Στα αποκαΐδια της κατεστραμμένης Γάζας, της ανελέητης αιματοχυσίας πολλών δεκάδων χιλιάδων Παλαιστινίων, του εκτοπισμού, της καθημερινής τρομοκράτησης και του λιμού περίπου δύο εκατομμυρίων Παλαιστινίων επί 15 μήνες από το κράτος - δολοφόνο Ισραήλ, το βράδυ της 15ης Γενάρη στην Ντόχα του Κατάρ ανακοινώθηκε η εύθραυστη συμφωνία εκεχειρίας και της σταδιακής ανταλλαγής Ισραηλινών ομήρων και Παλαιστινίων κρατουμένων, μια συμφωνία που υποτίθεται θα ξεκινούσε πριν τη Δευτέρα.

Μάλιστα, την ίδια ώρα που οι διαπραγματευτές έβαζαν τις τελευταίες πινελιές, ο Ισραηλινός στρατός συνέχισε το αιματοκύλισμα στη Γάζα. Συγκεκριμένα, από την ώρα των ανακοινώσεων μέχρι τα ξημερώματα της Παρασκευής σε νέες ισραηλινές επιθέσεις σκοτώθηκαν τουλάχιστον 87 Παλαιστίνιοι.

Η επίθεση του Ισραήλ περιελάμβανε τον βομβαρδισμό ενός σπιτιού στη Χαν Γιουνίς, στη νότια Γάζα, που σκότωσε τουλάχιστον πέντε ανθρώπους και τον βομβαρδισμό σκηνών που στεγάζουν εκτοπισμένους Παλαιστίνιους στον προσφυγικό καταυλισμό Νουσεϊράτ στην κεντρική Γάζα.

Στη διάρκεια του πάνω από 7 μήνες παζαριού, με μεσολαβητές τις ΗΠΑ, κύριο σύμμαχο του Ισραήλ, και του Κατάρ, που μετέφερε τις απόψεις της Χαμάς, το Ισραήλ χρησιμοποίησε τη Γάζα και το αιματοκύλισμα των Παλαιστινίων στην κατεχόμενη Δυτική Οχθη σαν «προκάλυμμα» για ένα μεγαλύτερο παιχνίδι κινήσεων στη σκακιέρα της Μέσης Ανατολής. Μαζί με τους ευρωατλαντικούς συμμάχους, όπως και η ελληνική κυβέρνηση - με τον πρωθυπουργό Κυρ. Μητσοτάκη να παρουσιάζει την εκεχειρία ως «πρώτο βήμα προς τη σταθερότητα στην περιοχή» - επιδιώκει να θάψει το δίκαιο αίτημα του Παλαιστινιακού λαού για ελεύθερη, ανεξάρτητη και βιώσιμη πατρίδα.

Φυσικά αυτό το διάστημα συνεχίστηκε η αντίσταση των λαών της περιοχής και αναπτύχθηκε ένα τεράστιο διεθνές κίνημα αλληλεγγύης, κάτι που είναι ανάγκη να δυναμώσει ακόμα περισσότερο.

Ετσι κι αλλιώς ακόμα και αν γίνουν κάποιες διευθετήσεις στην ευρύτερη περιοχή, ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, ΕΕ και Ισραήλ θα συνεχίσουν να κρατάνε αναμμένο το φιτίλι για την επόμενη κλιμάκωση. Και αυτό γιατί οι αιτίες που οδήγησαν στο τωρινό μακελειό στην περιοχή εξακολουθούν να είναι εδώ. Είναι ο ισχυρός ανταγωνισμός ανάμεσα στο ευρωατλαντικό στρατόπεδο και τους συμμάχους και το υπό διαμόρφωση ευρασιατικό με την Κίνα, Ρωσία και συμμάχους τους, για το μοίρασμα και ξαναμοίρασμα των πλούσιων φυσικών πόρων της περιοχής, των δρόμων μεταφοράς τους, των σφαιρών επιρροής. Θυμίζουμε ότι πριν την τυπική έναρξη του πολέμου στη Γάζα τον Οκτώβρη του '23, παζαρεύονταν οι λεγόμενες «συμφωνίες του Αβραάμ» ανάμεσα σε Ισραήλ και αραβικές χώρες (πρώτα και κύρια τη Σαουδική Αραβία) με σπόνσορα τις ΗΠΑ και τα συμφέροντά τους στην περιοχή.

Σε αυτή την κατεύθυνση, τόσο το Παλαιστινιακό, όσο και οι εξελίξεις στη Συρία όπου οι τζιχαντιστές στηρίχτηκαν από τις ΗΠΑ, το Ισραήλ και την Τουρκία και τώρα εμφανίζονται ως «μετριοπαθείς επαναστάτες», θα συνεχίσουν να αποτελούν κομμάτι αυτού του μεγάλου γεωστρατηγικού «παζλ».

Το Ισραήλ από τον Οκτώβριο του 2023 εκτός από το μακελειό στην Παλαιστίνη κλιμάκωσε τις αεροπορικές επιδρομές και στη Συρία και τον Λίβανο, στήριξε τις δυνάμεις των τζιχαντιστών του HTS και παρακλαδιών μαζί με την Τουρκία κυρίως στη Βόρεια Συρία, σε συνεργασία με ΗΠΑ και άλλους συμμάχους τους.

Το φθινόπωρο του 2024, πριν τη συμφωνία της 27ης Νοέμβρη με τη Χεζμπολάχ του Λιβάνου και λίγους μήνες πριν την κατάρρευση της κυβέρνησης του Σύρου Προέδρου Μπασάρ Ασαντ (με τη μέθοδο του «ώριμου φρούτου», εν μέσω 13ετούς πολέμου και ασφυκτικών δυτικών πιέσεων), ο ισραηλινός στρατός άρχισε να δημιουργεί «ζώνη ασφαλείας» στα κατεχόμενα του Γκολάν και κοντά στα σύνορα Συρίας - Λιβάνου. Βομβάρδισε ανελέητα με αμερικανικές βόμβες υψηλής διάτρησης και τα νότια προάστια της Βηρυτού, επιτυγχάνοντας (εν μέσω χιλιάδων νεκρών και δεκάδων χιλιάδων τραυματιών και εκτοπισμένων) την «καρατόμηση» της στρατιωτικής και πολιτικής ηγεσίας της Χεζμπολάχ με αποκορύφωμα τη δολοφονία του ηγέτη της, Χασάν Νασράλα.

Αμέσως μετά την κατάρρευση της κυβέρνησης Ασαντ (8 Δεκεμβρίου 2024), έσπευσε να καταλάβει και το όρος Ερμών του Λιβάνου και νέα συριακά εδάφη στα Υψίπεδα του Γκολάν, στο όνομα υποτίθεται της «ασφάλειας», ενώ αξιοποιεί συνάμα μειονότητες όπως οι Δρούζοι στη Νότια Συρία και οι Κούρδοι στη Βόρεια και Ανατολική Συρία, για να προωθήσει περαιτέρω τα συμφέροντά του στην περιοχή μεσοπρόθεσμα.

Ισραήλ, ΗΠΑ και σύμμαχοί τους άνοιξαν και μέτωπο στην Υεμένη εναντίον των Σιιτών (φιλοϊρανών) Χούθι, που καταδίκασαν το μακελειό στη Γάζα και χτυπούσαν στόχους ισραηλινών και φιλοδυτικών συμφερόντων. Επίσης το Ισραήλ άνοιξε και το άμεσο μέτωπο της σύγκρουσης με το Ιράν. Οι δυνάμεις ήρθαν και στρατιωτικά σε ανοικτή σύγκρουση για πρώτη φορά στην ιστορία τους την άνοιξη του 2024. Το μέτωπο της επικίνδυνης σύγκρουσης αναμένεται να διευρυνθεί εντός του 2025, καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ αναλαμβάνει το «τιμόνι» διακυβέρνησης των ΗΠΑ, δίχως ουδέποτε να κρύψει τις προθέσεις του έναντι της Τεχεράνης. Συνεχίζονται και πιθανώς θα ενισχυθούν κυρώσεις ή και επικίνδυνες, επιθετικές ενέργειες σε πυρηνικές εγκαταστάσεις, ενώ δεν αποκλείονται παράλληλα παζάρια.

Από την άλλη ο Ιρανός Πρόεδρος Μ. Πεζεσκιάν υπέγραψε την Παρασκευή στη Μόσχα με τον Ρώσο ομόλογό του, Βλ. Πούτιν, σημαντική στρατηγική διμερή συμφωνία. Η ρωσο-ιρανική συμφωνία περιλαμβάνει 47 άρθρα σε τομείς όπως η τεχνολογία, η κυβερνοασφάλεια, η ειρηνική χρήση πυρηνικής ενέργειας, η αντιμετώπιση της τρομοκρατίας, η περιφερειακή συνεργασία κ.α. Ωστόσο, δεν περιλαμβάνει ρήτρα αμοιβαίας αμυντικής συνδρομής, αλλά άλλες δικλίδες διμερούς συνεργασίας σε θέματα ασφαλείας.

Η παρουσία των δυνάμεων ΗΠΑ - ΝΑΤΟ που επεκτείνεται στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής, ανταγωνιστικά προς τη Ρωσία, την Κίνα, το Ιράν και άλλες δυνάμεις, φέρνει μαζί της και αλυσιδωτές εξελίξεις όπως η αξιοποίηση της Κύπρου, που βαδίζει σε πορεία «ντε φάκτο διχοτόμησης». Ετσι ΗΠΑ και ΕΕ επιταχύνουν τη διαδικασία «ΝΑΤΟποίησης», με πιο πρόσφατη περίπτωση την πλήρη άρση του αμερικανικού εμπάργκο όπλων. Για τη σταθερότητα των αμερικανοΝΑΤΟικών συμφερόντων αναπτύσσονται νέες αμερικανικές βάσεις στην Κύπρο, δίπλα στις βρετανικές. Αυτήν τη «σταθερότητα» υπηρετεί και η αναβάθμιση της πολεμικής επιχείρισης «Aspides» της ΕΕ, όπου η Ελλάδα παίζει πρωταγωνιστικό - διοικητικό ρόλο, ενώ προετοιμάζεται η ενοποίηση των ΝΑΤΟικών ναυτικών αποστολών από την Ερυθρά μέχρι την Ινδία, ως ανάχωμα στον κινεζικό «νέο δρόμο του μεταξιού».

Σε ό,τι αφορά την ίδια τη συμφωνία στα βασικά σημεία προβλέπουν τα παρακάτω σε τρεις φάσεις.

Η πρώτη φάση θα ξεκινήσει την Κυριακή, 19/1/2025. Σηματοδοτεί την έναρξη της εκεχειρίας και της ανταλλαγής των πρώτων Ισραηλινών ομήρων με Παλαιστίνιους κρατούμενους από το απόγευμα της 19ης Ιανουαρίου. Προβλέπεται η απελευθέρωση 33 ομήρων, εκ των οποίων πέντε Ισραηλινές που υπηρετούν στον στρατό. Για κάθε έναν από τους 28 ομήρους προβλέπεται η απελευθέρωση 30 Παλαιστινίων και για κάθε μία από τις 5 στρατιωτίνες η απελευθέρωση 50 Παλαιστινίων στο πλαίσιο λίστας ονομάτων που συμφωνήθηκε μεταξύ των πλευρών. Ανάμεσα στους περίπου 1.090 Παλαιστίνιους που θα απελευθερωθούν είναι δεκάδες ισοβίτες.

Στις 25/1 αναμένεται να επιτραπεί στους εκτοπισμένους Παλαιστίνιους της Βόρειας Γάζας να επιστρέψουν υπό την εποπτεία ιδιωτικής εταιρείας που θα αποφασιστεί από τους μεσολαβητές ΗΠΑ, Κατάρ και Αιγύπτου «σε συντονισμό» με το Ισραήλ.

Νωρίτερα θα έχει ξεκινήσει η ημερήσια είσοδος στη Γάζα 600 φορτηγών με ανθρωπιστική βοήθεια. Ωστόσο αυτό μένει να αποδειχθεί στην πράξη, λόγω αναξιοπιστίας και κωλυσιεργίας από το Ισραήλ.

Στις 3/2/25 (16η μέρα συμφωνίας) θα ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις για τη δεύτερη φάση, που προβλέπει απελευθέρωση των υπόλοιπων ομήρων και αποχώρηση στρατευμάτων.

Την 1η Μαρτίου (42η μέρα) εκπνέει η πρώτη φάση της συμφωνίας και έως τότε θα έχουν απελευθερωθεί και οι 33 Ισραηλινοί όμηροι με αντάλλαγμα 1.090 Παλαιστίνιους κρατούμενους. Τότε αναμένεται η δεύτερη φάση της συμφωνίας που προβλέπει απελευθέρωση των υπόλοιπων 65 (ζωντανών και νεκρών) ομήρων. Σε αντάλλαγμα, ο ισραηλινός στρατός θα αποχωρήσει από τη Γάζα και θα προχωρήσει (;) σε «μόνιμη εκεχειρία». Κατά τα συμφωνηθέντα το Ισραήλ θα πρέπει να αποχωρήσει και από τον Διάδρομο Φιλαδέλφειας που χωρίζει τη Ράφα (νότιας Γάζας) με την Αίγυπτο.

Στις 9/3/25 (50ή μέρα συμφωνίας) το Ισραήλ θα πρέπει να έχει ολοκληρώσει την αποχώρησή του από τον Διάδρομο Φιλαδέλφειας.

Στις 12/4/25 (84η μέρα) σχεδιάζεται η τρίτη φάση. Οι λεπτομέρειες δεν είναι γνωστές, καθώς εξαρτάται από την υλοποίηση της δεύτερης φάσης.

Ως εκ τούτου, η συμφωνία εκεχειρίας από μόνη της, ακόμη και εάν τηρηθεί μέχρι «κεραίας», δεν είναι αρκετή για να φέρει σταθερότητα στην περιοχή. Σταθερότητα για τους λαούς θα φέρει μόνο η σύγκρουση με τους σχεδιασμούς της αστικής τάξης σε κάθε χώρα και τους ιμπεριαλιστές συμμάχους της και το δυνάμωμα της πάλης για την ανατροπή της.