Φουντώνει ακόμα περισσότερο ο αντικομμουνισμός, με την ευκαιρία της ιμπεριαλιστικής σύγκρουσης στην Ουκρανία μετά τη ρωσική εισβολή, και σε χώρες της Βαλτικής και της Ανατολικής Ευρώπης δρομολογείται κατεδάφιση σοβιετικών μνημείων.

Η λετονική Βουλή ενέκρινε την Πέμπτη νομοσχέδιο που αναστέλλει από τις 16 Μάη μια συμφωνία με τη Ρωσία σχετικά με τη διατήρηση ορισμένων σοβιετικών μνημείων, και πλέον ανοίγει ο δρόμος για κατεδάφισή τους. Συγκεκριμένα, σε αυτήν τη φάση στο στόχαστρο των αρχών μπαίνει το Μνημείο στη Ρίγα για τους Σοβιετικούς στρατιώτες που απελευθέρωσαν τη Λετονία από τους ναζί.

«Οι μεταβαλλόμενες γεωπολιτικές συνθήκες (...) σημαίνουν ότι η Λετονία δεν μπορεί και δεν θα υποχρεωθεί να διατηρήσει (...) μνημεία της σοβιετικής κατοχής», δήλωσε προκλητικά ο Ρίχαρντ Κολς, πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής. Ωστόσο, ανέφερε ότι η Λετονία «θα συνεχίσει να εκπληρώνει τις διεθνείς της υποχρεώσεις σχετικά με τις ταφές και τα νεκροταφεία».

Το Δημοτικό Συμβούλιο της Ρίγας ψήφισε την Παρασκευή την έναρξη των προετοιμασιών που απαιτούνται για την απομάκρυνση του Μνημείου στο Πάρκο Νίκης της πόλης. Σε περιοχή κοντά στο δημαρχείο συγκεντρώθηκαν διαδηλωτές και μέλος του ρωσικού κυβερνώντος κόμματος «Ενωμένη Ρωσία» συνελήφθη, ενώ η λετονική αστυνομία είχε απαγορεύσει τη διαδήλωση και είχε αποκλείσει τον χώρο έξω από το δημαρχείο.

Αντίστοιχη διαδήλωση έγινε και έξω από την πρεσβεία της Λετονίας στη Μόσχα.

Στην Πολωνία, ο δήμαρχος της πόλης Olsztyn αρνήθηκε να κατεδαφίσει το Μνημείο της Ευγνωμοσύνης στον Κόκκινο Στρατό ή να το απομακρύνει από το κέντρο της πόλης. Ο δήμαρχος επικαλέστηκε τα αποτελέσματα δημοσκόπησης στην οποία οι περισσότεροι πολίτες (46%) τάχθηκαν υπέρ του να διατηρηθεί το Μνημείο ως έχει και το 30% ψήφισε την απομάκρυνσή του. Το Μνημείο στο Olsztyn αποκαλύφθηκε το 1954 και σχεδιάστηκε από τον γλύπτη Xawery Dunikowski, επιζώντα του ναζιστικού στρατοπέδου συγκέντρωσης στο Αουσβιτς.