Ενα ενθουσιώδες - μουσικό και μη - κοινό παρακολούθησε την τελευταία συναυλία της Φιλαρμόνιας Ορχήστρας Αθηνών, υπό την μπαγκέτα του καλλιτεχνικού της διευθυντή Βύρωνα Φιδετζή, στο αμφιθέατρο «Ιω. Δεσποτόπουλος» του Ωδείου Αθηνών, την Κυριακή 2 Απριλίου. Πρόκειται για μια από τις καλύτερες συναυλίες που έχουμε ακούσει τον τελευταίο καιρό και γενικώς, αλλά και της «Φιλαρμόνιας».

Ακούσθηκαν έργα που καλύπτουν όλο τον 20ό αι. μέχρι το 2021! Δόθηκαν, λοιπόν, μια μικρή σουίτα από το μουσικό παραμύθι «Ο Ρικές με το Τσουλούφι» του Αιμίλιου Ριάδη (1880-1935), σε ποίηση του δραματουργού Τεοντόρ ντε Μπανβίλ, ένα έργο μεταξύ «φθίνοντος ιμπρεσιονισμού και ανατέλλοντος νεοκλασσικισμού», όπως γράφει στο σημείωμά του ο μαέστρος, Βύρων Φιδετζής, και πριν το διάλειμμα, σε Παγκόσμια Πρώτη, το «Κοντσέρτο Γκρόσσο για βιολί, βιόλα και ορχήστρα εγχόρδων, έργο 122» (2021), του Φίλιππου Τσαλαχούρη (γενν. 1969). Σολίστες ήταν οι κορυφαίοι στα β' βιολιά και στις βιόλες της «Φιλαρμόνιας», Κωνσταντίνος Λούστας και Αντώνης Μανιάς. Η εκτέλεση των δύο και της ορχήστρας ήταν υποδειγματική. Σε υψηλό επίπεδο η δεξιοτεχνία και η μουσικότητα των σολίστ.

Μετά το διάλειμμα ακούσθηκε το έργο «Ενώ Χιονίζει...» ένα συμφωνικό ιντερμέδιο του Μυκονιάτη, γεννημένου στη Μαριούπολη, Γεωργίου Αξιώτη (1875-1924), πατέρα της κομμουνίστριας λογοτέχνιδος Μέλπως Αξιώτη. Σπουδαγμένος και ο Αξιώτης στην περίφημη Σχολή συνθέσεως της Νεαπόλως, απομονώθηκε από το αθηναϊκό κατεστημένο της εποχής του, προεξάρχοντος του τότε διευθυντή του Ωδ. Αθηνών, Γεωργίου Νάζου, κυρίως λόγω των επικριτικών του γραπτών στο περιοδικό «Κριτική», για τα έργα και ημέρες του τελευταίου. Δυστυχώς τα έργα του Αξιώτη ακούγονται σπάνια, ακόμη και σήμερα.

Η βραδιά έκλεισε με έργα του ιδρυτή του Ελληνικού Μελοδράματος, μαέστρου, δασκάλου και συνθέτη, Κεφαλλήνα Διονυσίου Λαυράγκα (1860-1941). Συγκεκριμένα δόθηκαν τα «Δύο λυρικά intermezzi και κανόνας για άρπα και έγχορδα», η «Σουίτα για άρπα και έγχορδα» και η «Εισαγωγή και φούγκα επί Ελληνικών θεμάτων». Και ο Λαυράγκας μαθήτευσε στη Νάπολη, αλλά και στο Παρίσι με τους μεγάλους «μάστορες» της σύνθεσης και της αρμονίας Ντελίμπ, Μασσνέ, Ντυμπουά, Αντιόμ και τον Σεζάρ Φρανκ. Ο Λαυράγκας μας άφησε αρκετές όπερες, οπερέτες, λειτουργίες, τραγούδια κ.ά., το «Πένταθλον» για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896, αλλά και την «Αγράμπελη», ενώ η «Πρώτη του ελληνική σουίτα» θεωρείται το πρώτο ελληνικό έργο της Εθνικής Σχολής (1904). Η Ελλάδα τού χρωστάει δικαίως τη δημιουργία, εγκαθίδρυση και συνέχιση της Οπερας ως Οργανισμού, παρόλο που δεν τον τίμησε έστω με μια θέση στο 1ο ΔΣ της νεοσύστατης Λυρικής Σκηνής προπολεμικά. Μάλλον θα έφταιγε, όπως έγραφε ο Καλογερόπουλος, ότι ο Δάσκαλος ήταν ο μόνος γνωστός μουσικός της εποχής του, που υπέγραψε τη διαμαρτυρία για να χαριστεί η ζωή στους δυο κομμουνιστές φαντάρους που αρνήθηκαν στο Καλπάκι, στα 1931, να ποτίσουν το τηλεγραφόξυλο για να ανθίσει...

Πρόσφατα ο Βύρων Φιδετζής ηχογράφησε με τη «Φιλαρμόνια» τα αποψινά κ.ά. έργα των Αξιώτη και Λαυράγκα και σύντομα θα κυκλοφορήσουν σε CD.

Την εκδήλωση παρακολούθησε και η Αλέκα Παπαρήγα, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ.