Σάββατο 2 Μάη 2020 - Κυριακή 3 Μάη 2020
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 20
ΙΣΤΟΡΙΑ
Οι 200 της Καισαριανής

Ανοιξη του 1944. Ο Κόκκινος Στρατός κυνηγά ήδη τους ναζί. Κι εδώ στη χώρα μας ο ΕΛΑΣ τούς καταφέρνει σημαντικά χτυπήματα. Το θεριό λυσσομανά. Με πρόσχημα τον σκοτωμό ενός Γερμανού αξιωματικού στους Μολάους της Λακωνίας διατάσσεται η εκτέλεση 200 κομμουνιστών κρατουμένων. Είναι 1η Μάη του '44. Οχι τυχαία η μέρα που οι Γερμανοί αποφασίζουν να δολοφονήσουν τους 200. Γερμανικά καμιόνια διασχίζουν την Αθήνα απ' το Χαϊδάρι προς την Καισαριανή. «Ξημερώνοντας αυγή το προσκλητήριο. Είμαστε όλοι ζαβωμένοι σαν να πλανιότανε ο χάρος. Πολλοί κάμανε το σταυρό τους, κι ο λοχαγός μαζί. Συνταχτήκαμε. Φραπ, και ολούθε γύρα μας τα πολυβόλα ξεφαντώνουν από τις σκοπιές. Οι μπούκες στρέφουν καταπάνω μας. Οι φαντάροι με τ' αυτόματα. Κι ήταν μια μέρα να την έβλεπες, χαρά θεού. Και οι νεκρές σκοπιές κείνη τη μέρα είχαν πολυβόλα. Τριπλοσκοποί παντού. Οι φαντάροι με κράνη...

Πρώτο όνομα. Αϊβατζίδ-ηηης Γεώργιος. (...) Μόλις ακούει τ' όνομα, πετιέται ένας άντρας. - Γεια σας αδέρφια, φωνάζει, και σηκώνει τη γροθιά του ψηλά. Ο κατάλογος εξακολουθεί. Ενας - ένας π' ακούει, πετιέται στη μέση. Γροθιές παντού ανεμίζανε, σα νάτανε σημαίες. Ακουες τις φωνές τους να φωνάζουνε: "Ζήτω το ΕΑΜ! ΕΛΑΣ! ΚΚΕ!". Μα το κυριότερο ήταν: "Γεια σας - γεια σας - εκδίκηση"...» (από το βιβλίο της Μέλπως Αξιώτη, «Πρωτομαγιές 1886-1945»).


Στις 7.30 το πρωί, στήνουνε χορό. «Ελάτε παιδιά να χορέψομε, να δουν οι Γερμανοί πώς πεθαίνουν οι Ελληνες», λέει ο Ναπολέων Σουκατζίδης. Ο Ναπολέων, που, νωρίτερα, την ώρα του προσκλητηρίου, ο Γερμανός διοικητής τού 'δωσε τη δυνατότητα να σώσει τη ζωή του κι αυτός απάντησε: «Δέχομαι, κύριε διοικητά, τη ζωή μόνο με τον όρο πως δεν πρόκειται να την πάρω από άλλον κρατούμενο. Μόνο όταν η θέση μου μείνει κενή!». Κι έπειτα, ο Εθνικός Υμνος. Περασμένες 9, τους φορτώνουν στα καμιόνια.

Καθώς τα καμιόνια προχωρούν, ο δρόμος γεμίζει με σημειώματα. Τα ρίχνουν οι μελλοθάνατοι. Μερικά απ' αυτά είχαν καρφιτσωθεί σε κάποιο ρούχο που πετάχτηκε κι αυτό στο δρόμο. Αλλα τα παρέλαβαν, κόκκινα απ' το αίμα, οι συγγενείς. Πέντε αράδες το πολύ το καθένα. Κι ένα ονοματεπώνυμο.

«Πρωτομαγιά. Γεια σας όλοι, πάμε στη μάχη. ΚΩΣΤΑΣ ΤΣΙΡΚΑΣ 1-5-44», λέει το ένα. «Παύλος Καρατζάς. Εξόριστος από το 1936. Με πήραν για εκτέλεση, 1η Μαΐου 1944», το άλλο. «Η τελευταία μου σκέψη μαζί σου», γράφει ο Ναπολέων Σουκατζίδης στην αγαπημένη του. «Η αδελφούλα μου να πάρει τη θέση μου στο ΚΚΕ», γράφει ο Σ. Σαββόπουλος, που απ' το '37 ήταν στην Ακροναυπλία.

Στις 12 το μεσημέρι αρχίζουν οι πρώτες ριπές. Ανά εικοσάδες, στήνονται στον τοίχο. Γράφει ο Νίκος Καραντηνός: «Οι εκτελέσεις άρχισαν με τον ήλιο ψηλά. Ολη την ώρα που τουφέκιζαν στο ματωμένο τοίχο της Καισαριανής οι καμπάνες χτυπούσαν λυπητερά. Και ο τηλεβόας με τα λόγια του άναβε τις καρδιές και υποσχόταν εκδίκηση» (Νίκος Καραντηνός, «Ριζοσπάστης» 30/4/1988).

Στις δύο το μεσημέρι, τελειώσαν. «Ο κόσμος πήρε το ξοπίσω τα καμιόνια που φεύγανε με τα νεκρά κορμιά. Οι άντρες βγάζανε στο πέρασμά τους τα καπέλα, οι γυναίκες τρέχανε και όλοι ήταν θαρρείς σαν υπνωτισμένοι απάνω από τις σταγόνες το αίμα τους, που 'τρεχε κι έπηζε, κι η γης δεν το έπινε και γινόταν αυλάκια» (αφήγηση του αγωνιστή «Θανάση», από το βιβλίο της Μ. Αξιώτη).

Την επόμενη μέρα, ο λαός της Καισαριανής αψηφά την τρομοκρατία και μετονομάζει το δρόμο που κύλησε το αίμα, την οδό Σκοπευτηρίου, σε «ΟΔΟ ΗΡΩΩΝ».


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ