Με φόντο την προσπάθεια της ΕΕ και των μονοπωλίων της να ενισχύσουν τη θέση τους στην Αφρική, σε συνθήκες σκληρού ανταγωνισμού με Κίνα, Ρωσία, Τουρκία αλλά και εντός του ευρωατλαντικού μπλοκ, ολοκληρώθηκε την Παρασκευή στις Βρυξέλλες η διήμερη Σύνοδος Κορυφής ΕΕ - Αφρικανικής Ενωσης.

Ηταν η 6η Σύνοδος Κορυφής των δύο πλευρών και η πρώτη που πραγματοποιήθηκε από το 2017. Στο επίκεντρο βρέθηκε η «Παγκόσμια Πύλη» (Global Gateway), το μεγάλο «αναπτυξιακό» πακέτο της ΕΕ για τις υποδομές, το οποίο εντάσσεται στην προσπάθεια της Δύσης να αντιμετωπίσει τη διείσδυση της Κίνας και στην Αφρική, μέσω της πρωτοβουλίας «Μία Ζώνη - Ενας Δρόμος».

Σε αυτό το πλαίσιο, συζητήθηκαν μεταξύ άλλων η χρηματοδότηση επενδύσεων σε τομείς όπως γεωργία και βιομηχανική ανάπτυξη, Εκπαίδευση, Επαγγελματική Κατάρτιση, μετανάστευση και κινητικότητα, «ειρήνη και ασφάλεια», αντιμετώπιση κλιματικής αλλαγής και ενεργειακής μετάβασης, Υγεία και παραγωγή εμβολίων στην Αφρική.

Οι αξιωματούχοι της ΕΕ υποσχέθηκαν την κινητοποίηση 150 δισ. ευρώ για επενδύσεις σε τομείς όπως οι παραπάνω. Επιπλέον, η Κομισιόν σε συνεργασία με το ίδρυμα Γκέιτς ανακοίνωσε πως θα διαθέσουν 100 εκατ. ευρώ έως το 2027 για την ενίσχυση του τομέα της παραγωγής εμβολίων και φαρμάκων στην Αφρική και για τη δημιουργία «Αφρικανικής Αρχής Φαρμάκων» (ΑΜΑ), καθώς μόλις το 5% των φαρμάκων και το 1% των εμβολίων παράγονται και καταναλώνονται στην Αφρική. Η ΕΕ υποσχέθηκε πως θα παράσχει στήριξη για να μπορεί η Αφρική να παράξει μέχρι το 2040 το 60% των εμβολίων που χρειάζεται. Η δε Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ανακοίνωσε ότι θα διαθέσει 500 εκατ. ευρώ σε χαμηλότοκα δάνεια για την ενίσχυση των αφρικανικών συστημάτων Υγείας.

Οι Αφρικανοί ηγέτες, παράλληλα με τις μπίζνες που συζήτησαν με τους Ευρωπαίους, δεν έκρυψαν τη δυσαρέσκειά τους για την καθυστερημένη και ανεπαρκή «βοήθεια» της ΕΕ σε ό,τι αφορά τα εμβόλια και τα φάρμακα για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Ο Νοτιοαφρικανός Πρόεδρος Σ. Ραμαφόσα έκανε λόγο για «εμβολιαστικό απαρτχάιντ», κατηγορώντας τις δυτικές χώρες ότι έδωσαν τα «περισσεύματα» από τα δικά τους αποθέματα. Πολλοί έθεσαν ζήτημα άρσης πατέντας και πνευματικών δικαιωμάτων στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, ώστε να καταστεί εφικτή η παραγωγή εμβολίων και φαρμάκων κατά του κορονοϊού από αφρικανικές αναπτυσσόμενες χώρες. Κάτι τέτοιο βέβαια θα έθιγε τα συμφέροντα πανίσχυρων ευρωπαϊκών και αμερικανικών μονοπωλίων, ενώ και η όποια «άρση πατέντας» παζαρεύεται προϋποθέτει τη διασφάλιση αυτών των συμφερόντων...

Στο μεταξύ, η Σύνοδος πραγματοποιήθηκε στη «σκιά» των αποφάσεων της Γαλλίας και άλλων χωρών της ΕΕ να αναδιατάξουν τα στρατεύματα που έχουν αναπτύξει στο Μάλι σε άλλες χώρες στην ευρύτερη περιοχή του Σαχέλ, με πρόσχημα πάντα την «αντιμετώπιση της τρομοκρατίας». Η Γαλλία ανακοίνωσε τον τερματισμό της επιχείρησης «Barkhane» σε ό,τι αφορά το σκέλος της στο Μάλι, και η ΕΕ τον τερματισμό της ανάλογης αποστολής «Takuba». Το μεγαλύτερο μέρος των Γάλλων στρατιωτών θα μετακινηθούν στον Νίγηρα. Πίσω από αυτές τις εξελίξεις βρίσκονται ο ανταγωνισμός με τη Ρωσία, η σύσφιξη των δεσμών της μαλινέζικης στρατιωτικής κυβέρνησης με τη Μόσχα και η ανάπτυξη Ρώσων στρατιωτών και μισθοφόρων στο Μάλι.