Πέρα όμως από τις ανησυχίες φορέων και της κοινής γνώμης για την πανδημία, οι αντιδράσεις αφορούν και το οικονομικό κόστος της διοργάνωσης. Οπως άλλωστε μαρτυρούν παραδείγματα του παρελθόντος, μεταξύ τους και αυτό της Ελλάδας, το μεγαλύτερο βάρος θα κληθεί να το σηκώσει ο λαός, με τον λογαριασμό μάλιστα να είναι ιδιαίτερα υψηλός, μετά την αναβολή των Αγώνων για έναν χρόνο.

Τον δικό τους ρόλο στις φωνές που πληθαίνουν για αναβολή των Αγώνων φέρονται να έχουν και τα μεγάλα συμφέροντα που παίζονται γύρω από τη διοργάνωση και έχουν να κάνουν με τα κέρδη των πολυεθνικών που εμπλέκονται σ' αυτή, οι κόντρες στο εγχώριο πολιτικό σκηνικό, αλλά και οι γεωπολιτικές κόντρες.

Με την Ιαπωνία από τα τέλη Μάρτη να χτυπιέται ουσιαστικά από το τέταρτο κύμα της πανδημίας του κορονοϊού, με ραγδαία αύξηση των κρουσμάτων, που οδήγησε στην επαναφορά των αυστηρών μέτρων και των περιορισμών (π.χ. παράταση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης σε 41 περιοχές στη χώρα), οι φωνές που ζητάνε ακύρωση της διοργάνωσης φουντώνουν. Ιδιαίτερα από τη στιγμή που όπως δηλώνουν αρμόδιοι, το σύστημα Υγείας στη χώρα έχει φτάσει στα όριά του τον τελευταίο μήνα, με τα νοσοκομεία να είναι ήδη υπερφορτωμένα με ασθενείς. Από την αρχή της πανδημίας, με βάση τα επίσημα στοιχεία η Ιαπωνία μετρά 658.629 κρούσματα Covid και 11.165 θανάτους. Ειδικά από 1η Μάη και μετά, όμως, καθημερινά ανακοινώνονται πάνω από 6.000 κρούσματα.

Η κατάσταση αυτή οδήγησε πριν από λίγες μέρες την Ενωση Γιατρών του Τόκιο, που εκπροσωπεί 6.000 γιατρούς Πρωτοβάθμιας Φροντίδας, να απευθύνει δημόσια έκκληση για ακύρωση των Αγώνων, επισημαίνοντας ότι τα νοσοκομεία της πόλης έχουν ξεπεράσει τις δυνατότητές τους στην περίθαλψη ασθενών, ενώ παράλληλα η αύξηση των κρουσμάτων έφερε στην επιφάνεια - όπως συμβαίνει με τα εμπορευματοποιημένα συστήματα Υγείας όλου του κόσμου - την έλλειψη σε υγειονομικό προσωπικό και νοσοκομειακές κλίνες.

Αποκαλυπτικό για την κατάσταση που επικρατεί είναι και δημοσίευμα της εφημερίδας «Νikkei», σύμφωνα με το οποίο μόλις το 3,5% του πληθυσμού της χώρας έχει εμβολιαστεί μέχρι τώρα και μόλις το 40% των υγειονομικών. Ο χαμηλός ρυθμός εμβολιασμών έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις, με πολλούς να κατηγορούν την κυβέρνηση για έλλειψη ενός ουσιαστικού σχεδίου προστασίας του λαού.

Στο φόντο αυτό έρχονται να προστεθούν και σοβαρά ζητήματα που έχουν να κάνουν με τους εμβολιασμούς των αθλητών που έχουν κερδίσει τη συμμετοχή τους στους Αγώνες, έχοντας οδηγήσει σε σοβαρές διαφωνίες της ΔΟΕ με την ιαπωνική κυβέρνηση.

Με βάση οδηγία της ΔΟΕ ο εμβολιασμός των αθλητών παραμένει προαιρετικός, ωστόσο η συμφωνία της με την Κίνα για δωρεάν εμβολιασμό με το κινεζικό εμβόλιο όσων αθλητών το επιθυμήσουν «άναψε φωτιές».

Η συμφωνία - που, σημειωτέον, επιτεύχθηκε χωρίς να προηγηθεί συνεννόηση με τους Ιάπωνες διοργανωτές - έριξε «λάδι στη φωτιά» των ανταγωνισμών ανάμεσα στην Κίνα και την Ιαπωνία, αλλά και με τις ΗΠΑ, στην ευρύτερη περιοχή.

Η αντίδραση του Τόκιο ήταν έντονη, με την κυβέρνηση να δηλώνει ότι οι Ιάπωνες αθλητές δεν θα εμβολιαστούν με τα εμβόλια της Κίνας και να καλεί τη ΔΟΕ να επανεξετάσει και το μέρος της συμφωνίας που αφορά και τους υπόλοιπους αθλητές. Παράλληλα ανακοίνωσε ότι οι Ιάπωνες αθλητές που έχουν εξασφαλίσει τη συμμετοχή τους στους Αγώνες θα τεθούν σε προτεραιότητα όσον αφορά τον εμβολιασμό, σχέδιο όμως που λίγο μετά υποχρεώθηκε να αποσύρει, τουλάχιστον επίσημα, μετά το πλήθος αντιδράσεων που προκλήθηκαν, την ώρα που ο εμβολιασμός του πληθυσμού παραμένει σε χαμηλά επίπεδα.

Ας σημειωθεί ότι η συμφωνία της ΔΟΕ για τους αθλητές του Τόκιο 2021 εντάσσεται στο πλαίσιο της γενικότερης συνεργασίας που υπέγραψε η Επιτροπή με την Κίνα για εμβολιασμούς των αθλητών με το εμβόλιο της δεύτερης ενόψει των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων του Πεκίνου στις αρχές του 2022, για τους οποίους η πρόεδρος της αμερικανικής Βουλής των Αντιπροσώπων, Νάνσι Πελόζι, κάλεσε μέσα στη βδομάδα σε διεθνές διπλωματικό μποϊκοτάζ, επικαλούμενη «παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων» στην Κίνα.

Η δύσκολη θέση στην οποία βρέθηκε η ιαπωνική κυβέρνηση εξαιτίας της συμφωνίας ΔΟΕ - Κίνας αποτέλεσε αφορμή για ενδοαστικές κόντρες στο εσωτερικό της Ιαπωνίας, κατά τις οποίες τέθηκε ανοιχτά το ζήτημα της ακύρωσης των Αγώνων.

Η κατάσταση με την πανδημία, η παρουσία της Κίνας μέσω του εμβολίου της (με ό,τι συνεπάγεται αυτό σε «επικοινωνιακά» οφέλη για το Πεκίνο) και το κόστος της διοργάνωσης βρέθηκαν στο επίκεντρο πολιτικών διαφωνιών, με δυνάμεις της αντιπολίτευσης να πρωταγωνιστούν στις φωνές που ζητούν τη ματαίωση της διοργάνωσης, την ώρα που η πρόθεση της κυβέρνησης ήταν να διαφημίσει μέσω των Αγώνων μια ανάκαμψη μετά τις σημαντικές καταστροφές που υπήρξαν τα προηγούμενα χρόνια (πυρηνική καταστροφή στην Φουκουσίμα, μεγάλος σεισμός, τσουνάμι) και ενώ η διεθνής καπιταλιστική κρίση χτυπάει την «πόρτα» και της Ιαπωνίας.

Φυσικά, από την αντιπαράθεση δεν λείπουν τα επιχειρηματικά συμφέροντα, με ντόπια και διεθνή μονοπώλια να δίνουν τη δική τους μάχη ανάλογα με τη σχέση που έχουν με τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων. Ενδεικτικά για τα όσα παίζονται είναι τα διεθνή δημοσιεύματα που όλο το προηγούμενο διάστημα έκαναν λόγο για ασφυκτική πίεση των πολυεθνικών ασφαλιστικών προς τη ΔΟΕ για πραγματοποίηση των Αγώνων μέσα στο τρέχον έτος, προκειμένου να αποφύγουν πιθανώς μεγαλύτερη χασούρα από όση ήδη προκάλεσε η περσινή αναβολή. Σημειωτέον, σύμφωνα με ανάλυση της επενδυτικής τράπεζας «Jefferies» οι Αγώνες του Τόκιο είναι ασφαλισμένοι για περίπου 2 δισεκατομμύρια δολάρια, συν επιπλέον 600 εκατομμύρια δολάρια για τις δομές φιλοξενίας.

Δίπλα στις εξελίξεις τις σχετικές με τους Αγώνες οι οποίες έχουν να κάνουν με την πανδημία, τις ενδοαστικές αντιπαραθέσεις και τον «πόλεμο» των πολυεθνικών, ιδιαίτερης αναφοράς χρήζει το θέμα του κόστους της διοργάνωσης. Το οποίο βρίσκεται σε σταθερή πορεία ανόδου, έχοντας ξεπεράσει κατά πολύ κάθε αρχικό υπολογισμό, κι αυτό παρόλο που οι Αγώνες του Τόκιο ήδη πριν το ξέσπασμα της πανδημίας αναμενόταν να αποδειχθούν οι ακριβότεροι στην Ιστορία: Σύμφωνα με τις αρχικές προβλέψεις θα στοίχιζαν πάνω από 13 δισ. δολάρια, ξεπερνώντας τα περίπου 12,5 δισ. που στοίχισαν οι Αγώνες του Λονδίνου το 2012. Και τα πράγματα για τους Ιάπωνες διοργανωτές έγιναν ακόμα χειρότερα μετά την περσινή αναβολή, που εκτιμήθηκε ότι θα αυξήσει το κόστος κατά 6,5 δισ. δολάρια, με την ιαπωνική κυβέρνηση, σε μια προσπάθεια να περιορίσει τις αντιδράσεις, να κάνει λόγο για πρόσθετο κόστος 2,8 δισ.

Μ' αυτά και μ' αυτά, το σίγουρο είναι ότι το τελικό κόστος των Αγώνων του Τόκιο επίσημα θα ξεπεράσει τα 15,4 δισ. δολάρια, ενώ μια σειρά από αναλύσεις ανεβάζουν το πραγματικό κόστος στα 25 δισ. δολάρια... Αυτό προκύπτει μεταξύ άλλων και από το κόστος που θα επιφέρει η αναγκαστική - λόγω πανδημίας - αλλαγή μιας σειράς σχεδίων, με χαρακτηριστικά παραδείγματα την ακύρωση σημαντικών εκδηλώσεων σχετικών με τους Ολυμπιακούς Αγώνες στο Τόκιο και σε άλλες μεγάλες πόλεις της Ιαπωνίας, τη μη παρουσία φιλάθλων από το εξωτερικό, τη χαμηλή δημοφιλία των Αγώνων στο εσωτερικό κ.ο.κ.