Η αποπνικτική μυρωδιά της προχωρημένης αποσύνθεσης που εκπεμπόταν ιδιαίτερα έντονα τη βδομάδα που πέρασε, από την εστία της μόλυνσης - η οποία είναι τοποθετημένη στο κέντρο της οικονομικής ολιγαρχίας και των πολιτικών εκφραστών της - προκάλεσε αισθήματα ασφυξίας μέχρι λιποθυμίας στους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα.

Ταυτόχρονα η όζουσα αυτή ατμόσφαιρα και το ανθυγιεινό περιβάλλον επιχειρείται, άλλη μια φορά, να χρησιμοποιηθεί από τους αρχιτέκτονες του πολιτικού συστήματος, με στόχο την υποστύλωση του σάπιου καθεστώτος τους και όσο είναι δυνατόν τη θωράκισή του.Ελάχιστα ενοχλεί τα "μεγάλα αφεντικά" η περιρρέουσα μπόχα και δυσωδία και το άρρωστο πολιτικό κλίμα. Ακριβώς γιατί μέσα σ' αυτό το περιβάλλον έχουν μάθει να "δημιουργούν" και να"μεγαλουργούν".

Είναι γνωστή η ικανότητα του καπιταλιστικού συστήματος να τρέφεται από τις σάρκες του, προκειμένου να εξασφαλίσει την παράταση ζωής του και τη διαιώνιση του.

Στα πλαίσιο αυτό, οι ψυχροί υπολογισμοί των αρχιτεκτόνων του πολιτικού σκηνικού, προβάλλουν σταδιακά αποκαλύπτοντας τις ζοφερές και εφιαλτικές προοπτικές που επιφυλάσσουν στον τόπο και το λαό.

Τα σχέδια και οι "στρατηγικές" τους, μέσα σ' αυτό το κλίμα, επισπεύδονται και ως ένα βαθμό διευκολύνονται. Στο βαθμό δηλαδή που δεν υπάρχει οργανωμένη αντίσταση από τους εργαζόμενους, για να παρέμβει αποφασιστικά και να "εκτρέψει" προς θετική κατεύθυνση, τις εξελίξεις.

"Προϋποθέσεις" και κανόνες

Η κατεύθυνση, λοιπόν, που παίρνει η πολιτική ζωή του τόπου, είναι σε μεγάλο βαθμό προδιαγεγραμμένη. Ηδη είναι αισθητή η μετατόπισή της προς το συντηρητικότερο, χάρη στις δυνάμεις του δικομματισμού, οι οποίες απροκάλυπτα ενεργούν από κοινού για το σκοπό αυτό. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η πανηγυρική έναρξη λειτουργίας της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (ΟΚΕ), όπου όλοι οι παρευρισκόμενοι δεσμεύτηκαν να κάνουν ό,τι μπορούν, για να πετύχει στην αποστολή του, το "θεσμικό εργαλείο" της συναίνεσης και της υποταγής των εργαζομένων στην οικονομική ολιγαρχία.

Το τελευταίο διάστημα, αν ιδωθούν τα πράγματα πίσω από τον κουρνιαχτό, δόθηκε ισχυρή ώθηση στην κατεύθυνση αυτή, ενώ δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για μια επιτάχυνση αυτής της πορείας. Βασικό χαρακτηριστικό αυτής της περιόδου είναι ο καθορισμός των νέων κανόνων του παιχνιδιού εξουσίας μεταξύ των δυνάμεων του δικομματισμού, ώστε να διευκολυνθεί η συναινετική επιβολή των νεοσυντηρητικών επιλογών.

Από αυτή τη σκοπιά πρέπει να αντιμετωπιστούν και οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών.

• Ο συμψηφισμός και η συναλλαγή που ολοκληρώθηκε την περασμένη Δευτέρα στη Βουλή με την υπερψήφιση της πρότασης του Α. Παπανδρέου για αναστολή των δικών, αποτελούσε μια "εκκρεμότητα" που έπρεπε να κλείσει. Ο "διχασμός" που προκαλούσαν, κατά τον πρωθυπουργό, οι παραπομπές των στελεχών της ΝΔ, συνιστούσε ένα "περιττό εμπόδιο" σε περίοδο που εμπεδώνεται η συναινετική πορεία στην πολιτική ζωή.

Από αυτή τη σκοπιά η πρωτοβουλία του Α. Παπανδρέου για αναστολή των δικών, ήταν μια προδιαγεγραμμένη και αναπόφευκτη εξέλιξη. Ηταν η συνεισφορά του στην "αποκατάσταση πολιτικού κλίματος ηρεμίας", το οποίο αποτελεί βασική προϋπόθεση για την από κοινού στήριξη και υλοποίηση των νεοφιλελεύθερων επιλογών. Είναι μήπως τυχαίο ότι την επομένη της απόφασης τα δύο μεγάλα κόμματα έκφρασαν την ικανοποίησή τους και μαζί έσπευσαν να ξεχάσουν την κοροϊδία και τον εμπαιγμό του λαού;

Εξάλλου, όπως είπε, η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Αλ. Παπαρήγα "ωριμάζει στο οικονομικό κατεστημένο η ιδέα ότι οι δίκες, παραπομπές ή όχι, καταδίκες και αθωώσεις, έχουν πάψει να χρησιμοποιούνται σαν ένα μέσο διαμόρφωσης της εκλογικής πελατείας. Εξάντλησαν τα όριά τους".

Προεδρική δοκιμασία

• Ηδη από την επομένη της απόφασης για την αναστολή, στην ημερήσια διάταξη τέθηκε το θέμα της ανάδειξης Προέδρου της Δημοκρατίας. Σκοπός να προετοιμαστεί η "κοινή γνώμη", ώστε να αποδεχτεί μια συναινετική λύση, υπερκομματικής δήθεν, αποδοχής. Η διαδικασία για την ανάδειξη Προέδρου, αποτελεί μια σοβαρή δοκιμασία για την εξέλιξη της πολιτικής συναίνεσης, ακριβώς γιατί συνδέεται με το ενδεχόμενο εκλογών, μέσω των οποίων γίνεται η εναλλαγή των δύο μεγάλων κομμάτων στην εξουσία.

Αν και κανένα από τα κόμματα εξουσίας δεν επιδιώκει εκλογές - τις οποίες, βέβαια έχουν αποκηρύξει η ΕΕ, το ΔΝΤ, ο ΣΕΒ κά. - το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν είναι η ανακάλυψη ενός σοβαροφανούς προσχήματος για να τις αποφύγουν. Η κυβέρνηση επωμίζεται τη μεγαλύτερη ευθύνη, αλλά επιχειρεί να τη μεταθέσει στη ΝΔ και αντίστροφα. Σε δυσχερέστερη θέση βρίσκεται το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, το οποίο διακηρύσσει ότι δε θέλει να δώσει "ψήφο εμπιστοσύνης" στην κυβέρνηση, αλλά δεν επιδιώκει ούτε τις πρόωρες εκλογές (! ). Γι' αυτό εκλιπαρεί την κυβέρνηση να αναδείξει Πρόεδρο Δημοκρατίας μαζί με το κόμμα Σαμαρά (Γ. Σουφλιάς).Μπορεί ωστόσο να θεωρηθεί ως βέβαιο ότι ο Μ. Εβερτ δεν προτίθεται να τινάξει στον αέρα, την εποικοδομητική και συναινετική τακτική του. Δεν πρέπει, δηλαδή, να αναμένεται - πλην απροόπτου - να υποκύψει στο "μικροκομματικό πειρασμό" και δε θα ανταποκριθεί στο"γενικότερο συμφέρον"...

Θεσμικός εξαγνισμός

• Αν τα δύο προηγούμενα θέματα αποτελούν "εκκρεμότητες" που πρέπει να κλείσουν, οι κανόνες του παιχνιδιού θα τεθούν με τον περιβόητο "θεσμικό εκσυγχρονισμό", που προετοιμάζεται. Αποκορύφωμα στο θεσμικό αυτό "πακέτο" είναι η αναθεώρηση του Συντάγματος, αλλά θα προηγηθούν μάλλον νόμοι για τον έλεγχο της χρηματοδότησης των κομμάτων, την ευθύνη των υπουργών, το πόθεν έσχες κά. Μόνο αφελείς μπορούν να έχουν αυταπάτες για το χαρακτήρα των επιχειρούμενων θεσμικών αλλαγών, στις οποίες θα τεθεί η σφραγίδα του συσχετισμού δυνάμεων, καθώς και για τους επιδιωκόμενους στόχους: Η νομιμοποίηση των αντιλαϊκών επιλογών, μέσω του θεσμικού εξαγνισμού τους, και η εξασφάλιση ισχυρών "πλειοψηφιών" που θα τις επιβάλλουν.

Η ιστορία της κοινωνικής εξέλιξης όμως, δε γράφεται μόνο από τη βούληση και τα σχέδια, των εκάστοτε "παντοδύναμων".

Παναγιώτης ΚΑΚΑΛΗΣ

Με το "όραμα" της συναίνεσης ως προμετωπίδα και τις διεργασίες στο πολιτικό σκηνικό να εντείνονται, το ΠΑΣΟΚ και η κυβέρνηση έχουν μπει ήδη στη φάση τόσο της αναζήτησης των κατάλληλων τακτικών για το κλείσιμο μιας σειράς ζητημάτων, όσο και της προετοιμασίας που απαιτεί η επιτάχυνση των πολιτικών εξελίξεων. Η ψήφιση της πρότασης του Α. Παπανδρέου,για την αναστολή της δίωξης των σκανδάλων, αποτέλεσε αφετηρία εκδήλωσης και ξεδιπλώματος "νέων" τακτικών εκ μέρους των αστικών πολιτικών φορέων και των "αυτόνομων" στελεχών τους, των "δελφίνων" και των εφεδρειών της άρχουσας τάξης.

Με σήμα το

... Μέγαρο

Ομως τα πάντα, όπως θέλουν να πιστεύουν οι κυρίαρχοι κύκλοι, είναι ελεγχόμενα και κινούνται σε καθορισμένα πλαίσια. Σημειολογικά, μάλιστα, θα μπορούσε να σημειωθεί πως έχει τη δική του αξία το γεγονός ότι οι εξελίξεις των προηγούμενων ημερών περικλείονται ανάμεσα: α) Στο μήνυμα συμψηφισμού και της συναινετικής συγκάλυψης που στάλθηκε από τη Βουλή τη Δευτέρα, και β) Στην παροχή διαπιστευτηρίων συναίνεσης, από κοινού, του ΠΑΣΟΚ, της ΝΔ, της Πολιτικής Ανοιξης και του "ΣΥΝ", στη φιέστα της ΟΚΕ, που πραγματοποιήθηκε - για το συμβολικόν του πράγματος - στο Μέγαρο Μουσικής, στο τέλος της βδομάδας.

Την ώρα λοιπόν που στη ΝΔ ανακάλυψαν ότι "δε" ζητούν εκλογές. Ενώ ο Κ. Μητσοτάκης μετά τις "εξομολογήσεις" περί του Σκοπιανού και την κόντρα του με τον Κ. Καραμανλή,προτεινόταν και αποκλειόταν από το ΠΑΣΟΚ για τη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας... Καθώς στο "νέο αίμα" για τον πολυπόθητο "εκσυγχρονισμό" στρατολογήθηκαν οι Α. Ανδριανόπουλος και Μ. Ανδρουλάκης... Αφού ο Θ. Πάγκαλος,μετά τις δηλώσεις του για το "πόθεν έσχες" του πρωθυπουργού, εμφανίστηκε "αναποφάσιστος" ως ψηφοφόρος, αλλά ιδιαίτερα αποφασισμένος, με τη στάση του στο Δημοτικό Συμβούλιο της Αθήνας, να διευκολύνει την ασυδοσία του Λαμπράκη στο Πάρκο Ελευθερίας,η κυβέρνηση και ειδικότερα ο πρωθυπουργός έχει αποφασίσει:

Συντήρηση και ενίσχυση με κάθε τρόπο της προεδρολογίας.Χρησιμοποίηση, μετά το χαρτί του εκλογικού εκβιασμού στο θέμα των αναστολών, του χαρτιού του ανασχηματισμού.Αξιοποίηση των διαδικασιών ενόψει της Οργανωτικής Συνδιάσκεψης,αλλά και της ίδιας της Συνδιάσκεψης, για την επιβεβαίωση της κυριαρχίας του και την επιβολή των δικών του κανόνων ενόψει της διαδοχής. Εξασφάλιση όλων εκείνων των άλλοθι,που αν, κατά ανατροπή των σημερινών δεδομένων, προκηρυχτούν εκλογές να μην τις "χρεωθεί" και να τον αποδεσμεύουν από τη διακήρυξη "δεν πάω για Πρόεδρος της Δημοκρατίας".

Ολα τα παραπάνω θα επιχειρηθεί να αναχθούν σε "κεντρικά πολιτικά ζητήματα", ενώ θα αναζητηθούν νέα αποπροσανατολιστικά πυροτεχνήματα, ώστε να διευκολυνθεί: α) Η προώθηση της αντιλαϊκής πολιτικής της λιτότητας και των ιδιωτικοποιήσεων. β) Το βάθεμα της εξάρτησης μέσα από το "κλείσιμο" θεμάτων εξωτερικής πολιτικής και γ) Η συντηρητικότερη στροφή που θα επικυρωθεί μέσω της αναθεώρησης του Συντάγματος.

Από τη μέχρι τώρα τακτική της κυβέρνησης φαίνεται ότι μέθοδος για την ενίσχυση της προεδρολογίας δε θα είναι ο "κλασικός" τρόπος της αναμονής για την επιλογή του υποψηφίου της, αλλά η ανακοίνωση κάποιου ονόματος για το αξίωμα του Προέδρου, αρκετό διάστημα πριν από τη λήξη τη θητείας του Κ. Καραμανλή, ίσως και τον επόμενο μήνα.

Συνδιάσκεψη: Σταθμός

της "δελφινομαχίας"

Οσο για τις εξελίξεις γύρω από ζήτημα της διαδοχής, τα μέλη του Εκτελεστικού Γραφείου, που μετέχουν ενεργά στη σύνταξη των κειμένων, που θα αποτελέσουν υλικά της Συνδιάσκεψης, σημειώνουν ότι ουσιαστικά με την εν λόγω διαδικασία θα επιχειρηθεί να καθοριστούν οι κανόνες του "μετα - Παπανδρέου ΠΑΣΟΚ". Βέβαια στην παραπάνω κούρσα μετέχουν πολλοί και μετέρχονται όλους τους τρόπους.

Ο Α. Τσοχατζόπουλος και οι κομματικοί της Χαρ. Τρικούπη, αξιοποιώντας τη δύναμή τους στον κομματικό μηχανισμό, σήμερα πια δεν αποκλείουν αποφάσεις για αλλαγές στο καταστατικό μέσα από τη Συνδιάσκεψη. Αλλαγές που θεωρούν ότι μπορούν να τις καθορίσουν για να ενισχύσουν τη θέση τους και στο κόμμα και στην κυβέρνηση. Οι "νομιμόφρονες" δηλώνουν πίστη στις επιθυμίες του Α. Παπανδρέου και αναζητούν το εφαλτήριο της εκτόξευσής τους από το βάθρο του υπουργικού θώκου. Είναι η μοναδική κατηγορία στους οποίους πιάνει το χαρτί του ανασχηματισμού, που, ακριβώς γι' αυτό, δεν μπορεί να επιφέρει τα αποτελέσματα του παρελθόντος.

Οι "εκσυγχρονιστές" τηρούν στάση αναμονής, διαισθανόμενοι τον κίνδυνο να μην μπορέσουν να απαντήσουν στις κατηγορίες για διατάραξη της ενότητας, παρά την προβολή τους από τα ΜΜΕ. Πρόθεσή τους, όπως σημειώνεται, είναι να επανεμφανιστούν έντονα στο προσκήνιο όχι πολύ πριν την ώρα της καταγραφής των δυνάμεων των "δελφίνων" στη Συνδιάσκεψη. Από την πλευρά τους οι "λαϊκιστές" φαίνονται να συζητούν και να διαπραγματεύονται τη στάση τους με την κομματική ηγεσία της Χαρ. Τρικούπη, όπως και οι "Γεννηματικοί".

Οσο για τον Θ. Πάγκαλο κινείται με το δικό του τρόπο, δημιουργώντας αναταράξεις και κινούμενος με το ένα πόδι εκτός ΠΑΣΟΚ. Η στήριξή του από ΜΜΕ, που ελέγχονται από τους... διεκδικητές της πρωτοκαθεδρίας στα σαλόνια του μεγάλου κεφαλαίου, έναντι των μέχρι σήμερα επικρατούντων στο εσωτερικό της άρχουσας τάξης, οδηγεί σε εκτιμήσεις ότι αυτός ο περιβόητος "αυθορμητισμός" του Θ. Πάγκαλου... δεν είναι και τόσο αυθόρμητος.

Ν. Μπ.

Η βουλή χρησιμοποιείται από την "ισχυρή πλειοψηφία" του δικομματισμού για την εμπέδωση της πολιτικής συναίνεσης και τη διαμόρφωση των νέων κανόνων του παιχνιδιού εξουσίας