ΣΤΟΚΧΟΛΜΗ (Του ανταποκριτή μας Γ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΗ).-

Και μετά τις εκλογές τι; Θα πρέπει να αναρωτιούνται οι Σουηδοί ψηφοφόροι αφού παρά την "αλλαγή" στον πολιτικό χάρτη τίποτα δε δείχνει ότι ορισμένα πράγματα θα αλλάξουν.

Η μεγάλη άνοδος του Αριστερού Κόμματος (πρώην Αριστερό Κόμμα - Κομμουνιστές) καθώς και των Χριστιανοδημοκρατών με τον παράλληλο καταποντισμό των Σοσιαλδημοκρατών και τις μεγάλες απώλειες των υπόλοιπων αστικών κομμάτων, είναι σχηματικά τα αποτελέσματα των βουλευτικών εκλογών στη Σουηδία που έγιναν την Κυριακή. Το πιο βαρύνον και άξιο παρατήρησης γεγονός πέρα από την ανακατανομή των δυνάμεων, είναι η συμμετοχή των ψηφοφόρων στην εκλογική διαδικασία, που μειώθηκε κατά 8,2% φτάνοντας μόλις το 78,6%, που αποτελεί το χαμηλότερο ποσοστό συμμετοχής από τη δεκαετία του '50.

Το κυβερνών κόμμα των Σοσιαλδημοκρατών, έχασε 8,8% από τη δύναμή του - συγκεντρώνοντας 36,5% από 45,3% - και περισσότερο από 20% της εκλογικής του βάσης σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογές του 1994, ενώ αυτό το ποσοστό είναι το χαμηλότερο από το 1920. Το αποτέλεσμα ήταν βέβαια αναμενόμενο μιας και όλη την προηγούμενη περίοδο η σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση είχε αφαιρέσει μια σειρά κατακτήσεις από τους εργαζόμενους και ειδικά από τα χαμηλότερα στρώματα όπως είναι οι άνεργοι. Η δυσφορία και η αγανάκτηση του λαού ήταν μεγάλη και εκφράστηκε πολύ καθαρά στο εκλογικό αποτέλεσμα.

Τα άλλα αστικά κόμματα, το Φιλελεύθερο Λαϊκό και το κόμμα του Κέντρου, μείωσαν τα ποσοστά τους, αντίθετα οι Μετριοπαθείς - το μεγαλύτερο συντηρητικό κόμμα - κατάφεραν ναδιατηρήσουν ακέραια την εκλογική τους δύναμη. Εκπληξη αποτελούν όμως, οι Χριστιανοδημοκράτες που υιοθέτησαν ένα"ανθρώπινο προσωπείο" ερχόμενοι σε αντίθεση με την επικρατούσα τεχνοκρατική αντίληψη που κυριαρχεί στα υπόλοιπα κόμματα, με αποτέλεσμα να τριπλασιάσουν τη δύναμή τους, φτάνοντας το 11,8% από 4,1%.

Ο μεγάλος κερδισμένος των εκλογών, σύμφωνα με τα επίσημα αποτελέσματα, είναι το Αριστερό Κόμμα που διπλασιάζοντας τη δύναμή του και φτάνοντας στο 12% κατάφερε να αναδειχτεί σε τρίτο κόμμα στη Σουηδική Βουλή και ρυθμιστικό παράγοντα. Ταυτόχρονα όμως, το προεκλογικό του πρόγραμμα και η θέση της ηγεσίας του για συνεργασία με τους Σοσιαλδημοκράτες δεν αφήνουν περιθώρια για αυταπάτες. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην τελευταία φάση της προεκλογικής περιόδου, οι Σοσιαλδημοκράτες αλλά και τα υπόλοιπα αστικά κόμματα εξαπέλυσαν μια τεράστια αντικομμουνιστική επίθεση "κατηγορώντας τους" ως κομμουνιστές. Μια επίθεση που ευοδώθηκε αφού τόσο η Πρόεδρος του Αριστερού Κόμματος Gudrun Schyman αλλά και ηγετικά στελέχη του, όπως ο Γραμματέας του κόμματος Lars Ohly που δηλώνει "κομμουνιστής", έσπευσαν να διευκρινίσουν ότι σε τυχόν κυβερνητική συνεργασία θα υπάρξουν συμβιβασμοί και θα πάρουν υπεύθυνη θέση και όχι λαϊκιστική! Επίσης σε όλη την προεκλογική περίοδο δήλωναν ότι το Αριστερό Κόμμα παλεύει για την πραγματική σοσιαλδημοκρατία σε αντίθεση με τους Σοσιαλδημοκράτες που έχουν πάρει πλέον δεξιά στροφή.

Πάντως το Κομμουνιστικό Κόμμα της Σουηδίας που δεν κατάφερε να εισέλθει στη Βουλή, αφού δεν ξεπέρασε το πλαφόν του 4%, κατάφερε να βγει ενισχυμένο από αυτή την εκλογική αναμέτρηση. Οπως δήλωσε και ο πρόεδρος του ΚΚ Rolf Hagel"ο πραγματικός στόχος του κόμματος για την αύξηση της δύναμής του επιτεύχθηκε. Καταφέραμε όχι μόνο να κρατήσουμε τις δυνάμεις μας αλλά και να τις αυξήσουμε σε αρκετές περιοχές".

Οσον αφορά την παραμονή του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος στην εξουσία στη Σουηδία, μάλλον θα καταφέρει και πάλι να διατηρηθεί. Ηδη από την Κυριακή το βράδυ ο πρωθυπουργός Γιόραν Πέρσον απηύθυνε έκκληση συνεργασίας τόσο προς το Αριστερό Κόμμα όσο και προς το Κόμμα των Πρασίνων που συγκέντρωσε 5%, μιας και οι τρεις μαζί μπορούν να έχουν την απόλυτη πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο και να μπορέσει να σχηματιστεί κυβέρνηση.

Το σίγουρο είναι ότι θα παρατηρηθεί όξυνση της ταξικής πάλης μιας και οι Σοσιαλδημοκράτες θα πρέπει να προσαρμοστούν στις ντιρεκτίβες της ΕΕ και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Η πρώτη δοκιμασία θα είναι στο τέλος του μήνα που η κυβέρνηση θα καταθέσει τον προϋπολογισμό για το 1999 που θα εμπεριέχει σίγουρα νέες περικοπές κοινωνικών δικαιωμάτων και αφαίρεση εργατικών κατακτήσεων. Αυτή τη φορά όμως, σε συνεργασία με το Αριστερό Κόμμα, για την πραγμάτωση της κεντροαριστερής πολιτικής...

ΒΕΛΙΓΡΑΔΙ - ΠΡΙΣΤΙΝΑ - ΒΟΝΝΗ.-

Ενώ ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στην ΠΓΔΜ και εντεταλμένος της αμερικανικής διπλωματίας για το πρόβλημα του Κοσσυφοπεδίου συναντιόταν χτες με τον Γιουγκοσλάβο Πρόεδρο, Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς (χωρίς, έως αργά το βράδυ, να έχουν γίνει γνωστές πληροφορίες για την απόληξη της συζήτησής τους), νέες πληροφορίες για ανακάλυψη πτωμάτων στο Βορρά της επαρχίας έρχονταν στο φως. Την ίδια ώρα, μια "περίεργη" εξέλιξη σημειωνόταν στην Πρίστινα, με την απόσυρση από την... κυκλοφορία "για λόγους υγείας" του Αντέμ Ντεμάτσι, πολιτικού εκπροσώπου του "Απελευθερωτικού Στρατού του Κοσσυφοπεδίου" (UCK). Στη Βόννη, πάντως, ο Χέλμουτ Κολ χρησιμοποίησε το ζήτημα προς άγραν ψήφων: η σκληρή και ισχυρή Γερμανία "προτίθεται να στείλει στρατιώτες στο Κόσσοβο αν της ζητηθεί", δήλωσε υπερηφάνως.

Στη συζήτηση Κρίστοφερ Χιλ - Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς η φιλοδοξία του Αμερικανού διπλωμάτη ήταν να αποσπάσει περαιτέρω "δεσμεύσεις" του Μιλόσεβιτς στο αμερικανικής έμπνευσης "συμβιβαστικό" σχέδιο, το οποίο από την περασμένη βδομάδα ο Ιμπραήμ Ρουγκόβα έχει δηλώσει ότι "αποδέχεται", και είναι αρκετά κοντά στις θέσεις του Βελιγραδίου. Ωστόσο, όπως είχε πει ο ίδιος ο Ρουγκόβα, το σχέδιο "χρειάζεται βελτιώσεις". Δεν υπήρξαν όμωςπληροφορίες όσον αφορά τη συνάντηση.

Από την πόλη Ντόμπρατιν, το "Ασοσιέιτεντ Πρες" μετέδιδε ότι βρέθηκαν "άλλα δύο πτώματα από κατοίκους", σχολιάζοντας ότι στην επιχείρηση καταστολής των γιουγκοσλαβικών αρχών εναντίον ανδρών του "Απελευθερωτικού Στρατού" (UCK) οι νεκροί έφτασαν τους 8.

Δύο ακόμη "περίεργες" πληροφορίες μεταδίδονταν όμως χτες από τα ειδησεογραφικά πρακτορεία. Το "Ασοσιέιτεντ Πρες" έκανε λόγο για "απαγωγή" από τον UCK εννέα στενών συνεργατών του Ιμπραήμ Ρουγκόβα, για "αδιευκρίνιστους" λόγους. Οι Αλβανοί πολιτικοί συνελήφθησαν από άνδρες του "Απελευθερωτικού Στρατού", ενώ βρίσκονταν σε περιοδεία για συλλογή πληροφοριών.

Και το Γαλλικό Πρακτορείο ανέφερε ότι ο 68χρονος Αντέμ Ντεμάτσι, 68 ετών, πολιτικός εκπρόσωπος του UCK, υποχρεώθηκε να αποσυρθεί "προσωρινά" από τη δημόσια ζωή κατόπιν συμβουλής των γιατρών του, σύμφωνα με ανακοίνωση που δημοσιεύεται σήμερα από τον Τύπο στην Πρίστινα.

Ιατροί συνέστησαν "μακρά ανάπαυση στον Ντεμάτσι, ο οποίος πάσχει από στρες και ο διαβήτης του έχει επιδεινωθεί λόγω του υπερβολικού φόρτου εργασίας". Για το λόγο αυτό, όλες οι συναντήσεις του Ντεμάτσι "αναβλήθηκαν για αργότερα".

Αναλυτές στην Πρίστινα υποστήριζαν πάντως ότι η αποχώρηση του Ντεμάτσι από την πολιτική ζωή μπορεί και να μην είναι προσωρινή, αφού "απέτυχε" να υπερασπιστεί την υπόθεση του UCK ενώπιον της διεθνούς κοινότητας.

Στη Βόννη, ο Χέλμουτ Κολ δεν παρέλειψε (με τις εκλογές να πλησιάζουν και προφανώς επιδεικνύοντας τη "σθεναρή εξωτερική πολιτική" του) να υποστηρίξει απευθείας τον υπουργό του της Αμυνας, Φόλκερ Ρίε, και να πει ότι, αν χρειαστεί, η Γερμανία δε θα διστάσει στιγμή να αποστείλει στρατεύματα στο Κόσσοβο...

Προ των τεράστιων ευθυνών της για την έκρυθμη κατάσταση στο Κοσσυφοπέδιο, στην Αλβανία και στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων έφερε την ΕΕ ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ Γ. Θεωνάς, παρεμβαίνοντας στη συζήτηση της Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την κατάσταση στο Κοσσυφοπέδιο.

Επισημαίνοντας το γεγονός ότι "περισσεύουν οι μιλιταριστικές φωνές και οι απαιτήσεις για στρατιωτικές λύσεις κάθε φορά που μιλάμε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την κατάσταση στην πρώην Γιουγκοσλαβία, για την κατάσταση στα Βαλκάνια γενικότερα, για τη διάλυση της πρώην Γιουγκοσλαβίας, για την οποία φέρει σοβαρότατες ευθύνες η ΕΕ", ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ τόνισε πως "ένα πράγμα πρέπει να παραδεχτούμε όλοι: ότι δεν υπάρχει στρατιωτική λύση στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα Βαλκάνια και το Κόσσοβο. Υπάρχουν μόνο πιθανότητες ειρηνικής, πολιτικής λύσης".

Υπογραμμίζοντας την υποστήριξή του για τα μέσα που θα μπορούσαν να ανακουφίσουν τον βασανισμένο λαό στο Κόσσοβο, ο Γ. Θεωνάς τόνισε ότι "πρέπει να είναι βέβαιο ότι ο πληθυσμός αυτός θα πάψει να ταλαιπωρείται μόνο αν υπάρξει αποδεκτή πολιτική λύση του προβλήματος".

"Το ερώτημα είναι", υπογράμμισε ο Γ. Θεωνάς, "αν η ΕΕ με τη μονόπλευρη προσέγγισή της στηρίζει ουσιαστικά μια τέτοια προοπτική. Πρόσφατα ο Πρόεδρος της Γιουγκοσλαβικής Ομοσπονδίας διατύπωσε πρόταση χορήγησης προσωρινής αυτονομίας, διενέργειας δημοψηφίσματος στο τέλος μιας πενταετούς μεταβατικής περιόδου και διενέργειας εντός τριών μηνών εκλογών υπό διεθνή έλεγχο για την ανάδειξη νέου Κοινοβουλίου στο Κοσσυφοπέδιο. Κι ενώ πολιτικοί ηγέτες στο Κόσσοβο αλλά και διεθνείς παράγοντες χαρακτήρισαν ως θετική την πρόταση, ικανή να ανοίξει το δρόμο για μια πολιτική διευθέτηση της κρίσης, το Συμβούλιο της ΕΕ αποφάσισε την απαγόρευση των πτήσεων της γιουγκοσλαβικής αεροπορικής εταιρίας στο εσωτερικό της ΕΕ, για να πιέσει, λέει, τον Μιλόσεβιτς".

"Ποιους ενισχύει με αυτή τη στάση η ΕΕ;", τόνισε ο Γ. Θεωνάς. "Δεν ενισχύει τις αδιάλλακτες δυνάμεις του Απελευθερωτικού Στρατού και δεν υπονομεύει την προοπτική ειρηνικής επίλυσης του δράματος που ζει ο λαός του Κοσσυφοπεδίου; Αυτή ακριβώς η ενίσχυση των αδιάλλακτων δυνάμεων της Αλβανίας, έτσι ώστε να κινδυνεύει με αποσταθεροποίηση και η ίδια η Αλβανία σήμερα; Ας αναρωτηθούμε όλοι γι' αυτές τις ευθύνες", κατέληξε ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ.

ΤΙΡΑΝΑ - ΑΓΚΥΡΑ.-

Ο ηγέτης της αλβανικής αντιπολίτευσης Σαλί Μπερίσα. σε δηλώσεις του στο τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων "Ανατολή", επανέλαβε ότι οι διαδηλώσεις θα συνεχιστούν στην Αλβανία έως την παραίτηση του πρωθυπουργού, Φάτος Νάνο.

"Οι διαδηλώσεις θα συνεχιστούν έως την παραίτηση Νάνο. Διαδηλώσεις του Δημοκρατικού κόμματος θα οργανωθούν σε ολόκληρη την Αλβανία, αλλά θα είναι ειρηνικές", είπε, κατηγορώντας τον πρωθυπουργό, Φάτος Νάνο, ότι "μιλάει την ίδια γλώσσα με τον Γιουγκοσλάβο Πρόεδρο, Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς"!

"Ο Μιλόσεβιτς βάζει να σκοτώνουν το λαό (στο Κοσσυφοπέδιο), αλλά ο Νάνο βάζει να σκοτώνουν ταυτόχρονα λαό και πολιτικούς. Ο Νάνο έβαλε να πυροβολήσουν εναντίον του λαού και εναντίον του φερέτρου του Χαϊντάρι", τόνισε ο Μπερίσα, αναφερόμενος στην ανταλλαγή πυρών που σημειώθηκε δύο Κυριακές πριν.

Τα χαμόγελα από τις εκλογικές αφίσες δεν πρόκειται να βοηθήσουν τον άστεγο της φωτογραφίας στο "σουηδικό παράδεισο"...