Η κινεζική κυβέρνηση ανακοίνωσε πρόσφατα την επιδίωξή της να πλαισιώσει και στρατιωτικά την τεραστίων διαστάσεων πρωτοβουλία «Μία ζώνη, Ενας δρόμος» (BRI), που περιλαμβάνει υποδομές στρατηγικής σημασίας σχεδόν σε όλο τον κόσμο για τη μεταφορά εμπορευμάτων και Ενέργειας. Αυτή η επιθετική κίνηση της Κίνας, που από το 2013 μέχρι σήμερα παρουσίαζε τους «νέους δρόμους του μεταξιού» σαν ένα καθαρά οικονομικό σχέδιο και μάλιστα επωφελές για τους ...πάντες, φανερώνει τη σοβαρή ενδοϊμπεριαλιστική διαπάλη για παγκόσμια πρωτοκαθεδρία και αποτελεί ένδειξη των ανυπέρβλητων αντιθέσεων - κυρίως - με τις ΗΠΑ. Η Κίνα δείχνει ότι είναι πλέον έτοιμη να ενεργήσει στρατιωτικά σε ευθεία πορεία προς τον κύριο ανταγωνιστή της, τις ΗΠΑ.

Η κινεζική κυβέρνηση εμφανίζεται τώρα «πρόθυμη» να εμβαθύνει τη στρατιωτική της συνεργασία και με τις χώρες της Καραϊβικής και τα νησιωτικά κράτη του Νότιου Ειρηνικού, προβάλλοντας ως πλαίσιο την πρωτοβουλία BRI, η οποία - σημειωτέον - δεν επεκτείνεται καν σε αυτές τις περιοχές. Οπως είπε ο Κινέζος υπουργός Αμυνας, Γουέι Φένγκε, κατά το 4ο Φόρουμ Ανώτατων Αξιωματούχων Αμυνας από χώρες της Καραϊβικής και του Νότιου Ειρηνικού (8 Ιούλη), η συνεργασία θα εστιάζει σε τομείς όπως η «καταπολέμηση της τρομοκρατίας», η «διατήρηση της ειρήνης» και η «αντιμετώπιση καταστροφών». Η ανακοίνωση αναζήτησης στρατιωτικής συνεργασίας με τα κράτη του Ειρηνικού και της Καραϊβικής - την «αυλή» των ΗΠΑ - περιγράφει μια νέα «ποιότητα» της κινεζικής στρατιωτικής πολιτικής.

Ηδη ΗΠΑ και ΕΕ έβλεπαν την πρωτοβουλία BRI ως επίθεση κατά της γεωπολιτικής υπεροχής τους, με αύξηση της επιρροής της Κίνας πάνω στα κράτη που εντάσσονται σε αυτό το παγκόσμιο εμπορικό δίκτυο λιμανιών, σιδηροδρόμων και Ενέργειας. Επί του παρόντος, πάνω από 150 χώρες και διεθνείς οργανισμοί έχουν ενταχθεί στην BRI, σύμφωνα με τον Κινέζο υπουργό Αμυνας. Ιδιαίτερα αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες χώρες, μέσω των κινεζικών δανείων και των έργων υποδομής έβλεπαν σημαντικές δυνατότητες καπιταλιστικής ανάπτυξης. Αλλά και η πρόσφατη ένταξη της Ιταλίας, της πρώτης χώρας της G7, στους «δρόμους του μεταξιού», η πρωτοβουλία «15+1» της Κίνας στα Βαλκάνια και στην Ανατολική Ευρώπη, προβληματίζουν άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα για την «κινεζική επέλαση» στην Ευρώπη.

Τώρα είναι βέβαιο ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ αξιολογεί ως επιθετική πράξη την κίνηση της Κίνας να επεκτείνει το παγκόσμιο εμπορικό της δίκτυο με στρατιωτική συνεργασία με τα μικρά νησιωτικά κράτη του Ειρηνικού και χώρες της Καραϊβικής, που έχουν αμελητέα πολιτική και οικονομική βαρύτητα - εκτός από τη μεγάλη πετρελαιοπαραγωγό Βενεζουέλα. Η κίνηση της Κίνας έχει καθαρά γεωστρατηγική σημασία και δεν αφορά τη στρατιωτική προστασία ζωτικών οικονομικών συμφερόντων με τη στενή έννοια. Βλέπει νησιά του Νότιου Ειρηνικού, όπως τα νησιά Σαμόα και τις Νήσους Σολομώντα, ως «φυλάκια» προς τη δυτική ακτή της Αμερικής. Η περιοχή της Καραϊβικής είναι με τη σειρά της το «προάστιο» των ΗΠΑ στα ανατολικά, με αυξανόμενη στρατηγική σημασία. Μεταξύ άλλων και γιατί η αμερικανική κυβέρνηση επιδιώκει να αυξήσει σημαντικά τις πωλήσεις της στην παγκόσμια αγορά Ενέργειας με μαζικές εξαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου, ιδιαίτερα στην Ευρώπη και την Ασία, και η Καραϊβική είναι αποφασιστικής σημασίας διαδρομή.

Χαρακτηριστικά, ο αρχηγός του Επιτελείου Αμυνας της Γουιάνας (συνορεύει με τη Βενεζουέλα) δήλωσε στο 4ο Φόρουμ Ανώτατων Αξιωματούχων Αμυνας χωρών της Καραϊβικής και του Νότιου Ειρηνικού ότι η Γουιάνα επιθυμεί να ενισχύσει τη συνεργασία με την Κίνα και τον κινεζικό στρατό και να «διασφαλίσει από κοινού την περιφερειακή και παγκόσμια ειρήνη και σταθερότητα»...

Το τρίπτυχο «καταπολέμηση της τρομοκρατίας», «διατήρηση της ειρήνης» και «αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών» ξεδιπλώνει την κινεζική στρατηγική, που συνοδεύει τους οικονομικούς και στρατιωτικούς ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς της.

Η «καταπολέμηση της τρομοκρατίας» από πλευράς της Κίνας επικεντρώνεται στην Κεντρική Ασία, όπου στο πλαίσιο ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών υπάρχουν ανησυχίες για «τρομοκρατικές» ομάδες, ιδίως από το Αφγανιστάν. Ενδεικτικά, ο Οργανισμός Συνεργασία της Σανγκάης, όπου η Κίνα ασκεί μεγάλη επιρροή, ίδρυσε ένα «αντιτρομοκρατικό κέντρο» στην Τασκένδη του Ουζμπεκιστάν από το 2004 και μετά. Από το 2016, η Κίνα διεξάγει επίσης ένα «αντιτρομοκρατικό σχέδιο» για την περιοχή με το Αφγανιστάν, το Πακιστάν και το Τατζικιστάν. Αυτός ο ιμπεριαλιστικός Οργανισμός της Σανγκάης, μέλη του οποίου είναι τα κράτη της Κεντρικής Ασίας, η Ρωσία, η Ινδία και το Πακιστάν, αποτελεί το κινεζικό «αντίβαρο» στη ρωσική στρατιωτική ισχύ, αλλά «βλέπει» και προς άλλα «δυτικά» ιμπεριαλιστικά κέντρα.

Η «στρατιωτική συνεργασία» για τη «διατήρηση της ειρήνης» προωθείται ιδιαίτερα στην πλούσια αφρικανική ήπειρο. Από τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, η Κίνα διαθέτει τα μεγαλύτερα στρατεύματα στις «ειρηνευτικές» αποστολές των Ηνωμένων Εθνών, εστιάζοντας στην Αφρική, ένα βασικό πεδίο της πρωτοβουλίας BRI. Στο Τζιμπουτί η Κίνα διατηρεί τη μόνη υπερπόντια βάση της μέχρι σήμερα, με την αιτιολόγηση ότι η βάση θα ανεφοδιάζει τα κινεζικά πλοία όταν συνοδεύουν πλοία στον κόλπο του Αντεν και στα ανοιχτά των ακτών της Σομαλίας και όταν εκτελούν «ειρηνευτικές και ανθρωπιστικές» αποστολές, επιχειρήσεις διάσωσης και άλλες διεθνείς υποχρεώσεις. Η Κίνα συμμετέχει και στην «ειρηνευτική» αποστολή στο Νότιο Σουδάν.

Η γεωγραφική θέση του Τζιμπουτί, στο βορειοδυτικό άκρο του Ινδικού Ωκεανού, έχει θορυβήσει την Ινδία, η οποία σιγά σιγά «περικυκλώνεται» από τέτοιες στρατιωτικές και οικονομικές συμμαχίες της Κίνας, όπως με το Μπανγκλαντές, τη Μιανμάρ και τη Σρι Λάνκα. Στην τελευταία, η αύξηση του χρέους από κινεζικά δάνεια που χρησιμοποιήθηκαν για την ανάπτυξη του λιμανιού της, Χαμπαντότα, ανάγκασε πρόσφατα την κυβέρνηση να δώσει τον έλεγχο του λιμανιού στην Κίνα για 99 χρόνια, με αντάλλαγμα βελτιωμένους όρους δανεισμού. Παρότι η νέα συμφωνία αναφέρει ότι η Κίνα θα χρησιμοποιήσει το λιμάνι μόνο για μεταφορές, η νέα αρχή της «εγγύησης ασφάλειας» της BRI δημιουργεί προϋποθέσεις για στρατιωτική παρουσία και δραστηριότητα γύρω από κάθε περιοχή της πρωτοβουλίας. Αλλά και στο Πακιστάν, ένα από τα μεγαλύτερα έργα της BRI αφορά το λιμάνι Γκουάνταρ στην Αραβική Θάλασσα, το οποίο ενδέχεται να χρησιμοποιηθεί από το κινεζικό Ναυτικό.

Ως προς τη στρατιωτική «βοήθεια» για «αντιμετώπιση και διαχείριση καταστροφών» και των αναταραχών που μπορεί να προκύψουν από αυτές, δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα από διάφορα ευρωπαϊκά ιμπεριαλιστικά κέντρα, αλλά και από τις ΗΠΑ, την Αυστραλία κ.ά. Εδώ να σημειωθεί ότι μέσα στον Ιούλη ο κινεζικός στρατός μεταβίβασε για πρώτη φορά στρατιώτες και θωρακισμένα οχήματα στη Γερμανία, σε μια κοινή άσκηση των γερμανικών και κινεζικών Ενόπλων Δυνάμεων με τίτλο «Combined Aid 2019» («Συνδυασμένη Βοήθεια 2019») στη Βαυαρία. Στρατιώτες από τις δύο χώρες εκπαιδεύονται να συνεργαστούν σε «ανθρωπιστικές κρίσεις».

Ειδικά για τις ανάγκες «ασφαλείας» των χωρών της Καραϊβικής και των νησιών του Ειρηνικού, η προσφορά της Κίνας για στρατιωτική «βοήθεια» σε φυσικές καταστροφές είναι στοχευμένη απόλυτα, εξαιτίας και της κλιματικής αλλαγής, και αποτελεί ευκαιρία να αποκτήσει επιρροή στις περιοχές αυτές. Κράτη όπως η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία ήδη αναγνωρίζουν τη γεωπολιτική βαρύτητα τέτοιων επεμβάσεων και εκπαιδεύουν συστηματικά τις Ενοπλες Δυνάμεις τους για την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών στην περιοχή Ινδικού - Ειρηνικού, μεταξύ άλλων και με την προμήθεια αμφίβιων πλοίων. Η Κίνα επεκτείνει επίσης το στόλο της σε αυτόν τον τομέα. Παράλληλα η νέα στρατηγική Ινδικού - Ειρηνικού της αμερικανικής κυβέρνησης αναφέρει ότι οι ΗΠΑ θέλουν να αναζωογονήσουν τη «δέσμευσή» τους στα νησιωτικά κράτη του Ειρηνικού, μεταξύ άλλων με «ανακούφιση από καταστροφές» ως συνέπεια της κλιματικής αλλαγής.

Ολα τα παραπάνω έρχονται να «κουμπώσουν» και με τον προσανατολισμό της «Λευκής Βίβλου για την άμυνα της Κίνας στη νέα εποχή», την οποία η κυβέρνηση της Κίνας έδωσε στη δημοσιότητα την Τετάρτη, προτάσσοντας την ολόπλευρη αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό των Ενόπλων Δυνάμεών της ως βασικό προαπαιτούμενο για την «υπεράσπιση των συμφερόντων της χώρας» αλλά και την «αναπροσαρμογή» των ΕΔ σε όλα τα επίπεδα, με στόχο την «αντιμετώπιση των σύνθετων προκλήσεων και απειλών» που αντιμετωπίζει η χώρα, εκτός και εντός συνόρων.