Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιεύτηκαν χτες, η «πράσινη» παραγωγή, μαζί με τα μεγάλα υδροηλεκτρικά, αντιστοιχούσε στο 57% του συνόλου (47,9% οι ΑΠΕ και 9,09% τα υδροηλεκτρικά), καταρρίπτοντας το προηγούμενο ρεκόρ του 2022.

Χαρακτηριστικά, μέσα στο 2023, η εγχώρια παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας λειτούργησε για συνολικά 28 ημέρες ή 7,67% του έτους, χωρίς καθόλου Ενέργεια από λιγνίτη. Ως αποτέλεσμα, η λιγνιτική παραγωγή το 2023 ήταν η χαμηλότερη από τη δεκαετία του '70. Συνεισέφερε μόλις 4,5 TWh, μια ποσότητα κατά 15% μικρότερη από το προηγούμενο χαμηλό των 5,3 ΤWh του 2021. Ιστορικό υπήρξε το χαμηλό παραγωγής αθροιστικά του λιγνίτη και του φυσικού αερίου, που μαζί έδωσαν 4,3 λιγότερες TWh ηλεκτρικής ενέργειας σε σχέση με το 2022.

Πριν ακόμα ολοκληρωθεί το έτος, τον Νοέμβρη δηλαδή του 2023, το μερίδιο του λιγνίτη στην ηλεκτροπαραγωγή (9,9%) και την κάλυψη της ζήτησης (8,9%) για πρώτη φορά υποχώρησε κάτω από το 10%. Για πρώτη φορά, η Ενέργεια από ΑΠΕ κάλυψε περισσότερη από τη μισή ζήτηση (51,2%) και το 57% της ηλεκτροπαραγωγής.

Την ίδια ώρα η ζήτηση σε ηλεκτρική ενέργεια (45,3 ΤWh) ήταν η χαμηλότερη της δεκαετίας, ενώ παράλληλα οι εκπομπές ολόκληρου του εγχώριου τομέα ηλεκτροπαραγωγής (συμπεριλαμβανομένων των πετρελαϊκών μονάδων στα μη διασυνδεδεμένα νησιά) σημείωσαν ιστορικό χαμηλό με 13,35 εκατομμύρια τόνους CO2, 23% λιγότερους από το προηγούμενο χαμηλό των 17,3 εκατ. τόνων του 2022.

Σύμφωνα με τα στοιχεία των διαχειριστών, τα οποία επεξεργάστηκε το «Green Tank», το 2023 η εγχώρια κατανάλωση φυσικού αερίου μειώθηκε το 2023 κατά 10,1%, ενώ η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας στο 11μηνο ήταν μειωμένη κατά 2,9%, δηλαδή χαμηλότερη και από την αντίστοιχη περίοδο καραντίνας του 2020. Μείωση κατά 7% σημείωσε και η κατανάλωση υγρών καυσίμων (βενζίνες και ντίζελ), σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνδέσμου των Εταιρειών Εμπορίας Πετρελαιοειδών (ΣΕΕΠΕ).

Την ίδια ώρα και παρά τα παραμύθια πως οι ΑΠΕ σημαίνουν φτηνότερη Ενέργεια, το μεγαλύτερο διάστημα του 2023 η Ελλάδα βρισκόταν στην πρώτη τετράδα των ακριβότερων αγορών της Ευρώπης.

Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία για το 2023 μέχρι τις 10 Δεκεμβρίου, η μέση τιμή χονδρικής του ρεύματος στη χώρα μας ήταν 120,32 ευρώ/MWh. Οι τρεις χώρες που είχαν ακριβότερες τιμές ήταν η Ιταλία με 128,14 ευρώ/MWh, η Μάλτα με 126,88 ευρώ/MWh και η Ιρλανδία με 124,89 ευρώ/MWh. Μετά την Ελλάδα ακολουθούν η Πολωνία με 114,64 ευρώ/MWh, η Μεγάλη Βρετανία με 110,73 ευρώ/MWh, η Ελβετία με 110,09 ευρώ/MWh και η Ουγγαρία με 109,35 ευρώ/MWh.

Στο μεταξύ, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση του ΔΕΣΦΑ, το 2023 οι ροές φυσικού αερίου μειώθηκαν κατά 20,82% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Οι εισαγωγές φυσικού αερίου ανήλθαν σε 67,71 TWh, καταγράφοντας μείωση κατά 21,41% σε σύγκριση με τις 86,16 TWh το 2022. Οι ΗΠΑ παρέμειναν ο μεγαλύτερος εισαγωγέας φυσικού αερίου στη χώρα μας (10,75 TWh) με ποσοστό 37,69%. Στη δεύτερη θέση βρέθηκαν οι εισαγωγές από τη Ρωσία (8,38 TWh), ενώ ακολούθησαν η Αίγυπτος (3,5 TWh) και η Αλγερία (3,47 TWh).

Την ίδια ώρα, με γρήγορους ρυθμούς προωθούνται οι σχεδιασμοί μετατροπής της χώρας σε κόμβο μεταφοράς Ενέργειας, με επίκεντρο τις ενεργειακές υποδομές στη Βόρεια Ελλάδα.

Στην Αλεξανδρούπολη έφτασε το Σάββατο 20 Γενάρη το πρώτο δοκιμαστικό φορτίο LNG στο FSRU της πόλης. Η δοκιμαστική λειτουργία της πρώτης μονάδας FSRU προγραμματίζεται να διαρκέσει περίπου έξι με επτά βδομάδες και στη συνέχεια αναμένεται ο σταθμός να λειτουργήσει εμπορικά την πρώτη βδομάδα του Μαρτίου. Σε μακροχρόνια βάση, το 80% της δυναμικότητας του τερματικού σταθμού έχει δεσμευτεί από 13 διαφορετικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην περιοχή.

To FSRU Αλεξανδρούπολης, που ανήκει στην εταιρεία «Gastrade», με μετόχους τον όμιλο Κοπελούζου, την ναυτιλιακή «Gaslog» συμφερόντων Π. Λιβανού, τον ΔΕΣΦΑ, τη ΔΕΠΑ Εμπορίας και τη βουλγαρική «Bulgartransgaz» που διαθέτουν από 20% των μετοχών, αναμένεται αρχικά να τροφοδοτείται με περίπου 1,5 bcm/έτος. Το φυσικό αέριο από τον FSRU προωθείται στο Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου, και από εκεί στις αγορές της Ελλάδας, της Βουλγαρίας αλλά και της ευρύτερης περιοχής, από τη Ρουμανία, τη Σερβία και τη Β. Μακεδονία, μέχρι την Ουγγαρία, τη Μολδαβία και την Ουκρανία.

Παράλληλα, στην Αθήνα την Παρασκευή 19 Γενάρη πραγματοποιήθηκε Υπουργική Διάσκεψη των χωρών που συναποτελούν την ομάδα Διασύνδεσης της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης (CESEC, Central and South Eastern Europe Energy Connectivity), με τη συμμετοχή των διαχειριστών υποδομών φυσικού αερίου που συμμετέχουν στην πρωτοβουλία του «Κάθετου Διαδρόμου» της ΕΕ. Στο περιθώριο της διάσκεψης, υπογράφτηκε μνημόνιο συνεργασίας για την ένταξη της Σλοβακίας (EUStream), της Μολδαβίας (Vestmoldtransgaz) και της Ουκρανίας (GTSOU) στην πρωτοβουλία.

Αξιοποιώντας τις νέες δυνατότητες που δίνει ο FSRU στην Αλεξανδρούπολη, ενισχύεται η ενεργοποίηση του «Κάθετου Διαδρόμου», που σχεδιάζεται να μεταφέρει φυσικό αέρι από τον Νότο προς Βορρά και αντίστροφα, μέσα από ευρωπαϊκά συστήματα μεταφοράς φυσικού αερίου και LNG.