2023 The Associated Press. All |
Με φόντο τις συνολικότερες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή ο κίνδυνος διαμελισμού της Συρίας παραμένει πιο ορατός από ποτέ, ενώ είναι χαρακτηριστικό ότι παράλληλα με την επικράτηση των τζιχαντιστών της Χαγιάτ Ταχρίρ Αλ Σαμ (HTS - παρακλάδι της Αλ Κάιντα), την οποία χαιρέτισε ως «ιστορική ευκαιρία» όλο το «δυτικό» στρατόπεδο, ΗΠΑ, Ισραήλ και Τουρκία προχωρούν σε μπαράζ στρατιωτικών επιχειρήσεων σε συριακά εδάφη για να επεκτείνουν τον έλεγχό τους σε περιοχές στρατηγικής σημασίας.
Την Κυριακή ο ισραηλινός στρατός κατέλαβε εκτενείς περιοχές του Ορους Ερμών και εμβάθυνε περαιτέρω την κατοχή στα Υψίπεδα του Γκολάν, ενώ παράλληλα κλιμάκωσε τις αεροπορικές επιδρομές στη Δαμασκό και σε άλλες περιοχές της Συρίας όπου υπήρχαν πολεμικές βιομηχανίες, αποθήκες πυρομαχικών, θέσεις αντιαεροπορικών συστημάτων και στρατιωτικά αεροδρόμια. Ισραηλινές πηγές ανέφεραν ότι την Κυριακή χτυπήθηκαν πάνω από 100 στόχοι, ενώ χτες το βράδυ ισραηλινά αεροπλάνα επανέλαβαν βομβαρδισμούς και στη Λαττάκεια, στην περιοχή της οποίας βρίσκεται και ρωσική βάση.
Με ανάλογα προσχήματα οι ΗΠΑ έκαναν δεκάδες αεροπορικές επιδρομές σε περιοχές της Συρίας, δήθεν στο όνομα της «καταπολέμησης της τρομοκρατίας».
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπ. Νετανιάχου χαρακτήρισε την 8η Δεκέμβρη «ιστορική μέρα», διαμηνύοντας ότι ο ισραηλινός στρατός δεν θα επιτρέψει «σε καμία εχθρική δύναμη να εγκατασταθεί στα σύνορά μας». Ανακοίνωσε επίσης ότι ο ισραηλινός στρατός κατέλαβε «προσωρινά» τον έλεγχο της αποστρατιωτικοποιημένης ζώνης ασφαλείας στα Υψίπεδα του Γκολάν, ισχυριζόμενος ότι η συμφωνία του 1974 με τη Συρία είχε πλέον «καταρρεύσει».
Τις καταλήψεις νέων συριακών εδαφών από το Ισραήλ καταδίκασαν χτες η Αίγυπτος και το Κατάρ.
Το ίδιο διάστημα η Τουρκία εντείνει τις επιθέσεις στη βόρεια Συρία, παρέχοντας μέσω drones αεροπορική κάλυψη στους μισθοφόρους του λεγόμενου «Εθνικού Συριακού Στρατού» και σε άλλες «φιλοτουρκικές» ομάδες ενόπλων, σκοτώνοντας χτες 11 ανθρώπους (από τους οποίους οι 6 ήταν παιδιά) σε χωριό βόρεια της Ράκα το οποίο διοικείται από τους Κούρδους των «Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων» (SDF).
Παράλληλα, «φιλοτουρκικές» οργανώσεις δήλωσαν την Κυριακή ότι ελέγχουν την πόλη Μανμπίτζ, ανατολικά του Χαλεπίου, «έπειτα από σφοδρές μάχες» απέναντι στις δυνάμεις των SDF.
Πριν λίγες μέρες, τζιχαντιστές που έχουν τη στήριξη της Αγκυρας είχαν καταλάβει τον κουρδικό θύλακα Ταλ Ριφάατ, στην άκρη περιοχής κατεχόμενης από την Τουρκία.
Χτες το βράδυ ο Τούρκος Πρόεδρος, Ρ. Τ. Ερντογάν, μιλώντας στο υπουργικό συμβούλιο ανακοίνωσε το άνοιγμα του μεθοριακού περάσματος Yayladagi στα σύνορα με τη Συρία, για να διευκολύνει όσους Σύρους θέλουν να επαναπατριστούν. Διαβεβαίωσε επίσης ότι η Τουρκία θα συμβάλει στην ανοικοδόμηση της Συρίας.
Πρωταγωνιστής των ραγδαίων εξελίξεων στη Συρία εμφανίστηκε ο αρχηγός των τζιχαντιστών του HTS, Αμπού Μοχάμεντ Αλ Τζουλάνι, ο οποίος έσπευσε να δώσει και αποκλειστική συνέντευξη στο CNN - με τα μεγάλα «δυτικά» ΜΜΕ να συνδράμουν την επιχείρηση «ξεπλύματος» των τζιχαντιστών και «αναβάπτισής» τους σε «αντάρτες» και «αντιπολίτευση»...
Ο Τζουλάνι προέταξε ως πρωταρχικό στόχο την «πτώση του καθεστώτος Ασαντ» και αναφέρθηκε στη δημιουργία μιας κυβέρνησης «βασισμένης σε θεσμούς» και ενός «συμβουλίου που επιλέγεται από τον λαό», ενώ εμφανίστηκε «καθησυχαστικός» λέγοντας πως οι Σύροι πολίτες «δεν έχουν τίποτε να φοβηθούν».
«Υπήρξαν κάποιες παραβιάσεις» εναντίον των μειονοτήτων «από ορισμένα άτομα, σε περιόδους χάους, αλλά αυτά τα ζητήματα τα αντιμετωπίσαμε», ισχυρίστηκε.
Χαρακτήρισε «ανακριβή» τον προσδιορισμό της HTS ως «τρομοκρατικής οργάνωσης», ενώ για τα μάτια του κόσμου εξέφρασε την επιθυμία να αποχωρήσουν τα ξένα στρατεύματα από τη Συρία.
Χτες ο Τζολάνι συναντήθηκε με τον πρώην πρωθυπουργό της Συρίας, Μοχάμεντ Αλ Τζαλάλι, με στόχο τον «συντονισμό για τη μετάβαση της εξουσίας». Ο Τζολάνι, που χρησιμοποιεί πλέον το πραγματικό του όνομα, Αχμεντ Αλ Σάρα, είπε ότι συνομίλησε με τον Τζαλάλι «για να συντονίσει τη μεταβίβαση της εξουσίας, διασφαλίζοντας την παροχή υπηρεσιών» στον συριακό λαό. Σύμφωνα με το «Al Arabiya», ο Τζαλάλι συμφώνησε στην ομαλή μετάβαση της εξουσίας.
Αναφέρεται επίσης ότι οι τζιχαντιστές της HTS έδωσαν αμνηστία σε όλους τους Σύρους στρατεύσιμους.
Χαρακτηριστική είναι συνολικά η στάση «ξεπλύματος» των τζιχαντιστών από τη «Δύση», η οποία κατά τ' άλλα ματώνει τους λαούς του κόσμου στο όνομα της «αντιμετώπισης της τρομοκρατίας»...
Την Κυριακή ο απερχόμενος Πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, εξέφρασε ικανοποίηση για την πτώση του Ασαντ, δηλώνοντας ότι αυτή αποτελεί μια «ιστορική ευκαιρία» για τον συριακό λαό (τον ίδιο λαό που έχουν ρημάξει οι ΗΠΑ με δρακόντειες κυρώσεις).
Και πρόσθεσε πως η κατάρρευση της συριακής κυβέρνησης ήταν «μια θεμελιώδης πράξη δικαιοσύνης», παρότι προειδοποίησε για «τους κινδύνους και την αβεβαιότητα» που απορρέουν από την κατάσταση.
Ο δε νεοεκλεγείς Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντ. Τραμπ, στις πρώτες του δηλώσεις ανέφερε ότι οι ΗΠΑ δεν πρέπει να έχουν «καμία σχέση» με τις εξελίξεις στη Συρία, επειδή «δεν είναι δικός μας αγώνας». «Αφήστε το να εξελιχθεί. Μην εμπλακείτε!», σημείωσε σε αναρτήσεις του.
Ανέφερε ακόμα ότι η Μόσχα δεν ενδιαφερόταν πλέον να προστατεύσει τον Ασαντ, όπως και ότι Ρωσία και Ιράν «βρίσκονται σε εξασθενημένη κατάσταση» εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία και της οικονομίας της η πρώτη, εξαιτίας των «στρατιωτικών επιτυχιών» του Ισραήλ το δεύτερο.
Στο μεταξύ, Αμερικανός ανώτερος αξιωματούχος ανέφερε στην «Washington Post» ότι οι ΗΠΑ είναι πιθανό να αφαιρέσουν την HTS από τον κατάλογο με τις τρομοκρατικές οργανώσεις.
Η Βρετανία επίσης ανακοίνωσε ότι θα μπορούσε να εξετάσει το ενδεχόμενο να πάψει να θεωρεί τρομοκρατική οργάνωση την HTS, όπως δήλωσε ο Βρετανός υπουργός Διακυβερνητικών Σχέσεων Πατ ΜακΦάντεν.
Η δε Γερμανία ξεκαθαρίζει ότι η HTS δεν περιλαμβάνεται καν στον γερμανικό κατάλογο των τρομοκρατικών οργανώσεων...
Στις Βρυξέλλες, η ύπατη εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής Κάγια Κάλας χαρακτήρισε την πτώση Ασαντ «ιστορική στιγμή για τον συριακό λαό». Σε πλήρη αντίθεση με τις ακόμα πιο επικίνδυνες εξελίξεις που προδιαγράφονται, ανέφερε ότι «όλοι πρέπει να έχουν την ευκαιρία να επανενωθούν, να σταθεροποιήσουν και να ανοικοδομήσουν τη χώρα τους, να αποκαταστήσουν τη δικαιοσύνη και να διασφαλίσουν τη λογοδοσία».
«Είναι κρίσιμο να διαφυλάξουμε την εδαφική ακεραιότητα της Συρίας, να σεβαστούμε την ανεξαρτησία, την κυριαρχία της και τους κρατικούς θεσμούς και να απορρίψουμε κάθε μορφή εξτρεμισμού», ισχυρίστηκε την ώρα που οι επεμβάσεις του ευρωατλαντικού μπλοκ τροφοδοτούν σενάρια διαμελισμού της χώρας και «ξεπλένουν» τους τζιχαντιστές.
Αρκετές ευρωπαϊκές χώρες (Γερμανία, Σουηδία, Δανία κ.ά.), συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, ανακοίνωσαν χτες ότι αναστέλλουν την έκδοση αποφάσεων για αιτήματα παροχής ασύλου σε Σύρους, εν αναμονή εξελίξεων.
Ο γγ του ΝΑΤΟ, Μ. Ρούτε, εξέφρασε «συγκρατημένη αισιοδοξία» μετά τις εξελίξεις στη Συρία, ζητώντας ειρηνική μετάβαση της εξουσίας και μια «συμπεριληπτική» πολιτική διαδικασία. «Είναι μια στιγμή χαράς αλλά και αβεβαιότητας για τον λαό της Συρίας και της περιοχής», ανέφερε και κάλεσε τους τζιχαντιστές ...να τηρήσουν το κράτος δικαίου, να προστατεύσουν τους αμάχους και να σεβαστούν τις θρησκευτικές μειονότητες...
Στη Ρωσία, το υπουργείο Εξωτερικών επιβεβαίωσε ότι ο Μπασάρ Ασαντ έλαβε πολιτικό άσυλο στη χώρα, αφού προηγουμένως έδωσε εντολή να υπάρξει «ειρηνική μεταβίβαση της εξουσίας».
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμ. Πεσκόφ, ανακοίνωσε ότι είναι πολύ νωρίς για να πει κανείς ποιο θα είναι το μέλλον για τις ρωσικές στρατιωτικές βάσεις στη Συρία, προσθέτοντας πως «όλο αυτό είναι θέμα προς συζήτηση με εκείνους που θα είναι στην εξουσία στη Συρία» και πως υπάρχει «ακραία αστάθεια» στη χώρα.
Στην Κίνα, εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών κάλεσε όλες τις «ενδιαφερόμενες πλευρές» να δράσουν «υπέρ του θεμελιώδους συμφέροντος του συριακού λαού, για να βρεθεί γρήγορα μια πολιτική λύση που θα επιτρέψει να αποκατασταθεί η σταθερότητα στη Συρία». Το Πεκίνο «παρακολουθεί στενά την εξέλιξη της κατάστασης στη Συρία», ανέφερε, συμπληρώνοντας ότι βοήθησε Κινέζους πολίτες να φύγουν «με ασφάλεια» από τη Συρία και ότι διατηρεί επαφές με όσους παραμένουν στη χώρα.
Στην Τουρκία, ο ΥΠΕΞ Χ. Φιντάν ζήτησε να συγκροτηθεί μια «συμπεριληπτική κυβέρνηση» στη Συρία, προσθέτοντας: «Το καθεστώς, παρά τις ευκαιρίες που του είχαν δοθεί, δεν επέλεξε τον δρόμο της συμφιλίωσης με τον λαό. Οι εκκλήσεις του Προέδρου μας προς το καθεστώς της Συρίας, που δεν ακούστηκαν, έφεραν τα γεγονότα που έδειξαν πόσο δίκιο είχαμε. Στο σημείο αυτό στη Συρία έχει ξεκινήσει μια νέα περίοδος. Τώρα πια πρέπει να εστιάσουμε την προσοχή μας στο μέλλον».
Στο Ιράν, ανώτερος αξιωματούχος μιλώντας χτες στο «Reuters» ανέφερε ότι η ιρανική κυβέρνηση έχει ήδη ανοίξει «απευθείας γραμμή επικοινωνίας» με την ηγεσία των δυνάμεων που επικράτησαν στη Συρία μετά την πτώση του Ασαντ. «Η κύρια ανησυχία για το Ιράν είναι αν ο διάδοχος του Ασαντ θα απομακρύνει τη Συρία από την τροχιά της Τεχεράνης», δήλωσε δεύτερος Ιρανός αξιωματούχος. Την Κυριακή το Ιράν ανακοίνωσε ότι αναμένει να συνεχιστούν οι σχέσεις με τη Δαμασκό, με βάση τη «διορατική και σώφρονα προσέγγιση» των δύο χωρών. Κάλεσε επίσης να συγκροτηθεί μια κυβέρνηση χωρίς αποκλεισμούς, που θα εκπροσωπεί όλα τα τμήματα της συριακής κοινωνίας.
Η δε Χαμάς «συνεχάρη» τον συριακό λαό «για την επιτυχία του στην εκπλήρωση των φιλοδοξιών του για ελευθερία και δικαιοσύνη» και καλεί «όλες τις διαφορετικές ομάδες του συριακού λαού να ενωθούν».
Αργά χτες το βράδυ είχε προγραμματιστεί έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για τις εξελίξεις στη Συρία, «κεκλεισμένων των θυρών».