Από τις μάχες στη Σύρτη

Οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις επανέρχονται συνεχώς στη σύγκρουση στη Λιβύη, που βρίσκεται στο επίκεντρο του μεγάλου ανταγωνισμού και του παζαριού που γίνεται στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.

Παραμονή της σημερινής υπουργικής Συνόδου του ΝΑΤΟ, ο γενικός γραμματέας του, Γενς Στόλτενμπεργκ, απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου, παραδέχθηκε ότι «η κατάσταση στη Λιβύη παραμένει ιδιαίτερα επικίνδυνη και δύσκολη». Ωστόσο, είδε κυρίως την ανάμειξη της... Ρωσίας, αποφεύγοντας τις άμεσες αιχμές κατά της Τουρκίας που είναι χώρα - μέλος του ΝΑΤΟ και έχει κλιμακώσει μέσα στο τελευταίο εξάμηνο ιδιαίτερα δραστήρια τις στρατιωτικές και οικονομικές επιχειρήσεις. Εξέφρασε έτσι «ανησυχία» «για την αυξανόμενη ρωσική παρουσία στην Ανατολική Μεσόγειο γενικότερα, στη Συρία, αλλά και στη Λιβύη βεβαίως».

Νωρίτερα (βράδυ Δευτέρας) οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ και υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι της Κομισιόν, όπως ο επικεφαλής της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική και Ασφάλεια, Ζοζέπ Μπορέλ, στο πλαίσιο τηλεδιάσκεψης που είχαν με τον Αμερικανό ομόλογό τους, Μάικ Πομπέο, εξέφρασαν κάποιες διαφορετικές προσεγγίσεις για την εξέλιξη στη Λιβύη και το ρόλο της «συμμάχου» Τουρκίας (από Ελλάδα, Κύπρο και τη Γαλλία), όπως και τις σχέσεις με την Κίνα, τις εξελίξεις στην Ουκρανία, το Παλαιστινιακό και τα επικείμενα σχέδια του Ισραήλ για προσάρτηση τμήματος της Δυτικής Οχθης, μέχρι τις εξελίξεις στα πεδία συγκρούσεων της Λιβύης και της Συρίας.

Ο Μπορέλ στο τέλος της συνόδου τόνισε πως επιβεβαιώθηκε η επιθυμία για «συνέχιση της στενής διατλαντικής συνεργασίας». Επί της ουσίας, οι δυνάμεις του ΝΑΤΟ και της ΕΕ με τη λεγόμενη αποστολή «Irini» λειτουργούν ως «τροχονόμος» για να μεταφέρει η Τουρκία όπλα στη Λιβύη, στηρίζοντας την κυβέρνηση του Φαγιέζ Σάρατζ.

Ο Πομπέο επίσης επικέντρωσε την προσοχή του στις «επεμβάσεις» της Ρωσίας στη Λιβύη και ανέφερε πως το αμερικανικό Κογκρέσο προωθεί νομοσχέδιο για κυρώσεις κατά του Ρώσου δισεκατομμυριούχου - ιδιοκτήτη της εταιρείας μισθοφόρων «Wagner», Γεβγένι Πριγκοζίν, κατηγορώντας τον πως ο ίδιος προσωπικά συμμετείχε σε συνάντηση του Λίβυου στρατηγού (πρώην συνεργάτη της CIA) Χαλίφα Χάφταρ με τον Ρώσο υπουργό Αμυνας, Σεργκέι Σόιγκου, στις 7 Νοέμβρη 2018.

Μέσα σε όλα αυτά, δεν περνά απαρατήρητη η προχτεσινή δήλωση του απεσταλμένου του Τούρκου Προέδρου στη Λιβύη, Εμρουλάχ Ισλέρ, πως «όλες οι πολιτικές διαπραγματεύσεις στη Λιβύη θα πρέπει να γίνουν μόνο από πολιτικούς». Ο Ισλέρ συμπεριέλαβε σε αυτούς ονομαστικά και τον πρόεδρο της εκλεγμένης λιβυκής Βουλής Αγκίλα Σάλεχ, που στήριζε έως πρότινος τις δυνάμεις του στρατηγού Χ. Χάφταρ.

Χτες ακόμα ο Ιμπραχίμ Μπαϊταλμάλ, διοικητής ένοπλων δυνάμεων που στηρίζουν την κυβέρνηση του Λίβυου φιλότουρκου πρωθυπουργού Φαγιέζ Σάρατζ, δήλωσε πως δεν υπάρχουν «κόκκινες γραμμές» για επιχειρήσεις που αφορούν περιοχές - κλειδιά όπως οι πόλεις Σύρτη και Τζούφνα, όπου υπάρχουν και μεγάλες πετρελαϊκές εγκαταστάσεις.

Επίσης, τη σημασία του έχει το γεγονός ότι το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών επιβεβαίωσε τη συνάντηση που είχε αντιπροσωπεία της κυβέρνησης που στηρίζει το εκλεγμένο κοινοβούλιο στην ανατολική Λιβύη και τον «Λιβυκό Εθνικό Στρατό» του στρατηγού Χ. Χάφταρ με τον Ρώσο υφυπουργό Εξωτερικών, αρμόδιο για Μέση Ανατολή και Βόρεια Αφρική, Μιχαήλ Μπογκντάνοφ. Επισημαίνεται πως οι επαφές στη Μόσχα ήταν «με αντιπροσωπεία της προσωρινής κυβέρνησης και όχι με τον "Λιβυκό Εθνικό Στρατό" και είχαν πολιτικό χαρακτήρα». Το κοινοβούλιο του Τομπρούκ και ο πρόεδρός του, Α. Σάλεχ, φαίνεται ότι στηρίζονται από τη Ρωσία και άλλες δυνάμεις για το παζάρι της «επόμενης μέρας» στην πολύπαθη και πλούσια σε ενεργειακούς πόρους, Λιβύη.