοθεί η εκδήλωση παρουσίασης του πρώτου τόμου του βιβλίου «Μακρόνησος - Ιστορικός τόπος». Επιμέλεια - Παρουσίαση: Ειρήνη Μπαλντίδη.