Από την επίσκεψη Πομπέο στην Αυστραλία

Ψηλά συντηρείται η ένταση στον Περσικό Κόλπο, φέρνοντας στην επιφάνεια τις αντιθέσεις ανάμεσα σε δυνάμεις με τις οποίες οι ΗΠΑ επιχειρούν να συγκροτήσουν μια νέα ιμπεριαλιστική ναυτική αποστολή, σε μία περιοχή στρατηγική για τη θέση ισχυρών μονοπωλιακών και γεωπολιτικών συμφερόντων.

Χτες, ένα 24ωρο μετά την επιβεβαίωση των ιρανικών αρχών πως στις 31 Ιούλη κατέλαβαν ιρακινό δεξαμενόπλοιο με 700.000 βαρέλια ιρανικού πετρελαίου στα Στενά του Ορμούζ, με την κατηγορία της λαθρεμπορίας, οι ΗΠΑ συνέχισαν τις πιέσεις σε συμμάχους τους για συμμετοχή στη νέα ιμπεριαλιστική αποστολή, κάνοντας αυτή τη φορά «κρούση» στην Αυστραλία.

Μετά από συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών και Αμυνας ΗΠΑ και Αυστραλίας στο Σίδνεϊ, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο εξέφρασε «την ισχυρή πεποίθηση» ότι οι ΗΠΑ θα καταφέρουν να συγκροτήσουν έναν συνασπισμό για τη «ναυτική ασφάλεια» στον Περσικό, αποφεύγοντας να κατονομάσει τις χώρες που προτίθενται να συμμετάσχουν. Λίγο αργότερα, πάντως, ακολούθησαν διαφορετικές δηλώσεις από πρωτοκλασάτους υπουργούς δύο σημαντικών συμμάχων των ΗΠΑ, της Αυστραλίας και της Γερμανίας.

Η Αυστραλιανή υπουργός Αμυνας Λίντα Ρέινολντς δήλωσε πως η χώρα της «εξετάζει σοβαρά» την περίπτωση συμμετοχής στον συνασπισμό που προσπαθούν να φτιάξουν οι ΗΠΑ στα Στενά του Ορμούζ για να αποτρέψουν «παρεμβάσεις στη μεταφορά πετρελαίου από το Ιράν».

Ακολούθησε ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας, ο οποίος επανέλαβε ότι η Γερμανία δεν θα συμμετάσχει στη ναυτική δύναμη στον Περσικό που σχεδιάζουν οι ΗΠΑ. Διευκρίνισε ότι το Βερολίνο τάσσεται «υπέρ μιας ευρωπαϊκής αποστολής», αναγνωρίζοντας ωστόσο ότι «θα χρειαστεί χρόνος» ώστε να πειστεί η ΕΕ να προχωρήσει ένα τέτοιο σχέδιο. Αναδεικνύοντας τις ενδοϊμπεριαλιστικές κόντρες στην ΕΕ, ο Μάας παραδέχτηκε ότι «οι Βρετανοί θα προτιμούσαν να συμμετάσχουν σε μια αποστολή, αλλά εμείς δεν το κάνουμε αυτό».

Δεν πέρασε πολλή ώρα από τις δηλώσεις του Γερμανού υπουργού και το βρετανικό υπουργείο Αμυνας εξέδωσε ανακοίνωση τονίζοντας ότι θα συνεργαστεί με τις ΗΠΑ «σε μία νέα διεθνή αποστολή ασφάλειας της ναυσιπλοΐας» με πρόσχημα την «προστασία εμπορικών σκαφών» στα Στενά του Ορμούζ. Στην ίδια ανακοίνωση αναφέρεται πως βρετανικά πολεμικά σκάφη θα πλέουν μαζί με εκείνα του αμερικανικού Πολεμικού Ναυτικού, συνοδεύοντας εμπορικά πλοία στην επίμαχη περιοχή.

Οι προσπάθειες των ΗΠΑ να σφίξουν στρατιωτικά τον κλοιό γύρω από το Ιράν προκάλεσαν νέες αντιδράσεις στην Τεχεράνη. Ο υπουργός Εξωτερικών, Μοχάμεντ Τζαβάντ Ζαρίφ, κατά τη διάρκεια χτεσινής συνέντευξης Τύπου στην Τεχεράνη χαρακτήρισε «διπλωματική αποτυχία των ΗΠΑ» τις πρόσφατες κυρώσεις που επέβαλε σε βάρος του το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

Επιπλέον, δεν διέψευσε πληροφορίες ιρανικών ΜΜΕ ότι οι κυρώσεις σε βάρος του επιβλήθηκαν μετά την άρνησή του να συναντηθεί με τον Αμερικανό Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ στην Ουάσιγκτον, εξηγώντας ότι στόχος μίας τέτοιας προσπάθειας θα ήταν να δημιουργηθούν εντυπώσεις που θα καταγράφονταν από τους φωτογραφικούς φακούς και όχι να γίνουν συνομιλίες επί της ουσίας με στόχο την αποκλιμάκωση των εντάσεων μεταξύ ΗΠΑ και Ιράν. Πρόσθεσε τέλος ότι οι πιέσεις των ΗΠΑ και η «οικονομική τρομοκρατία» σε βάρος της Τεχεράνης δεν θα περάσουν.

Είχε προηγηθεί η δημοσίευση άρθρου στο περιοδικό «The New Yorker» που υποστήριξε ότι ο Αμερικανός γερουσιαστής Ραντ Πολ, με τις ευλογίες του Τραμπ, διαδραμάτισε ρόλο «μεσολαβητή» μεταξύ ΗΠΑ - Ιράν, συναντώντας στα τέλη Ιούλη στη Ν. Υόρκη τον Ιρανό ΥΠΕΞ και προσκαλώντας τον στον Λευκό Οίκο.

Στη συνάντηση αναφέρθηκε αργότερα ο Ιρανός κυβερνητικός εκπρόσωπος Αλί Ραμπιί, επιβεβαιώνοντας τις πληροφορίες, με την επισήμανση πως «κατά τη διάρκεια συνάντησης με Αμερικανό γερουσιαστή» ο Ζαρίφ «προσκλήθηκε σε μια συνάντηση και μετά του επιβλήθηκαν κυρώσεις».

Τέλος, ιρανικά ΜΜΕ αναφέρθηκαν χτες στην κατάληψη ιρακινού δεξαμενόπλοιου στις 31 Ιούλη από τους Ιρανούς «Φρουρούς της Επανάστασης», σημειώνοντας ότι τον περασμένο μήνα οι ιρανικές αρμόδιες αρχές κατέγραψαν ημερησίως λαθρεμπόριο 8 εκατομμυρίων λίτρων πετρελαίου με κρατική επιδότηση, το οποίο πωλείται σε εξαιρετικά χαμηλές τιμές. Αυτό φαίνεται να εξηγεί τις προσπάθειες ξένων χωρών να εντείνουν το λαθρεμπόριο ιρανικού πετρελαίου, κερδοσκοπώντας, παρά το μεγάλο ρίσκο σε μια περιοχή με ιδιαίτερα τεταμένο κλίμα.