Τετάρτη 6 Φλεβάρη 2019
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 12
ΝΕΟΛΑΙΑ (ΤΕΤΡΑΣΕΛΙΔΟ)
Το επιχειρηματικό πανεπιστήμιο κόντρα στις σύγχρονες κοινωνικές ανάγκες

Εδώ κι ένα χρόνο περίπου βρίσκεται σε εξέλιξη η μεγαλύτερη ίσως μέχρι σήμερα μεταρρύθμιση της Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΑΕ) στη χώρα μας η οποία αλλάζει ριζικά όχι μόνο τον χάρτη, όπως λέγεται, της ΑΕ αλλά και την ίδια τη φυσιογνωμία και την αρχιτεκτονική του Πανεπιστημίου σύμφωνα με το πρότυπο του «Eπιχειρηματικού Πανεπιστημίου» (Entrepreneurial University).

Το Επιχειρηματικό Πανεπιστήμιο δεν είναι απλά σε σύνδεση με την αγορά αλλά αποτελεί βασικό «παίκτη» της. Δεν παράγει απλά νέα γνώση αλλά δημιουργεί και νέες αγορές. Δεν εκπαιδεύει απλά το επιστημονικό, τεχνικό, διοικητικό προσωπικό που θα στελεχώσει τις μεγάλες επιχειρήσεις και την κρατική μηχανή αλλά μεμονωμένα άτομα που αντιλαμβάνονται τον εαυτό τους ως προϊόν που πρέπει να πλασαριστεί, με δική τους ευθύνη, στην αγορά.

Βασικά χαρακτηριστικά του Επιχειρηματικού Πανεπιστημίου είναι:

  • Η διαφοροποίηση των πηγών εσόδων του, δηλαδή η αποδέσμευση από την κρατική χρηματοδότηση, η επιβολή διδάκτρων και κυρίως η ανάπτυξη επιχειρηματικών πρωτοβουλιών από τα μέλη του.
  • Η διαφοροποίηση και ευελιξία στις εσωτερικές του δομές, δηλαδή η λειτουργία τμημάτων και προγραμμάτων σπουδών διαφόρων επιπέδων σύμφωνα με τις ανάγκες της αγοράς και τη διαθέσιμη χρηματοδότηση.
  • Η προσήλωση στην καινοτομία, η οποία δεν ταυτίζεται, απαραίτητα, με τη σημαντική ερευνητική ανακάλυψη αλλά με τη μεταφορά των ερευνητικών αποτελεσμάτων στην αρένα της αγοράς η οποία και τελικά «αποφασίζει» για την τύχη τους. Καινοτομία, δηλαδή, είναι η αξιοποίηση νέας γνώσης για τη δημιουργία νέων επενδυτικών ευκαιριών ή απόκτηση ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων μιας εταιρείας ή ενός κλάδου έναντι άλλων και όχι για την εξυπηρέτηση των σύγχρονων αλλά και μελλοντικών αναγκών της κοινωνίας.

Αυτά είναι τα κριτήρια με τα οποία αναπτύσσονται τα πανεπιστήμια σήμερα, σχεδιάζονται τα νέα προγράμματα σπουδών και διοχετεύονται πόροι στην έρευνα και εναρμονισμένοι με αυτά τα κριτήρια είναι οι διακηρυγμένοι άξονες της μεταρρύθμισης της ΑΕ στη χώρα μας, δηλαδή

  • μεταφορά τεχνογνωσίας στην παραγωγή
  • δεξιότητες αντίστοιχες με ανάγκες της παραγωγής
  • εξωστρέφεια σε σχέση με την ντόπια και διεθνή αγορά και
  • διαφοροποίηση των πηγών χρηματοδότησης.

Τα νέα Πανεπιστήμια που θα προκύψουν θα είναι μεγάλες, ισχυρές δομές, για αξιοποίηση οικονομιών κλίμακας (δηλαδή μείωση του κόστους με αύξηση της αποδοτικότητας), ώστε να μπορούν να σηκώσουν το βάρος της καπιταλιστικής ανάπτυξης και να συνδιαλέγονται με τα ντόπια και ξένα μονοπώλια (εξωστρέφεια). Δομές που, παρά το μέγεθός τους, θα είναι ευέλικτες και γι' αυτό απαιτείται διαφοροποίηση (κατακερματισμός) στο εσωτερικό τους.

Θα ρωτήσει κάποιος καλοπροαίρετα: Γιατί είναι κακό να δημιουργεί εμπορική αξία το Πανεπιστήμιο; Γιατί είναι λάθος να εκπαιδεύει «ανταγωνιστικούς» εργαζόμενους έτοιμους να αναμετρηθούν με τους μινώταυρους των μονοπωλίων;

Ας αναρωτηθούμε: Είναι η αγορά ταυτόσημη με την «κοινωνία»; Είναι οι ανάγκες μιας επιχείρησης ή ενός επιχειρηματικού κλάδου ταυτόσημες με τις κοινωνικές ανάγκες; Είναι το αναμενόμενο περιθώριο κέρδους ασφαλές κριτήριο για το αν πρέπει να διοχετευθούν κεφάλαια, δηλαδή κοινωνικοί πόροι, στη μια ή στην άλλη επιστημονική περιοχή; Θέλουμε νέους ανθρώπους ντρεσαρισμένους σαν άλογα ιπποδρόμου να προσφέρουν θέαμα και κέρδη σε ραντιέρηδες; Γιατί η τεχνολογική πρόοδος αντί να οδηγεί σε μείωση του χρόνου εργασίας οδηγεί σε αύξηση της ανεργίας; Γιατί παρά τα εντυπωσιακά επιστημονικά επιτεύγματα της εποχής μας, μένουν στα «αζήτητα» τομείς σημαντικοί για την κοινωνία, π.χ. πρόληψη, φάρμακο, πολιτική προστασία, ενώ η ερευνητική παραγωγή συχνά υποφέρει από εκφυλιστικά φαινόμενα, όπως οι κατευθυνόμενες έρευνες με αντιεπιστημονικό σχεδιασμό και μεθοδολογία;

Η σημερινή καπιταλιστική οικονομία έχει πράγματι ανάγκη το Επιχειρηματικό Πανεπιστήμιο και αποτελεί όρο επιβίωσης για το σημερινό αστικό Πανεπιστήμιο μια τέτοια προσαρμογή του.

Η πλειοψηφία της σημερινής κοινωνίας, όμως, δεν έχει ανάγκη τον καπιταλισμό και αποτελεί όρο επιβίωσής της η ανατροπή του, αφού από τη φύση του δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις σύγχρονες ανάγκες της. Μόνο σε μια κοινωνία με κοινωνική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής και κεντρικό σχεδιασμό, μπορεί το Πανεπιστήμιο να υπηρετεί πραγματικά το κοινωνικό σύνολο, η επιστήμη να βελτιώνει τις συνθήκες ζωής για όλους, η ακαδημαϊκή κοινότητα να δουλεύει απερίσπαστη για ένα κοινό μέλλον.

Με το ΚΚΕ, ενάντια στο επιχειρηματικό πανεπιστήμιο

Η προώθηση, εμβάθυνση και εμπέδωση του Επιχειρηματικού Πανεπιστημίου δεν αποτελεί πολιτική επιλογή αποκλειστικά και μόνο του ΣΥΡΙΖΑ, που την υλοποιεί με αξιοζήλευτη αποφασιστικότητα τα τελευταία χρόνια. Αποτελεί πεδίο σύγκλισης όλων των αστικών πολιτικών δυνάμεων που διαγκωνίζονται για το ποιος θα αναλάβει τα ηνία της αστικής διακυβέρνησης της χώρας. Αυτός είναι και ο λόγος που ΝΔ, ΚΙΝΑΛ κ.ά. στην αντικυβερνητική τους κριτική δεν αγγίζουν αυτές τις πλευρές, αφού επί της ουσίας όχι μόνο συμφωνούν, αλλά τις έχουν επίσης προωθήσει, στις δικές τους κυβερνητικές βάρδιες. Κάτι τέτοιο δεν προξενεί εντύπωση, αφού με τους ίδιους στόχους κινείται και η στρατηγική της ΕΕ για την Ανώτατη Εκπαίδευση, από την οποία κανείς τους δεν παρεκκλίνει.

Η στρατηγική αυτή σύμπλευση όλων των αστικών πολιτικών δυνάμεων αντανακλάται και στο συνδικαλιστικό κίνημα των πανεπιστημιακών, αφού οι παρατάξεις που πλειοψηφούν στην ΠΟΣΔΕΠ, τα στελέχη των οποίων έχουν ξεκάθαρη πολιτική ταυτότητα και στηρίζουν ανοικτά την υλοποίηση αυτών των κατευθύνσεων, όχι μόνο δεν βγάζουν ούτε κιχ εναντίωσης στην προώθηση του Επιχειρηματικού Πανεπιστημίου, αλλά καταλογίζουν στην κυβέρνηση ότι δεν προχωρά όσο γρήγορα θα έπρεπε.

Συμπερασματικά, η εναντίωση στο Επιχειρηματικό Πανεπιστήμιο, η στράτευση στον αγώνα για την ανατροπή της πολιτικής που το υλοποιεί αποτελεί ξεκάθαρο κριτήριο πολιτικής τοποθέτησης.

Η συμπόρευση με το ΚΚΕ, η ενίσχυσή του σε όλες τις μάχες που έχουμε μπροστά μας, η ενίσχυση της ΔΗΠΑΚ στις επικείμενες εκλογές στους Συλλόγους και το Συνέδριο της ΠΟΣΔΕΠ είναι η μόνη επιλογή για κάθε πανεπιστημιακό δάσκαλο που ασφυκτιά στα πλαίσια του Επιχειρηματικού Πανεπιστημίου.


Αφροδίτη ΚΤΕΝΑ
Καθηγήτρια στο ΕΚΠΑ, υποψήφια δημοτική σύμβουλος με τη «Λαϊκή Συσπείρωση» στο δήμο Αθηναίων


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ