Τριβές εκδηλώνονται στη Βόρεια Μακεδονία μετά από προσφυγές που κατατέθηκαν κατά του νόμου για τη λεγόμενη «διεύρυνση της αλβανικής γλώσσας» που επί σοσιαλδημοκρατικής κυβέρνησης Ζάεφ, το 2019, ψηφίστηκε αναγνωρίζοντας εκτός από τη «μακεδονική» (όπως την αναφέρει το Σύνταγμα) ως επίσημη γλώσσα και την αλβανική. Οι προσφυγές αναμένεται να εκδικαστούν σήμερα.

Την Κυριακή, το αλβανικό κόμμα DUI (που συγκυβέρνησε για χρόνια με τους Σοσιαλδημοκράτες) ξεκίνησε διαμαρτυρίες, ολονύχτιες αλλά και ολοήμερες, «υπεράσπισης» - όπως σημειώνουν διοργανωτές και συμμετέχοντες - του νόμου, με συγκέντρωση και έξω από το Συνταγματικό Δικαστήριο στα Σκόπια, που αναμένεται να συνεχιστούν μέχρι σήμερα, τουλάχιστον. Σε παρέμβασή του, το ηγετικό στέλεχος του DUI Αρμπερ Αντέμι μίλησε για απειλή στα «θεμέλια της ισότητας των πολιτών του πολυεθνικού μας κράτους» και κάλεσε σε ενωμένη δράση «για να προστατεύσουμε όσα πετύχαμε με τόσο κόπο και θυσίες». Υποστήριξε δε ότι «δεν είναι ζήτημα ενός οποιουδήποτε νόμου, αλλά ζήτημα των δικαιωμάτων μας ως ισότιμων πολιτών, της εθνοτικής ταυτότητάς μας και του μέλλοντός μας ως κοινωνίας», κάνοντας λόγο ακόμα και για «ανεπανόρθωτες συνέπειες» αν ακυρωθεί ο νόμος. Ο δε ηγέτης του DUI, Αλί Αχμέτι, είπε «μακριά τα χέρια σας από τον νόμο για την (αλβανική) γλώσσα, γιατί αλλιώς δεν θα υπάρξει ειρήνη στη χώρα».

Με βάση την απογραφή που διεξήχθη στη Βόρεια Μακεδονία το 2021, οι Αλβανοί αποτελούν το 24,3% του πληθυσμού της χώρας.

Ενδεικτικό της κατάστασης που διαμορφώνεται τον τελευταίο καιρό στη χώρα είναι και το πρόσφατο κάψιμο της σημαίας της Βόρειας Μακεδονίας από Αλβανούς κοντά στο κέντρο των Σκοπίων. Την επομένη, σλαβικής καταγωγής άτομα έκαψαν την αλβανική σημαία στην πόλη Πρίλεπ και πυρπόλησαν αυτοκίνητα Αλβανών στην πόλη Κουμάνοβο.

Από τη μεριά του, ο νυν πρωθυπουργός (ηγέτης του κεντροδεξιού VMRO-PMNE), Χρίστιαν Μίτσκοσκι, επέκρινε το DUI κατηγορώντας το για διχασμό «των πολιτών της χώρας, Αλβανών και Μακεδόνων», συνδέοντας τις έντονες αντιδράσεις του με το ότι «τώρα που δεν είναι στην εξουσία και δεν μπορούν πλέον να κλέβουν, καταφεύγουν σε επικίνδυνες ενέργειες με σκοπό να αποσταθεροποιήσουν τη χώρα».

Σημειωτέον, στη σημερινή συνεδρίαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου αναμένεται να απουσιάσουν οι δύο από τους τρεις Αλβανούς δικαστές, με το Σώμα να είναι συνολικά 9μελές.

Ενστάσεις εξέφρασε και ο συνασπισμός αλβανικών κομμάτων με την επωνυμία «Αξίζει» (VLEN) που συγκυβερνά με το VMRO-PMNE. Ο προερχόμενος από το VLEN αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Ιζετ Μετζίτι, είπε ότι το Δικαστήριο δεν νομιμοποιείται να εκδώσει απόφαση αν απουσιάζουν οι αλβανικής καταγωγής δικαστές, προσθέτοντας ότι το θέμα είναι πολιτικό, όχι απλά νομικό. Αντιδράσεις διατύπωσαν και 250 Αλβανοί διανοούμενοι από τη Βόρεια Μακεδονία, μεταξύ των οποίων οι πρυτάνεις των τριών αλβανόφωνων κρατικών πανεπιστημίων στη χώρα, που με ανοιχτή επιστολή κάλεσαν το Συνταγματικό Δικαστήριο να μην ενδώσει σε πολιτικές πιέσεις που στοχεύουν στην κατάργηση του νόμου για τη χρήση της αλβανικής γλώσσας.

• Σε μια παράλληλη εξέλιξη, η Αυστρία ήρε το βέτο που είχε προβάλει στην πλήρη ένταξη Ρουμανίας και Βουλγαρίας στη ζώνη Σένγκεν. Ο Αυστριακός υπουργός Εσωτερικών, Γκέρχαρντ Κάρνερ, υπεραμύνθηκε της προηγούμενης στάσης της χώρας του, υποστηρίζοντας ότι έτσι υπήρξε αποτέλεσμα με «τεράστια μείωση στις παράνομες συνοριακές διελεύσεις», καταγράφοντας 70.000 συλλήψεις από τον Οκτώβρη του 2022 έως τον ίδιο μήνα του 2023, έναντι μόλις 4.000 το προηγούμενο 12μηνο.