Turkish Presidency

Ο Ερντογάν στη Σμύρνη

Με το βλέμμα στραμμένο στις πυκνές εξελίξεις σε Συρία, Ιράκ και όλη τη γύρω περιοχή, η Τουρκία εντείνει σταθερά τις προκλήσεις της σε Αιγαίο και Κύπρο, διαμηνύοντας σε όλους τους τόνους ότι θα παζαρέψει σκληρά τα συμφέροντα του ντόπιου κεφαλαίου. Ετσι, ο Πρόεδρος της χώρας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, μιλώντας σε προεκλογική συγκέντρωση του (κυβερνώντος ισλαμοσυντηρητικού) κόμματός του ΑΚΡ (στις 31 Μάρτη θα γίνουν δημοτικές εκλογές στην Τουρκία) στη Σμύρνη θυμήθηκε ένα παλιό τουρκικό τραγούδι με θέμα «την κατοχή της Σμύρνης» και τα «συναισθήματα» που «δημιούργησαν στο λαό μας εκείνες οι μαύρες μέρες της κατοχής».

Το τραγούδι που επέλεξε να χρησιμοποιήσει ο Ερντογάν μιλά για την «όμορφη Σμύρνη», από την οποία επάνω «δε φεύγει ο καπνός», με τον ποιητή να καλεί: «Διευκολύνετε τον στρατό μου να περάσει. Η αλεπού δεν μπορεί να μπει στο κρεβάτι του λιονταριού, κι αν μπει δεν μπορεί να μαζέψει τα μπουμπούκια τριαντάφυλλων». Και να συνεχίζει: «Ο ποταπός Ελληνας δεν μπορεί να πραγματοποιήσει τους σκοπούς του. Λένε μην περάσεις, θα περάσω στην Σμύρνη... Θα ρίξω τους Ελληνες στη θάλασσα».

Στέλνοντας μηνύματα και για την ετοιμότητα του κόμματός του να υπερασπιστεί τη θέση του σημερινού τουρκικού κεφαλαίου (σημειωτέον, στη Σμύρνη στις περισσότερες εκλογές προβάδισμα έχουν οι κεμαλικές «κοσμικές» δυνάμεις του σοσιαλδημοκρατικού CHΡ και όχι το AKP), ο Τούρκος ηγέτης αναρωτήθηκε ρητορικά, αξιοποιώντας και το προεκλογικό κλίμα: «Σμύρνη, είμαστε έτοιμοι να αγωνιστούμε εναντίον των αλεπούδων που προσπαθούν να μπουν στο κρεβάτι του λιονταριού; Σμύρνη, είμαστε έτοιμοι να εργαστούμε μέρα - νύχτα για να μην αφήσουμε να πραγματοποιήσουν τους σκοπούς τους οι ποταποί που βρίσκονται εκτός και εντός; Σμύρνη, είμαστε έτοιμοι, όπως ακριβώς έκανε ο βετεράνος Πασάς, να ρίξουμε στη θάλασσα αυτούς που έχουν βάλει στο μάτι την ελευθερία και το μέλλον σου;».

«Απαντώντας», την Κυριακή, από τη Σαμοθράκη στα όσα δήλωσε ο Τούρκος Πρόεδρος, ο πρωθυπουργός, Αλ. Τσίπρας, επέμεινε στην επικίνδυνη για το λαό γραμμή του εφησυχασμού που ανάγει την εμπλοκή στους σχεδιασμούς ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ σε «ασπίδα» τάχα για τα κυριαρχικά δικαιώματα και την εδαφική ακεραιότητα της χώρας, λέγοντας πως «η Ελλάδα δεν είναι χώρα που χτίζει εθνική αυτοπεποίθηση με λόγια, αλλά με έργα και ενεργή εξωτερική πολιτική που την έχει καταστήσει πυλώνα σταθερότητας και ασφάλειας στα Βαλκάνια και τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο».

Στο πλαίσιο αυτό, διαβεβαίωσε ξανά την ελληνική αστική τάξη ότι η κυβέρνησή του μπορεί να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της στο διαγκωνισμό της με την τουρκική για τη διασφάλιση μεγαλύτερου μεριδίου από την ενεργειακή πίτα, ενώ φρόντισε να καλλιεργήσει και το κλίμα «εθνικής ομοψυχίας» για την υπεράσπιση των συμφερόντων του κεφαλαίου προσθέτοντας: «Προς τα έξω, επίσης, θέλω να στείλω το μήνυμα ότι παρά τις διαφορές στο εσωτερικό μας, οι Ελληνίδες και οι Ελληνες θα είναι ενωμένοι για να υπερασπιστούν την κυριαρχία και την ακεραιότητα της πατρίδας».

Δεν δίστασε μάλιστα να χρησιμοποιήσει και στίχους του Μπ. Μπρεχτ (!) για να προσδώσει την απαραίτητη κάλυψη στο μήνυμά του.

Την ίδια ώρα, ακόμα μια επιβεβαίωση για το τι πραγματικά σηματοδοτεί για το λαό η βαθύτερη εμπλοκή στα ιμπεριαλιστικά σχέδια έδινε η κοινή άσκηση Τουρκίας - ΗΠΑ, την Παρασκευή 4 Γενάρη, και μάλιστα εντός ελληνικής υφαλοκρηπίδας.

Συγκεκριμένα, όπως διαφήμισε ο αμερικανικός 6ος Στόλος, το αντιτορπιλικό «USS Porter», συχνός επισκέπτης της Σούδας, των ελληνικών νησιών, αλλά και «πρωταγωνιστής» των αμερικανικών επιδρομών στη Συρία, συμμετείχε στη ναυτική άσκηση που πραγματοποίησε το τουρκικό Πολεμικό Ναυτικό σε περιοχή εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, ανοιχτά του Καστελόριζου.

Η άσκηση είχε αναγγελθεί στις 27 Δεκέμβρη με τη Navtex 1427/18 και το τουρκικό υπουργείο Αμυνας έσπευσε να διαφημίσει τη συμμετοχή «συμμαχικής ναυτικής μονάδας». Το Σάββατο, η διοίκηση του 6ου Στόλου των ΗΠΑ δημοσιοποίησε τις φωτογραφίες από τη συμμετοχή του «USS Porter» στην άσκηση, ενώ το τουρκικό υπουργείο Αμυνας εμφάνισε το αμερικανικό σκάφος να πλέει μαζί με δύο τουρκικές φρεγάτες και ανέφερε ότι στην άσκηση πήραν μέρος ένα τουρκικό ελικόπτερο και δύο «F-16».

Είναι χαρακτηριστικό ότι μόλις ολοκληρώθηκε η προηγούμενη στρατιωτική άσκηση στην περιοχή του Καστελόριζου, η Αγκυρα δέσμευσε και πάλι την περιοχή για τη διενέργεια άσκησης Ερευνας και Διάσωσης.

Στο μεταξύ, τις επόμενες μέρες αναμένονται εξελίξεις που αφορούν τον ενεργειακό πλούτο της περιοχής και θα επηρεάσουν και το Κυπριακό.

Την επόμενη βδομάδα είναι πιθανό να γίνουν επίσημες ανακοινώσεις για την πορεία των ερευνών στο «οικόπεδο» 10 από τον αμερικανικό κολοσσό «ExxonMobil», που έχει κερδίσει δικαιώματα ερευνών σε αυτό μαζί με την αραβικών συμφερόντων «Qatar Petroleum» (στο γεωτρύπανο του οποίου εντοπίστηκε βλάβη αλλά επιδιορθώθηκε, τουλάχιστον σύμφωνα με τα ΜΜΕ).

Πολλά αστικά επιτελεία επιμένουν ότι από τα ευρήματα της συγκεκριμένης γεώτρησης θα εξαρτηθούν πολλά στο ενεργειακό «πόκερ» που έχει στηθεί σε όλη την περιοχή, και που συνοδεύεται από τα ανάλογα ιμπεριαλιστικά σχέδια που πέφτουν στο τραπέζι για την «ασφάλεια» της Κύπρου, τα σενάρια για τη δημιουργία στρατιωτικών βάσεων, τις συμφωνίες ενίσχυσης της στρατιωτικής συνεργασίας της Κύπρου καταρχάς με τις ΗΠΑ, αλλά και δυνάμεις όπως το Ισραήλ κ.ά.

Ενδεικτικές του πόσο περιπλέκονται οι διεργασίες είναι οι επισημάνσεις του Κύπριου Προέδρου, Νίκου Αναστασιάδη, ο οποίος, μιλώντας στο ΡΙΚ, αφού ανέφερε ότι «η ουσία είναι να υλοποιηθούν οι ενεργειακοί σχεδιασμοί όσον αφορά το ερευνητικό στάδιο, να ολοκληρωθούν οι συμφωνίες για το "Αφροδίτη" (σ.σ. το κυπριακό κοίτασμα του οποίου η εκμετάλλευση έχει ξεκινήσει)» μετά ξεχώρισε τη σημασία που έχει το «να διασφαλιστεί, μέσα από συνεργασίες εταιρειών κολοσσών, η στήριξη που θα έχουν οι εταιρείες, από κράτη που συμμετέχουν στο πρόγραμμα αναζήτησης και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων».

Σημειωτέον, ο Αναστασιάδης αναφέρθηκε ειδικά στην επιθυμία της Λευκωσίας να εμπλακεί η γαλλική TOTAL στην αξιοποίηση και άλλων τεμαχίων από αυτά στα οποία ήδη «βρίσκεται». Κι αυτό ενώ κυπριακά ΜΜΕ μετέδιδαν επίμονα το τελευταίο τριήμερο ότι σχεδόν έχει «κλείσει» η περαιτέρω διεύρυνση της δραστηριοποίησης της TOTAL στην κυπριακή ΑΟΖ, συνεργασία που θα προχωρήσει ως τμήμα ενός ευρύτερου συντονισμού Γαλλίας - Κύπρου σε τρεις βασικούς άξονες: Πολιτικά, «αμυντική συνεργασία» και Ενέργεια. Στο πλαίσιο αυτό μάλιστα στα τέλη Γενάρη θα κάνει επίσημη επίσκεψη στην Κύπρο ο Γάλλος Πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν.

Την ίδια στιγμή, ο Κύπριος Πρόεδρος δεν παρέλειψε ακόμα μια φορά να ξεκαθαρίσει ότι το προσκλητήριο συνεργασίας παραμένει πάντα ανοιχτό και προς την Τουρκία, επαναλαμβάνοντας ότι η κυβέρνησή του δεν αποκλείει την Τουρκία, είτε ως χώρα που θα ενδιαφερθεί για την αγορά φυσικού αερίου είτε ως χώρα που θα συνεργαστεί για τη διασφάλιση των κανόνων του διεθνούς δικαίου είτε για την κατοχύρωση των δικαιωμάτων των Τουρκοκυπρίων. Πρόσθεσε δε ότι αυτό που απομένει είναι η επίλυση του Κυπριακού και η αναγνώριση από την Τουρκία της Κυπριακής Δημοκρατίας, συμπληρώνοντας ότι η Τουρκία και οι Τουρκοκύπριοι γνωρίζουν ότι θα ωφεληθούν με τη λύση του Κυπριακού.

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες δεν πρέπει να περάσει απαρατήρητη η νέα «προειδοποίηση» που απηύθυνε η Μόσχα μέσω του Ρώσου πρέσβη στη Λευκωσία. Οπως δήλωσε λοιπόν ο Στανισλάβ Οσάτσι, «πολλές χώρες εκφράζουν την ανησυχία τους σε σχέση με την αμερικανική εξωτερική πολιτική», την οποία χαρακτήρισε «ανεύθυνη και απρόβλεπτη», και τόνισε ότι δεν είναι υπέρ των ρωσικών συμφερόντων η μετατροπή της ευρύτερης περιοχής σε πεδίο αντιπαράθεσης, ως αποτέλεσμα των αχαλίνωτων φιλοδοξιών της Ουάσιγκτον. Κατέληξε επαναλαμβάνοντας ότι θα υπάρξει απάντηση αν υπάρξουν αμερικανικές ενέργειες που υπονομεύουν τα ρωσικά συμφέροντα στην περιοχή. Μίλησε ακόμα για απροκάλυπτη πίεση που η Ουάσιγκτον ασκεί στη Λευκωσία με στόχο την απομάκρυνση των ρωσικών επιχειρήσεων και κεφαλαίων.

Πάντως, όσον αφορά το πρόγραμμα γεωτρήσεων που προχωρά στην κυπριακή ΑΟΖ με φόντο τις απανωτές προκλήσεις της Τουρκίας, ο Οσάτσι περιορίστηκε απλά να «συστήσει» όλες οι διαφορές αναφορικά με την κυριότητα των διαφόρων τεμαχίων της περιοχής να λύνονται ειρηνικά και με βάση το διεθνές δίκαιο. Πρόσθεσε τέλος - αναδεικνύοντας κι αυτός τις «προοπτικές» που γεννά η λύση του Κυπριακού - ότι μια διευθέτηση του Κυπριακού θα μπορούσε να συμβάλει στη δίκαιη κατανομή των εσόδων από την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων.